13
Giô-a-cha làm vua Ít-ra-en
1Giô-a-cha, con Giê-hu lên ngôi vua cai trị Ít-ra-en ở Xa-ma-ri vào năm thứ hai mươi ba đời Giô-ách, con A-cha-xia, đang làm vua Giu-đa. Giô-a-cha cai trị mười bảy năm.
2Ông làm điều ác trước mặt CHÚA. Giô-a-cha phạm những tội giống như Giê-rô-bô-am, con trai Nê-bát đã phạm. Giê-rô-bô-am xúi giục dân Ít-ra-en phạm tội, Giô-a-cha cũng phạm tội y như thế.
3Nên CHÚA nổi giận cùng Ít-ra-en và trao họ vào tay Ha-xa-ên, vua A-ram cùng con trai người là Bên-ha-đát trong một thời gian khá lâu.
Chúa tỏ lòng thương xót đối với Ít-ra-en
4Sau đó Giô-a-cha van xin CHÚA. Ngài nghe lời vua. CHÚA nhìn thấy sự khốn khổ của Ít-ra-en. Ngài thấy A-ram ngược đãi họ ra sao.
5Ngài ban cho Ít-ra-en một người giải cứu nên họ thoát khỏi tay người A-ram. Dân Ít-ra-en lại được ở trong nhà cửa mình như trước,
6nhưng họ không ngưng phạm những tội như gia đình Giê-rô-bô-am đã phạm. Người đã xúi dân Ít-ra-en phạm tội, và họ tiếp tục phạm những tội đó. Họ cũng để thần tượng A-sê-ra đứng y nguyên tại Xa-ma-ri.
7Trong hàng ngũ quân đội Giô-a-cha không còn lại gì cả ngoại trừ năm mươi lính cỡi ngựa, mười quân xa và mười ngàn bộ binh. Vua A-ram đã tiêu diệt họ, biến họ ra như trấu.
8Mọi việc khác Giô-a-cha làm, những chiến công của ông đều được ghi trong sách sử ký của các vua Ít-ra-en.
9Giô-a-cha qua đời và được chôn ở Xa-ma-ri. Con trai vua là Giê-hô-ách lên kế vị.
Giê-hô-ách làm vua Ít-ra-en
10Giê-hô-ách, con Giô-a-cha lên ngôi vua Ít-ra-en vào năm thứ ba mươi bảy đời Giô-ách, vua Giu-đa. Ông cai trị mười sáu năm.
11Ông làm điều ác trước mặt CHÚA. Ông phạm những tội mà Giê-rô-bô-am, con Nê-bát đã phạm. Giê-rô-bô-am hướng dẫn dân Ít-ra-en phạm tội, Giê-hô-ách cũng làm y như thế.
12Mọi việc khác ông làm, những chiến công của ông như trận đánh giữa ông với A-ma-xia, vua Giu-đa, đều được ghi trong sách sử ký các vua Ít-ra-en.
13Giê-hô-ách qua đời. Giê-rô-bô-am lên ngôi kế vị. Giê-hô-ách được chôn ở Xa-ma-ri cùng với các vua Ít-ra-en.
Giê-hô-ách thăm Ê-li-sê
14Lúc đó Ê-li-sê bị đau. Trước khi ông qua đời, Giê-hô-ách vua Ít-ra-en đến thăm và khóc than cho ông. Giê-hô-ách khóc, “Cha tôi ôi, cha tôi ôi! Có phải nay là thời kỳ của quân xa và lính cỡi ngựa của Ít-ra-en không?”⚓
15Ê-li-sê bảo Giê-hô-ách, “Hãy lấy cung tên.”
Vậy ông lấy cung và tên.
16Ê-li-sê bảo, “Hãy giương cung lên.” Giê-hô-ách liền giương cung. Rồi Ê-li-sê đặt tay ông trên tay vua.
17Ê-li-sê bảo, “Hãy mở cửa sổ phía đông ra.” Giê-hô-ách liền mở cửa sổ. Ê-li-sê-liền bảo, “Hãy bắn đi.”
