1King Solomon, however, loved many foreign women besides Pharaoh’s daughter—Moabites, Ammonites, Edomites, Sidonians and Hittites. 2They were from nations about which the Lord had told the Israelites, “You must not intermarry with them, because they will surely turn your hearts after their gods.” Nevertheless, Solomon held fast to them in love. 3He had seven hundred wives of royal birth and three hundred concubines, and his wives led him astray. 4As Solomon grew old, his wives turned his heart after other gods, and his heart was not fully devoted to the Lord his God, as the heart of David his father had been. 5He followed Ashtoreth the goddess of the Sidonians, and Molek the detestable god of the Ammonites. 6So Solomon did evil in the eyes of the Lord; he did not follow the Lord completely, as David his father had done. 7On a hill east of Jerusalem, Solomon built a high place for Chemosh the detestable god of Moab, and for Molek the detestable god of the Ammonites. 8He did the same for all his foreign wives, who burned incense and offered sacrifices to their gods. 9The Lord became angry with Solomon because his heart had turned away from the Lord, the God of Israel, who had appeared to him twice. 10Although he had forbidden Solomon to follow other gods, Solomon did not keep the Lord’s command. 11So the Lord said to Solomon, “Since this is your attitude and you have not kept my covenant and my decrees, which I commanded you, I will most certainly tear the kingdom away from you and give it to one of your subordinates. 12Nevertheless, for the sake of David your father, I will not do it during your lifetime. I will tear it out of the hand of your son. 13Yet I will not tear the whole kingdom from him, but will give him one tribe for the sake of David my servant and for the sake of Jerusalem, which I have chosen.”
Solomon’s Adversaries
14Then the Lord raised up against Solomon an adversary, Hadad the Edomite, from the royal line of Edom. 15Earlier when David was fighting with Edom, Joab the commander of the army, who had gone up to bury the dead, had struck down all the men in Edom. 16Joab and all the Israelites stayed there for six months, until they had destroyed all the men in Edom. 17But Hadad, still only a boy, fled to Egypt with some Edomite officials who had served his father. 18They set out from Midian and went to Paran. Then taking people from Paran with them, they went to Egypt, to Pharaoh king of Egypt, who gave Hadad a house and land and provided him with food. 19Pharaoh was so pleased with Hadad that he gave him a sister of his own wife, Queen Tahpenes, in marriage. 20The sister of Tahpenes bore him a son named Genubath, whom Tahpenes brought up in the royal palace. There Genubath lived with Pharaoh’s own children. 21While he was in Egypt, Hadad heard that David rested with his ancestors and that Joab the commander of the army was also dead. Then Hadad said to Pharaoh, “Let me go, that I may return to my own country.” 22“What have you lacked here that you want to go back to your own country?” Pharaoh asked. “Nothing,” Hadad replied, “but do let me go!” 23And God raised up against Solomon another adversary, Rezon son of Eliada, who had fled from his master, Hadadezer king of Zobah. 24When David destroyed Zobah’s army, Rezon gathered a band of men around him and became their leader; they went to Damascus, where they settled and took control. 25Rezon was Israel’s adversary as long as Solomon lived, adding to the trouble caused by Hadad. So Rezon ruled in Aram and was hostile toward Israel.
