1 Một ngày kia, Giô-na-than, con trai của Sau-lơ, nói cùng gã trai trẻ vác binh khí mình, mà rằng: Hè, chúng ta hãy đi qua đồn quân Phi-li-tin, đóng ở phía bên kia. Nhưng người chẳng nói cho cha mình hay. 2 Bấy giờ, Sau-lơ ở tại đầu ranh Ghi-bê-a, dưới cây lựu của Mi-gơ-rôn, còn đạo quân theo người ước chừng sáu trăm người. 3 A-hi-gia, con trai A-hi-túp, anh của Y-ca-bốt, con trai Phi-nê-a, cháu Hê-li, mặc áo ê-phót, làm thầy tế lễ tại Si-lô. Dân sự không biết Giô-na-than đi. 4 Ở giữa đèo mà Giô-na-than gắng sức đi đặng đến đồn Phi-li-tin, có một răng đá ở bên nầy, và một răng ở bên kia; cái nầy gọi là Bốt-sết, còn cái kia gọi là Sê-nê. 5 Một cái răng đá mọc lên về phía bắc, đối ngang Mích-ma, còn cái kia ở tại phía nam, đối ngang Ghê-ba. 6 Giô-na-than nói cùng kẻ vác binh khí mình rằng: Hè, chúng ta hãy hãm đồn của những kẻ chẳng chịu cắt bì kia. Hoặc giả Đức Giê-hô-va sẽ hành sự vì chúng ta chăng; vì Đức Giê-hô-va khiến cho số ít người được thắng cũng như số đông người vậy. 7 Kẻ vác binh khí của người thưa rằng: Hãy làm điều ông ước, và đi nơi nào ông muốn; lòng ông dẫn ông đi đâu, tôi sẽ theo đó. 8 Giô-na-than tiếp: Nầy, chúng ta hãy đi đến những người ấy, tỏ mình ra cho chúng nó. 9 Nếu chúng nó nói: Hãy đợi chúng ta đến cùng các ngươi, thì chúng ta sẽ đứng lại chỗ mình và không lên đến cùng chúng nó. 10 Còn nếu chúng nó nói rằng: Hãy lên đến chúng ta; thì chúng ta sẽ lên; vì Đức Giê-hô-va đã phó chúng nó vào tay chúng ta: điều đó sẽ dùng làm dấu hiệu cho chúng ta. 11 Vậy, hai người đều đi lên đồn Phi-li-tin. Dân Phi-li-tin nói: Kìa, những người Hê-bơ-rơ ra từ hang đá là nơi chúng nó ẩn trốn kia. 12 Lính của đồn nói cùng Giô-na-than và kẻ vác binh khí mà rằng: Hãy đi đến chúng ta, chúng ta có chuyện tỏ cùng hai ngươi. Giô-na-than nói với kẻ vác binh khí mình rằng: Hãy theo ta, vì Đức Giê-hô-va đã phó chúng nó vào tay Y-sơ-ra-ên. 13 Giô-na-than dùng tay và chân leo lên, và kẻ cầm binh khí leo theo. Người Phi-li tin ngã trước mặt Giô-na-than, và kẻ vác binh khí giết chúng nó chết ở đằng sau người. 14 Trong trận thứ nhứt nầy, Giô-na-than và kẻ vác binh khí người giết chừng hai mươi người, trong một khoảng nửa công đất. 15 Sự hãi hùng tràn ra trong trại quân, trong đồng, và trong cả dân Phi-li-tin. Quân đồn và đảng cướp giựt đều bị kinh khủng; đất bị rúng động: ấy như một sự kinh khiếp của Đức Chúa Trời vậy. 16 Lính canh của Sau-lơ ở tại Ghi-bê-a trong xứ Bên-gia-min, đều thấy quân chúng Phi-li-tin tản lạc và chạy trốn lộn xộn. 17 Bấy giờ, Sau-lơ nói với quân lính ở cùng mình rằng: Hãy kiểm điểm xem ai là những người đã bỏ hàng ngũ chúng ta. Chúng kiểm điểm, thấy thiếu Giô-na-than và kẻ vác binh khí người. 18 Sau-lơ nói cùng A-hi-gia rằng: Hãy đem hòm của Đức Chúa Trời đến gần (vì trong ngày đó hòm của Đức Chúa Trời ở cùng dân Y-sơ-ra-ên). 