17

Ô-sê, vua sau chót của Y-sơ-ra-ên

¹ Năm thứ mười hai đời A-cha, vua Giu-đa, thì Ô-sê, con trai Ê-la, lên làm vua Y-sơ-ra-ên, tại Sa-ma-ri; người cai trị chín năm. ² Người làm điều ác trước mặt Đức Giê-hô-va, song chẳng bằng các vua Y-sơ-ra-ên trước người.
³ Sanh-ma-na-sa, vua A-si-ri, đi lên hãm đánh Ô-sê; người bị thần phục Sanh-ma-na-sa, và đóng thuế cho người. ⁴ Nhưng vua A-si-ri thấy Ô-sê toan mưu phản; vì Ô-sê có sai sứ giả đến Sô, vua Ê-díp-tô, và không nộp thuế cho vua A-si-ri như người hằng năm đã làm; vua A-si-ri bèn bắt người, xiềng lại, và hạ ngục. ⁵ Đoạn, vua A-si-ri đi lên xâm chiếm cả xứ, đến vây Sa-ma-ri trong ba năm. ⁶ Năm thứ chín đời Ô-sê, vua A-si-ri hãm lấy Sa-ma-ri, đem dân Y-sơ-ra-ên sang qua A-si-ri, lập họ ở tại Cha-la và trên bờ Cha-bo, sông của Gô-xan, cùng trong các thành nước Mê-đi.
⁷ Vả, dân Y-sơ-ra-ên đã phạm tội cùng Giê-hô-va Đức Chúa Trời của họ, là Đấng đã rút họ ra khỏi xứ Ê-díp-tô, và khỏi tay hà hiếp của Pha-ra-ôn, vua Ê-díp-tô; chúng đã kính thờ các thần khác, ⁸ theo thói tục của các dân tộc mà Đức Giê-hô-va đã đuổi khỏi trước mặt dân Y-sơ-ra-ên, và theo lệ mà các vua Y-sơ-ra-ên đã định. ⁹ Dân Y-sơ-ra-ên làm lén những việc bất chánh nghịch cùng Giê-hô-va Đức Chúa Trời của chúng, xây dựng những nơi cao trong khắp các thành họ, từ tháp vọng canh cho đến thành kiên cố, ¹⁰ dựng lên những trụ thờ trên các nổng cao và dưới những cây rậm.⚓ ¹¹ Tại trên các nơi cao, chúng xông hương y như các dân tộc mà Đức Giê-hô-va đã đuổi khỏi trước mặt họ, phạm những việc gian ác, và chọc giận Đức Giê-hô-va. ¹² Chúng hầu việc những hình tượng mà Đức Giê-hô-va đã cấm chúng rằng: Các ngươi chớ thờ chúng nó.
¹³ Song Đức Giê-hô-va cậy miệng các đấng tiên tri và những kẻ tiên kiến mà khuyên Y-sơ-ra-ên và Giu-đa rằng: Khá từ bỏ đường ác của các ngươi, hãy gìn giữ điều răn và luật lệ ta, tùy theo các mạng lịnh ta cậy những tiên tri, là tôi tớ ta, mà truyền cho tổ phụ các ngươi. ¹⁴ Nhưng chúng không muốn nghe, cứng cổ mình, y như các tổ phụ của chúng không có lòng tin Giê-hô-va Đức Chúa Trời của họ. ¹⁵ Chúng khinh bỏ các luật lệ và giao ước Ngài đã lập cùng tổ phụ họ, và những lời chứng mà Ngài đã phán với họ. Chúng đi theo các thần hư không, và trở thành hư không, bắt chước các dân tộc ở chung quanh mình, mà Đức Giê-hô-va đã cấm làm theo gương của chúng nó. ¹⁶ Chúng khinh bỏ hết thảy giới mạng của Giê-hô-va Đức Chúa Trời mình, tự đúc lấy hai tượng bò con, cùng làm thần tượng A-sê-ra, thờ lạy hết thảy cơ binh trên trời, và thờ phượng Ba-anh.⚓ ¹⁷ Chúng cũng đưa con trai con gái mình qua lửa, dùng tà thuật, tin bói khoa, chuyên làm điều dữ trước mặt Đức Giê-hô-va, để chọc giận Ngài.⚓ ¹⁸ Bởi cớ ấy, Đức Giê-hô-va rất nổi giận dữ cùng dân Y-sơ-ra-ên, xua đùa chúng khỏi trước mặt Ngài; chỉ còn lại chi phái Giu-đa mà thôi.
¹⁹ Chính Giu-đa cũng không vâng giữ các điều răn của Giê-hô-va Đức Chúa Trời của họ; bèn đi theo những lệ luật mà Y-sơ-ra-ên đã lập. ²⁰ Thế thì, Đức Giê-hô-va từ bỏ cả dòng dõi Y-sơ-ra-ên, làm khốn khổ họ, và phó họ vào tay các kẻ cướp giựt, cho đến phải lưu đày cách xa mặt Ngài.
