14

A-ma-xia làm vua Giu-đa

¹ Năm thứ hai đời Giô-ách, con trai Giô-a-cha, vua Y-sơ-ra-ên, thì A-ma-xia, con trai Giô-ách, vua Giu-đa, lên ngôi. ² Người được hai mươi lăm tuổi, khi tức vị vua, và cai trị hai mươi chín năm tại Giê-ru-sa-lem. Mẹ người tên là Giê-hoa-đan, quê ở Giê-ru-sa-lem. ³ Người làm điều thiện trước mặt Đức Giê-hô-va, song chẳng như Đa-vít, tổ tiên người; người làm theo mọi điều của Giô-ách, cha mình đã làm. ⁴ Dầu vậy, người không dỡ các nơi cao đi; dân sự cứ tế lễ và xông hương trên các nơi cao ấy. ⁵ Vừa khi nước người được vững chắc, người bèn xử tử những tôi tớ đã giết vua cha mình. ⁶ Nhưng người không xử tử con cái của kẻ sát nhân ấy, y theo lời đã chép trong sách luật pháp của Môi-se; trong đó Đức Giê-hô-va có phán rằng: Người ta sẽ không giết cha thế cho con, cũng sẽ chẳng giết con thế cho cha, mỗi người sẽ chết vì tội lỗi riêng mình.⚓
⁷ A-ma-xia giết một muôn quân Ê-đôm tại trong trũng Muối, hãm lấy thành Sê-la, và đặt tên là Giốc-then, hãy còn đến ngày nay.
⁸ Đoạn, A-ma-xia sai sứ giả đến cũng Giô-ách, con trai Giô-a-cha, cháu Giê-hu, vua Y-sơ-ra-ên, mà nói rằng: Hãy đến, để chúng ta tranh chiến nhau. ⁹ Giô-ách, vua Y-sơ-ra-ên, sai sứ trả lời lại với A-ma-xia, vua Giu-đa, mà rằng: Cây gai tại Li-ban sai nói với cây hương nam cũng ở Li-ban, mà rằng: Hãy gả con gái ngươi làm vợ con trai ta. Nhưng có thú rừng của Li-ban đi ngang qua, giày đạp cây gai nầy dưới chân. ¹⁰ Ngươi đã đánh dân Ê-đôm và lòng ngươi đầy kiêu ngạo. Khá hưởng vinh hiển, và ở lại trong nhà ngươi; cớ sao ngươi muốn gây cho mình mắc tai vạ, khiến cho ngươi và Giu-đa bị hư hại?
¹¹ A-ma-xia không muốn nghe Giô-ách. Vậy, Giô-ách, vua Y-sơ-ra-ên, bèn đi lên, rồi người và A-ma-xia, vua Giu-đa, giao chiến nhau tại Bết-Sê-mết, trong xứ Giu-đa. ¹² Quân Giu-đa bị quân Y-sơ-ra-ên đánh bại; quân Giu-đa bèn chạy trốn, mỗi người về trại mình. ¹³ Tại Bết-Sê-mết, Giô-ách, vua Y-sơ-ra-ên, bắt A-ma-xia, vua Giu-đa, con trai Giô-ách, cháu A-cha-xia; đoạn đi đến Giê-ru-sa-lem, phá vách thành từ cửa Ép-ra-im cho đến cửa Góc, một khúc dài bốn trăm thước. ¹⁴ Người đoạt lấy những vàng, bạc, và mọi khí dụng ở trong đền thờ của Đức Giê-hô-va, và những bửu vật của đền vua; người cũng lấy kẻ cầm làm tin, rồi trở về Sa-ma-ri.
¹⁵ Các chuyện khác của Giô-ách, những công việc người làm, sự mạnh dạn người, cuộc chiến trận của người với A-ma-xia, vua Giu-đa, đều đã chép trong sử ký về các vua Y-sơ-ra-ên. ¹⁶ Giô-ách an giấc cùng các tổ phụ người, và được chôn tại Sa-ma-ri chung cùng các vua Y-sơ-ra-ên; rồi Giê-rô-bô-am, con trai người, kế vị người.
¹⁷ A-ma-xia, con trai Giô-ách, vua Giu-đa, còn sống mười lăm năm, sau khi Giô-ách, con trai Giô-a-cha, vua Y-sơ-ra-ên, đã băng hà.
¹⁸ Các chuyện khác của A-ma-xia, đều chép trong sử ký về các vua Giu-đa. ¹⁹ Tại Giê-ru-sa-lem có kẻ phản nghịch với người; người bèn trốn đến La-ki. Nhưng người ta sai rượt theo người đến La-ki, và giết người tại đó. ²⁰ Đoạn, có người chở thây người trên ngựa đến Giê-ru-sa-lem, và chôn người chung cùng các tổ phụ người, tại thành Đa-vít. ²¹ Cả dân Giu-đa bèn lập A-xa-ria⚓ làm vua thế cho A-ma-xia, cha người; tuổi người đã mười sáu. ²² Sau khi vua cha an giấc cùng các tổ phụ mình, người lại xây Ê-lát, vua khôi phục thành ấy về dưới quyền Giu-đa.

