A-bi-mê-léc giết anh em mình và lên ngôi vua tại Si-chem. – Sự chết của người
1 A-bi-mê-léc, con trai Giê-ru-ba-anh, sang qua Si-chem, đến cùng các cậu và cả nhà ông ngoại mình, mà nói rằng: 2 Xin các ông hãy hỏi hết thảy người Si-chem, mà nói rằng: Hoặc tất cả bảy mươi người con trai Giê-ru-ba-anh cai trị trên các ngươi, hoặc chỉ một người làm vua của các ngươi, điều nào là tốt hơn? Cũng hãy nhớ rằng ta đồng cốt nhục với các ngươi. 3 Các cậu người nói giùm người, đem các lời nầy thuật lại cho hết thảy dân Si-chem nghe, và lòng chúng nghiêng về A-bi-mê-léc, vì chúng nói rằng: Người là anh em ta. 4 Chúng bèn ban cho người bảy mươi miếng bạc của miếu Ba-anh-Bê-rít; A-bi-mê-léc lấy bạc đó mướn những kẻ bại hoại hoang đàng đi theo mình. 5 Đoạn, người đi đến nhà cha mình tại Óp-ra, và trên một hòn đá, giết các anh em mình, tức những con trai của Giê-ru-ba-anh, số là bảy mươi người. Chỉ một mình Giô-tham, con út của Giê-ru-ba-anh, còn sống, bởi vì chàng đã ẩn mình. 6 Bấy giờ, hết thảy người Si-chem nhóm hiệp với cả họ Mi-lô, đi đến cây dẻ bộp bia đá ở tại Si-chem, mà tôn A-bi-mê-léc làm vua. 7 Giô-tham hay đặng điều đó, bèn đi lên đứng trên chót núi Ga-ri-xim, cất tiếng la rằng: Hỡi người Si-chem, hãy nghe ta, và nguyện Đức Chúa Trời nghe các ngươi! 8 Các cây cối đều đi đặng xức dầu cho một vua cai trị chúng nó. Chúng nó nói cùng cây ô-li-ve rằng: Hãy cai trị chúng tôi. 9 Cây ô-li-ve đáp: Ta há sẽ bỏ dầu ta mà Đức Chúa Trời và loài người đều tôn vinh, đặng đi xao động trên các cây cối ư? 10 Các cây cối lại nói cùng cây vả rằng: Hãy đến cai trị chúng tôi. 11 Nhưng cây vả đáp rằng: Ta há sẽ bỏ sự ngọt ngon và trái tươi tốt ta đặng đi xao động trên các cây cối ư? 12 Đoạn, các cây cối nói cùng cây nho rằng: Hãy đến cai trị chúng tôi. 13 Nhưng cây nho đáp: Ta há sẽ bỏ rượu ngon ta, là thứ làm cho vui Đức Chúa Trời và người ta, đặng đi xao động trên các cây cối ư? 14 Bấy giờ, hết thảy cây cối nói cùng gai gốc rằng: Hãy đến cai trị chúng tôi. 15 Gai gốc đáp cùng các cây cối rằng: Nếu bởi lòng chân thật mà các ngươi muốn xức dầu ta làm vua các ngươi, thì hãy đến núp dưới bóng ta; bằng không, nguyện lửa ra từ gai và thiêu nuốt cây bá hương Li-ban đi! 16 Bây giờ, có phải các ngươi cư xử chân thật và công bình mà tôn A-bi-mê-léc làm vua chăng? Các ngươi có hậu đãi Giê-ru-ba-anh và nhà người chăng? Có báo đáp điều người đã làm cho các ngươi chăng? 17 Vì cha ta có tranh chiến cho các ngươi, liều mình mà giải cứu các ngươi khỏi tay dân Ma-đi-an. 18 Nhưng ngày nay các ngươi lại dấy lên cùng nhà cha ta, đã giết trên một hòn đá các con trai người, số là bảy mươi người, và lấy A-bi-mê-léc, con trai của con đòi người, mà tôn lên làm vua của dân Si-chem, vì hắn là anh em các ngươi. 