17

Ô-sê, vua sau chót của Y-sơ-ra-ên

¹ Năm thứ mười hai đời A-cha, vua Giu-đa, thì Ô-sê, con trai Ê-la, lên làm vua Y-sơ-ra-ên, tại Sa-ma-ri; người cai trị chín năm. ² Người làm điều ác trước mặt Đức Giê-hô-va, song chẳng bằng các vua Y-sơ-ra-ên trước người.
³ Sanh-ma-na-sa, vua A-si-ri, đi lên hãm đánh Ô-sê; người bị thần phục Sanh-ma-na-sa, và đóng thuế cho người. ⁴ Nhưng vua A-si-ri thấy Ô-sê toan mưu phản; vì Ô-sê có sai sứ giả đến Sô, vua Ê-díp-tô, và không nộp thuế cho vua A-si-ri như người hằng năm đã làm; vua A-si-ri bèn bắt người, xiềng lại, và hạ ngục. ⁵ Đoạn, vua A-si-ri đi lên xâm chiếm cả xứ, đến vây Sa-ma-ri trong ba năm. ⁶ Năm thứ chín đời Ô-sê, vua A-si-ri hãm lấy Sa-ma-ri, đem dân Y-sơ-ra-ên sang qua A-si-ri, lập họ ở tại Cha-la và trên bờ Cha-bo, sông của Gô-xan, cùng trong các thành nước Mê-đi.
⁷ Vả, dân Y-sơ-ra-ên đã phạm tội cùng Giê-hô-va Đức Chúa Trời của họ, là Đấng đã rút họ ra khỏi xứ Ê-díp-tô, và khỏi tay hà hiếp của Pha-ra-ôn, vua Ê-díp-tô; chúng đã kính thờ các thần khác, ⁸ theo thói tục của các dân tộc mà Đức Giê-hô-va đã đuổi khỏi trước mặt dân Y-sơ-ra-ên, và theo lệ mà các vua Y-sơ-ra-ên đã định. ⁹ Dân Y-sơ-ra-ên làm lén những việc bất chánh nghịch cùng Giê-hô-va Đức Chúa Trời của chúng, xây dựng những nơi cao trong khắp các thành họ, từ tháp vọng canh cho đến thành kiên cố, ¹⁰ dựng lên những trụ thờ trên các nổng cao và dưới những cây rậm.⚓ ¹¹ Tại trên các nơi cao, chúng xông hương y như các dân tộc mà Đức Giê-hô-va đã đuổi khỏi trước mặt họ, phạm những việc gian ác, và chọc giận Đức Giê-hô-va. ¹² Chúng hầu việc những hình tượng mà Đức Giê-hô-va đã cấm chúng rằng: Các ngươi chớ thờ chúng nó.
¹³ Song Đức Giê-hô-va cậy miệng các đấng tiên tri và những kẻ tiên kiến mà khuyên Y-sơ-ra-ên và Giu-đa rằng: Khá từ bỏ đường ác của các ngươi, hãy gìn giữ điều răn và luật lệ ta, tùy theo các mạng lịnh ta cậy những tiên tri, là tôi tớ ta, mà truyền cho tổ phụ các ngươi. ¹⁴ Nhưng chúng không muốn nghe, cứng cổ mình, y như các tổ phụ của chúng không có lòng tin Giê-hô-va Đức Chúa Trời của họ. ¹⁵ Chúng khinh bỏ các luật lệ và giao ước Ngài đã lập cùng tổ phụ họ, và những lời chứng mà Ngài đã phán với họ. Chúng đi theo các thần hư không, và trở thành hư không, bắt chước các dân tộc ở chung quanh mình, mà Đức Giê-hô-va đã cấm làm theo gương của chúng nó. ¹⁶ Chúng khinh bỏ hết thảy giới mạng của Giê-hô-va Đức Chúa Trời mình, tự đúc lấy hai tượng bò con, cùng làm thần tượng A-sê-ra, thờ lạy hết thảy cơ binh trên trời, và thờ phượng Ba-anh.⚓ ¹⁷ Chúng cũng đưa con trai con gái mình qua lửa, dùng tà thuật, tin bói khoa, chuyên làm điều dữ trước mặt Đức Giê-hô-va, để chọc giận Ngài.⚓ ¹⁸ Bởi cớ ấy, Đức Giê-hô-va rất nổi giận dữ cùng dân Y-sơ-ra-ên, xua đùa chúng khỏi trước mặt Ngài; chỉ còn lại chi phái Giu-đa mà thôi.