Jeroboam Rebels Against Solomon
26Also, Jeroboam son of Nebat rebelled against the king. He was one of Solomon’s officials, an Ephraimite from Zeredah, and his mother was a widow named Zeruah. 27Here is the account of how he rebelled against the king: Solomon had built the terraces⚓ and had filled in the gap in the wall of the city of David his father. 28Now Jeroboam was a man of standing, and when Solomon saw how well the young man did his work, he put him in charge of the whole labor force of the tribes of Joseph. 29About that time Jeroboam was going out of Jerusalem, and Ahijah the prophet of Shiloh met him on the way, wearing a new cloak. The two of them were alone out in the country, 30and Ahijah took hold of the new cloak he was wearing and tore it into twelve pieces. 31Then he said to Jeroboam, “Take ten pieces for yourself, for this is what the Lord, the God of Israel, says: ‘See, I am going to tear the kingdom out of Solomon’s hand and give you ten tribes. 32But for the sake of my servant David and the city of Jerusalem, which I have chosen out of all the tribes of Israel, he will have one tribe. 33I will do this because they have⚓ forsaken me and worshiped Ashtoreth the goddess of the Sidonians, Chemosh the god of the Moabites, and Molek the god of the Ammonites, and have not walked in obedience to me, nor done what is right in my eyes, nor kept my decrees and laws as David, Solomon’s father, did. 34“ ‘But I will not take the whole kingdom out of Solomon’s hand; I have made him ruler all the days of his life for the sake of David my servant, whom I chose and who obeyed my commands and decrees. 35I will take the kingdom from his son’s hands and give you ten tribes. 36I will give one tribe to his son so that David my servant may always have a lamp before me in Jerusalem, the city where I chose to put my Name. 37However, as for you, I will take you, and you will rule over all that your heart desires; you will be king over Israel. 38If you do whatever I command you and walk in obedience to me and do what is right in my eyes by obeying my decrees and commands, as David my servant did, I will be with you. I will build you a dynasty as enduring as the one I built for David and will give Israel to you. 39I will humble David’s descendants because of this, but not forever.’ ” 40Solomon tried to kill Jeroboam, but Jeroboam fled to Egypt, to Shishak the king, and stayed there until Solomon’s death.
Solomon’s Death
41As for the other events of Solomon’s reign—all he did and the wisdom he displayed—are they not written in the book of the annals of Solomon? 42Solomon reigned in Jerusalem over all Israel forty years. 43Then he rested with his ancestors and was buried in the city of David his father. And Rehoboam his son succeeded him as king.
11
Các Lầm Lỗi của Sa-lô-môn
1Ngoài con gái của Pha-ra-ôn, Vua Sa-lô-môn yêu nhiều phụ nữ ngoại quốc khác; đó là các phụ nữ người Mô-áp, Am-môn, Ê-đôm, Si-đôn, và Hít-ti. 2Họ thuộc về các dân mà CHÚA đã truyền cho dân I-sơ-ra-ên rằng, “Các ngươi không được cưới gả với chúng, vì chắc chắn chúng sẽ khiến cho lòng các ngươi ngả theo các thần của chúng.” Nhưng Sa-lô-môn yêu một cách say mê các phụ nữ ấy. 3Ông có bảy trăm vợ là con gái của các vua chúa và ba trăm cung phi. Các vợ của ông đã làm cho lòng ông chệch hướng. 4Khi ông về già, các vợ của ông đã khiến cho lòng ông ngả theo các thần của họ. Lòng ông không còn trung thành với CHÚA, Ðức Chúa Trời của ông, như lòng của Ða-vít cha ông đã có, 5vì Sa-lô-môn đi theo Ách-tô-rét nữ thần của dân Si-đôn, Minh-côm thần gớm ghiếc của dân Am-môn. 6Vậy Sa-lô-môn làm những việc tội lỗi trước mặt CHÚA, không đi theo CHÚA cách trọn vẹn như cha của ông đã làm. 7Khi ấy Sa-lô-môn cũng xây trên nơi cao một miếu thờ cho Kê-mốt thần gớm ghiếc của dân Mô-áp và một miếu thờ cho Mô-lếch thần gớm ghiếc của dân Am-môn trên núi phía đông của Giê-ru-sa-lem. 8Ông cũng làm như vậy cho tất cả các bà vợ ngoại quốc của ông để họ dâng hương và dâng các con vật hiến tế lên các thần của họ. 9Bấy giờ CHÚA nổi giận với Sa-lô-môn, vì lòng ông đã xây bỏ CHÚA, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, Ðấng đã hiện ra với ông hai lần, 10và đã truyền cho ông chớ theo các thần khác, nhưng ông không vâng theo lịnh CHÚA đã truyền. 11Bấy giờ CHÚA phán với Sa-lô-môn, “Vì ngươi đã làm điều nầy, không vâng giữ giao ước và luật lệ Ta đã truyền cho ngươi, Ta chắc chắn sẽ phân chia vương quốc của ngươi và ban cho tôi tớ của ngươi. 12Nhưng vì cớ Ða-vít cha ngươi, Ta sẽ không làm điều đó trong đời ngươi. Ta chắc chắn sẽ xé nó ra trong tay của con ngươi. 13Tuy nhiên, Ta sẽ không xé cả vương quốc ra, nhưng sẽ để dành lại cho con trai ngươi một chi tộc, vì cớ Ða-vít tôi tớ Ta, và vì cớ Giê-ru-sa-lem nơi Ta đã chọn.”