Giê-hô-ách bắn. Ê-li-sê tiếp, “Đó là tên của CHÚA chiến thắng A-ram! Ngươi sẽ đánh bại quân A-ram ở A-phéc cho đến khi tận diệt chúng nó.”
18Ê-li-sê bảo tiếp, “Hãy lấy tên.” Giê-hô-ách liền lấy tên. Ê-li-sê bảo, “Hãy đập xuống đất.”
Giê-hô-ách liền đập xuống đất ba lần rồi ngừng.
19Người của CHÚA nổi giận cùng vua. Ê-li-sê bảo, “Đáng lẽ ngươi phải đập năm sáu lần thì mới tận diệt quân A-ram được. Nhưng bây giờ ngươi chỉ thắng được chúng có ba lần thôi.”
Việc lạ xảy ra ở mộ Ê-li-sê
20Sau đó Ê-li-sê qua đời và được chôn cất.
Trong lúc đó có những toán dân Mô-áp đi quấy phá đất đai vào mùa xuân.
21Có lần một số người Ít-ra-en đang chôn cất một xác, bỗng nhiên họ thấy quân Mô-áp đến. Người Ít-ra-en liền quăng xác vào mộ Ê-li-sê. Khi xác ấy đụng đến xương cốt Ê-li-sê, thì xác chết sống lại, và đứng lên.
Giê-hô-ách chiếm lại
các thành phố Ít-ra-en
22Trong suốt thời gian Giô-a-cha làm vua, Ha-xa-ên, vua A-ram, thường hay quấy nhiễu dân Ít-ra-en.
23Nhưng CHÚA rất nhân từ cùng Ít-ra-en; Ngài thương xót họ và giúp đỡ họ vì giao ước của Ngài với Áp-ra-ham, Y-sác, và Gia-cốp. Cho đến nay Ngài không hề tiêu diệt họ hay gạt bỏ họ khỏi mặt Ngài.
24Khi Ha-xa-ên, vua A-ram, qua đời thì Bên-ha-đát, con trai ông, lên nối ngôi.
25Trong một trận đánh, Ha-xa-ên chiếm các thành từ Giô-a-cha, cha Giê-hô-ách. Nay Giê-hô-ách chiếm lại các thành đó từ Bên-ha-đát, con của Ha-xa-ên. Ông đánh bại Bên-ha-đát ba lần và lấy lại các thành của Ít-ra-en.
13
Yêhôahaz Ngă Pơtao Lŏn Čar Israel
1Yêhôahaz ană đah rơkơi Yêhu jing pơtao ƀing Israel amăng thŭn tal duapluh-klâo rơnŭk Yôas ană đah rơkơi Ahazyah ngă pơtao ƀing Yudah. Pơtao Yêhôahaz wai lăng amăng plei phŭn Samaria tơjuh thŭn,
2laih anŭn ñu ngă tơlơi sat ƀai ƀơi anăp Yahweh. Ñu đuaĭ tui khul tơlơi soh Yarobam ană đah rơkơi Nebat ngă laih, jing tơlơi ñu ba ƀing Israel ngă tui mơ̆n. Yêhôahaz ƀu wir đuaĭ ataih hĭ ôh mơ̆ng khul tơlơi soh sat anŭn.
3Tui anŭn, Yahweh hil pơkơdơ̆ng glaĭ hăng ƀing Israel laih anŭn jao hĭ ƀing gơ̆ dŏ gah yŭ tơlơi dưi Hazaêl pơtao ƀing Aram hrŏm hăng tơlơi dưi Ben-Hadad, ană pơtao ƀing Aram anŭn, amăng sui rơnŭk biă mă.
4Giŏng anŭn, Yêhôahaz kwưh rơkâo hăng Yahweh laih anŭn Yahweh hơmư̆ ñu, yuakơ Ñu ƀuh laih pơtao ƀing Aram kơtư̆ juă ƀing Israel tơnap biă mă.
5Yahweh pha brơi sa čô pô pơklaih kơ ƀing Israel, tui anŭn ƀing gơñu tơklaih hĭ mơ̆ng tơlơi dưi ƀing Aram. Tui anŭn, ƀing Israel hơdip rơnŭk rơnua hrup hăng hlâo adih yơh.