¹⁹ Chính Giu-đa cũng không vâng giữ các điều răn của Giê-hô-va Đức Chúa Trời của họ; bèn đi theo những lệ luật mà Y-sơ-ra-ên đã lập. ²⁰ Thế thì, Đức Giê-hô-va từ bỏ cả dòng dõi Y-sơ-ra-ên, làm khốn khổ họ, và phó họ vào tay các kẻ cướp giựt, cho đến phải lưu đày cách xa mặt Ngài.
²¹ Y-sơ-ra-ên đã phân rẽ nhà Đa-vít, tôn Giê-rô-bô-am, con trai Nê-bát, làm vua; người quyến dụ Y-sơ-ra-ên bội nghịch Đức Giê-hô-va, và khiến cho họ phạm tội lớn. ²² Dân Y-sơ-ra-ên đều đi trong hết thảy tội lỗi của Giê-rô-bô-am đã phạm, chẳng từ bỏ chút nào, ²³ cho đến ngày Đức Giê-hô-va đày đuổi họ khỏi trước mặt Ngài, y như Ngài đã phán bởi miệng của các tiên tri, tôi tớ Ngài. Vậy, Y-sơ-ra-ên bị cất khỏi xứ mình, lưu đày qua A-si-ri cho đến ngày nay.
²⁴ Vua A-si-ri đem người ở Ba-by-lôn, Cu-tha, A-va, Ha-mát và Sê-phạt-va-im, đặt ở trong các thành của Sa-ma-ri, thế cho dân Y-sơ-ra-ên. Chúng chiếm lấy nước Sa-ma-ri, và ở trong các thành nó. ²⁵ Khi chúng bắt đầu trú ngụ tại đó, thì không kính sợ Đức Giê-hô-va, nên Đức Giê-hô-va sai sư tử đến giết mấy người trong bọn chúng. ²⁶ Người ta bèn nói với vua A-si-ri rằng: Các dân mà vua đã đem qua đặt trong các thành của Sa-ma-ri không biết lệ thờ phượng thần của xứ, vì vậy thần đó có sai sư tử đến giết họ, tại họ không biết lệ thờ lạy thần của xứ vậy. ²⁷ Vua A-si-ri liền truyền lịnh rằng: Trong những thầy tế lễ mà các ngươi đã bắt ở đó đem qua đây, các ngươi hãy lấy một người, dẫn về ở tại trong xứ đó đặng dạy lệ thờ lạy thần của xứ. ²⁸ Ấy vậy, một kẻ trong những thầy tế lễ mà chúng đã bắt ở Sa-ma-ri đem đi trở về, ở tại Bê-tên, và dạy dỗ dân sự phải thờ lạy Đức Giê-hô-va làm sao.
²⁹ Song mỗi dân tộc đều tạo thần riêng cho mình, đặt nó trong những chùa miễu tại trên các nơi cao mà dân Sa-ma-ri đã dựng lên, tức dân tộc nào đặt thần mình trong thành nấy. ³⁰ Dân Ba-by-lôn tạo hình tượng Su-cốt-Bê-nốt; dân Cút, tạo hình tượng Nẹt-ganh; dân Ha-mát tạo hình tượng A-si-ma; ³¹ dân A-vim tạo hình tượng Níp-ca và Tạt-tác; dân Sê-phạt-va-im thiêu con cái mình trong lửa cho A-tra-mê-léc và A-na-mê-léc, hai thần của dân Sê-phạt-va-im. ³² Chúng kính sợ Đức Giê-hô-va, nhưng chọn những người trong bọn mình lập làm thầy tế lễ về các nơi cao; những thầy tế lễ ấy vì chúng dâng những của tế lễ tại trong chùa miễu của các nơi cao đó. ³³ Các dân tộc ấy kính sợ Đức Giê-hô-va, song cũng hầu việc các thần mình, theo thói tục của những dân tộc mà họ bị dời ra khỏi đó.