²¹ Y-sơ-ra-ên đã phân rẽ nhà Đa-vít, tôn Giê-rô-bô-am, con trai Nê-bát, làm vua; người quyến dụ Y-sơ-ra-ên bội nghịch Đức Giê-hô-va, và khiến cho họ phạm tội lớn. ²² Dân Y-sơ-ra-ên đều đi trong hết thảy tội lỗi của Giê-rô-bô-am đã phạm, chẳng từ bỏ chút nào, ²³ cho đến ngày Đức Giê-hô-va đày đuổi họ khỏi trước mặt Ngài, y như Ngài đã phán bởi miệng của các tiên tri, tôi tớ Ngài. Vậy, Y-sơ-ra-ên bị cất khỏi xứ mình, lưu đày qua A-si-ri cho đến ngày nay.
²⁴ Vua A-si-ri đem người ở Ba-by-lôn, Cu-tha, A-va, Ha-mát và Sê-phạt-va-im, đặt ở trong các thành của Sa-ma-ri, thế cho dân Y-sơ-ra-ên. Chúng chiếm lấy nước Sa-ma-ri, và ở trong các thành nó. ²⁵ Khi chúng bắt đầu trú ngụ tại đó, thì không kính sợ Đức Giê-hô-va, nên Đức Giê-hô-va sai sư tử đến giết mấy người trong bọn chúng. ²⁶ Người ta bèn nói với vua A-si-ri rằng: Các dân mà vua đã đem qua đặt trong các thành của Sa-ma-ri không biết lệ thờ phượng thần của xứ, vì vậy thần đó có sai sư tử đến giết họ, tại họ không biết lệ thờ lạy thần của xứ vậy. ²⁷ Vua A-si-ri liền truyền lịnh rằng: Trong những thầy tế lễ mà các ngươi đã bắt ở đó đem qua đây, các ngươi hãy lấy một người, dẫn về ở tại trong xứ đó đặng dạy lệ thờ lạy thần của xứ. ²⁸ Ấy vậy, một kẻ trong những thầy tế lễ mà chúng đã bắt ở Sa-ma-ri đem đi trở về, ở tại Bê-tên, và dạy dỗ dân sự phải thờ lạy Đức Giê-hô-va làm sao.
²⁹ Song mỗi dân tộc đều tạo thần riêng cho mình, đặt nó trong những chùa miễu tại trên các nơi cao mà dân Sa-ma-ri đã dựng lên, tức dân tộc nào đặt thần mình trong thành nấy. ³⁰ Dân Ba-by-lôn tạo hình tượng Su-cốt-Bê-nốt; dân Cút, tạo hình tượng Nẹt-ganh; dân Ha-mát tạo hình tượng A-si-ma; ³¹ dân A-vim tạo hình tượng Níp-ca và Tạt-tác; dân Sê-phạt-va-im thiêu con cái mình trong lửa cho A-tra-mê-léc và A-na-mê-léc, hai thần của dân Sê-phạt-va-im. ³² Chúng kính sợ Đức Giê-hô-va, nhưng chọn những người trong bọn mình lập làm thầy tế lễ về các nơi cao; những thầy tế lễ ấy vì chúng dâng những của tế lễ tại trong chùa miễu của các nơi cao đó. ³³ Các dân tộc ấy kính sợ Đức Giê-hô-va, song cũng hầu việc các thần mình, theo thói tục của những dân tộc mà họ bị dời ra khỏi đó.
³⁴ Ngày nay, chúng hãy còn làm theo thói tục cũ mình. Chúng không kính sợ Đức Giê-hô-va, chẳng vâng giữ hoặc luật lệ, hoặc thói tục, hoặc luật pháp, hay là điều răn truyền cho con cháu Gia-cốp, mà Ngài đặt tên là Y-sơ-ra-ên.⚓ ³⁵ Đức Giê-hô-va đã lập giao ước với chúng, truyền dạy chúng rằng: Các ngươi chớ kính sợ các thần khác, chớ thờ lạy, hầu việc chúng nó, và đừng tế lễ chúng nó.⚓ ³⁶ Nhưng các ngươi khá kính sợ Đức Giê-hô-va, là Đấng dùng đại năng, và cánh tay giơ thẳng ra, đem các ngươi ra khỏi Ê-díp-tô; Đấng đó các ngươi phải kính sợ thờ lạy, và dâng của lễ cho.⚓ ³⁷ Các luật lệ, điều răn, qui tắc, và mạng lịnh mà Ngài chép cho các ngươi, các ngươi khá gìn giữ làm theo đời đời, chớ nên kính sợ các thần khác. ³⁸ Các ngươi chẳng nên quên giao ước mà ta lập với các ngươi; chớ kính sợ các thần khác; ³⁹ nhưng khá kính sợ Giê-hô-va Đức Chúa Trời của các ngươi, Ngài sẽ giải cứu các ngươi khỏi tay các kẻ thù nghịch.
⁴⁰ Dầu vậy, các dân tộc ấy không nghe theo, nhưng còn làm theo thói tục cũ của mình. ⁴¹ Như vậy, các dân tộc ấy kính sợ Đức Giê-hô-va và cũng hầu việc những hình tượng chạm của mình; tổ phụ chúng nó làm thế nào, thì con cái cháu chắt chúng nó cũng hãy còn làm thế ấy cho đến ngày nay.

