41

Giô-sép giải mộng của Pha-ra-ôn

1Hai năm sau, vua Ai-cập nằm mơ, thấy mình đang đứng bên bờ sông Ninh. 2Từ, dưới sông, bảy con bò béo tốt đẹp đẽ lên bờ ăn cỏ. 3Tiếp đó, bảy con bò khác, gầy guộc xấu xí, từ sông đi lên, đứng cạnh bảy con kia bên bờ sông. 4Bảy con bò gầy gò xấu xí ăn thịt bảy con bò béo tốt đẹp đẽ. Và vua thức giấc. 5Vua ngủ lại, mơ lần thứ hai. Này, bảy gié lúa rắn chắc mọc lên từ một cây lúa. 6Rồi mọc tiếp bảy gié lúa lép, bị gió đông thổi héo khô. 7Bảy gié lúa lép khô nuốt chửng bảy gié lúa rắn chắc. Vua thức giấc, biết mình nằm mơ.
8Sáng hôm sau, tinh thần xao động, vua sai mời tất cả pháp sư và nhà thông thái Ai-cập vào hoàng cung, thuật lại giấc mơ, nhưng chẳng ai giải nghĩa dược.
9Viên chước tửu tâu vua: "Hôm nay mới nhớ ra, tôi thật có lỗi. 10Trước đây, lúc bệ hạ giận quần thần, tống giam tôi và viên hỏa đầu trong dinh chỉ huy trưởng Ngự lâm quân. 11Một đêm kia, chúng tôi đều nằm mơ, giấc mơ mỗi người một khác. 12Có một thanh niên Hy-bá bị giam chung với chúng tôi, là nô lệ của chỉ huy trưởng Ngự lâm quân. Khi nghe thuật chiêm bao, anh ấy giải thích ý nghĩa theo giấc mơ mỗi người. 13Quả nhiên, việc xảy ra đúng như lời anh nói. Bệ hạ phục chức cho tôi, và treo cổ viên hỏa đầu."
14Vua sai người gọi Giô-sép. Họ vội vã đem ông ra khỏi ngục. Sau khi cạo râu, thay áo, ông vào chầu vua. 15Vua nói: "Ta thấy chiêm bao, nhưng chẳng ai giải nghĩa được. Nghe nói ngươi có tài đoán mộng, nên ta cho gọi đến đây." 16Giô-sép đáp: "Không phải tôi có tài, nhưng Thượng Đế sẽ giải đáp thắc mắc cho bệ hạ."
17Vua liền kể: "Ta mơ thấy đứng bên bờ sông Ninh. 18Này, dưới sông bảy con bò béo tốt đẹp đẽ lên bờ ăn cỏ. 19Lại có bảy con bò khác hết sức xấu xí gầy guộc lên theo bảy con trước. Ta chưa hề thấy trong xứ Ai-cập con bò nào xấu xí như thế. 20Bảy con bò gầy guộc xấu xí liền ăn thịt bảy con béo tốt. 21Ăn vào bụng rồi mà cũng như không, vì vẫn gầy ốm như trước. Rồi ta thức giấc. 22Sau đó ta mơ thấy bảy gié lúa rắn chắc, mọc lên từ một cây lúa. 23Rồi mọc tiếp bảy gié lúa lép xấu, bị gió đông thổi héo. 24Các gié lúa lép nuốt trửng các gié lúa tốt. Ta đã kể cho các pháp sư nghe, nhưng chẳng ai giải được ý nghĩa."
25Giô-sép tâu: "Hai giấc mộng của bệ hạ cùng có một ý nghĩa. Thượng Đế cho bệ hạ biết những việc Ngài sắp thực hiện. 26Bảy con bò béo tốt - cũng như bảy gié lúa rắn chắc - là bảy năm thịnh vượng được mùa. 27Bảy con bò gầy gò lên sau - cũng như bảy gié lúa lép bị gió đông thổi héo là bảy năm đói kém. 28Như tôi đã thưa, Thượng Đế cho bệ hạ biết những việc Ngài sắp làm.
29Khắp xứ Ai-cập sẽ thịnh vượng dư dật suốt bảy năm. 30Sau đó là bảy năm đói kém, mọi cảnh phồn thịnh trước kia đều rơi vào quên lãng. Nạn đói sẽ làm cả xứ kiệt quệ. 31Vì tai họa quá khủng khiếp, chẳng ai còn nhớ thời kỳ vàng son thịnh vượng nữa. 32Bệ hạ thấy chiêm bao hai lần, vì ý Thượng Đế đã quyết, Ngài sẽ sớm thực hiện việc này.
33Bây giờ bê hạ nên chọn một người khôn ngoan sáng suốt làm Tể tướng đất nước Ai-cập. 34Bệ hạ cũng nên bổ nhiệm các viên chức trên khắp nước để thu thập một phần năm hoa lợi trong bảy năm được mùa. 35Lúa thu góp sẽ tồn trữ trong kho vua tại các thành phố, 36dùng làm lương thực cho nhân dân trong bảy năm đói kém, có thế nước Ai-cập mới khỏi bị nạn đói tiêu diệt."