Giê-rô-bô-am II làm vua Y-sơ-ra-ên

²³ Năm thứ mười lăm đời A-ma-xia, con trai Giô-ách, vua Giu-đa, thì Giê-rô-bô-am, con trai Giô-ách, lên ngôi làm vua Y-sơ-ra-ên tại Sa-ma-ri. Người cai trị bốn mươi mốt năm. ²⁴ Người làm điều ác trước mặt Đức Giê-hô-va, chẳng từ bỏ tội lỗi của Giê-rô-bô-am, con trai Nê-bát, đã gây cho Y-sơ-ra-ên phạm tội. ²⁵ Người khôi phục bờ cõi Y-sơ-ra-ên từ nơi giáp Ha-mát cho đến biển đồng bằng⚓, theo như lời Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên đã phán bởi miệng tiên tri Giô-na, tôi tớ Ngài, là con trai A-mi-tai, ở tại Gát-Hê-phe.⚓ ²⁶ Vả, Đức Giê-hô-va đã thấy Y-sơ-ra-ên bị gian nan rất cay đắng; vì trong Y-sơ-ra-ên chẳng còn ai tự do, hoặc nô lệ nữa, cũng chẳng có ai tiếp cứu Y-sơ-ra-ên. ²⁷ Đức Giê-hô-va không có phán rằng Ngài sẽ xóa danh Y-sơ-ra-ên khỏi dưới trời, bèn cậy Giê-rô-bô-am, con trai Giô-ách, mà giải cứu họ.
²⁸ Các chuyện khác của Giê-rô-bô-am, những công việc người, sự mạnh dạn người thể nào người chiến trận và khôi phục lại cho Y-sơ-ra-ên Đa-mách và Ha-mát trước đã phục Giu-đa, mọi việc ấy đều đã chép trong sử ký về các vua Y-sơ-ra-ên. ²⁹ Giê-rô-bô-am an giấc cùng các tổ phụ người, là các vua Y-sơ-ra-ên; rồi Xa-cha-ri, con trai người, kế vị người.

14

Amazyah Ngă Pơtao Lŏn Čar Yudah

(2 Hră Ruai 25:1-24)

