20

1 Rượu khiến người ta nhạo báng, đồ uống say làm cho hỗn hào;
 Phàm ai dùng nó quá độ, chẳng phải là khôn ngoan.
2 Sự oai khiếp của vua giống như sư tử gầm hét;
 Ai chọc giận người ắt phạm đến mạng sống mình.
3 Người nào giữ mình khỏi tranh cạnh, ấy là sự tôn vinh của người;
 Chỉ kẻ điên cuồng sa vào đó mà thôi.
4 Vì có mùa đông kẻ biếng nhác chẳng cày ruộng;
 Qua mùa gặt nó sẽ xin ăn, nhưng chẳng được gì hết.
5 Mưu kế trong lòng người ta như nước sâu;
 Người thông sáng sẽ múc lấy tại đó.
6 Phần nhiều người khoe khoang sự nhân từ mình;
 Nhưng ai sẽ tìm được một người trung thành?
7 Người công bình ăn ở cách thanh liêm;
 Những con cháu người lấy làm có phước thay!
8 Vua ngồi trên ngôi xét đoán,
 Lấy mặt mình đánh tan các điều ác.
9 Ai có thể nói: Ta đã luyện sạch lòng mình,
 Ta đã trong sạch tội ta rồi?
10 Hai thứ trái cân, và hai thứ lường,
 Cả hai đều gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va.
11 Công việc con trẻ làm, hoặc trong sạch hoặc chánh đáng,
 Cũng đều tỏ bổn tánh nó ra.
12 Tai để nghe, mắt để thấy,
 Đức Giê-hô-va đã làm ra cả hai.
13 Chớ ưa ngủ, e cho người trở nên nghèo khổ chăng;
 Hãy mở mắt ra, thì sẽ được no nê bánh.
14 Kẻ mua nói rằng: Không tốt, không tốt!
 Đoạn đi, và tự khoe khoang mình.
15 Có vàng và nhiều châu ngọc;
 Song miệng có tri thức là bửu vật quí giá.
16 Hãy cầm lấy áo hắn, vì hắn có bảo lãnh cho người khác;
 Hãy buộc họ một của cầm, bởi họ đáp thế cho người đàn bà lạ.
17 Bánh nhờ dối gạt mà được lấy làm ngon ngọt cho người;
 Nhưng kế sau miệng người đầy sạn.
18 Nhờ bàn luận, các mưu kế được định vững vàng;
 Hãy đánh giặc cách khôn khéo.
19 Kẻ nào đi thèo lẻo bày tỏ điều kín đáo;
 Vậy, chớ giao thông với kẻ hay hở môi quá.
20 Ngọn đèn của kẻ rủa cha mẹ mình
 Sẽ tắt giữa vùng tăm tối mờ mịt.
21 Sản nghiệp mình được vội vã lúc ban đầu,
 Và cuối cùng sẽ chẳng đặng phước.
22 Chớ nói: Ta sẽ trả ác.
 Hãy chờ đợi Đức Giê-hô-va, Ngài sẽ cứu rỗi con.
23 Trái cân hai thứ lấy làm gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va;
 Và cây cân giả nào phải vật tốt lành.
24 Các bước của loài người do nơi Đức Giê-hô-va nhứt định;
 Vậy, loài người hiểu đường lối mình sao được?
25 Nói cách hớp tớp rằng: Vật nầy là vật thánh!
 Và sau khi đã khấn nguyện rồi mới suy xét đến, ấy quả một cái bẫy cho người ta.
26 Vua khôn ngoan làm tan kẻ ác,
 Và khiến bánh xe lăn cán chúng nó.
27 Linh tánh loài người vốn một ngọn đèn của Đức Giê-hô-va,
 Dò thấu các nơi ẩn bí của lòng.
28 Sự nhân từ và chân thật bảo hộ vua;
 Người lấy lòng nhân từ mà nâng đỡ ngôi nước mình.
29 Sức lực của gã trai trẻ là vinh hiển của người;
 Còn tóc bạc là sự tôn trọng của ông già.
30 Những thương tích và dấu vít làm cho sạch điều ác,
 Và roi vọt thấm vào nơi kín đáo của lòng.

