15

Giáo hội-nghị tại thành Giê-ru-sa-lem

¹ Vả, có mấy người từ xứ Giu-đê đến, dạy các anh em rằng: Nếu các ngươi chẳng chịu phép cắt bì theo lễ Môi-se, thì không thể được cứu rỗi.⚓ ² Nhân đó, có sự khác ý và cuộc cãi lẽ dữ dội giữa Phao-lô và Ba-na-ba với mấy người đó, người ta nhứt định Phao-lô và Ba-na-ba với mấy người trong bọn kia đi lên thành Giê-ru-sa-lem, đến cùng các sứ đồ và trưởng lão đặng hỏi về việc nầy. ³ Vậy, sau khi các người ấy được Hội thánh đưa đường rồi, thì trải qua xứ Phê-ni-xi và xứ Sa-ma-ri, thuật lại sự người ngoại trở về đạo, và như vậy làm cho anh em thay thảy được vui mừng lắm. ⁴ Vừa tới thành Giê-ru-sa-lem, được Hội thánh, các sứ đồ và trưởng lão tiếp rước, rồi thuật lại mọi điều Đức Chúa Trời đã cậy mình làm. ⁵ Nhưng có mấy kẻ về đảng Pha-ri-si đã tin đạo, đứng dậy nói rằng phải làm phép cắt bì cho những người ngoại, và truyền họ phải tuân theo luật pháp Môi-se.
⁶ Các sứ đồ và các trưởng lão bèn họp lại để xem xét về việc đó. ⁷ Sau một cuộc bàn luận dài rồi, Phi-e-rơ đứng dậy nói cùng chúng rằng: Hỡi anh em, hãy biết rằng từ lúc ban đầu, Đức Chúa Trời đã chọn tôi trong các anh em, để cho người ngoại được nghe tin lành bởi miệng tôi và tin theo.⚓ ⁸ Đức Chúa Trời là Đấng biết lòng người, đã làm chứng cho người ngoại, mà ban Đức Thánh Linh cho họ cũng như cho chúng ta;⚓ ⁹ Ngài chẳng phân biệt chúng ta với người ngoại đâu, vì đã lấy đức tin khiến cho lòng họ tinh sạch. ¹⁰ Vậy bây giờ, cớ sao anh em thử Đức Chúa Trời, gán cho môn đồ một cái ách mà tổ phụ chúng ta hoặc chính chúng ta cũng chưa từng mang nổi? ¹¹ Trái lại, chúng ta tin rằng nhờ ơn Đức Chúa Jêsus, chúng ta được cứu cũng như người ngoại vậy.
¹² Cả hội đồng đều lẳng lặng, nghe Ba-na-ba và Phao-lô thuật lại những phép lạ dấu kỳ mà Đức Chúa Trời đã cậy mình làm ra giữa người ngoại. ¹³ Nói xong, Gia-cơ cất tiếng lên rằng: Hỡi anh em, hãy nghe tôi! ¹⁴ Si-môn có thuật thế nào lần thứ nhứt, Đức Chúa Trời đã đoái thương người ngoại, đặng từ đó lấy ra một dân để dâng cho danh Ngài. ¹⁵ Điều đó phù hiệp với lời các đấng tiên tri, vì có chép rằng:
¹⁶ Rồi đó, ta sẽ trở lại,
Dựng lại đền tạm của vua Đa-vít bị đổ nát;
Ta sẽ sửa sự hư nát đền đó lại
Mà gây dựng lên;
¹⁷ Hầu cho những người sót lại
Và mọi dân cầu khẩn danh ta đều tìm Chúa.
Chúa là Đấng làm nên những việc nầy có phán như vậy;⚓
¹⁸ từ trước vô cùng Ngài đã thông biết những việc đó.⚓ ¹⁹ Vậy, theo ý tôi, thật chẳng nên khuấy rối những người ngoại trở về cùng Đức Chúa Trời; ²⁰ song khá viết thơ dặn họ kiêng giữ cho khỏi sự ô uế của thần tượng, sự tà dâm, sự ăn thịt thú vật chết ngột và huyết.⚓ ²¹ Vì trải bao nhiêu đời nay, trong mỗi thành vẫn có người giảng luật pháp Môi-se, bởi mọi ngày Sa-bát, trong các nhà hội người ta có đọc luật ấy.
²² Kế đó, các sứ đồ và trưởng lão cùng cả Hội thánh bèn quyết định sai những người được chọn ở nơi mình đi với Phao-lô và Ba-na-ba đến thành An-ti-ốt. Ấy là Giu-đe, cũng gọi là Ba-sa-ba, và Si-la, là hai người đứng đầu trong hàng anh em; ²³ rồi giao cho hai người bức thơ như sau nầy:
Các sứ đồ, trưởng lão và anh em gởi lời chào thăm anh em trong những người ngoại tại thành An-ti-ốt, trong xứ Sy-ri và xứ Si-li-si! ²⁴ Bởi từng nghe có một vài người trong vòng chúng ta, chẳng lãnh mạng lịnh nào nơi chúng ta, tự lấy lời mình khuấy rối, và biến loạn lòng các ngươi nữa, ²⁵ nên chúng ta đồng lòng quyết ý chọn những người thay mặt sai đi cùng kẻ rất yêu dấu của chúng ta là Ba-na-ba và Phao-lô, mà đến nơi các ngươi; ²⁶ hai người nầy vốn đã liều thân vì danh Đức Chúa Jêsus Christ là Chúa chúng ta. ²⁷ Vậy chúng ta đã sai Giu-đe và Si-la đến, để nói miệng với anh em về việc đó: ²⁸ Ấy là Đức Thánh Linh và chúng ta đã ưng rằng chẳng gán gánh nặng nào khác cho anh em ngoài những điều cần dùng, ²⁹ tức là anh em phải kiêng ăn của cúng thần tượng, huyết, thú vật chết ngột, và chớ tà dâm; ấy là mọi điều mà anh em khá kiêng giữ lấy vậy. Kính chúc bình an!
³⁰ Vậy, khi các người đó đã từ giã Hội thánh, xuống thành An-ti-ốt, nhóm hết thảy anh em lại, và trao thơ cho. ³¹ Người ta đọc thơ, thảy đều mừng rỡ vì được lời yên ủi. ³² Giu-đe và Si-la chính là kẻ tiên tri, cũng lấy nhiều lời giảng mà khuyên bảo, và giục lòng anh em mạnh mẽ. ³³ Khỏi ít lâu, anh em chúc các người đó bình an mà cho về cùng những người đã sai đến.⚓

