4

Solomon’s Officials and Governors

1So King Solomon ruled over all Israel. 2And these were his chief officials:
  Azariah son of Zadok—the priest;
  3Elihoreph and Ahijah, sons of Shisha—secretaries;
  Jehoshaphat son of Ahilud—recorder;
  4Benaiah son of Jehoiada—commander in chief;
  Zadok and Abiathar—priests;
  5Azariah son of Nathan—in charge of the district governors;
  Zabud son of Nathan—a priest and adviser to the king;
  6Ahishar—palace administrator;
  Adoniram son of Abda—in charge of forced labor.
7Solomon had twelve district governors over all Israel, who supplied provisions for the king and the royal household. Each one had to provide supplies for one month in the year. 8These are their names:
  Ben-Hur—in the hill country of Ephraim;
  9Ben-Deker—in Makaz, Shaalbim, Beth Shemesh and Elon Bethhanan;
  10Ben-Hesed—in Arubboth (Sokoh and all the land of Hepher were his);
  11Ben-Abinadab—in Naphoth Dor (he was married to Taphath daughter of Solomon);
  12Baana son of Ahilud—in Taanach and Megiddo, and in all of Beth Shan next to Zarethan below Jezreel, from Beth Shan to Abel Meholah across to Jokmeam;
  13Ben-Geber—in Ramoth Gilead (the settlements of Jair son of Manasseh in Gilead were his, as well as the region of Argob in Bashan and its sixty large walled cities with bronze gate bars);
  14Ahinadab son of Iddo—in Mahanaim;
  15Ahimaaz—in Naphtali (he had married Basemath daughter of Solomon);
  16Baana son of Hushai—in Asher and in Aloth;
  17Jehoshaphat son of Paruah—in Issachar;
  18Shimei son of Ela—in Benjamin;
  19Geber son of Uri—in Gilead (the country of Sihon king of the Amorites and the country of Og king of Bashan). He was the only governor over the district.

Solomon’s Daily Provisions

20The people of Judah and Israel were as numerous as the sand on the seashore; they ate, they drank and they were happy. 21And Solomon ruled over all the kingdoms from the Euphrates River to the land of the Philistines, as far as the border of Egypt. These countries brought tribute and were Solomon’s subjects all his life.
22Solomon’s daily provisions were thirty cors of the finest flour and sixty cors of meal, 23ten head of stall-fed cattle, twenty of pasture-fed cattle and a hundred sheep and goats, as well as deer, gazelles, roebucks and choice fowl. 24For he ruled over all the kingdoms west of the Euphrates River, from Tiphsah to Gaza, and had peace on all sides. 25During Solomon’s lifetime Judah and Israel, from Dan to Beersheba, lived in safety, everyone under their own vine and under their own fig tree.
26Solomon had four thousand stalls for chariot horses, and twelve thousand horses.
27The district governors, each in his month, supplied provisions for King Solomon and all who came to the king’s table. They saw to it that nothing was lacking. 28They also brought to the proper place their quotas of barley and straw for the chariot horses and the other horses.

Solomon’s Wisdom

29God gave Solomon wisdom and very great insight, and a breadth of understanding as measureless as the sand on the seashore. 30Solomon’s wisdom was greater than the wisdom of all the people of the East, and greater than all the wisdom of Egypt. 31He was wiser than anyone else, including Ethan the Ezrahite—wiser than Heman, Kalkol and Darda, the sons of Mahol. And his fame spread to all the surrounding nations. 32He spoke three thousand proverbs and his songs numbered a thousand and five. 33He spoke about plant life, from the cedar of Lebanon to the hyssop that grows out of walls. He also spoke about animals and birds, reptiles and fish. 34From all nations people came to listen to Solomon’s wisdom, sent by all the kings of the world, who had heard of his wisdom.