20

  1Ia tơpai ngă kơ mơnuih mơnam djik djak laih anŭn ia lăk ngă kơ mơnuih mơnam ƀrưh mơhiăh;
   hlơi pô măt hăng ia anŭn, jing mlŭk biă mă yơh.

  2Tơlơi pơtao hil hrup hăng tơlơi sa drơi rơmung dŭl pơgrao pơhuĭ,
   sĭt hlơi pô čuih kơ ñu hil ba rai tơlơi djai kơ ñu pô yơh.

  3Rĭm mơnuih mlŭk jing tañ kiăng kơ brŏk ƀuăh
   samơ̆ tơlơi kiăng pơpĕ đuaĭ hĭ mơ̆ng tơlơi pơrơjăh, jing sa tơlơi pơpŭ pơyom.

  4Mơnuih alah ƀu jai pơjĕh djơ̆ amăng bơyan ôh;
   tui anŭn amăng bơyan hơpuă ñu hơduah ƀu hơmâo gơnam ƀơ̆ng hơget gĕt ôh.

  5Hơdră kơñăm amăng pran jua mơnuih hrup hăng ia dơmŭn dơlăm,
   samơ̆ mơnuih thâo hluh dưi tuăh tơbiă hĭ hơdră anŭn yơh.

  6Hơmâo lu mơnuih laĭ arăng dưi đaŏ kơnang kơ ƀing gơñu,
   samơ̆ kiăng kơ hơduah ƀuh mơnuih tŏng ten jing tơnap biă mă!

  7Tơdang sa čô mơnuih jing tơpă hơnơ̆ng laih anŭn rơbat nao hăng kơnuih tơpă sĭt,
   mơyŭn mơak yơh kơ ƀing ană bă ñu tơdơi kơ ñu.

  8Tơdang pơtao dŏ ƀơi grê pơtao ñu kiăng phat kơđi,
   hăng mơta ñu yơh ñu pơkăh pơpha abih bang tơlơi sat ƀai laih anŭn tơlơi tơpă hơnơ̆ng.

  9Ƀu hơmâo hlơi pô dưi laĭ tui anai ôh, “Kâo hơmâo pơrơgoh laih pran jua kâo jơngeh agaih,
   sĭt kâo jing rơgoh laih anŭn ƀu hơmâo tơlơi soh ôh.”

  10Hlơi pô yua gơnam pơkơtraŏ phara ƀôdah gơnam pơkă phara hăng tơlơi hơnơ̆ng pơkă,
   Yahweh hơƀak drak kơ pô yua gơnam anŭn yơh.

  11Tơdah tơlơi hơdip hơdơ̆ng sa čô čơđai jing rơgoh agaih laih anŭn djơ̆ tơpă
   arăng dưi thâo krăn mơ̆ng khul bruă mơnuă ñu ngă yơh;
   jai ƀai yơh arăng dưi thâo krăn tơlơi hơdip mơnuih pơprŏng.

  12Khul tơngia pioh kơ hơmư̆ laih anŭn khul mơta pioh kơ ƀuh,
   Yahweh yơh hơmâo pơjing rai abih dua khul anŭn kơ mơnuih mơnam ta.

  13Anăm khăp kơ tơlơi pĭt lu ôh, huĭdah ih jing hĭ ƀun rin;
   dŏ mơdưh bĕ, tui anŭn ih či hơmâo gơnam ƀơ̆ng bă blai yơh.

  14Mơnuih blơi laĭ kơ mơnuih sĭ mơnia tui anai, “Ƀu hiam ôh! Ƀu hiam ôh!”
   giŏng anŭn ñu tơbiă nao pơư pơang kơ tơlơi ñu blơi amuñ.

  15Tơdah tơƀông bah pơhiăp tơlơi thâo pơmĭn, tơlơi anŭn jing hrup hăng gơnam pơhrôp yom biă mă yơh,
   jing yom hloh kơ mah laih anŭn khul boh pơtâo yom lu bă blai.

  16Tơdah sa čô pơkơjăp kơ mơnuih tuai, mă djă̱ lui bĕ ao jao ñu,
   sĭt ih khŏm djă̱ kơ̆ng lui bĕ ao anŭn huĭdah pô tuai anŭn ƀu kla ôh.