Phao-lô và Ba-na-ba phân rẽ nhau

³⁵ Nhưng Phao-lô và Ba-na-ba ở lại tại thành An-ti-ốt, giảng Tin lành và dạy đạo Chúa với nhiều người khác. ³⁶ Sau ít lâu, Phao-lô nói với Ba-na-ba rằng: Chúng ta hãy trở lại thăm hết thảy anh em trong các thành mà chúng ta trước đã giảng đạo Chúa, xem thử ra thể nào. ³⁷ Ba-na-ba muốn đem theo Giăng cũng gọi là Mác. ³⁸ Nhưng Phao-lô không có ý đem Mác đi với, vì người đã lìa hai người trong xứ Bam-phi-ly, chẳng cùng đi làm việc với.⚓ ³⁹ Nhân đó có sự cãi lẫy nhau dữ dội, đến nỗi hai người phân rẽ nhau, và Ba-na-ba đem Mác cùng xuống thuyền vượt qua đảo Chíp-rơ. ⁴⁰ Còn Phao-lô, sau khi đã chọn Si-la, và nhờ anh em giao phó mình cho ân điển Chúa, thì khởi đi. ⁴¹ Người trải qua xứ Sy-ri và xứ Si-li-si, làm cho các Hội thánh được vững bền.

15

Hội nghi Giáo hội tại Giê-ru-sa-lem

¹Phao-lô và Ba-na-ba đang ở An-ti-ốt, một nhóm người từ xứ Giu-đê xuống, bảo các tín hữu: “Nếu không chịu cắt bì theo luật Mai-sen, anh em không được cứu rỗi.” ²Sau cuộc tranh luận sôi nỗi, mọi người quyết định cử Phao-lô và Ba-na-ba cùng đi với mấy người trong nhóm ấy lên thủ đô Giê-ru-sa-lem trình bày vấn đề cho các sứ đồ và trưởng lão. ³Hội thánh tiễn họ lên đường. Ghé xứ Phê-ni-xi và xứ Sa-ma-ri, họ tường thuật việc các dân tộc nước ngoài trở về với Chúa, nên anh em tín hữu rất vui mừng. ⁴Tới Giê-ru-sa-lem, họ được Hội thánh, các sứ đồ và các trưởng lão tiếp đón. Phao-lô và Ba-na-ba báo cáo mọi việc Chúa đã cùng làm với mình.
⁵Tuy nhiên, có mấy thầy Biệt-lập đã tin Chúa, đứng lên yêu cầu: “Phải làm lễ cắt bì cho các tín hữu nước ngoài và buộc họ phải giữ luật pháp Mai-sen!”
⁶Các sứ đồ và trưởng lão họp hội nghị để cứu xét việc ấy. ⁷Sau khi thảo luận khá lâu, Phê-rơ đứng lên phát biểu:
“Thưa các anh em, trước đây Thượng Đế đã chọn tôi, sai đi truyền giảng Phúc âm cho người nước ngoài để họ tin Chúa, như anh em đã biết. ⁸Thượng Đế là Đấng biết rõ lòng người, đã minh xác việc Ngài tiếp nhận người nước ngoài bằng cách ban Thánh Linh cho họ cũng như cho chúng ta. ⁹Chúa không phân biệt họ với chúng ta vì Ngài cũng tẩy sạch lòng họ một khi họ tin nhận Chúa. ¹⁰Như thế, tại sao anh em dám thách thức Chúa và quàng vào cổ tín hữu nước ngoài cái ách mà tổ phụ chúng ta và chính chúng ta chẳng từng mang nổi? ¹¹Anh em không tin chúng ta được cứu chỉ nhờ ân phúc của Chúa Giê-xu cũng như họ sao?”
¹²Cả hội nghị yên lặng nghe Phao-lô và Ba-na-ba báo cáo những phép lạ và việc diệu kỳ Chúa đã dùng họ thực hiện giữa các dân tộc nước ngoài.
¹³Nghe tường trình xong, Gia-cơ tuyên bố: “Xin các anh em lưu ý, ¹⁴Phê-rơ vừa kể lại giai đoạn đầu tiên Chúa thăm viếng các dân tộc nước ngoài, cứu vớt một số người để làm rạng danh Ngài. ¹⁵Việc ấy phù hợp với lời Chúa trong sách tiên tri: ^16,17‘Sau đó, Ta sẽ quay lại, dựng trại Đa-vít đã sụp đổ, Tu bổ những chỗ đổ nát, và xây dựng lại. Nhờ đó, số người còn lại và tất cả các dân tộc nước ngoài mang danh Ta, đều tìm kiếm Chúa.’⚓ ¹⁸“Chúa đã báo trước những việc ấy từ xưa. ¹⁹Theo ý kiến tôi, không nên tạo khó khăn cho người nước ngoài mới trở lại với Thượng Đế. ²⁰Chỉ nên viết thư căn dặn họ đừng ăn của cúng thần tượng, đừng gian dâm, đừng ăn huyết và thịt thú vật chết ngạt. ²¹Xưa nay, khắp các đô thị đều có người giảng giải luật pháp Mai-sen và mỗi ngày thứ bảy, người ta đọc kinh luật trong các hội trường Do-thái.”