¹Amăng thŭn tal dua Yêhôas ană đah rơkơi Yêhôahaz ngă pơtao ƀing Israel, Amazyah ană đah rơkơi Yôas jing pơtao ƀing Yudah, ²tơdang ñu hơmâo duapluh-rơma thŭn, ñu čơdơ̆ng git gai wai lăng amăng plei Yerusalaim laih anŭn ñu git gai wai lăng duapluh-duapăn thŭn. Anăn amĭ ñu jing HʼYêhôađin mơ̆ng plei Yerusalaim. ³Pơtao Amazyah ngă tơlơi djơ̆ ƀơi anăp Yahweh, samơ̆ ƀu hrup hăng ơi adon ñu Dawid hơmâo ngă laih ôh. Kơđai glaĭ, ñu đuaĭ tui tơlơi pơhơmutu ama ñu Yôas amăng abih bang tơlơi, ⁴khul anih glông kơkuh pơpŭ kơ yang rơba̱ng ñu ăt ƀu pơglưh pơrai hĭ ôh, laih anŭn ƀing ană plei ăt dŏ pơyơr khul gơnam ngă yang hăng čuh gơnam ƀâo mơngưi pơ anih glông anŭn mơ̆n.
⁵Tơdang lŏn čar ñu ăt dŏ kơjăp amăng tơngan tơlơi dưi kơtang ñu, ñu pơdjai hĭ abih bang ƀing khua moa jing ƀing hơmâo pơdjai hĭ laih pơtao Yôas, jing ama ñu, hlâo adih. ⁶Samơ̆ ñu ƀu pơdjai hĭ ôh ƀing ană đah rơkơi ƀing khua moa anŭn, yuakơ amăng Hră Tơlơi Phiăn Môseh, Yahweh hơmâo pơtă laih tui anai, “Ƀing gih ƀu dưi pơdjai hĭ ƀing ama pơala kơ tơlơi soh sat ană gơñu ôh; ƀing gih kŏn dưi pơdjai hĭ ană bă pơala brơi kơ tơlơi soh sat ama gơñu lơi; rĭm čô či djai yuakơ tơlơi soh sat ñu pô yơh.”⚓
⁷Amazyah pơrai hĭ sa-rơbăn ƀing Edôm amăng Dơnung Hra. Ñu ăt blah mă hĭ plei pơnăng Sela mơ̆n laih anŭn ñu pơanăn plei anŭn Yoktheel, jing anăn ăt dŏ truh kơ tă anai.⚓
⁸Tơdơi anŭn, Amazyah pơkiaŏ ƀing ding kơna ñu nao laĭ pơthâo kơ pơtao ƀing Israel Yêhôas, ană đah rơkơi Yêhôahaz, tơčô Yêhu, kiăng kơ jak pơtrŭt gơ̆ tui anai, “Rai bĕ, bưp bĕ hăng kâo anăp klă̱ anăp kiăng kơ pơblah.”
⁹Samơ̆ Yêhôas pơtao ƀing Israel laĭ glaĭ kơ Amazyah pơtao ƀing Yudah hăng sa tơlơi pơhơmutu tui anai, “Sa phŭn drơi amăng anih lŏn Lebanôn mơit rai sa tơlơi laĭ pơthâo kơ sa phŭn kơyâo sar prŏng amăng anih lŏn Lebanôn tui anai, ‘Brơi bĕ ană đah kơmơi ih pơdŏ hăng ană đah rơkơi kâo.’ Giŏng anŭn, sa drơi hlô mơnơ̆ng glai amăng anih Lebanôn rai juă jơlit hĭ phŭn drơi anŭn gah yŭ tơkai ñu. ¹⁰Sĭt ih hơmâo blah dưi hĭ laih kơ ƀing Edôm laih anŭn ră anai ih ngă ang. Mă tŭ bĕ tơlơi ang yang mơ̆ng tơlơi ih dưi hĭ anŭn! Samơ̆ dŏ pơ sang ih pô bĕ! Yua hơget ih kiăng hơduah tơña tơlơi rŭng răng kiăng kơ pơrơbuh hĭ ih pô wơ̆t hăng ƀing Yudah mơ̆n lĕ?”
¹¹Samơ̆ Amazyah ƀu kiăng hơmư̆ ôh. Tui anŭn, Yêhôas pơtao ƀing Israel rai kơsung blah yơh. Giŏng anŭn, dua čô pơtao anŭn pơblah hăng tơdruă ƀơi plei pơnăng Bêt-Semes amăng lŏn čar Yudah. ¹²Ƀing ling tơhan Yudah kơdŭn đuaĭ hĭ mơ̆ng ƀing Israel laih anŭn rĭm čô đuaĭ kơdŏp pơ sang ñu pô. ¹³Yêhôas pơtao ƀing Israel mă mơnă Amazyah pơtao ƀing Yudah, jing ană đah rơkơi Yôas, tơčô Ahazyah, ƀơi plei Bêt-Semes anŭn. Giŏng anŭn, Yêhôas ăt nao pơ plei Yerusalaim mơ̆n, pơglưh hĭ pơnăng plei čơdơ̆ng mơ̆ng amăng ja̱ng Ephraim truh pơ amăng ja̱ng Akiăng asuĕk, anai jing anih glông truh kơ pă̱-rơtuh⚓ haih yơh. ¹⁴Ñu mă pơđuaĭ hĭ abih bang mah, amrăk laih anŭn abih bang gơnam yua amăng sang yang Yahweh laih anŭn amăng anih pioh gơnam sang pơtao. Ñu ăt mă ba đơđa ƀing mơnă mơ̆n wơ̆t glaĭ pơ plei Samaria kiăng kơ pơkơ̆ng hĭ Amazyah.
¹⁵Bơ kơ khul tơlơi truh pơkŏn dơ̆ng amăng rơnŭk Yêhôas git gai wai lăng, wơ̆t hăng abih bang tơlơi ñu ngă laih, hrŏm hăng tơlơi dưi hĭ ñu, jing tơlơi pơblah hăng Amazyah pơtao ƀing Yudah, arăng čih pioh laih amăng hră bruă mơnuă ƀing pơtao Israel. ¹⁶Tơdang Yêhôas tơĭ pran, arăng dơ̱r hĭ ñu amăng plei Samaria hrŏm hăng ƀing pơtao Israel laih anŭn Yarobam ană đah rơkơi ñu tŏ tui ñu ngă pơtao yơh.
¹⁷Amazyah ană đah rơkơi Yôas pơtao ƀing Yudah hơdip pluh-rơma thŭn dơ̆ng tơdơi kơ pơtao ƀing Israel Yêhôas, jing ană đah rơkơi Yêhôahaz, djai laih. ¹⁸Bơ kơ khul tơlơi truh pơkŏn dơ̆ng amăng rơnŭk Amazyah git gai wai lăng, arăng čih pioh laih amăng khul hră bruă mơnuă ƀing pơtao Yudah.
¹⁹Amăng plei Yerusalaim, hơmâo đơđa ƀing mơnuih ngă mơneč pơkơdơ̆ng glaĭ hăng Amazyah. Tui anŭn, ñu đuaĭ kơdŏp pơ plei pơnăng Lakhis, samơ̆ ƀing rŏh ayăt ñu anŭn pơkiaŏ ƀing ding kơna gơñu kiaŏ tui pơdjai hĭ gơ̆ pơ plei anŭn yơh. ²⁰Ƀing gơñu yua khul aseh kiăng ba glaĭ drơi jan gơ̆ pơ plei Yerusalaim hăng dơ̱r gơ̆ hrŏm hăng ƀing ơi adon gơ̆ amăng Plei Dawid yơh.
²¹Giŏng anŭn, abih bang ană plei amăng lŏn čar Yudah mă Uzziyah,⚓ tơdang ñu hlak hơmâo pluh-năm thŭn, pơjing gơ̆ jing pơtao pơala kơ ama gơ̆ Amazyah. ²²Uzziyah yơh jing pô kơsung mă glaĭ plei prŏng Êlat laih anŭn pơdơ̆ng glaĭ plei anŭn hăng brơi glaĭ kơ ƀing Yudah tơdơi kơ ama ñu Amazyah rơngiă laih.