Những Người Chống Sa-lô-môn
14CHÚA dấy lên một người chống lại Sa-lô-môn: Ha-đát người Ê-đôm, một người thuộc hoàng tộc của dân Ê-đôm. 15Số là khi Ða-vít ở Ê-đôm, Quan Tổng Binh Giô-áp đã đi lên để chôn cất những người đã tử trận, vì ông đã tận diệt mọi người nam ở Ê-đôm. 16Giô-áp và toàn quân I-sơ-ra-ên đi với ông đã ở lại đó sáu tháng cho đến khi họ tận diệt mọi người nam của dân Ê-đôm, 17nhưng Ha-đát với một số người Ê-đôm, tức các tôi tớ của cha ông, đã chạy trốn qua Ai-cập khi ấy ông chỉ là một cậu bé. 18Họ từ Mi-đi-an chạy trốn đến Pa-ran. Tại Pa-ran, họ kết nạp thêm một số người nữa, rồi tất cả đi xuống Ai-cập và vào ra mắt Pha-ra-ôn vua Ai-cập. Vua ấy cấp cho ông nhà ở, thực phẩm, và ruộng đất. 19Ha-đát được ơn lớn trước mặt Pha-ra-ôn nên vua ấy gả em vợ cho ông, tức là em gái của Hoàng Hậu Ta-pê-nê. 20Em gái của Ta-pê-nê sinh cho ông một con trai tên là Ghê-nu-bát. Ðó là đứa trẻ được dứt sữa trong cung điện của Pha-ra-ôn. Ghê-nu-bát lớn lên trong cung điện của Pha-ra-ôn, giữa các con của Pha-ra-ôn. 21Khi Ha-đát ở Ai-cập nghe tin Ða-vít đã an giấc cùng các tổ tiên của ông ấy và Giô-áp Quan Tổng Binh của ông ấy đã chết, Ha-đát đến xin với Pha-ra-ôn, “Xin hoàng thượng cho phép hạ thần được trở về quê hương của hạ thần.” 22Nhưng Pha-ra-ôn đáp với ông, “Ngươi ở với ta có thiếu gì sao, mà nay ngươi muốn trở về xứ của ngươi?” Ông đáp, “Thưa không thiếu gì cả, nhưng xin hoàng thượng cho phép hạ thần được ra đi.” 23CHÚA cũng dấy lên một người chống đối khác: Rê-xôn con của Ê-li-a-đa. Rê-xôn là người đã bỏ chủ của ông, tức Vua Ha-đa-đê-xe của xứ Xô-ba, để trốn đi. 24Khi vua của Xô-ba bị Ða-vít đánh bại, Rê-xôn thu phục một số người theo ông và làm thủ lãnh đám tàn quân đó. Họ chạy đến Ða-mách, chiếm lấy thành ấy, rồi ông tự xưng vương ở Ða-mách. 25Suốt thời của Sa-lô-môn, Rê-xôn luôn luôn là kẻ chống lại I-sơ-ra-ên, ngoài sự quấy nhiễu của Ha-đát đã có sẵn. Ông ấy chống đối I-sơ-ra-ên và cai trị vùng A-ram.