19 Nhưng trong khi Sau-lơ nói với thầy tế lễ, thì tiếng ồn ào lại càng thêm lên trong trại quân Phi-li-tin. Sau-lơ nói cùng thầy tế lễ rằng: Hãy rút tay ngươi lại. 20 Đoạn, Sau-lơ và hết thảy quân lính ở cùng người hiệp lại, đi tới chốn chiến trường, kìa thấy người Phi-li-tin rút gươm giết lẫn nhau, hỗn loạn cực điểm. 21 Những người Hê-bơ-rơ đã từ lâu phục dân Phi-li-tin và theo họ trong trại quân, nay lại trở lòng hiệp với dân Y-sơ-ra-ên vẫn theo cùng Sau-lơ và Giô-na-than. 22 Lại khi hết thảy người Y-sơ-ra-ên đương ẩn trong núi Ép-ra-im, nghe dân Phi-li-tin chạy trốn, cũng rượt đuổi theo chúng nó mà đánh giặc. 23 Đức Giê-hô-va giải cứu Y-sơ-ra-ên trong ngày đó; cơn giặc tràn đến Bết-A-ven. 24 Cũng trong ngày đó, dân Y-sơ-ra-ên bị mệt đuối. Vả lại, Sau-lơ có thề cùng dân sự rằng: Đáng rủa sả người nào sẽ ăn vật thực gì trước khi chiều tối, tức trước khi ta báo thù những kẻ cừu địch ta! Vì vậy, cả dân sự đều cữ không ăn vật thực gì hết. 25 Song chúng dân đã đến trong một cái rừng có mật ong trên mặt đất. 26 Bấy giờ, dân sự đi vào trong rừng, thấy mật nầy chảy; chẳng ai dám chấm tay vào miệng, vì sợ lời thề. 27 Nhưng Giô-na-than không biết lời thề mà cha mình đã lập cùng dân sự, nên giơ đầu gậy mình cầm nơi tay chấm vào tàng mật ong, rồi lấy tay đem mật vào miệng, thì mắt người sáng ra. 28 Có người trong dân chúng cất tiếng nói rằng: Cha ông có thề cùng dân chúng rằng: Đáng rủa sả người nào ăn vật thực gì trong ngày nay. Vả, dân sự đều bị mệt đuối. 29 Giô-na-than đáp rằng: Cha ta làm rối cho xứ; hãy xem mắt ta đã sáng dường nào, vì cớ nếm chút mật nầy! 30 Ồ! chớ chi ngày nay dân sự đã ăn vật chiếm được của thù nghịch, thì sự thua bại dân Phi-li-tin đã lớn hơn biết bao! 31 Vậy ngày đó, dân Y-sơ-ra-ên đánh bại dân Phi-ti-tin từ Mích-ma cho đến A-gia-lôn. 32 Dân sự bị mệt đuối lắm, bèn xông vào của cướp, bắt chiên, bò, bò con, giết đi trên đất, rồi ăn thịt lộn với huyết. 33 Có người đến nói cùng Sau-lơ rằng: Kìa, dân sự phạm tội cùng Đức Giê-hô-va, mà ăn thịt lộn với huyết. Người đáp: Ấy là một sự lỗi đạo! Hãy lập tức lăn một hòn đá lớn đến gần ta.⚓34 Lại tiếp rằng: Hãy đi khắp cơ binh rao rằng mỗi người phải dẫn đến ta chiên và bò mình, và giết đi tại đây. Rồi các người sẽ ăn thịt nó; như vậy các người không phạm tội cùng Đức Giê-hô-va mà ăn thịt lộn với huyết. Thế thì, trong đêm đó, mỗi người trong chúng dẫn súc vật mình có dưới tay, và giết nó trên hòn đá. 35 Sau-lơ bèn lập một bàn thờ cho Đức Giê-hô-va; ấy là bàn thờ thứ nhứt mà người lập cho Đức Giê-hô-va. 36 Đoạn, Sau-lơ nói: Chúng ta hãy đi xuống đuổi theo dân Phi-li-tin trong khi ban đêm, cướp phá chúng nó cho đến sáng sớm, và chớ để sống một ai. Chúng thưa rằng: Hãy làm mọi điều vua lấy làm phải. Thầy tế lễ bèn nói: Chúng ta hãy đến gần Đức Chúa Trời. 37 Sau-lơ cầu vấn Đức Chúa Trời rằng: Tôi phải nên xuống đuổi theo dân Phi-li-tin chăng? Ngài sẽ phó chúng nó vào tay Y-sơ-ra-ên chăng? Song lần nầy Đức Chúa Trời chẳng đáp lại lời gì hết. 38 Đoạn, Sau-lơ bảo rằng: Hỡi các quan trưởng của dân sự, hết thảy hãy đến gần đây, xét tìm tội lỗi đã phạm trong ngày nay là sao. 39 Ta chỉ Đức Giê-hô-va hằng sống, là Đấng giải cứu Y-sơ-ra-ên, mà thề rằng kẻ đã phạm tội, dẫu chính là Giô-na-than, con trai ta, cũng phải chết đi! Trong cả dân sự chẳng có ai đáp lời người. 