15

Giáo hội-nghị tại thành Giê-ru-sa-lem

1 Vả, có mấy người từ xứ Giu-đê đến, dạy các anh em rằng: Nếu các ngươi chẳng chịu phép cắt bì theo lễ Môi-se, thì không thể được cứu rỗi. 2 Nhân đó, có sự khác ý và cuộc cãi lẽ dữ dội giữa Phao-lô và Ba-na-ba với mấy người đó, người ta nhứt định Phao-lô và Ba-na-ba với mấy người trong bọn kia đi lên thành Giê-ru-sa-lem, đến cùng các sứ đồ và trưởng lão đặng hỏi về việc nầy. 3 Vậy, sau khi các người ấy được Hội thánh đưa đường rồi, thì trải qua xứ Phê-ni-xi và xứ Sa-ma-ri, thuật lại sự người ngoại trở về đạo, và như vậy làm cho anh em thay thảy được vui mừng lắm. 4 Vừa tới thành Giê-ru-sa-lem, được Hội thánh, các sứ đồ và trưởng lão tiếp rước, rồi thuật lại mọi điều Đức Chúa Trời đã cậy mình làm. 5 Nhưng có mấy kẻ về đảng Pha-ri-si đã tin đạo, đứng dậy nói rằng phải làm phép cắt bì cho những người ngoại, và truyền họ phải tuân theo luật pháp Môi-se.
6 Các sứ đồ và các trưởng lão bèn họp lại để xem xét về việc đó. 7 Sau một cuộc bàn luận dài rồi, Phi-e-rơ đứng dậy nói cùng chúng rằng: Hỡi anh em, hãy biết rằng từ lúc ban đầu, Đức Chúa Trời đã chọn tôi trong các anh em, để cho người ngoại được nghe tin lành bởi miệng tôi và tin theo. 8 Đức Chúa Trời là Đấng biết lòng người, đã làm chứng cho người ngoại, mà ban Đức Thánh Linh cho họ cũng như cho chúng ta; 9 Ngài chẳng phân biệt chúng ta với người ngoại đâu, vì đã lấy đức tin khiến cho lòng họ tinh sạch. 10 Vậy bây giờ, cớ sao anh em thử Đức Chúa Trời, gán cho môn đồ một cái ách mà tổ phụ chúng ta hoặc chính chúng ta cũng chưa từng mang nổi? 11 Trái lại, chúng ta tin rằng nhờ ơn Đức Chúa Jêsus, chúng ta được cứu cũng như người ngoại vậy.
12 Cả hội đồng đều lẳng lặng, nghe Ba-na-ba và Phao-lô thuật lại những phép lạ dấu kỳ mà Đức Chúa Trời đã cậy mình làm ra giữa người ngoại. 13 Nói xong, Gia-cơ cất tiếng lên rằng: Hỡi anh em, hãy nghe tôi! 14 Si-môn có thuật thế nào lần thứ nhứt, Đức Chúa Trời đã đoái thương người ngoại, đặng từ đó lấy ra một dân để dâng cho danh Ngài. 15 Điều đó phù hiệp với lời các đấng tiên tri, vì có chép rằng:
16 Rồi đó, ta sẽ trở lại,
 Dựng lại đền tạm của vua Đa-vít bị đổ nát;
 Ta sẽ sửa sự hư nát đền đó lại
 Mà gây dựng lên;
17 Hầu cho những người sót lại
 Và mọi dân cầu khẩn danh ta đều tìm Chúa.
 Chúa là Đấng làm nên những việc nầy có phán như vậy;
18 từ trước vô cùng Ngài đã thông biết những việc đó. 19 Vậy, theo ý tôi, thật chẳng nên khuấy rối những người ngoại trở về cùng Đức Chúa Trời; 20 song khá viết thơ dặn họ kiêng giữ cho khỏi sự ô uế của thần tượng, sự tà dâm, sự ăn thịt thú vật chết ngột và huyết. 21 Vì trải bao nhiêu đời nay, trong mỗi thành vẫn có người giảng luật pháp Môi-se, bởi mọi ngày Sa-bát, trong các nhà hội người ta có đọc luật ấy.
22 Kế đó, các sứ đồ và trưởng lão cùng cả Hội thánh bèn quyết định sai những người được chọn ở nơi mình đi với Phao-lô và Ba-na-ba đến thành An-ti-ốt. Ấy là Giu-đe, cũng gọi là Ba-sa-ba, và Si-la, là hai người đứng đầu trong hàng anh em; 23 rồi giao cho hai người bức thơ như sau nầy:
 Các sứ đồ, trưởng lão và anh em gởi lời chào thăm anh em trong những người ngoại tại thành An-ti-ốt, trong xứ Sy-ri và xứ Si-li-si!
24 Bởi từng nghe có một vài người trong vòng chúng ta, chẳng lãnh mạng lịnh nào nơi chúng ta, tự lấy lời mình khuấy rối, và biến loạn lòng các ngươi nữa, 25 nên chúng ta đồng lòng quyết ý chọn những người thay mặt sai đi cùng kẻ rất yêu dấu của chúng ta là Ba-na-ba và Phao-lô, mà đến nơi các ngươi; 26 hai người nầy vốn đã liều thân vì danh Đức Chúa Jêsus Christ là Chúa chúng ta. 27 Vậy chúng ta đã sai Giu-đe và Si-la đến, để nói miệng với anh em về việc đó: 28 Ấy là Đức Thánh Linh và chúng ta đã ưng rằng chẳng gán gánh nặng nào khác cho anh em ngoài những điều cần dùng, 29 tức là anh em phải kiêng ăn của cúng thần tượng, huyết, thú vật chết ngột, và chớ tà dâm; ấy là mọi điều mà anh em khá kiêng giữ lấy vậy. Kính chúc bình an!
30 Vậy, khi các người đó đã từ giã Hội thánh, xuống thành An-ti-ốt, nhóm hết thảy anh em lại, và trao thơ cho. 31 Người ta đọc thơ, thảy đều mừng rỡ vì được lời yên ủi. 32 Giu-đe và Si-la chính là kẻ tiên tri, cũng lấy nhiều lời giảng mà khuyên bảo, và giục lòng anh em mạnh mẽ. 33 Khỏi ít lâu, anh em chúc các người đó bình an mà cho về cùng những người đã sai đến.

