10

Các châm ngôn của Sa-lô-môn

(Từ đoạn 10 đến đoạn 29)

Quyển thứ nhứt góp các châm ngôn của Sa-lô-môn

1 Con trai khôn ngoan làm vui cha mình;
 Nhưng đứa ngu muội gây buồn cho mẹ nó.
2 Của phi nghĩa chẳng được ích chi;
 Song sự công bình giải cứu khỏi chết.
3 Đức Giê-hô-va không để linh hồn người công bình chịu đói khát;
 Nhưng Ngài xô đuổi sự ước ao của kẻ ác đi.
4 Kẻ làm việc tay biếng nhác trở nên nghèo hèn;
 Còn tay kẻ siêng năng làm cho được giàu có.
5 Ai thâu trữ trong mùa hè là con trai khôn ngoan;
 Song kẻ ngủ lúc mùa gặt là con trai gây cho sỉ nhục.
6 Có phước lành giáng trên đầu kẻ công bình;
 Nhưng miệng kẻ ác giấu sự cường bạo.
7 Kỷ niệm người công bình được khen ngợi;
 Song tên kẻ gian ác rục đi.
8 Người có lòng khôn ngoan, nhận tiếp những điều răn;
 Nhưng kẻ có miệng ngu muội phải bị sa ngã.
9 Người nào theo sự ngay thẳng đi vững chắc;
 Còn kẻ làm cong vạy đường lối mình bị chúng biết.
10 Kẻ nào nheo mắt làm cho ưu sầu;
 Còn ai có miệng ngu muội bị sa ngã.
11 Miệng người công bình là một nguồn sự sống;
 Nhưng miệng kẻ hung ác giấu sự cường bạo.
12 Sự ghen ghét xui điều cãi lộn;
 Song lòng thương yêu lấp hết các tội phạm.
13 Trên môi miệng người thông sáng có sự khôn ngoan;
 Nhưng roi vọt dành cho lưng kẻ thiếu trí hiểu.
14 Người khôn ngoan dành để sự tri thức;
 Nhưng tại cớ miệng kẻ ngu muội sự bại hoại hòng đến.
15 Tài sản kẻ giàu có là cái thành kiên cố của người;
 Song sự hư nát của người khốn khổ là sự nghèo nàn của họ.
16 Lao khổ của người công bình hướng về sự sống;
 Còn hoa lợi kẻ hung ác chiều về tội lỗi
17 Kẻ nghe lời khuyên dạy ở trong đường sự sống;
 Nhưng ai quên sự quở trách phải lầm lạc.
18 Người giấu sự ghen ghét có môi dối giả;
 Và ai rải điều nói hành là kẻ ngu dại.
19 Hễ lắm lời, vi phạm nào có thiếu;
 Nhưng ai cầm giữ miệng mình là khôn ngoan.
20 Lưỡi người công bình giống như bạc cao;
 Còn lòng kẻ hung ác không ra gì.
21 Môi miệng người công bình nuôi dạy nhiều người;
 Nhưng kẻ ngu dại chết, vì thiếu trí hiểu.
22 Phước lành của Đức Giê-hô-va làm cho giàu có;
 Ngài chẳng thêm sự đau lòng gì lẫn vào.
23 Kẻ thiếu trí hiểu coi sự làm ác như chơi;
 Nhưng người thông sáng thích sự khôn ngoan.
24 Điều gì kẻ hung ác sợ sệt, ắt sẽ xảy đến cho nó;
 Nhưng kẻ công bình sẽ được như ý mình ước ao.
25 Khi gió trốt thổi qua, kẻ hung ác không còn nữa;
 Song nền của người công bình còn đến đời đời.
26 Như giấm ghê răng, như khói cay mắt,
 Kẻ làm biếng nhác đối với người sai khiến nó là vậy.
27 Sự kính sợ Đức Giê-hô-va gia thêm ngày tháng;
 Còn năm tuổi kẻ ác sẽ bị giảm bớt đi.
28 Sự trông mong của người công bình giáp sự vui vẻ;
 Còn sự trông đợi của kẻ ác sẽ hư mất đi.
29 Con đường của Đức Giê-hô-va như một đồn lũy cho người ngay thẳng;
 Nhưng nó là sự bại hoại cho kẻ làm ác.
30 Người công bình chẳng hề bị rúng động;
 Song kẻ ác không được ở trên đất.
31 Miệng người công bình sanh sự khôn ngoan;
 Duy lưỡi của kẻ gian tà sẽ bị truất.
32 Môi người công bình biết điều đẹp ý;
 Nhưng miệng kẻ hung ác chỉ nói sự gian tà.