40 Người bèn nói cùng cả Y-sơ-ra-ên rằng: Các ngươi hãy đứng bên nầy; ta và Giô-na-than, con trai ta, sẽ đứng bên kia. Dân sự thưa rằng: Hãy làm điều vua lấy làm phải. 41 Sau-lơ thưa cùng Đức Giê-hô-va rằng: Ôi Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên! Xin hãy tỏ ra sự thật. Giô-na-than và Sau-lơ bị chỉ ra, còn dân sự thì vô can.⚓42 Sau-lơ nói: Hãy bắt thăm cho ta và Giô-na-than, con trai ta. 43 Giô-na-than bị chỉ ra. Sau-lơ nói cùng Giô-na-than rằng: Hãy tỏ cho ta biết điều ngươi đã làm. Giô-na-than thú thật rằng: Tôi có dùng đầu gậy tôi cầm nơi tay mà nếm chút mật ong; nầy tôi đây phải chết. 44 Sau-lơ nói: Hỡi Giô-na-than, nếu ngươi không chết, nguyện Đức Giê-hô-va giáng họa rất nặng trên ta! 45 Nhưng dân sự đáp cùng Sau-lơ rằng: Uả! Giô-na-than, là người đã làm cho Y-sơ-ra-ên được đại thắng dường kia, phải chết sao? Điều đó chẳng nên! Chúng tôi chỉ sanh mạng của Đức Giê-hô-va mà thề rằng một sợi tóc trên đầu người sẽ chẳng rụng xuống đất; vì người ở cùng Đức Chúa Trời mà được thắng ngày nay. Như vậy, dân sự giải cứu Giô-na-than, và người khỏi bị xử tử. 46 Đoạn, Sau-lơ trở về, chẳng đuổi theo dân Phi-li-tin nữa; và dân Phi-li-tin đều trở về trong xứ mình. 47 Sau khi Sau-lơ đã cầm quyền nước Y-sơ-ra-ên, thì người giao chiến cùng kẻ thù nghịch mình tứ phía, tức cùng Mô-áp, Am-môn, Ê-đôm, các vua Xô-ba, và cùng dân Phi-li-tin; hễ người cử binh đến đâu, thì báo thù được đến đó. 48 Người tụ tập quân lính, đánh dân A-ma-léc, và giải cứu Y-sơ-ra-ên khỏi tay những kẻ cướp phá họ. 49 Các con trai của Sau-lơ là Giô-na-than, Gi-sê-vi, và Manh-ki-sua, người cũng có hai con gái; lớn, tên là Mê-ráp; nhỏ, tên là Mi-canh; 50 vợ của Sau-lơ tên là A-hi-nô-am, con gái của A-hi-mát. Tổng binh của đạo binh người là Áp-ne, con trai của Nê-rơ, chú của Sau-lơ. 51 Kích, cha của Sau-lơ và Nê-rơ, cha của Áp-ne, là con trai của A-bi-ên. 52 Trọn đời Sau-lơ có sự tranh chiến dữ dội cùng dân Phi-li-tin; hễ khi Sau-lơ thấy người mạnh mẽ và bạo dạn, thì chiêu mộ người theo mình.
14
Giô-na-than chiến thắng
1Hôm sau, Giô-na-than, con Sau-lơ, bảo người trai trẻ mang khí giới của mình: "Đi với tôi qua bên đồn Phi-li-tin." Nhưng ông không cho cha mình hay. 2Lúc ấy, Sau-lơ và sáu trăm quân đang đóng ở ngoại ô thành Ghi-bê-a, dưới cây lựu ở Mi-gơ-rôn. 3Có thầy tế lễ đương nhiệm A-hi-gia ở đó (A-hi-gia làm chức tế lễ của Chúa tại Si-lô, vì là chắt của Hê-li, cháu nội của Phi-nê-a, con A-hi-túp, anh Y-ca-bốt). Không một người nào biết việc Giô-na-than đi sang đồn Phi-li-tin cả. 4Trên đường đến đồn địch, Giô-na-than phải qua một cái đèo nằm giữa hai rặng núi đá dốc đứng tên là Bết-sốt và Sê-nê. 5Núi đá ở phía bắc đèo đối diện Mích-ma, còn núi phía nam