19 Vậy, ví bằng ngày nay các ngươi có lấy sự chân thật và chánh trực mà đãi Giê-ru-ba-anh và nhà người, thì A-bi-mê-léc khá vui mừng nơi các ngươi, và các ngươi hãy vui mừng nơi hắn! 20 Bằng chẳng, nguyện lửa ra từ A-bi-mê-léc thiêu nuốt những người Si-chem cùng họ Mi-lô; và nguyện lửa ra từ những người Si-chem cùng họ Mi-lô mà thiêu nuốt A-bi-mê-léc! 21 Đoạn, Giô-tham trốn, đi ẩn náu tại Bê-re, và ở đó, vì sợ A-bi-mê-léc, anh mình. 22 A-bi-mê-léc cai trị Y-sơ-ra-ên trong ba năm. 23 Đoạn, Đức Chúa Trời sai đến một ác thần sanh sự bất bình giữa A-bi-mê-léc và người Si-chem; người Si-chem bèn phản nghịch A-bi-mê-léc, 24 để báo thù tội sát nhân đã phạm cùng bảy mươi con trai Giê-ru-ba-anh, và khiến huyết họ đổ tại trên A-bi-mê-léc, là anh đã giết họ, cùng đổ trên người Si-chem đã giúp hắn giết anh em mình. 25 Người Si-chem sai mấy kẻ đi rình rập người trên chót núi; chúng nó cướp giựt những kẻ đi qua đường gần bên chúng nó. A-bi-mê-léc hay được điều đó. 26 Bấy giờ, Ga-anh, con trai Ê-bết, cùng anh em mình đến vào trong Si-chem; người Si-chem đều để lòng tin cậy nơi người. 27 Rồi chúng ra ngoài đồng, hái những vườn nho của mình, đạp trái nho, và dự tiệc yến. Đoạn, họ vào trong đền thờ của thần chúng, ăn và uống, rồi rủa sả A-bi-mê-léc. 28 Ga-anh, con trai Ê-bết, bèn nói rằng: A-bi-mê-léc là ai, Si-chem là chi mà chúng ta phục sự A-bi-mê-léc? Hắn há chẳng phải con trai Giê-ru-ba-anh sao? Còn Xê-bun, há chẳng phải là kẻ phụ tá hắn ư? Các ngươi khá phục sự những người Hê-mô, là cha của Si-chem; còn chúng ta sao lại phục sự hắn? 29 Ồ! Nếu ta có dân sự nầy dưới tay ta, ta sẽ đuổi A-bi-mê-léc đi! Đoạn, người nói cùng A-bi-mê-léc rằng: Hãy gia tăng quân lính ngươi mà ra trận! 30 Xê-bun, quan cai thành, nghe được các lời của Ga-anh, con trai Ê-bết, nói, thì cơn giận người phừng lên, 31 mật sai sứ đến A-bi-mê-léc, mà nói rằng: Nầy Ga-anh, con trai Ê-bết, và anh em nó đã đến Si-chem, xui giục thành dấy nghịch cùng ông. 32 Vậy, đêm nay ông và các người theo ông phải chỗi dậy, đi phục binh ngoài đồng. 33 Đến sáng mai khi mặt trời vừa mọc, ông phải dậy sớm, xông hãm thành. Khi Ga-anh và quân theo nó ra đánh ông, thì ông hãy tùy cơ mà làm. 34 Vậy, A-bi-mê-léc và cả đạo binh theo người đều chỗi dậy ban đêm, chia ra làm bốn đội, và mai phục gần Si-chem. 35 Ga-anh, con trai Ê-bết, kéo ra và đứng tại cửa thành; A-bi-mê-léc và cả đạo binh theo người bèn đi ra khỏi nơi phục. 36 Ga-anh thấy đạo binh ấy, nói cùng Xê-bun rằng: Ta thấy một đạo binh từ trên chót núi xuống. Xê-bun đáp: Ngươi thấy bóng núi mà tưởng là người ta đó chớ! 37 Nhưng Ga-anh lại tiếp rằng: Quả thật một cơ binh ở trên núi xuống, và một đội do đường cây dẻ bộp thuật sĩ mà đến. 38 Xê-bun bèn la lên rằng: Chính ngươi đã nói: A-bi-mê-léc là ai mà ta phục sự hắn! Vậy, những lời khoe khoang của ngươi đó đã ra sao? Đó há chẳng phải đạo binh mà ngươi khinh dể ư? Bây giờ, khá đi ra giao chiến cùng chúng nó! 39 Ga-anh bèn đứng đầu các người Si-chem, đi ra giao chiến cùng A-bi-mê-léc. 40 Ga-anh bị A-bi-mê-léc đuổi theo, chạy trốn trước mặt người, và nhiều người bị thương ngã chết dọc đường, cho đến cửa thành. 