³⁴ Ngày nay, chúng hãy còn làm theo thói tục cũ mình. Chúng không kính sợ Đức Giê-hô-va, chẳng vâng giữ hoặc luật lệ, hoặc thói tục, hoặc luật pháp, hay là điều răn truyền cho con cháu Gia-cốp, mà Ngài đặt tên là Y-sơ-ra-ên.⚓ ³⁵ Đức Giê-hô-va đã lập giao ước với chúng, truyền dạy chúng rằng: Các ngươi chớ kính sợ các thần khác, chớ thờ lạy, hầu việc chúng nó, và đừng tế lễ chúng nó.⚓ ³⁶ Nhưng các ngươi khá kính sợ Đức Giê-hô-va, là Đấng dùng đại năng, và cánh tay giơ thẳng ra, đem các ngươi ra khỏi Ê-díp-tô; Đấng đó các ngươi phải kính sợ thờ lạy, và dâng của lễ cho.⚓ ³⁷ Các luật lệ, điều răn, qui tắc, và mạng lịnh mà Ngài chép cho các ngươi, các ngươi khá gìn giữ làm theo đời đời, chớ nên kính sợ các thần khác. ³⁸ Các ngươi chẳng nên quên giao ước mà ta lập với các ngươi; chớ kính sợ các thần khác; ³⁹ nhưng khá kính sợ Giê-hô-va Đức Chúa Trời của các ngươi, Ngài sẽ giải cứu các ngươi khỏi tay các kẻ thù nghịch.
⁴⁰ Dầu vậy, các dân tộc ấy không nghe theo, nhưng còn làm theo thói tục cũ của mình. ⁴¹ Như vậy, các dân tộc ấy kính sợ Đức Giê-hô-va và cũng hầu việc những hình tượng chạm của mình; tổ phụ chúng nó làm thế nào, thì con cái cháu chắt chúng nó cũng hãy còn làm thế ấy cho đến ngày nay.

17

I^saa^laa^en Nyei Hungh, Ho^se^yaa

¹Aa^hatc zoux Yu^ndaa nyei hungh ziepc nyeic hnyangx wuov hnyangx, Elaa nyei dorn, Ho^se^yaa, yiem Saa^maa^lie faaux weic zoux I^saa^laa^en nyei hungh yaac gunv nduoh hnyangx. ²Ziux Ziouv mangc, ninh zoux waaic sic mv baac maiv hnangv zinh ndaangc wuov deix I^saa^laa^en hungh.
³Atc^si^lie nyei hungh, Saen^maa^ne^se, daaih mborqv ninh, mv baac Ho^se^yaa nyiemc mau, hnyangx-hnyangx yaac bun nyaanh ninh. ⁴Mv baac Atc^si^lie hungh hiuv duqv Ho^se^yaa ngaengc ninh weic zuqc Ho^se^yaa bun mienh mingh lorz I^yipv nyei So Hungh, maiv fungx nyaanh mingh bun Atc^si^lie nyei hungh hnangv yietc hnyangx jiex yietc hnyangx fungx nor. Saen^maa^ne^se ziouc zorqv ninh wuonx jienv loh aqv. ⁵Atc^si^lie nyei hungh aengx mborqv bieqc buangv I^saa^laa^en Deic-Bung yaac weih jienv Saa^maa^lie buo hnyangx. ⁶Ho^se^yaa zoux hungh da'juov hnyangx wuov hnyangx, Atc^si^lie nyei hungh caangv duqv Saa^maa^lie. Ninh guaatv I^saa^laa^en Mienh mingh Atc^si^lie, bun ninh mbuo yiem Haa^laa^aa Zingh caux Haa^mbo Ndaaih hlen nyei Gosaan caux Mi^ndie Mienh nyei zingh.

