2

Suy Tư Về Thú Vui

1Tôi tự nhủ: “Tôi hãy nếm trải những điều chi mang lại niềm vui trên cõi đời này, xem thử những điều ấy có chi tốt không.” Nhưng tôi khám phá rằng loài người cũng không thỏa mãn với những điều vui thú ấy. 2Tôi nhận thấy rằng đời sống hời hợt là điên rồ, còn đeo đuổi thú vui cũng chẳng thực hiện được gì. 3Tôi noi theo nguyên tắc của các bậc hiền triết; tôi thử dùng rượu cho đến mức say, để tìm hiểu xem đó có phải là điều tốt cho loài người làm theo trong những chuỗi ngày họ sống trên đất.
4Tôi thực hiện những công trình vĩ đại. Tôi xây dựng những lâu đài, vun trồng những vườn nho. 5Tôi lập cho mình những vườn hoa và vườn cây đủ mọi loại cây ăn trái. 6Tôi đào cho mình những hồ chứa nước để tưới rừng cây rậm rạp. 7Tôi mua nhiều tôi trai, tớ gái, cũng có nhiều tôi trai tớ gái sinh trưởng trong nhà. Tôi lại có nhiều bầy súc vật, bò và chiên dê, nhiều hơn tất cả những vì vua sống trước tôi tại Giê-ru-sa-lem. 8Tôi thâu chứa bạc vàng; châu báu các vua chúa triều cống. Tôi chiêu mộ nhiều nam nữ ca sĩ; còn nói về lạc thú của đàn ông, tôi có biết bao nhiêu cung phi hầu hạ. 9Vậy tôi trở nên sang trọng vượt trội hơn mọi vì vua sống trước tôi tại Giê-ru-sa-lem. Trong khi đó tôi vẫn tiếp tục noi theo nguyên tắc khôn ngoan của các bậc hiền triết.
  10Tôi chẳng bỏ qua bất cứ điều gì mắt tôi ưa thích.
   Tôi chẳng từ khước một thú vui nào.
  Thật tôi vui thỏa trong mọi công lao khó nhọc của mình,
   Và niềm vui thỏa này là phần thưởng cho mọi công lao của tôi.
  11Thế nhưng, khi ngẫm nghĩ lại mọi công trình tay mình thực hiện,
   Với bao công sức đổ dồn vào,
  Tôi nhận thấy mọi sự đều phù vân, hư ảo, không thể nào hiểu nổi, như không ai điều khiển nổi chiều gió thổi.
   Con người không tìm được lợi ích gì lâu bền trên cõi đời này.

Suy Tư Về Sự Khôn Ngoan Và Điên Dại

  12Tôi ngẫm nghĩ về sự khôn ngoan,
   Điên rồ, và ngu dại.
  Người kế vị ngôi vua có thể làm gì được?
   Thật ra, chỉ noi theo những gì các vua trước đã làm.
  13Tôi nhận thấy rằng khôn ngoan có ích hơn khờ dại,
   Cũng như ánh sáng có lợi hơn tối tăm.
  14Người khôn sáng nhìn thấy hướng mình đi,
   Còn kẻ khờ dại dò dẫm trong đêm tối.
  Tuy nhiên tôi cũng biết
   Rồi cả hai đều cùng chung một số phận.
15Tôi tự nhủ:
  “Số phận kẻ dại cũng là số phận của tôi.
   Vậy thì khôn ngoan vượt trội như tôi được lợi ích gì?”
  Tôi tự đáp:
   “Đây cũng là phù vân, hư ảo.”
  16Thật vậy, không ai nhớ mãi người khôn hoặc kẻ dại,
   Vì chúng ta biết trong những ngày tới, người khôn kẻ dại đều sẽ bị lãng quên.
  Than ôi! Người khôn kẻ dại rồi cũng phải chết như nhau!

Suy Tư Về Công Lao Khó Nhọc Của Loài Người

17Vậy, tôi hầu như chán ghét cuộc sống, vì mọi việc xảy ra trên đời đều làm cho tôi khổ tâm. Mọi sự đều khó hiểu, khó như điều khiển chiều gió vậy. 18Tôi cũng hầu như chán ghét mọi công trình tôi lao nhọc tạo ra trên đời vì rồi phải để lại tất cả cho kẻ đến sau. 19Nào ai biết được người thừa kế khôn hay dại? Dù sao đi nữa, người vẫn cai quản mọi công trình tôi tạo nên nhờ khôn ngoan và lao khổ của tôi. Đây cũng là một điều hư ảo. 20Ngẫm nghĩ lại, tôi chán ngán mọi công trình tôi lao khổ tạo ra trên đời này. 21Có người đem khôn ngoan, tri thức, và tài năng ra tạo dựng cơ nghiệp, rồi để lại gia tài mình cho một người khỏi phải lao nhọc gì cả. Đây cũng là một điều hư ảo, một ngang trái thương đau. 22Vậy có ích gì cho con người lao lực, lao tâm khổ nhọc trên đời này? 23Suốt ngày, người gặp chuyện khổ tâm, công việc người làm đầy ưu phiền; ngay cả ban đêm, tâm trí người cũng chẳng được nghỉ ngơi. Đây cũng là một điều hư ảo.

Lời Khuyên

24Tốt nhất cho loài người là: ăn, uống, và vui thỏa trong công việc mình làm. Tôi nhận thấy đó là sự ban cho của Đức Chúa Trời 25Thật vậy, nếu Đức Chúa Trời không ban cho, ai có thể ăn uống, sống an vui trên đời? 26Vì Đức Chúa Trời ban sự khôn ngoan, tri thức, và niềm vui cho người nào đẹp lòng Ngài. Nhưng Ngài giao cho tội nhân công việc nhọc nhằn thu góp của cải để rồi ban lại cho người nào đẹp lòng Ngài. Đây cũng là một điều hư ảo, không thể hiểu nổi, như không ai điều khiển nổi chiều gió vậy.