24

1,2Chớ đem lòng đố kỵ người gian,
Cũng đừng mong kết bạn với chúng,
Vì lòng chúng ấp ủ bạo tàn,
Môi nói rặc lời gian dối, tổn thương.
3,4Nhà cửa xây trên nền khôn ngoan, kiến thức;
Nhà nào có trí thức, các phòng được trang sức.
5,6Người khôn biết sử dụng sức,
Kẻ trí biết tăng cường năng lực;
Vì người khôn đánh giặc dùng mưu,
Càng đông mưu sĩ, càng nhiều chiến công.
7Với kẻ dại, khôn ngoan là điều cao xa quá,
Chốn công môn, nó chẳng dám hé miệng ra.
8Ai mưu tính gian ác
Sẽ nổi danh là kẻ ác tặc.
9Âm mưu của kẻ dại là tội lỗi,
Mối họa thế nhân là kẻ kiêu cường.
10Chỉ kẻ yếu hèn mới sờn lòng trong ngày hoạn nạn.
11,12Phải cứu người bị xử bất công, bị dẫn ra pháp trường,
Chớ khoanh tay đứng nhìn, chối quanh: Tôi đâu biết,
Vì Thượng Đế xét lòng con, biết lòng con,
Lẽ thưởng phạt tùy theo việc con làm.
13,14Mật ong là vật ngon lành;
Lưỡi con nếm mật thế nào
Hồn con cũng nếm khôn ngoan như vậy.
Ngày con tìm thấy khôn ngoan,
Tràn đầy hy vọng tương lai huy hoàng.
15,16Chớ cướp bóc, tranh đoạt nhà người ngay,
Người vẫn đứng dậy, dù bị ngã bảy lần;
Nhưng chỉ một tai vạ, kẻ ác đã quỵ ngay.
17,18Khi kẻ địch sa cơ, con chớ mừng,
Khi nó ngã, lòng con đừng hớn hở;
Vì như thế con làm phật ý Thượng Đế,
Ngài sẽ phế bỏ cuộc trừng phạt đang nửa chừng.
19,20Chớ nóng lòng vì công việc kẻ ác,
Đừng ganh tỵ khi kẻ dữ thành đạt;
Đời kẻ ác không có tương lai,
Đèn kẻ dữ nay mai sẽ tắt.
21Phải sợ Thượng Đế, nể chính quyền
Đừng liên kết với người chuyên phản loạn.
22Vì họa tai sẽ đến bất ngờ,
Con đâu lường được hậu quả.
Và đây là một số châm ngôn khác nữa:
23-25Khi xét xử, đừng thiên vị ai cả.
Ai tuyên bố phạm nhân là vô tội
Bị mọi người nguyền rủa không thôi,
Ai phạt kẻ ác, được nổi danh, đầy phúc hạnh.
26Lời nói thẳng xuất phát từ tình thương.
27Lo làm ăn trong ngoài chu tất,
Rồi hãy tính đến việc cất nhà.
28,29Đừng vô cớ làm chứng hại láng giềng,
Môi miệng con đừng thốt ra lời dối trá.
Chớ nói: Tôi trả lại điều nó làm cho tôi,
Tôi chỉ tốt với người tốt với tôi thôi.'
30-31Ta có qua ruộng một kẻ kém siêng năng,
Cỏ mọc um tùm, gai phủ dăng,
Rào dậu điêu tàn nghiêng ngửa đổ.
Quan sát cảnh ấy, ta học rằng:
'Ngủ một tí, mơ màng thêm một tí,
Khoanh tay đứng nghỉ tí nữa thôi...
Như kẻ trộm, cảnh nghèo đã đến rồi,
Bạo tàn, đột ngột như phường cướp tấn công.'