Laaix Zoux Zuiz I^saa^laa^en Mienh Zuqc Guaatv Mingh

⁷Naaiv deix yietc zungv sic cuotv daaih weic zuqc I^saa^laa^en Mienh baamz zuiz dorngc Ziouv, ninh mbuo nyei Tin-Hungh, dongh dorh ninh mbuo cuotv I^yipv Deic-Bung, leih ndutv I^yipv nyei Faalo Hungh nyei buoz-ndiev. Ninh mbuo zaangc nyiec nyei zienh ⁸yaac ei jienv Ziouv zunc cuotv ninh mbuo nyei wuov ndaangc maengx wuov deix fingx-fingx mienh nyei leiz, caux I^saa^laa^en nyei hungh liepc nyei leiz-nyeic. ⁹I^saa^laa^en Mienh beic ndiev zoux maiv benx nyei sic dorngc Ziouv, ninh mbuo nyei Tin-Hungh. Ninh mbuo yiem norm-norm mungv weic ganh ceix yiem hlang zaangc zienh nyei dorngx, yiem maaih laauh zuov nyei dorngx taux weih wuonv nyei zingh. ¹⁰Yiem norm-norm mbong-ningv caux diuh diuh domh ndiangx ga'ndiev ninh mbuo liepc zaangc zienh nyei la'bieiv caux zaangc ⟨Aa^se^laa⟩ zienh nyeiz nyei fangx.⚓⚓ ¹¹Yiem hlang zaangc zienh nyei norm-norm dorngx ninh mbuo buov hung, hnangv Ziouv zunc cuotv ninh mbuo nyei wuov ndaangc maengx wuov deix fingx-fingx mienh. Ninh mbuo zoux waaic sic cuoqv Ziouv qiex jiez. ¹²Ninh mbuo baaix miuc-fangx, dongh Ziouv mbuox ninh mbuo, “Maiv dungx hnangv naaiv nor zoux.” ¹³Ziouv longc ninh nyei zuangx douc waac mienh caux ⟨Aa^se^laa⟩ donv I^saa^laa^en Mienh caux Yu^ndaa Mienh, “Oix zuqc guangc meih mbuo zoux waaic nyei jauv. Oix zuqc gan yie nyei lingc caux leiz-latc, ei jienv yie hatc meih mbuo nyei ong-taaix muangx nyei leiz, dongh yie longc yie nyei bou, zuangx douc waac mienh, jiu bun meih mbuo nyei leiz.”
¹⁴Mv baac ninh mbuo maiv muangx. Ninh mbuo hnyouv ngaengc hnangv ninh mbuo nyei ong-taaix, maiv sienx kaux Ziouv, ninh mbuo nyei Tin-Hungh. ¹⁵Ninh mbuo guangc Ziouv nyei leiz-latc yaac guangc ninh caux ninh mbuo nyei ong-taaix laengz nyei ngaengc waac caux donv ninh mbuo nyei waac. Ninh mbuo mingh gan maiv lamh longc nyei miuc-fangx, ninh mbuo ganh ziouc maiv lamh longc mi'aqv. Ninh mbuo zuotc weih gormx ninh mbuo wuov deix fingx-fingx mienh maiv gunv Ziouv hatc ninh mbuo, “Maiv dungx zuotc ninh mbuo nyei nyungc zoux.”