17

Hoshea Reigns in Israel

¹In the twelfth year of Ahaz king of Judah, ⚓Hoshea the son of Elah became king of Israel in Samaria, and he reigned nine years. ²And he did evil in the sight of the Lord, but not as the kings of Israel who were before him. ³⚓Shalmaneser king of Assyria came up against him; and Hoshea ⚓became his vassal, and paid him tribute money. ⁴And the king of Assyria uncovered a conspiracy by Hoshea; for he had sent messengers to So, king of Egypt, and brought no tribute to the king of Assyria, as he had done year by year. Therefore the king of Assyria shut him up, and bound him in prison.

Israel Carried Captive to Assyria

⁵Now ⚓the king of Assyria went throughout all the land, and went up to Samaria and besieged it for three years. ⁶⚓In the ninth year of Hoshea, the king of Assyria took Samaria and ⚓carried Israel away to Assyria, ⚓and placed them in Halah and by the Habor, the River of Gozan, and in the cities of the Medes.
⁷For ⚓so it was that the children of Israel had sinned against the Lord their God, who had brought them up out of the land of Egypt, from under the hand of Pharaoh king of Egypt; and they had ⚓feared other gods, ⁸and ⚓had walked in the statutes of the nations whom the Lord had cast out from before the children of Israel, and of the kings of Israel, which they had made. ⁹Also the children of Israel secretly did against the Lord their God things that were not right, and they built for themselves high places in all their cities, ⚓from watchtower to fortified city. ¹⁰⚓They set up for themselves sacred pillars and ⚓wooden images ⚓on every high hill and under every green tree. ¹¹There they burned incense on all the high places, like the nations whom the Lord had carried away before them; and they did wicked things to provoke the Lord to anger, ¹²for they served idols, ⚓of which the Lord had said to them, ⚓“You shall not do this thing.”
¹³Yet the Lord testified against Israel and against Judah, by all of His ⚓prophets, ⚓every seer, saying, ⚓“Turn from your evil ways, and keep My commandments and My statutes, according to all the law which I commanded your fathers, and which I sent to you by My servants the prophets.” ¹⁴Nevertheless they would not hear, but ⚓stiffened their necks, like the necks of their fathers, who ⚓did not believe in the Lord their God. ¹⁵And they ⚓rejected His statutes ⚓and His covenant that He had made with their fathers, and His testimonies which He had testified against them; they followed ⚓idols, ⚓became idolaters, and went after the nations who were all around them, concerning whom the Lord had charged them that they should ⚓not do like them. ¹⁶So they left all the commandments of the Lord their God, ⚓made for themselves a molded image and two calves, ⚓made a wooden image and worshiped all the ⚓host of heaven, ⚓and served Baal. ¹⁷⚓And they caused their sons and daughters to pass through the fire, ⚓practiced witchcraft and soothsaying, and ⚓sold themselves to do evil in the sight of the Lord, to provoke Him to anger. ¹⁸Therefore the Lord was very angry with Israel, and removed them from His sight; there was none left ⚓but the tribe of Judah alone.
¹⁹Also ⚓Judah did not keep the commandments of the Lord their God, but walked in the statutes of Israel which they made. ²⁰And the Lord rejected all the descendants of Israel, afflicted them, and ⚓delivered them into the hand of plunderers, until He had cast them from His ⚓sight. ²¹For ⚓He tore Israel from the house of David, and ⚓they made Jeroboam the son of Nebat king. Then Jeroboam drove Israel from following the Lord, and made them commit a great sin. ²²For the children of Israel walked in all the sins of Jeroboam which he did; they did not depart from them, ²³until the Lord removed Israel out of His sight, ⚓as He had said by all His servants the prophets. ⚓So Israel was carried away from their own land to Assyria, as it is to this day.