6Samơ̆ ƀing gơñu ƀu wir đuaĭ ataih hĭ ôh mơ̆ng khul tơlơi soh sang anŏ Yarobam, jing tơlơi ñu hơmâo ba laih kơ ƀing Israel ngă tui mơ̆n. Sĭt ƀing Israel ngă tui tơlơi soh anŭn. Laih anŭn dơ̆ng, tơmĕh kơyâo yang hơƀak jrak HʼAsêrah ăt dŏ hơmâo amăng plei phŭn Samaria mơ̆n.
7Amăng abih bang ƀing ling tơhan Yêhôahaz, kơnơ̆ng dŏ glaĭ rơmapluh čô tơhan aseh, pluh boh rơdêh aseh laih anŭn sa-rơbăn čô ling tơhan pơkŏn, yuakơ pơtao Aram hơmâo pơrai hĭ laih abih bang ling tơhan Israel pơkŏn dơ̆ng laih anŭn juă jơlit pơtơnap hĭ ƀing gơ̆ kar hăng arăng juă ƀruih lŏn ƀơi anih prăh pơdai yơh.
8Bơ kơ khul tơlơi truh pơkŏn dơ̆ng amăng rơnŭk Yêhôahaz git gai wai lăng wơ̆t hăng abih bang tơlơi ñu ngă laih, hrŏm hăng tơlơi dưi hĭ ñu, arăng čih pioh laih amăng hră bruă mơnuă ƀing pơtao Israel.
9Tơdang Yêhôahaz tơĭ pran, arăng dơ̱r ñu amăng plei phŭn Samaria laih anŭn ană đah rơkơi ñu Yêhôas tŏ tui ñu jing pơtao.
Yêhôas Ngă Pơtao Lŏn Čar Israel
10Amăng thŭn tal klâopluh-tơjuh rơnŭk Yôas ngă pơtao ƀing Yudah, Yêhôas ană đah rơkơi Yêhôahaz jing pơtao ƀing Israel amăng plei phŭn Samaria, laih anŭn ñu git gai wai lăng amăng pluh-năm thŭn.
11Ñu ngă tơlơi sat ƀai ƀơi anăp Yahweh laih anŭn ƀu wir đuaĭ ataih hĭ ôh mơ̆ng khul tơlơi soh sat Yarobam ană đah rơkơi Nebat anŭn, jing tơlơi ñu ba laih ƀing Israel ngă tui mơ̆n. Sĭt Yêhôas ăt tŏ tui ngă tơlơi sat ƀai anŭn mơ̆n.
12Bơ kơ khul tơlơi truh pơkŏn dơ̆ng amăng rơnŭk Yêhôas wai lăng wơ̆t hăng abih bang tơlơi ñu ngă laih, hrŏm hăng tơlơi dưi hĭ ñu, jing tơlơi ñu pơblah pơkơdơ̆ng glaĭ laih hăng Amazyah pơtao ƀing Yudah, arăng čih pioh laih amăng hră bruă mơnuă ƀing pơtao Israel.
13Tơdang Yêhôas tơĭ pran, arăng dơ̱r ñu amăng plei Samaria hrŏm hăng ƀing pơtao Israel, laih anŭn ană đah rơkơi ñu Yarobam tŏ tui ñu ngă pơtao.
Tơlơi Djai Pô Pơala Êlisa
14Hlak anŭn, amăng rơnŭk Yêhôas, pô pơala Êlisa ruă nuă kơtang biă mă laih anŭn yuakơ tơlơi ruă anŭn yơh gơ̆ jĕ či tơĭ pran. Tui anŭn, Yêhôas pơtao ƀing Israel trŭn nao bưp gơ̆ laih anŭn čŏk hia ƀơi anăp gơ̆ tui anai, “Ơ khua kâo hơi! Ơ khua kâo hơi! Ƀing gai rơdêh aseh laih anŭn khul rơdêh aseh ƀing Israel ăt jĕ či ba pơđuaĭ hĭ ih mơ̆n!”
15Êlisa pơđar tui anai, “Ba rai bĕ hraŏ ih hăng ƀrŏm hraŏ ih.” Yêhôas ngă tui tơlơi Êlisa pơđar.