¹⁶Ninh mbuo guangc Ziouv, ninh mbuo nyei Tin-Hungh, hatc nyei yietc zungv leiz-latc, weic ninh mbuo ganh dox i dauh zienh benx ngongh dorn nyei fangx yaac zoux norm ⟨Aa^se^laa⟩ zienh nyeiz nyei fangx. Ninh mbuo baaix lungh zaangc nyei nyungc-nyungc ga'naaiv⚓ yaac zaangc ⟨Aa^se^laa⟩⚓ ¹⁷Ninh mbuo zorqv ninh mbuo nyei naamh nyouz longc douz buov ziec fongc horc.⚓ Ninh mbuo mbouv guaax, zoux faatv, yaac maaic ganh ziux Ziouv mangc zoux waaic sic, cuoqv Ziouv qiex jiez haic.⚓
¹⁸Weic naaiv Ziouv nouz! haic I^saa^laa^en Mienh, zunc ninh mbuo cuotv, maiv bun yiem ninh nyei nza'hmien. Kungx zengc Yu^ndaa Fingx hnangv. ¹⁹Liemh Yu^ndaa yaac maiv ei Ziouv, ninh mbuo nyei Tin-Hungh nyei leiz-latc. Ninh mbuo gan I^saa^laa^en Mienh liepc daaih nyei leiz. ²⁰Ziouv ziouc nqemh I^saa^laa^en Mienh nyei zuangx baeqc fingx, bun ninh mbuo zuqc kouv yaac zorqv ninh mbuo jiu bun caangv ninh mbuo wuov deix mienh nyei buoz-ndiev, zunc ninh mbuo cuotv ninh nyei nza'hmien.
²¹Ziouv betv I^saa^laa^en cuotv Ndaawitv nyei douh zong liuz, ninh mbuo ziouc liepc Ne^mbatc nyei dorn, Ye^lo^mbo^am, zoux ninh mbuo nyei hungh. Ye^lo^mbo^am baeng I^saa^laa^en Mienh guangc, maiv gan Ziouv, yaac bun ninh mbuo baamz zuiz hlo haic. ²²I^saa^laa^en Mienh gan jienv Ye^lo^mbo^am baamz nyei yietc zungv zuiz, ninh mbuo maiv guangc, ²³taux nqa'haav Ziouv zunc ninh mbuo cuotv, maiv bun yiem ninh nyei nza'hmien, hnangv ninh longc ninh nyei bou, zuangx douc waac mienh, gorngv nyei waac nor. I^saa^laa^en Mienh ziouc yiem ganh nyei deic-bung zuqc guaatv mingh taux Atc^si^lie Deic-Bung, corc yiem naaic taux ih jaax hnoi.

Janx Daaih Liepc Nguaaz-Gorn Yiem Saa^maa^lie

²⁴Atc^si^lie nyei hungh siou yiem Mbaa^mbi^lon, Kutaa, Apc^waa, Haamatv caux Se^faan^waa^im nyei mienh mingh liepc nguaaz-gorn yiem Saa^maa^lie nyei mungv div I^saa^laa^en Mienh. Ninh mbuo ziouc duqv nzengc Saa^maa^lie yaac yiem Saa^maa^lie nyei norm-norm mungv. ²⁵Coqv hoqc yiem jienv wuov nyei ziangh hoc, ninh mbuo maiv zaangc Ziouv. Ziouv ziouc bun sienh daaih yiem ninh mbuo mbu'ndongx. Sienh yaac ngaatc deix wuov deix mienh daic. ²⁶Maaih mienh mbuox Atc^si^lie nyei hungh, “Meih dorh mingh liepc nguaaz-gorn yiem Saa^maa^lie nyei norm-norm mungv wuov deix mienh maiv hiuv duqv wuov norm deic-bung nyei zienh nyei leiz-fingx, ninh ziouc bun sienh daaih yiem ninh mbuo mbu'ndongx ngaatc daic ninh mbuo, weic zuqc wuov deix mienh maiv hiuv duqv wuov dauh zienh oix ninh mbuo hnangv haaix nor zoux.”