Phao-lô và Ba-na-ba phân rẽ nhau

35 Nhưng Phao-lô và Ba-na-ba ở lại tại thành An-ti-ốt, giảng Tin lành và dạy đạo Chúa với nhiều người khác. 36 Sau ít lâu, Phao-lô nói với Ba-na-ba rằng: Chúng ta hãy trở lại thăm hết thảy anh em trong các thành mà chúng ta trước đã giảng đạo Chúa, xem thử ra thể nào. 37 Ba-na-ba muốn đem theo Giăng cũng gọi là Mác. 38 Nhưng Phao-lô không có ý đem Mác đi với, vì người đã lìa hai người trong xứ Bam-phi-ly, chẳng cùng đi làm việc với. 39 Nhân đó có sự cãi lẫy nhau dữ dội, đến nỗi hai người phân rẽ nhau, và Ba-na-ba đem Mác cùng xuống thuyền vượt qua đảo Chíp-rơ. 40 Còn Phao-lô, sau khi đã chọn Si-la, và nhờ anh em giao phó mình cho ân điển Chúa, thì khởi đi. 41 Người trải qua xứ Sy-ri và xứ Si-li-si, làm cho các Hội thánh được vững bền.

15

Gong-Zoh Caux Mienh Gox Yiem Ye^lu^saa^lem Koi Wuic

1Maaih deix mienh yiem Yu^ndie Saengv mingh taux An^ti^okc Zingh njaaux sienx Yesu nyei gorx-youz. Ninh mbuo gorngv, “Se gorngv meih mbuo maiv ei jienv Mose nyei leiz ⟨jiex gaatv nyei leiz⟩ nor, meih mbuo maiv haih duqv njoux.” 2Baulo caux Mbaa^naa^mbatc caux ninh mbuo njiec qaqv nzaeng-ngaengc luonx leiz. Jiu-baang ziouc dingc paaiv Baulo caux Mbaa^naa^mbatc caux deix gorx-youz mingh Ye^lu^saa^lem Zingh lorz ⟨jiex gaatv nyei leiz⟩ caux mienh gox mbuo caangh laangh naaiv deix sic.
3Jiu-baang ziouc fungx ninh mbuo cuotv jauv mingh. Ninh mbuo jiex Fi^ni^sie caux Saa^maa^lie Saengv, taux haaix gorngv mbuox mienh Janx hnangv haaix nor goiv hnyouv sienx Yesu. Zuangx gorx-youz haiz naaiv deix fienx ninh mbuo za'gengh a'hneiv haic. 4Mingh taux Ye^lu^saa^lem Zingh wuov zanc, jiu-baang mienh, gong-zoh mbuo, caux mienh gox mbuo a'hneiv zipv. Baulo caux Mbaa^naa^mbatc yaac gorngv nzengc Tin-Hungh hnangv haaix nor longc ninh mbuo zoux ninh nyei gong. 5Mv baac maaih deix ⟨Faa^li^si⟩ wuov jauv sienx Yesu nyei mienh souv jiez daaih gorngv, “Ndongc haaix oix zuqc heuc Janx jiex gaatv nyei leiz yaac hatc ninh mbuo ei nzengc Mose nyei leiz-latc.”