Giê-rô-bô-am Dấy Loạn
26Giê-rô-bô-am con của Nê-bát, người Ép-ra-im, quê ở Xê-rê-đa, một tôi tớ của Sa-lô-môn, cũng nổi lên chống lại vua. Mẹ ông là một góa phụ tên là Xê-ru-a. 27Sau đây là lý do tại sao ông nổi lên chống lại vua: Sa-lô-môn xây dựng các công sự phòng thủ và xây lại những chỗ đã hỏng của tường thành bao quanh Thành Ða-vít, tức thành của cha ông. 28Thấy Giê-rô-bô-am là một người trẻ, có khả năng, và chăm chỉ, Sa-lô-môn lập ông làm người chỉ huy lực lượng dân công cho nhà Giô-sép. 29Cũng vào độ ấy, khi Giê-rô-bô-am vừa ra khỏi Giê-ru-sa-lem, Tiên Tri A-hi-gia người Si-lô đón gặp ông ở giữa đường. A-hi-gia đang mặc một chiếc áo choàng mới. Trong khi chỉ có hai người ở ngoài đồng, 30A-hi-gia lấy chiếc áo choàng mới đang mặc xé ra làm mười hai mảnh. 31Kế đó ông nói với Giê-rô-bô-am, “Hãy lấy mười mảnh cho ông. CHÚA, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, phán thế nầy, ‘Này, Ta sắp xé vương quốc từ tay của Sa-lô-môn và ban cho ngươi mười chi tộc. 32Nhưng vì cớ Ða-vít tôi tớ Ta và vì cớ Giê-ru-sa-lem, thành Ta đã chọn trong tất cả các chi tộc của I-sơ-ra-ên, Ta sẽ giữ lại cho nó một chi tộc. 33Bởi vì nó đã lìa bỏ Ta mà thờ phượng Ách-tô-rét nữ thần của dân Si-đôn, Kê-mốt thần của dân Mô-áp, và Minh-côm thần của dân Am-môn. Nó đã không đi theo các đường lối Ta, không làm những việc ngay lành trước mắt Ta, không giữ những luật lệ và mạng lịnh Ta như Ða-vít cha nó đã làm. 34Dù vậy, Ta sẽ không cất bỏ cả vương quốc khỏi nó, nhưng sẽ cho nó được trị vì trọn đời nó, vì cớ Ða-vít tôi tớ Ta, người Ta đã chọn, kẻ đã vâng giữ các điều răn và luật lệ Ta, 35nhưng Ta sẽ cất vương quốc khỏi con nó và ban cho ngươi mười chi tộc. 36Còn con nó Ta sẽ cho một chi tộc, hầu tôi tớ Ta, Ða-vít, có thể luôn có một ngọn đèn trước mặt Ta tại Giê-ru-sa-lem, thành Ta đã chọn để đặt danh Ta. 37Ta sẽ lập ngươi và ngươi sẽ trị vì trên tất cả như lòng ngươi muốn. Ngươi sẽ làm vua trên I-sơ-ra-ên. 38Nếu ngươi nghe theo mọi điều Ta truyền cho ngươi, đi trong các đường lối Ta, làm điều công chính trước mắt Ta, bằng cách vâng giữ các luật lệ và các điều răn của Ta, như Ða-vít tôi tớ Ta đã làm, thì Ta sẽ ở với ngươi. Ta sẽ lập cho nhà ngươi được vững bền như Ta đã lập cho Ða-vít, và Ta sẽ ban I-sơ-ra-ên cho ngươi. 39Như thế Ta sẽ sửa phạt con cháu của Ða-vít, nhưng không phạt vĩnh viễn.’” 40Do đó Sa-lô-môn tìm cách giết Giê-rô-bô-am; nhưng Giê-rô-bô-am đã vội vàng chạy trốn qua Ai-cập, đến với Vua Si-sắc của Ai-cập, và cứ ở mãi tại Ai-cập cho đến khi Sa-lô-môn băng hà.
Sa-lô-môn Băng Hà
(2 Sử 9:29-31)
41Các việc khác của Sa-lô-môn; tất cả những gì ông làm, và sự khôn ngoan của ông, há chẳng được chép trong sách Sử Ký của Sa-lô-môn sao? 42Thời gian Sa-lô-môn trị vì tại Giê-ru-sa-lem trên toàn dân I-sơ-ra-ên là bốn mươi năm. 43Sa-lô-môn an giấc cùng các tổ tiên ông và được chôn trong Thành Ða-vít cha ông. Rê-hô-bô-am con trai ông lên ngôi kế vị.