²⁷Atc^si^lie nyei hungh ziouc paaiv waac gorngv, “Zorqv dauh yiem Saa^maa^lie caangv daaih nyei sai mienh bun ninh nzuonx mingh yiem naaic njaaux baeqc fingx hiuv duqv wuov norm deic-bung nyei zienh nyei leiz-fingx hnangv haaix nor.” ²⁸Maaih dauh yiem Saa^maa^lie zuqc guaatv mingh nyei sai mienh ziouc mingh yiem Mbetc^en njaaux ninh mbuo hnangv haaix nor zaangc Ziouv.
²⁹Mv baac fingx-fingx mienh corc zeix ninh mbuo ganh nyei zienh, orn jienv Saa^maa^lie Mienh zoux daaih yiem hlang zaangc zienh nyei norm-norm dorngx. ³⁰Mbaa^mbi^lon Mienh zeix Sukc^kotv Mbenotv zienh nyei fangx, Kutaa Mienh zeix Negan zienh nyei fangx, Haamatv Mienh zeix Aa^si^maa zienh nyei fangx. ³¹Apc^waa Mienh zeix Nipv^hatc caux Taantakv zienh nyei fangx, Se^faan^waa^im Mienh longc douz buov ninh mbuo nyei fu'jueiv bun Se^faan^waa^im nyei zienh, Atc^lam^me^lekv caux Aa^nam^me^lekv. ³²Ninh mbuo zaangc Ziouv yaac yiem ninh mbuo mbu'ndongx ginv cuotv ziex fingx mienh nyei mienh orn zoux sai mienh yiem hlang zaangc zienh nyei dorngx fu-sux. ³³Ninh mbuo zaangc Ziouv youc fu-sux ganh nyei zienh, ziux ninh mbuo yiem haaix fingx zuqc guaatv daaih nyei mienh nyei leiz.
³⁴Taux ih jaax hnoi ninh mbuo corc gan zinh ndaangc nyei loz-leiz zoux. Ninh mbuo maiv zaangc Ziouv yaac maiv ei jienv Ziouv jiu bun Yaakopv nyei zeiv-fun nyei lingc caux leiz-latc caux leiz caux hatc nyei waac, dongh ninh cuotv mbuox heuc I^saa^laa^en, nyei zeiv-fun.⚓ ³⁵Ziouv caux I^saa^laa^en Mienh liepc ngaengc waac wuov zanc ninh hatc ninh mbuo, “Maiv dungx zaangc ganh dauh zienh, maiv dungx gueic njiec baaix, maiv dungx fu-sux fai fongc horc ziec bun ninh mbuo.⚓ ³⁶Meih mbuo oix zuqc zaangc Ziouv, dongh sung cuotv ninh henv haic nyei buoz longc domh qaqv dorh meih mbuo cuotv I^yipv Deic-Bung. Oix zuqc gueic njiec baaix ninh, fongc horc ziec bun ninh.⚓ ³⁷Oix zuqc zanc-zanc faix fim, ei jienv ninh fiev bun meih mbuo nyei lingc caux leiz-latc caux leiz caux hatc nyei waac. Maiv dungx zaangc ganh dauh zienh. ³⁸Maiv dungx la'kuqv yie caux meih mbuo liepc nyei ngaengc waac, yaac maiv dungx zaangc nyiec nyei zienh. ³⁹Daaux nzuonx oix zuqc zaangc Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh. Ninh zungv oix njoux meih mbuo biaux ndutv meih mbuo nyei yietc zungv win-wangv nyei buoz-ndiev.”
⁴⁰Mv baac ninh mbuo maiv muangx. Ninh mbuo gan zinh ndaangc nyei jauv zoux. ⁴¹Hnangv naaic, naaiv deix mienh zaangc Ziouv yaac fu-sux ninh mbuo nyei miuc-fangx. Ninh mbuo nyei dorn-jueiv zeiv-fun yaac hnangv naaiv nor zuotc jienv ninh mbuo nyei ong-taaix zoux taux ih jaax hnoi.