7

Cuộc đời người khôn ngoan, tiết kiệm

1Tiếng thơm hơn dầu thơm. Ngày chết hơn ngày sinh.
2Đến nhà tang chế hơn đến yến tiệc. Ai rồi cũng chết, nhưng nếu có thì giờ để suy nghĩ trước về cái chết của mình, vẫn hơn.
3Buồn hơn vui, vì buồn luyện lọc lòng ta.
4Một người khôn nghiền ngẫm lẽ chết, còn một kẻ dại chỉ nghĩ đến sung sướng hiện tại.
5Thà được người khôn chỉ trích hơn được người dại khen ngợi. 6Vì lời khen của kẻ dại nghe ra như lời châm biếm khó chịu. Khen ngợi như thế thật là vô nghĩa.
7Của hối lộ khiến người khôn hóa dại, nó hủy phá tri thức con người.
8Kết thúc hơn khởi đầu. Kiên nhẫn hơn kiêu căng.
9Đừng vội giận, chỉ kẻ dại mới hay giận.
10Đừng khờ khạo cho rằng thời đại vàng son không còn nữa. Sao cứ tưởng quá khứ là hơn hiện tại?
11,12Khôn và giàu đều tốt cả, vì nhờ khôn cũng như nhờ giàu, ta tạo được mọi thứ cần dùng. Nhưng khôn hơn giàu, vì 'khôn sống, mống chết'.
13Phải quan sát và ý thức công việc của Thượng Đế. Đừng phàn nàn.
14Lúc thịnh vượng nên vui hưởng; lúc tai biến, nên nhớ rằng Thượng Đế cho cả việc tốt lẫn việc xấu xảy ra, để ta biết rằng ở đời chẳng có gì là chắc chắn cả.
15Nghiên cứu cuộc sống vô nghĩa này, tôi còn thấy nhiều điều, kể cả việc người ngay chết yểu, việc kẻ ác sống dai.
16Vậy thứ nhất, đừng tỏ ra tốt quá hoặc khôn quá, phá hại chính mình làm gì?
17Thứ hai, đừng ác quá, cũng đừng dại. Chết trước số có ích gì? 18Nếu giữ được hai điều trên thì tốt. Nhưng chung quy, ai kính sợ Thượng Đế sẽ được Ngài hướng dẫn
19Một người khôn hơn cả mười tướng giữ thành.
20Chẳng có một người nào suốt đời làm điều phải, không phạm tội.
21,22Đừng chú tâm đến lời nhỏ to của thiên hạ, nếu không, ta sẽ nghe cả lời của đầy tớ nguyền rủa mình. Vì ta biết rằng chính ta cũng thường nguyền rủa kẻ khác.
23Tôi cố gắng tập trung trí khôn. Tôi nói: 'tôi sẽ khôn', nhưng tôi vẫn chẳng khôn.
24Sự khôn ngoan ở nơi xa thẳm, ngoài tầm tay với của tôi.
25Tôi tìm kiếm khắp nơi, quyết chí tìm cho được sự khôn ngoan và nguyên lý muôn vật để chứng tỏ sự xấu xa của kẻ dại và sự dại dột là điên cuồng.
26Tôi có thấy một điều cay đắng hơn cả sự chết: một người đàn bà lòng đầy cạm bẫy và tay nàng là dây xích trói buộc. Người nào được Thượng Đế thương yêu giúp đỡ sẽ thoát khỏi tay nàng, còn kẻ tội lỗi sẽ rơi vào bẫy nàng.
27,28Tôi có thể kết luận, người Truyền đạo nói, sau khi đã nghiên cứu kỹ lưỡng: Trong một ngàn người đàn ông tôi mới tìm được một người khôn, còn bên đàn bà, tôi chẳng tìm thấy người nào.
29Hơn nữa, tôi nhận thấy rằng dù Thượng Đế tạo nên con người ngay thẳng, nhưng loài người lại tự ý làm cho lòng mình trở nên tà vạy.