15

  1Lời đáp êm dịu làm nguôi cơn giận,
  Còn đáp lời xẳng xớm gây phẫn nộ thêm.
  2Lưỡi người khôn ngoan phát ban tri thức,
  Miệng kẻ dại dột thốt chuyện điên rồ.
  3Cặp mắt của CHÚA thấy khắp mọi nơi,
  Thấy rõ mọi việc của kẻ xấu và người tốt.
  4Lưỡi hiền lành là cây sự sống,
  Còn lưỡi độc ác làm tan nát tinh thần.
  5Kẻ dại dột khinh lời cha khuyên dạy,
  Ðứa con chịu nghe lời quở trách ắt sẽ khôn ngoan.
  6Trong nhà người ngay lành có nhiều của cải,
  Còn trong lợi tức của kẻ ác có rắc rối đang chờ xảy ra.
  7Môi người khôn ngoan loan truyền tri thức,
  Lòng kẻ dại dột ấm ức nhưng kiến thức chẳng có gì.
  8CHÚA gớm ghê lễ vật của kẻ gian ác,
  Nhưng lời cầu nguyện của người ngay lành Ngài lại vui lòng.
  9Ðường lối kẻ gian ác là điều gớm ghiếc trước mặt CHÚA,
  Nhưng Ngài yêu thương người nào đeo đuổi sự ngay lành.
  10Kẻ nào lìa bỏ đường ngay nẻo chánh sẽ bị nghiêm phạt,
  Ai ghét lời khuyên răn sẽ chết mất.
  11Ngay cả âm phủ và hỏa ngục mà CHÚA còn biết rõ,
  Huống chi lòng dạ của loài người.
  12Kẻ nhạo báng không thích bị ai quở trách,
  Hắn không đến với người khôn ngoan.
  13Lòng vui vẻ khiến mặt mày rạng rỡ,
  Dạ âu sầu làm tan vỡ tinh thần.
  14Lòng người thông sáng thích kiếm tìm tri thức,
  Miệng kẻ dại khờ ưa vật thực điên rồ.
  15Kẻ nghèo khó suốt đời chịu khánh kiệt,
  Người có lòng vui mừng dự yến tiệc luôn luôn.
  16Thà ít của mà kính sợ CHÚA,
  Hơn là của cải nhiều mà rắc rối ùa theo.
  17Thà ăn cơm với rau mà thương yêu nhau,
  Hơn là ăn thịt bò mập béo mà ghen ghét cặp theo.
  18Người nóng tính dễ gây xung đột,
  Còn người chậm nóng giận có thể làm trận cãi lộn nguội đi.
  19Lối kẻ biếng nhác gai góc mọc đầy cản trở,
  Còn đường người ngay lành được mở rộng thênh thang.
  20Ðứa con khôn ngoan làm cho cha vui vẻ,
  Còn kẻ dại dột khinh rẻ mẹ mình.
  21Kẻ kém hiểu biết lấy sự ngu dại làm vui,
  Nhưng người thông sáng cắm cúi bước theo đường chính đáng.
  22Thiếu bàn luận các chương trình thường bị hỏng,
  Nhờ mưu sĩ nhiều các kế hoạch có triển vọng thành công.
  23Lời đáp hay làm mọi người vui thích,
  Lời đáp hay đúng lúc thật bổ ích biết bao!
  24Người khôn ngoan bước theo con đường sự sống dẫn đi lên,
  Ðể giữ người ấy tránh xa âm phủ ở dưới.
  25CHÚA sẽ phá hủy nhà của kẻ kiêu ngạo,
  Nhưng Ngài sẽ bảo vệ địa giới của người góa bụa.
  26Ý đồ gian ác là điều gớm ghiếc trước mặt CHÚA,
  Nhưng lời nói của người trong sạch làm đẹp lòng Ngài.
  27Kẻ tham lợi bất nghĩa chuốc lấy rắc rối cho nhà mình,
  Nhưng ai ghét của hối lộ sẽ sống còn.
  28Người ngay lành suy nghĩ rồi mới đáp,
  Còn miệng kẻ gian ác vội nói những lời độc ác hại người.
  29CHÚA thật cách xa đối với phường gian ác,
  Nhưng Ngài nghe lời cầu nguyện của người ngay lành.
  30Ánh mắt hân hoan cho biết lòng vui vẻ,
  Tin tức vui mừng làm mạnh khỏe xương cốt.
  31Tai ai lắng nghe những lời khuyên chân thành về cuộc sống,
  Người ấy sẽ được ở giữa các bậc hiền triết khôn ngoan.
  32Kẻ nào từ chối nghe lời chỉ dạy khinh bỉ đời sống mình,
  Nhưng ai chịu nghe lời khuyên bảo sẽ được thông sáng.
  33Kính sợ CHÚA là cách giáo dục khôn ngoan,
  Ðức khiêm nhường đi trước sự tôn trọng.