16Giŏng anŭn, Êlisa laĭ kơ pơtao ƀing Israel tui anai, “Djă̱ bĕ hraŏ amăng tơngan ih.” Tơdang gơ̆ mă rai laih, Êlisa pioh tơngan ñu ƀơi tơngan pơtao,
17laih anŭn ñu pơđar dơ̆ng tui anai, “Pŏk bĕ amăng phă̱ gah ngŏ̱ anŭn.” Tui anŭn, gơ̆ pŏk hĭ amăng phă̱. Êlisa pơđar tui anai, “Pơnăh bĕ!” Giŏng anŭn, gơ̆ pơnăh yơh. Êlisa pơhaih, “Anŭn jing ƀrŏm hraŏ Yahweh dưi hĭ, jing ƀrŏm dưi hĭ hloh kơ ƀing Aram yơh! Ih či pơrai hĭ hlo̱m ƀo̱m ƀing Aram ƀơi anih Aphêk yơh.”
18Giŏng anŭn, ñu laĭ dơ̆ng tui anai, “Mă bĕ khul ƀrŏm hraŏ.” Pơtao mă đĭ khul ƀrŏm hraŏ. Êlisa pơđar kơ gơ̆ tui anai, “Taih bĕ ƀơi lŏn.” Gơ̆ taih trŭn klâo wơ̆t laih anŭn pơdơi hĭ.
19Mơnuih Ơi Adai hil kơ ñu hăng laĭ tui anai, “Ih năng kơ taih ƀơi lŏn rơma ƀôdah năm wơ̆t, tui anŭn kăh ih či blah pơrai dưi hĭ kơ ƀing Aram abih bang. Samơ̆ ră anai ih či dưi hĭ ƀing gơñu kơnơ̆ng klâo wơ̆t đôč yơh.”
20Giŏng anŭn, Êlisa tơĭ pran laih anŭn arăng dơ̱r ñu.
Hlak anŭn, hơmâo ƀing ling tơhan Môab mŭt rai amăng lŏn čar Israel kơ rĭm bơyan bơnga kiăng kơ wang blah.
21Hơmâo sa wơ̆t, tơdang ƀing Israel nao dơ̱r sa čô mơnuih djai, blĭp blăp ƀing gơñu ƀuh ƀing ling tơhan Môab anŭn, tui anŭn ƀing gơñu glŏm hĭ drơi jan mơnuih djai anŭn mŭt amăng pơsat Êlisa. Tơdang drơi jan djai anŭn tĕk djơ̆ khul tơlang Êlisa, mơnuih djai anŭn tơgŭ hơdip glaĭ dơ̆ng yơh.
Ƀing Israel Pơblah Dưi Hĭ Kơ Ƀing Aram
22Hazaêl pơtao ƀing Aram kơtư̆ juă ƀing Israel amăng abih rơnŭk pơtao Yêhôahaz wai lăng.
23Samơ̆ Yahweh pap khăp kơ ƀing Israel laih anŭn glưh pran jua pơmĭn ƀlơ̆ng kơ ƀing gơ̆ yuakơ tơlơi pơgop Ñu pơjing laih hăng Abraham, Isa̱k laih anŭn Yakôb hlâo adih. Tui anŭn, mơ̆ng mông anŭn hlŏng truh pơ tă anai⚓ Yahweh ƀu kiăng pơrai hĭ ôh ƀing gơ̆ ƀôdah lui raih hĭ ƀing gơ̆ dŏ ataih mơ̆ng anăp Ñu.
24Tơdang Hazaêl pơtao ƀing Aram djai, ană đah rơkơi ñu Ben-Hadad tŏ tui ñu ngă pơtao.
25Giŏng anŭn, Yêhôas ană đah rơkơi Yêhôahaz blah mă glaĭ mơ̆ng Ben-Hadad abih bang plei pla Hazaêl hơmâo mă laih hlâo adih mơ̆ng ama ñu Yêhôahaz. Klâo wơ̆t Yêhôas blah dưi hĭ kơ Ben-Hadad, tui anŭn yơh Yêhôas mă glaĭ khul plei pla ƀing Israel.