4

Phung Mă Bruă Mbĭt Hŏng Y-Salômôn leh anăn Phung Khua Kahan Ñu

1Mtao Salômôn jing mtao kơ jih jang phung Israel. 2Anei phung khua prŏng ñu mâo: Y-Asaria anak êkei Y-Sadôk jing khua ngă yang, 3Y-Êlihôrep leh anăn Y-Ahija phung anak êkei Y-Sisa jing phung khua čih hră, Y-Jêhôsaphat anak êkei Y-Ahilut jing pô kăp čih pioh klei truh, 4Y-Bênaya anak êkei Y-Jêhôida jing khua kluôm kơ phung kahan, Y-Sadôk leh anăn Y-Abiathar jing phung khua ngă yang, 5Y-Asaria anak êkei Y-Nathan jing khua kơ phung khua kahan, Y-Sabut anak êkei Y-Nathan jing khua kơiăng leh anăn mah jiăng mtao, 6Y-Ahisar jing khua kiă sang mtao, leh anăn Y-Adôniram anak êkei Y-Apda jing khua kơ phung mă bruă jia.
7Y-Salômôn mâo pluh dua čô khua kiă kriê jih jang phung Israel, phung bi mâo mnơ̆ng ƀơ̆ng huă kơ mtao leh anăn kơ sang ñu; grăp čô mkra pioh mnơ̆ng ƀơ̆ng huă kơ sa mlan hlăm thŭn. 8Anei anăn diñu: Y-Ben-Hur mơ̆ng čar kngư Êphraim, 9Y-Ben-Dêker mơ̆ng ƀuôn Makas, ƀuôn Salbim, ƀuôn Bet-Sêmes, leh anăn ƀuôn Êlon-Bet-Hanan, 10Y-Ben-Hêset hlăm čar Arubôt (ƀuôn Sôkô leh anăn jih lăn ƀuôn Hêpher jing dŏ ñu), 11Y-Ben-Abinadap hlăm jih čar Napat-Dor (ñu mâo H'Tapet anak mniê Y-Salômôn jing mô̆ ñu), 12Y-Bana anak êkei Y-Ahilut hlăm ƀuôn Tanač, ƀuôn Mêgidô, leh anăn jih ƀuôn Bet-Sêan giăm ƀuôn Sarêthan ti gŭ ƀuôn Jesrêel, leh anăn mơ̆ng ƀuôn Bet-Sêan truh kơ ƀuôn Aƀel-Mêhôla truh tĭng nah dih ƀuôn Jokmêam, 13Y-Ben-Gêber hlăm ƀuôn Ramôt-Galaat (ñu mâo jih boh ƀuôn Y-Jar anak êkei Y-Manasê hlăm čar Galaat, leh anăn ñu mâo čar Argôp hlăm čar Basan, năm pluh boh ƀuôn prŏng mâo mnư̆ leh anăn giê kal kông), 14Y-Ahinadap anak êkei Y-Idô hlăm ƀuôn Mahanaim, 15Y-Ahimas hlăm čar Naptali (ñu mă leh H'Basêmat anak mniê Y-Salômôn jing mô̆ ñu), 16Y-Bana anak êkei Y-Husai hlăm čar Aser leh anăn ƀuôn Bêalôt, 17Y-Jêhôsaphat anak êkei Y-Parua hlăm čar Isakar, 18Y-Simei anak êkei Y-Êla hlăm čar Benjamin, 19Y-Gêber anak êkei Y-Uri hlăm čar Galaat, čar Y-Sihôn mtao phung Amôrit leh anăn Y-Ôk mtao čar Basan. Mâo knŏng sa čô khua hlăm čar anei.