  17Gơnam ƀơ̆ng mơnuih mă yua mơ̆ng tơlơi plŏm ƀlŏr jing jơma̱n yơh kơ ñu,
   samơ̆ hơnăl tuč gơnam anŭn jing kar hăng čuah amăng amăng bah ñu.

  18Yom pơphan yơh kiăng kơ hơduah tơlơi djru pơmĭn hiam hlâo kơ pơkra khul hơdră;
   tơdang ih prap pre blah ngă, brơi hơmâo bĕ tơlơi kơčrâo brơi rơgơi.

  19Mơnuih pơhiăp rơkŭt pơblư̆ hĭ tơlơi kơjăp hơđơ̆ng pran jua arăng;
   tui anŭn pơpĕ đuaĭ hĭ bĕ mơ̆ng mơnuih pơhiăp lu đơi.

  20Tơdah hlơi pô hơtŏm păh kơ amĭ ama ñu,
   tơlơi hơdip ñu či đŭt hĭ mơtam kar hăng apui kơđen thăm hĭ amăng kơnăm mơmŏt yơh.

  21Sa kŏng ngăn sa čô ană dưi hơmâo tañ ƀơi čơdơ̆ng phŭn tơdang ñu aka thâo pơmĭn ôh,
   truh pơ hơnăl tuč kŏng ngăn anŭn ƀu či jing gơnam bơni hiam ôh.

  22Anăm pơhiăp ôh kơ arăng tui anai, “Kâo či ngă glaĭ kơ ih yuakơ tơlơi soh ih yơh!”
   Đaŏ kơnang bĕ kơ Yahweh, tui anŭn Ñu yơh či pơtơpă brơi tơlơi anŭn.

  23Yahweh hơƀak drak kơ hlơi pô yua gơnam pơkơtraŏ ƀu djơ̆ hơnơ̆ng,
   sĭt Ñu pơrơmut kơ hlơi pô yua gai pơkă ƀu tơpă yơh.

  24Yahweh yơh kơčrâo brơi khul yak ƀing ta nao.
   Tui anŭn, hlơi pô dưi thâo hluh hiư̆m tơlơi hơdip ñu pô či jing lĕ?

  25Tơdah sa čô ječ ameč ƀuăn pơyơr dram gơnam hơget kơ Yahweh, tơlơi pơyơr anŭn jing hĭ sa čơđo̱ng ƀač kơ ñu pô yơh
   yuakơ ñu ƀu kơsem pơmĭn ôh hlâo kơ ñu ƀuăn rơ̆ng.

  26Pơtao rơgơi juă ƀơi gah ngŏ ƀing mơnuih sat ƀai,
   giŏng anŭn ñu tơpơi pơagaih hĭ ƀing mơnuih sat ƀai anŭn kiăng kơ pơkăh pơpha hĭ mơ̆ng ƀing mơnuih tơpă hơnơ̆ng yơh.

  27Pran jua tơpă mơnuih mơnam jing kar hăng apui kơđen mơ̆ng Yahweh,
   ñu jing apui kiăng kơsem hluh khul anih hơgŏm ană mơnuih yơh.

  28Yua mơ̆ng tơlơi khăp pap laih anŭn tơlơi tŏng ten ñu pô yơh pơtao dưi dŏ rơnŭk rơnua,
   sĭt mơ̆ng tơlơi khăp pap ñu kơ ƀing ană plei yơh tơlơi git gai wai lăng ñu dưi dŏ kơjăp.

  29Arăng pơpŭ pơyom kơ ƀing hlak ai yuakơ tơlơi kơtang gơñu,
   samơ̆ pơpŭ pơyom hloh yơh kơ mơnuih tha yuakơ ƀŭk kô̱̆ gơñu jing gru kơnăl kơ tơlơi rơgơi gơñu.

  30Khul tơlơi taih ama̱ng pơrơka mơnuih yơh pơrơgoh hĭ ñu mơ̆ng tơlơi sat ƀai,
   sĭt khul tơlơi taih čŏm yơh mŭt hlŭp pơagaih hĭ anih hơgŏm pran jua ñu.