6Gong-zoh caux mienh gox yietc zungv gapv zunv caangh laangh naaiv deix sic. 7Ninh mbuo luonx leiz lauh nyei, Bide ziouc souv jiez daaih gorngv, “Gorx-youz aah! Meih mbuo hiuv duqv zinh ndaangc Tin-Hungh yiem meih mbuo gu'nyuoz ginv yie cuotv mingh zunh kuv fienx bun Janx muangx yaac sienx. 8Tin-Hungh hiuv duqv maanc mienh nyei hnyouv yaac bun cing ninh a'hneiv Janx, weic zuqc ninh ceix Singx Lingh bun ninh mbuo hnangv ceix bun mbuo nor. 9Yiutai Mienh fai Janx Tin-Hungh maiv funx ganh nyungc. Weic ninh mbuo sienx, Tin-Hungh nzaaux ninh mbuo nyei hnyouv cing-nzengc. 10Wuov nyungc, meih mbuo weic haaix diuc oix seix Tin-Hungh? Oix zorqv hniev nyei ga'naaiv bun naaiv deix sai-gorx nyiex, dongh mbuo ganh caux mbuo nyei ong-taaix zungv nyiex maiv dongz nyei ga'naaiv. 11Maiv zeiz hnangv naaic lorqc. Mbuo sienx mbuo duqv njoux se weic Ziouv Yesu nyei en hnangv ninh mbuo nor.”
12Zuangx mienh sekv-sekv nyei muangx Mbaa^naa^mbatc caux Baulo gorngv Tin-Hungh longc ninh mbuo yiem Janx gu'nyuoz zoux nyei jangx-hoc caux mbuoqc horngh nyei sic. 13Gorngv setv, Yaagorpc aengx gorngv, “Gorx-youz aac, muangx yie gorngv oc. 14Simon coqv hoqc gorngv liuz Tin-Hungh lorz Janx daauh nzunc, ginv cuotv deix daaih zoux ninh nyei mienh. 15Naaiv za'gengh doix zuqc ⟨douc waac mienh⟩ nyei waac hnangv fiev jienv gorngv nor,
  16‘Nqa'haav yie oix nzuonx daaih,
   oix liepc jiez Ndaawitv nyei biauv-mbaang,
  aengx longc loz-biauv nyei ga'naaiv ganh siang-ceix jiez.
  17Hnangv naaic se weic bun nyiec nyei mienh oix daaih lorz Ziouv,
   dongh yie heuc daaih zoux yie nyei mienh wuov deix maanc fingx Janx.
  18Loz-hnoi bun mienh hiuv duqv naaiv deix sic oix cuotv daaih
   wuov dauh Ziouv gorngv naaiv deix waac.’+”
19Yaagorpc aengx gorngv, “Ziux yie mangc, mbuo maiv horpc zuqc zoux haaix nyungc bun huin daaih lorz Tin-Hungh wuov deix Janx haiz aqc haic. 20Mv baac mbuo oix zuqc fiev fienx mbuox ninh mbuo gec, maiv dungx nyanc ziec jiex miuc-fangx ziouc maaih uix nyei ga'naaiv, maiv dungx zoux maiv luonx horngc nyei sic, maiv dungx nyanc naeqc jaang daic nyei saeng-kuv orv, yaac maiv dungx nyanc nziaamv. 21Weic zuqc loz-hnoi taux ih zanc yiem norm-norm zingh maaih mienh zunh Mose nyei Leiz. Norm-norm ⟨Dingh Gong Hnoi⟩ maaih mienh yiem wuic dorngh doqc ninh nyei Leiz-Latc Sou.”