Klei Y-Salômôn Thâo Mĭn leh anăn Klei Ñu Čăt Đĭ

20Phung Yuđa leh anăn phung Israel jing lu msĕ si čuah ti êa ksĭ. Diñu ƀơ̆ng huă mnăm leh anăn hơ̆k snăk. 21 Y-Salômôn kiă kriê jih jang ƀuôn ala mtao dơ̆ng mơ̆ng êa krông Ơprat truh kơ čar phung Philistin, leh anăn truh kơ knông lăn čar Êjip. Diñu tuh jia leh anăn mă bruă kơ Y-Salômôn jih hruê gơ̆ dôk hdĭp.
22Y-Salômôn grăp hruê mâo mnơ̆ng pioh ƀơ̆ng huă tlâo pluh kôr kpŭng ƀhĭ leh anăn năm pluh kôr braih; 23pluh drei êmô êmŏng, dua pluh drei êmô mơ̆ng kdrăn rơ̆k, sa êtuh drei biăp, êbeh kơ anăn lŏ mâo lu drei hlô rang, ktŏng, đruah, leh anăn mnŭ ada êmŏng. 24Kyuadah ñu kiă kriê jih krĭng yŭ êa krông Ơprat dơ̆ng mơ̆ng ƀuôn Tipsa truh ti ƀuôn Gasa, jih jang phung mtao nah yŭ êa krông Ơprat. Leh anăn ñu mâo klei êđăp ênang tar ƀar jŭm dar ñu. 25Phung Yuđa leh anăn phung Israel dôk hlăm klei hơĭt mơ̆ng ƀuôn Dan truh ti ƀuôn Bêr-Sêba, grăp čô ti gŭ ana boh kriăk ƀâo ñu leh anăn ti gŭ ana boh hra ñu, jih jang ênuk Y-Salômôn kiă kriê. 26 Y-Salômôn mâo msĕ mơh pă pluh êbâo hip rơ̆k kơ aseh pioh kơ êdeh ñu, leh anăn pluh dua êbâo phung kahan đĭ aseh. 27Bi phung khua čar mkra pioh mnơ̆ng ƀơ̆ng huă kơ Mtao Salômôn leh anăn kơ jih jang phung hriê huă mbĭt hŏng Mtao Salômôn, grăp čô mkra pioh djŏ sa mlan ñu. Diñu amâo brei kƀah sa mnơ̆ng ôh. 28Diñu ba msĕ mơh mdiê ôrgơ leh anăn adrăng kơ aseh leh anăn kơ aseh êran pral arăng đĭ kơ anôk arăng bi kčah leh, grăp čô tui si klei mtă.
29Aê Diê brei kơ Y-Salômôn klei thâo mĭn leh anăn klei thâo săng amâo dưi mkă ôh, leh anăn klei knhâo lu msĕ čuah ti hang êa ksĭ, 30tơl klei thâo mĭn Y-Salômôn êgao hĭn kơ klei thâo mĭn jih jang phung ƀuôn sang Čar Ngŏ leh anăn jih klei thâo mĭn čar Êjip. 31 Kyuadah ñu thâo mĭn hĭn kơ jih jang mnuih mkăn, thâo mĭn hĭn kơ Y-Êthan êkei Êsrahit leh anăn Y-Hêman, Y-Kalkôl, leh anăn Y-Darda phung anak êkei Y-Mahôl; leh anăn klei hing ang ñu arăng hmư̆ hlăm jih jang găp djuê jŭm dar. 32 Ñu blŭ leh msĕ mơh tlâo êbâo klei bi hriêng, leh anăn ñu mâo sa êbâo êma klei mmuñ. 33Ñu blŭ klei djŏ kơ ana kyâo, mơ̆ng kyâo sêdar ti čar Liƀan truh kơ rơ̆k hisôp čăt ti mtih; ñu blŭ msĕ mơh klei djŏ kơ hlô dliê, kơ čĭm, kơ mnơ̆ng êbat ban, leh anăn kơ kan. 34Arăng hriê mơ̆ng jih jang găp djuê mnuih čiăng hmư̆ klei thâo mĭn Y-Salômôn, mơ̆ng jih jang phung mtao ti lăn ala, phung hmư̆ leh kơ klei thâo mĭn ñu.