Yarobam Tal Dua Ngă Pơtao Lŏn Čar Israel

²³Amăng thŭn tal pluh-rơma Amazyah ană đah rơkơi Yêhôas ngă pơtao ƀing Yudah, Yarobam, ană đah rơkơi Yêhôas pơtao ƀing Israel, jing pơtao amăng plei phŭn Samaria laih anŭn ñu wai lăng amăng pă̱pluh-sa thŭn. ²⁴Ñu ngă tơlơi sat ƀai ƀơi anăp Yahweh laih anŭn ƀu wir đuaĭ ataih hĭ ôh mơ̆ng khul tơlơi soh sat pơtao Yarobam tal sa, jing ană đah rơkơi Nebat anŭn, jing tơlơi ñu ba laih ƀing Israel ngă soh tui mơ̆n. ²⁵Yarobam mă glaĭ guai lŏn ƀing Israel čơdơ̆ng mơ̆ng plei pơnăng Lebô-Hamat ƀơi gah dư̱r truh pơ ia rơsĭ tring Arabah, jing Rơsĭ Djai⚓ ƀơi gah thu̱ng, tui hăng boh hiăp Yahweh Ơi Adai ƀing Israel hơmâo pơhiăp laih mơ̆ng pô pơala Ñu Yônah, ană đah rơkơi Amithai, mơ̆ng anih Gat-Hêpher anŭn.
²⁶Yahweh hơmâo ƀuh laih rĭm čô amăng ƀing Israel le̱ng kơ tơnap tap ruă phĭ̱ wơ̆t tơdah hlŭn ƀôdah rơngai laih anŭn ƀu hơmâo hlơi pô ôh gŭm djru ƀing gơñu. ²⁷Yuakơ Yahweh laĭ Ñu ƀu či sut huet hĭ abih ôh anăn ƀing Israel mơ̆ng rŏng lŏn tơnah anai, tui anŭn yơh Ñu yua tơlơi dưi kơtang Yarobam tal dua, jing ană đah rơkơi Yêhôas, kiăng pơklaih hĭ ƀing gơ̆.
²⁸Bơ kơ khul tơlơi truh pơkŏn dơ̆ng amăng rơnŭk Yarobam wai lăng, wơ̆t hăng abih bang tơlơi ñu ngă hrŏm hăng tơlơi dưi hĭ ñu, jing tơlơi ñu ăt blah mă brơi glaĭ kơ ƀing Israel plei pơnăng Damaskus hăng plei pơnăng Hamat mơ̆n, arăng čih pioh laih abih tơlơi anŭn amăng hră bruă mơnuă ƀing pơtao Israel. ²⁹Tơdang Yarobam tơĭ pran laih anŭn arăng dơ̱r ñu hrŏm hăng ƀing ơi adon ñu, jing ƀing pơtao Israel, ană ñu Zekharyah tŏ tui ñu ngă pơtao.