10

Khul Tơlơi Pơrơtưh Solomôn

1Anai yơh jing khul tơlơi pơrơtưh Solomôn:
  Ană đah rơkơi rơgơi pơmơak kơ ama ñu,
   samơ̆ ană đah rơkơi mlŭk pơrơngot hĭ amĭ ñu.

  2Hơdôm mŭk dram tŭ mă mơ̆ng tơlơi pleč ƀlŏr, ƀu hơmâo tơlơi tŭ yua ôh,
   samơ̆ tơlơi hơdip tơpă hơnơ̆ng pơklaih hĭ mơ̆ng tơlơi djai.

  3Yahweh ƀu brơi kơ mơnuih tơpă hơnơ̆ng ư̆ rơpa ôh
   samơ̆ Ñu pơgăn hĭ tơlơi hưp mơhao rơkâo ƀơ̆ng mơnuih sat ƀai.

  4Tơngan alah ngă brơi kơ mơnuih jing ƀun rin,
   samơ̆ tơngan triăng brơi kơ mơnuih jing pơdrŏng săh yơh.

  5Ană đah rơkơi pă pơƀut glaĭ boh čroh amăng bơyan pha̱ng, ñu anŭn jing rơgơi,
   samơ̆ ană đah rơkơi pă pĭt tơdang amăng bơyan hơpuă jing pô pơmlâo hĭ amĭ ama ñu yơh.

  6Mơnuih tơpă hơnơ̆ng troă khul tơlơi bơni hiam ƀơi akŏ ñu,
   samơ̆ mơnuih sat ƀai tŭ mă tơlơi ƀrưh mơhiăh ƀơi amăng bah ñu yơh.

  7Tơlơi djă̱ hơdơr kơ mơnuih tơpă hơnơ̆ng djai laih či jing tơlơi bơni hiam,
   samơ̆ anăn mơnuih sat ƀai djai laih či jing rơngiă hĭ thĕng yơh.

  8Mơnuih rơgơi amăng pran jua, gưt tui khul tơlơi pơđar,
   samơ̆ mơnuih pơhiăp tơlơi wĕ wŏ hăng tơƀông ñu, mă tŭ tơlơi răm rai yơh.

  9Mơnuih hơmâo kơnuih tơpă sĭt, rơbat rơnŭk rơnua,
   samơ̆ mơnuih đuaĭ tui jơlan wĕ wŏ, arăng či hơduah ƀuh tơlơi pleč ƀlŏr ñu yơh.

  10Hlơi pô kơhơñĕt mơta kiăng ngă mơneč sat ƀai, ñu anŭn ba rai tơlơi rơngot hơning kơ arăng,
   samơ̆ mơnuih pơhiăp tơlơi wĕ wŏ hăng tơƀông ñu, či mă tŭ tơlơi răm rai yơh.

  11Amăng bah mơnuih tơpă hơnơ̆ng jing phŭn ia tơlơi hơdip,
   samơ̆ mơnuih sat ƀai tŭ mă tơlơi ƀrưh mơhiăh ƀơi amăng bah ñu yơh.

  12Tơlơi pơrơmut ba rai nanao tơlơi pơkăh pơpha,
   samơ̆ tơlơi khăp pơrơgao hĭ abih bang tơlơi pơsoh yơh.

  13Tơlơi rơgơi tơbiă rai mơ̆ng tơƀông bah mơnuih thâo rơđah,
   samơ̆ arăng pioh gai hơnuăt kiăng kơ taih rŏng hlơi pô kơƀah tơlơi kơsem răng yơh.

  14Mơnuih rơgơi pơkom pioh tơlơi thâo pơmĭn,
   samơ̆ amăng bah mơnuih mlŭk pơtơbiă rai tơlơi răm rai yơh.

  15Mŭk dram ƀing mơnuih pơdrŏng jing kơđông kơjăp kơ ƀing gơñu,
   samơ̆ tơlơi kơƀah kiăng ƀing ƀun rin jing tơlơi răm rai kơ ƀing gơñu yơh.

  16Nua apăh ƀing mơnuih tơpă hơnơ̆ng jing tơlơi hơdip rơnŭk rơno̱m,
   samơ̆ prăk bruă ƀing sat ƀai jing tơlơi pơkơhma̱l yơh.