Bức thư gửi tín hữu hải ngoại

²²Các sứ đồ, trưởng lão và cả Hội thánh đồng ý cử hai người trong giới lãnh đạo Hội thánh là Giu-đa (tức Ba-sa-ba) và Si-la cùng đi An-ti-ốt với Phao-lô và Ba-na-ba. ²³Họ mang theo bức thư nội dung như sau:
“Các sứ đồ, trưởng lão và anh em tín hữu tại Giê-ru-sa-lem,
Thân gửi anh em tín hữu hải ngoại tại An-ti-ốt, Sy-ri và Si-li-si.
²⁴Chúng tôi nghe có mấy người từ đây ra đi, đã gây hoang mang và làm rối loạn tinh thần anh em. Chúng tôi không hề sai họ làm việc ấy. ²⁵Vì thế chúng tôi đồng tâm hiệp ý lựa chọn hai đại biểu đi theo hai anh em thân yêu của chúng tôi là Ba-na-ba và Phao-lô, ²⁶hai người đã liều chết truyền giảng Danh Chúa Cứu Thế. ²⁷Chúng tôi cử Giu-đa và Si-la đến trình bày trực tiếp cho anh em vấn đề này. ²⁸Chúa Thánh Linh và chúng tôi đều không đặt thêm gánh nặng gì cho anh em ngoài mấy điều cần thiết: ²⁹anh em đừng ăn của cúng thần tượng, huyết, thịt thú vật chết ngạt và đừng gian dâm. Anh em nên tránh những điều ấy.
Thân ái.”
³⁰Phái đoàn lên đường đến thành An-ti-ốt, triệu tập Hội thánh và trao bức thư. ³¹Đọc thư xong, các tín hữu nước ngoài đều vui mừng vì được an ủi. ³²Giu-đa và Si-la, vốn có ân tứ giảng dạy,⚓ giải bày lời Chúa để khích lệ và củng cố đức tin các tín hữu. ³³Hai người ở tại An-ti-ốt ít lâu rồi anh em tiễn họ về Hội thánh Giê-ru-sa-lem. ³⁴Nhưng Si-la quyết định ở lại. ³⁵Phao-lô và Ba-na-ba cũng ở lại An-ti-ốt hợp tác với nhiều anh em, tiếp tục giảng dạy Đạo Chúa.

Vòng truyền giáo thứ nhì của Phao-lô

³⁶Sau một thời gian, Phao-lô đề nghị với Ba-na-ba: “Chúng ta nên trở lại thăm viếng anh em tín hữu tại các thành phố chúng ta đã truyền bá Đạo Chúa!”
³⁷Ba-na-ba muốn đem Mác⚓ đi theo. ³⁸Nhưng Phao-lô không đồng ý, vì trong chuyến trước, khi đến Bam-phi-ly, Mác đã bỏ cuộc về quê. ³⁹Vì bất đồng ý kiến, nên hai người chia tay. Ba-na-ba đem Mác xuống tàu qua đảo Síp. ⁴⁰Còn Phao-lô chọn Si-la rồi lên đường, sau khi được anh em giao thác cho ân phúc của Chúa. ⁴¹Ông thăm viếng xứ Sy-ri và Si-li-si, giúp các Hội thánh thêm vững mạnh.