đối diện Ghê-ba. 6Giô-na-than nói với tráng sĩ mang khí giới mình: "Ta cố tiến đến đồn của những người vô tín kia. Mong rằng Chúa giúp chúng ta. Khi có Chúa cứu giúp thì số nhiều hay ít không thành vấn đề." 7Tráng sĩ đáp: "Xin cứ làm theo điều ông cho là phải. Tôi xin theo ông hết lòng." 8Giô-na-than tiếp: "Trước tiên ta sẽ để cho địch thấy ta. 9Nếu họ bảo ta dừng lại, ta đành thôi không tiến lên đánh họ nữa. 10Nhưng nếu họ gọi ta đến, ta sẽ tiến đánh, vì đây là dấu hiệu Chúa cho ta chiến thắng." 11Khi hai người xuất đầu lộ diện, quân Phi-li-tin trong đồn la lên: "Có những người Hy-bá bò ra khỏi hang trú ẩn kia kìa!" 12Rồi họ lớn tiếng gọi hai người: "Lên đây, ta sẽ dạy cho cho các anh một bài học!" Giô-na-than bảo tráng sĩ mang khí giới: "Theo tôi leo lên! Chúa cho Y-sơ-ra-ên thắng họ rồi!" 13,14Vậy hai người dùng cả tay và chân để leo lên, và họ chém ngã chừng hai mươi người nằm la liệt trên một khoảnh đất rộng ước nửa mẫu. 15Sự kinh hoàng lan ra trong toàn thể quân Phi-li-tin, từ lính đóng đồn cho đến các đơn vị đột kích đều run sợ. Đồng thời, Thượng Đế làm một trận động đất dữ dội, nên họ càng khiếp đảm. 16Lính trên vọng canh của Sau-lơ nhìn thấy cảnh quân địch chạy tới chạy lui hỗn loạn. 17Được tin này, Sau-lơ cho kiểm điểm quân sĩ xem ai đã xuất trại, và lúc ấy họ mới thấy thiếu Giô-na-than và người mang khí giới của ông. 18Sau-lơ bảo A-hi-gia đem Rương của Thượng Đế đến, vì lúc ấy Rương đang ở giữa người Y-sơ-ra-ên. 19Nhưng, trong khi Sau-lơ còn đang nói với thầy tế lễ, tiếng ồn ào từ đồn Phi-li-tin càng lúc càng tăng, nên Sau-lơ bảo thầy tế lễ ngưng lại. 20Sau-lơ tập họp quân sĩ, kéo ra trận. Một cảnh hỗn loạn đập vào mắt ông: địch quân đang chém giết lẫn nhau. 21Những người Hy-bá bị địch chiêu dụ trước kia, đang ở trong đồn Phi-li-tin, nay chạy qua phía Sau-lơ và Giô-na than. 22Đồng thời, những người lánh nạn trên cao nguyên Ép-ra-im hay được tin quân Phi-li-tin vỡ chạy, liền cùng nhau đuổi đánh quân địch. 23Và như vậy, Chúa giải cứu Y-sơ-ra-ên hôm ấy, chiến trận lan ra cho đến Bết-a-ven. 24-26Hôm ấy, quân sĩ Y-sơ-ra-ên bị kiệt sức vì một lời thề của Sau-lơ: "Từ nay cho đến tối, là khi ta trả thù xong quân địch, nếu ai ăn một vật gì, người ấy phải bị nguyền rủa." Vậy không ai dám ăn gì hết. Khi họ vào một cái rừng, thấy mật ong nhỏ giọt xuống đất cũng không dám đụng đến, vì sợ lời thề. 27Nhưng Giô-na-than không biết cha mình có buộc quân sĩ tôn trọng lời thề trên, nên ông chấm đầu gậy vào mật, đưa lên miệng, và mắt ông sáng lên. 28Một người ở đấy cho ông hay việc Sau-lơ thề nguyền rồi buộc quân sĩ giữ lời thề đó và không được ăn gì cả, nên mọi người phải đói lả. 29,30Giô-na-than nói: "Nhờ nếm tí mật này, tôi thấy tỉnh người. Nếu cha tôi không làm phiền mọi người, để họ tự do ăn những thức lấy được của địch, chiến thắng của quân ta hôm nay chắc chắn phải vĩ đại hơn nhiều." 