  17Hlơi pô hrăm mă tơlơi pơkhư̆ pơhrăm, ñu anŭn dưi kơčrâo brơi jơlan tơlơi hơdip kơ arăng,
   samơ̆ hlơi pô hơngah ƀu kiăng hrăm mă tơlơi pơtơpă ôh, ñu anŭn či dui ba ƀing arăng jrôk jơlan yơh.

  18Hlơi pô pơhiăp ƀlŏr hăng tơƀông ñu kiăng kơ djă̱ pơdŏp tơlơi pơrơmut,
   laih anŭn hlơi pô pơhiăp pơčĕr kơ arăng, ƀing gơñu anŭn jing mơnuih mlŭk yơh.

  19Tơdang hlơi pô pơhiăp lu, sĭt ñu anŭn či ngă tơlơi wĕ wŏ,
   samơ̆ hlơi pô pơkơ̆ng hĭ jơlah ñu jing rơgơi yơh.

  20Jơlah mơnuih tơpă hơnơ̆ng jing yom biă mă kar hăng amrăk hiam hloh,
   samơ̆ pran jua mơnuih sat ƀai jing kơnơ̆ng hơmâo ƀiă nua yom đôč.

  21Kar hăng pô wai triu, khul boh hiăp tơƀông mơnuih tơpă hơnơ̆ng răk wai lu mơnuih,
   samơ̆ ƀing mlŭk pơdjai hĭ gơñu pô yuakơ kơƀah hĭ tơlơi kơsem răng.

  22Tơlơi bơni hiam Yahweh brơi rai kơ mơnuih jing hĭ pơdrŏng,
   laih anŭn Ñu ƀu brơi tơlơi rŭng răng hrŏm hăng mŭk dram gơ̆ ôh.

  23Mơnuih mlŭk mơak biă mă amăng tơlơi hơdip hơdơ̆ng sat ƀai ñu,
   samơ̆ mơnuih thâo hluh hơ̆k kơdơ̆k amăng tơlơi rơgơi ñu mă tŭ laih.

  24Hơget tơlơi ƀing mơnuih sat ƀai huĭ hyưt, sĭt tơlơi anŭn yơh či krep truh ƀơi ƀing gơñu,
   samơ̆ hơget tơlơi ƀing mơnuih tơpă hơnơ̆ng amoaih kiăng, sĭt ƀing gơñu či mă tŭ yơh.

  25Tơdang angĭn rơbŭ hơmâo truh rai, ƀing mơnuih sat ƀai anŭn či rơngiă hĭ thĕng yơh,
   samơ̆ mơnuih tơpă hơnơ̆ng či dŏ kơjăp hlŏng lar.

  26Kar hăng tơpai mơsăm ngă tĭng tơgơi laih anŭn asăp apui ngă thu mơta,
   ăt tui anŭn mơ̆n kơ mơnuih alah ngă kơ pô khua pơkiaŏ ñu nao mă bruă.

  27Tơlơi huĭ pơpŭ kơ Yahweh či thim đĭ thŭn tơlơi hơdip sui,
   samơ̆ khul thŭn mơnuih sat ƀai Ñu či pơjing hĭ be̱r yơh.

  28Tơlơi čang tơguan mơnuih tơpă hơnơ̆ng jing tơlơi mơak,
   samơ̆ tơlơi čang rơmang mơnuih sat ƀai jing hĭ đôč đač yơh.

  29Jơlan hơdră Yahweh jing anih kơđông kơjăp kơ mơnuih tơpă hơnơ̆ng,
   samơ̆ hơdră jơlan anŭn jing anih huĭ hyưt kơ ƀing hlơi pô ngă tơlơi soh sat yơh.

  30Mơnuih tơpă hơnơ̆ng Yahweh ƀu či buč đuaĭ hĭ ôh mơ̆ng anih lŏn,
   samơ̆ mơnuih sat ƀai Ñu ƀu či brơi dŏ dơnơ̆ng amăng anih lŏn dơ̆ng tah.

  31Mơ̆ng amăng bah mơnuih tơpă hơnơ̆ng pơtơbiă rai tơlơi rơgơi,
   samơ̆ jơlah pleč ƀlŏr mơnuih sat ƀai Yahweh či pơrơiăt hĭ yơh.

  32Tơƀông mơnuih tơpă hơnơ̆ng pơtơbiă rai hơdôm tơlơi dưi djru arăng,
   samơ̆ amăng bah mơnuih sat ƀai kơnơ̆ng pơtơbiă rai tơlơi plư pleč đôč yơh.