Gong-Zoh Caux Mienh Gox Fiev Fienx Bun Sienx Yesu Nyei Janx

22Wuov zanc gong-zoh caux mienh gox caux zuangx jiu-baang mienh caangh laangh horpc ginv deix mienh paaiv gan Baulo caux Mbaa^naa^mbatc mingh An^ti^okc Zingh. Ninh mbuo ginv nyei mienh maaih laanh heuc Yu^ndaatc, aengx maaih norm mbuox heuc Mbaa^sapv^mbaatc. Maaih laanh heuc Silaa. Naaiv deix i laanh yiem gorx-youz mbu'ndongx zoux bieiv zeiv nyei mienh. 23Gong-zoh caux mienh gox ziouc fiev fienx bun ninh mbuo dorh jienv mingh. Fienx gorngv,
“Cien oix nyei yiem An^ti^okc Zingh, Silie Deic caux Si^li^sie Saengv ganh fingx nyei zuangx gorx-youz aac,
Yie mbuo gong-zoh caux mienh gox, meih mbuo nyei gorx-youz, fiev fienx bun meih mbuo.
Yie mbuo jangx taux meih mbuo.
24Yie mbuo haiz mienh gorngv maaih deix yiem yie mbuo naaiv nyei mienh mingh meih mbuo naaic zunh doz coqv meih mbuo nyei hnyouv lunc nzengc. Mv baac maiv zeiz yie mbuo paaiv ninh mbuo mingh oc. 25Yie mbuo ziouc dongh hnyouv ginv deix mienh daaih paaiv ninh mbuo mingh meih mbuo naaic caux jienv yie mbuo hnamv nyei doic, Mbaa^naa^mbatc caux Baulo. 26Naaiv deix i laanh weic Ziouv Yesu Giduc nyei mbuox maiv funx maengc nyei zoux. 27Hnangv naaic, yie mbuo paaiv Yu^ndaatc caux Silaa mingh caux meih mbuo doix hmien gorngv mengh naaiv zeiv fienx nyei sic. 28Singx Lingh caux yie mbuo fih hnangv nyei maiv oix tipv haaix nyungc jaa bun meih mbuo hniev, cuotv liuz ih zanc fiev jienv naaiv deix hnangv. 29Meih mbuo oix zuqc gec maiv dungx nyanc ziec jiex miuc-fangx nyei ga'naaiv. Maiv dungx nyanc nziaamv, maiv dungx nyanc naeqc jaang daic nyei saeng-kuv orv, yaac maiv dungx zoux maiv luonx horngc nyei sic. Se gorngv meih mbuo gec jienv naaiv buoqv ga'naaiv ziouc longx aqv.
Baengh orn nyei yiem oc.”
30Sienx Yesu nyei gorx-youz ziouc fungx naaiv deix mienh cuotv jauv mingh An^ti^okc Zingh. Taux wuov ninh mbuo heuc jiu-baang mienh gapv zunv ziouc zorqv wuov zeiv fienx bun ninh mbuo. 31Doqc dorng naaiv zeiv fienx, haiz fienx orn ninh mbuo nyei hnyouv, dauh dauh ziouc a'hneiv haic aqv. 32Yu^ndaatc caux Silaa zoux douc waac mienh yaac gorngv camv nyei kuinx gorx-youz mbuo, orn ninh mbuo nyei hnyouv, tengx ninh mbuo gauh sienx duqv henv. 33Yiem yietc caamx wuov, gorx-youz mbuo ziouc fungx ninh mbuo baengh orn nyei cuotv jauv nzuonx taux paaiv ninh mbuo daaih wuov deix. 34Mv baac Silaa dingc hnyouv yiem wuov. 35Baulo caux Mbaa^naa^mbatc corc yiem An^ti^okc Zingh. Ninh mbuo caux mienh camv nyei njaaux yaac zunh Ziouv nyei doz.

Baulo Caux Mbaa^naa^mbatc Bun Nqoi Jauv

36Nqa'haav camv-hnoi deix nyei, Baulo gorngv mbuox Mbaa^naa^mbatc, “Mbuo oix zuqc nzuonx mingh mangc gaax, dongh mbuo mingh zunh jiex Ziouv nyei doz nyei norm-norm mungv wuov deix gorx-youz hnangv haaix nor orqc?” 37Mbaa^naa^mbatc yaac oix dorh Yo^han Maako caux jienv mingh. 38Mv baac Baulo haiz maiv horpc zuqc dorh, weic zuqc zinh ndaangc wuov nzunc, taux Bam^fi^lie, Yo^han Maako guangc ninh mbuo, maiv caux ninh mbuo zoux gong. 39Ninh mbuo i dauh fiuv-congx liuz, ziouc bun nqoi doic mi'aqv. Mbaa^naa^mbatc dorh jienv Maako bieqc nzangv mingh Saibatc Koiv-Nzou. 40Mv baac Baulo ginv Silaa caux ninh mingh. Sienx Yesu nyei zuangx mienh ziouc zorqv ninh mbuo i laanh fungx bun Ziouv ei ninh nyei en goux. 41Cuotv jauv mingh, ninh jiex Silie caux Si^li^sie Saengv tengx zuangx jiu-baang gauh sienx duqv wuonv.