Assyria Resettles Samaria

²⁴⚓Then the king of Assyria brought people from Babylon, Cuthah, ⚓Ava, Hamath, and from Sepharvaim, and placed them in the cities of Samaria instead of the children of Israel; and they took possession of Samaria and dwelt in its cities. ²⁵And it was so, at the beginning of their dwelling there, that they did not fear the Lord; therefore the Lord sent lions among them, which killed some of them. ²⁶So they spoke to the king of Assyria, saying, “The nations whom you have removed and placed in the cities of Samaria do not know the rituals of the God of the land; therefore He has sent lions among them, and indeed, they are killing them because they do not know the rituals of the God of the land.” ²⁷Then the king of Assyria commanded, saying, “Send there one of the priests whom you brought from there; let him go and dwell there, and let him teach them the rituals of the God of the land.” ²⁸Then one of the priests whom they had carried away from Samaria came and dwelt in Bethel, and taught them how they should fear the Lord.
²⁹However every nation continued to make gods of its own, and put them⚓in the shrines on the high places which the Samaritans had made, every nation in the cities where they dwelt. ³⁰The men of ⚓Babylon made Succoth Benoth, the men of Cuth made Nergal, the men of Hamath made Ashima, ³¹⚓and the Avites made Nibhaz and Tartak; and the Sepharvites ⚓burned their children in fire to Adrammelech and Anammelech, the gods of Sepharvaim. ³²So they feared the Lord, ⚓and from every class they appointed for themselves priests of the high places, who sacrificed for them in the shrines of the high places. ³³⚓They feared the Lord, yet served their own gods—according to the rituals of the nations from among whom they were carried away.
³⁴To this day they continue practicing the former rituals; they do not fear the Lord, nor do they follow their statutes or their ordinances, or the law and commandment which the Lord had commanded the children of Jacob, ⚓whom He named Israel, ³⁵with whom the Lord had made a covenant and charged them, saying: ⚓“You shall not fear other gods, nor ⚓bow down to them nor serve them nor sacrifice to them; ³⁶but the Lord, who ⚓brought you up from the land of Egypt with great power and ⚓an outstretched arm, ⚓Him you shall fear, Him you shall worship, and to Him you shall offer sacrifice. ³⁷And the statutes, the ordinances, the law, and the commandment which He wrote for you, ⚓you shall be careful to observe forever; you shall not fear other gods. ³⁸And the covenant that I have made with you, ⚓you shall not forget, nor shall you fear other gods. ³⁹But the Lord your God you shall fear; and He will deliver you from the hand of all your enemies.” ⁴⁰However they did not obey, but they followed their former rituals. ⁴¹⚓So these nations feared the Lord, yet served their carved images; also their children and their children’s children have continued doing as their fathers did, even to this day.