31Hôm ấy, mặc dù đói mệt, quân Y-sơ-ra-ên vẫn đánh giết địch nằm dài từ Mích-ma đến A-gia-lôn. 32Cuối cùng vì đói quá, họ xông vào bắt bò, cừu lấy được của địch, giết vội, ăn thịt chưa ráo máu. 33Có người báo cáo với Sau-lơ: "Quân ta phạm tội với Chúa, ăn thịt luôn với huyết." Sau-lơ nói: "Tội này nặng lắm!" Ông tiếp: "Lăn một khối đá lớn lại đây;" 34rồi cho người đi bảo quân sĩ khắp nơi: "Đem bò, cừu đến tảng đá này chọc tiết hẳn hoi rồi mới được ăn. Không được ăn thịt còn máu vì làm vậy là phạm tội với Chúa" ai nấy tuân lệnh. 35Sau-lơ xây một bàn thờ Chúa tại đấy. Đó là bàn thờ thứ nhất ông xây cho Ngài. 36Sau đó, Sau-lơ đề nghị: "Ta nên đuổi theo quân Phi-li-tin suốt đêm nay, không để cho một tên nào sống sót." Quân sĩ tán thành: "Chúng tôi xin làm điều gì ông cho là phải." Nhưng thầy tế lễ nói: "Ta nên thỉnh ý Thượng Đế trước." 37Sau-lơ cầu hỏi Thượng Đế: "Chúng tôi nên đuổi theo người Phi-li-tin không? Ngài cho chúng tôi thắng họ không?" Nhưng Chúa không đáp lời. 38Thấy thế, Sau-lơ mời các vị lãnh đạo nhân dân đến tra cứu để tìm xem ai đã phạm tội hôm ấy. 39Ông nói: "Ta thề trước Chúa Hằng sống, Đấng cứu giúp Y-sơ-ra-ên, dù cho người phạm tội là Giô-na-than, con ta, người ấy cũng phải chết." Nhưng không một ai đáp lời ông cả. 40Sau-lơ bảo mọi người: "Tất cả anh em đứng qua bên kia, còn ta và Giô-na-than đứng bên này." Mọi người làm theo lời vua. 41Sau-lơ cầu nguyện: "Lạy Thượng Đế Hằng Hữu của Y-sơ-ra-ên, xin dạy cho biết vì sao Ngài không trả lời con hôm nay? Do tội của con, của Giô-na-than, hay tội của anh em khác?" Sau-lơ và Giô-na-than bị chỉ định còn những người khác vô can. 42Sau-lơ lại cầu: "Xin chỉ định giữa con và Giô-na-than." Giô-na-than bị chỉ định. 43Sau-lơ hỏi Giô-na-than: "Con đã làm điều gì?" Giô-na-than thưa: "Con đã nếm một chút mật trên đầu gậy. Con xin chịu chết." 44Sau-lơ nói: "Giô-na-than, con phải chết! Nếu không xin Thượng Đế phạt cha chết hay nặng hơn thế nữa." 45Nhưng quân sĩ lên tiếng phản đối: "Giô-na-than, vị anh hùng mang lại chiến thắng vĩ đại cho Y-sơ-ra-ên phải chết sao? Nhất định không! Chúng tôi thề trước Chúa Hằng Sống, Giô-na-than sẽ không mất một sợi tóc, vì chính ông ta thực hiện công việc của Thượng Đế hôm nay." Như thế, họ cứu mạng Giô-na-than. 46Sau-lơ bỏ ý định đuổi theo quân Phi-li-tin và nhờ vậy người Phi-li-tin chạy thoát về nhà. 47Từ ngày lên làm vua Y-sơ-ra-ên, Sau-lơ chiến đấu với địch khắp bốn bề: quân Mô-áp, Am-môn, Ê-đôm, các vua Xô-ba, quân Phi-li-tin. Xuất quân phía nào vua dẹp yên phía ấy. 48Vua anh dũng chiến thắng quân A-ma-léc, và giải phóng Y-sơ-ra-ên khỏi ách thống trị hà khắc của các nước địch. 49Sau-lơ có ba con trai là Giô-na-than, Ích-vi, Manh-ki-sua và hai con gái là Mê-ráp và Mi-canh. 50Vợ Sau-lơ là A-hi-nô-am, con gái A-hi-mát. Tổng tư lệnh quân đội là Áp-ne, anh em chú bác với vua. 51Kích, cha Sau-lơ và Nê-rơ, cha Áp-ne đều là con của A-bi-ên. 52Cuộc chiến đấu với quân Phi-li-tin dai dẳng suốt đời Sau-lơ. Vì thế, gặp được người nào dũng mãnh, vua liền chiêu mộ ngay.