Giô-sép được cử làm tể tướng

37Vua và quần thần hài lòng về lời giải của Giô-sép. 38Vua bảo họ: "Còn ai hơn Giô-sép là người có Thần Linh của Thượng Đế?" 39Vua quay lại Giô-sép: "Thượng Đế đã dạy cho ngươi biết mọi việc này, còn ai khôn ngoan sáng suốt hơn ngươi nữa 40Ngươi sẽ lãnh đạo cả nước, toàn dân sẽ vâng theo mệnh lệnh ngươi. Chỉ một mình ta lớn hơn ngươi mà thôi." 41,42Vua tháo nhẫn của mình đeo vào tay Giô-sép, cho mặc cẩm bào và đeo dây chuyền vàng vào cổ rồi bảo: "Này! Ta lập ngươi làm Tể tướng nước Ai-cập!"
43Vua cho ông ngồi xe thứ hai của vua, phía trước có người hô lớn: "Hãy quỳ xuống." Như thế, vua tấn phong Giô-sép làm Tể tướng Ai-cập. 44Vua bảo Giô-sép: "Ta làm vua, nhưng ngươi có toàn quyền điều hành mọi việc trong nước." 45Vua đặt tên cho Giô-sép là "Người cứu mạng" và gả A-sê-na, con gái của Phô-ti-phê, thầy trưởng tế thành Ôn cho ông. Vậy Giô-sép nổi tiếng khắp nước Ai-cập.
46Giô-sép được 30 tuổi khi nhậm chức. Ông từ cung vua, ra đi kinh lý khắp nước. 47Trong bảy năm được mùa, lúa gạo sản xuất đầy dẫy mọi nơi. 48Giô-sép thu góp lương thực ngoài các đồng ruộng chở về các thành phố trung tâm vùng đó. Lúa gạo vùng nào đều trữ ở thành phố vùng đó. 49Giô-sép thu lúa nhiều như cát trên bờ biển, nhiều đến nỗi không thể cân lường được.

Giô-sép sinh Ma-na-se và Ép-ra-im

50Trước những năm đói kém, A-sê-na, con gái Phô-ti-phê, thầy trưởng tế thành Ôn, vợ Giô-sép, sinh hai con trai. 51Ông đặt tên con đầu lòng là Ma-na-se (ngụ ý: Thượng Đế cho ta quên mọi nỗi gian khổ tha hương). 52Con thứ hai tên là Ép-ra-im (ngụ ý: Thượng Đế cho ta thịnh đạt trong nơi khốn khổ).

Sự đói kém khởi sự

53Sau bảy năm được mùa tại Ai-cập, 54đến bảy năm đói kém, đúng như lời Giô- sép tiên đoán. Mọi quốc gia chung quanh đều đói, chỉ riêng Ai-cập vẫn còn lương thực. 55Khi nhân dân Ai-cập bị đói, họ kéo đến hoàng cung xin vua cấp gạo. Vua bảo: "Cứ hỏi Giô-sép và làm mọi điều Giô-sép chỉ dạy." 56Khi nạn đói lan rộng khắp nước, Giô-sép mở kho bán lúa cho nhân dân, vì nạn đói thật trầm trọng. 57Khi toàn thế giới bị đói lớn, tất cả các dân tộc đều đến Ai-cập mua lúa nơi Giô-sép.