41 A-bi-mê-léc đi ở tại A-ru-ma. Còn Xê-bun đuổi Ga-anh và anh em người đi, không cho ở tại Si-chem nữa. 42 Qua ngày sau, dân sự đi ra ngoài đồng, có người đem tin đó cho A-bi-mê-léc hay. 43 Người bèn bắt cơ binh mình chia ra làm ba đội, để mai phục ngoài đồng. Khi thấy dân sự ở thành kéo ra, người liền chỗi dậy và hãm đánh chúng nó. 44 Đoạn A-bi-mê-léc và những kẻ đi theo lướt đến trước dừng lại tại cửa thành; còn hai đội kia xông vào hết thảy người ở ngoài đồng, và đánh giết họ. 45 A-bi-mê-léc hãm đánh thành trọn ngày, bèn chiếm lấy và giết hết thảy người ở trong, rồi phá thành và rắc muối ở đó. 46 Nghe tin nầy, hết thảy dân sự ở tháp Si-chem đều rút về trong đồn của miếu thần Bê-rít. 47 Người ta đem tin cho A-bi-mê-léc hay rằng hết thảy dân sự tháp Si-chem đều hiệp lại tại trong đồn. 48 A-bi-mê-léc bèn đi lên núi Sanh-môn với cả đạo binh theo mình. Người cầm lấy nơi tay một cái rìu chặt một nhánh cây, đỡ nó lên và vác trên vai; rồi nói cùng quân theo mình rằng: Các ngươi có thấy điều ta làm chăng? Hãy mau mau làm như ta. 49 Vậy, mỗi người chặt một nhánh cây, rồi đi theo A-bi-mê-léc. Họ dựng sắp nhánh cây đó nơi đồn, châm lửa vào, và thiêu đồn cùng những người ở trong. Như vậy hết thảy những người ở tháp Si-chem, nam và nữ, đều chết, số ước một ngàn. 50 A-bi-mê-léc liền đi đánh Thê-bết, vây và chiếm lấy nó. 51 Giữa thành phố có một cái tháp vững bền, hết thảy dân sự của thành, nam và nữ, đều chạy vô núp tại đó, và đóng cửa lại, rồi lên trên đỉnh tháp. 52 A-bi-mê-léc tấn tới tháp, xông hãm nó, và đi lại gần cửa đặng phóng hỏa. 53 Nhưng một người nữ ném thớt cối trên đầu A-bi-mê-léc làm bể sọ người.⚓54 Người liền kêu gã trai trẻ cầm binh khí hầu mình, mà nói rằng: Hãy rút gươm ngươi ra giết ta đi, kẻo người ta nói: Một người đàn bà đã giết người! Vậy, gã trai trẻ bèn đâm người, thì người chết. 55 Khi người Y-sơ-ra-ên thấy A-bi-mê-léc đã chết, thì mỗi người đi về nhà mình. 56 Như vậy, Đức Chúa Trời báo ứng A-bi-mê-léc vì tội ác hắn đã phạm cùng cha mình mà giết bảy mươi người anh em mình. 57 Đức Chúa Trời cũng báo ứng dân Si-chem vì mọi điều ác mà chúng nó làm. Sự rủa sả của Giô-tham, con trai Giê-ru-ba-anh, ứng nghiệm trên chúng nó là như vậy.
9
Anpimelej
1Yelunpa‑as tus tub Anpimelej txawm mus cuag nws niam cov neej tsa hauv lub moos Sekhee mas hais rau lawv thiab lawv cum sawvdaws tias, 2“Thov nej mus hais tej lus no rau cov neeg Sekhee sawvdaws hnov hais tias, ‘Yuav cia Yelunpa‑as xya caum tus tub kav nej thiaj zoo los yuav cia ib tug kav xwb thiaj zoo?’ Thov nej nco tias kuv yog nej nqaij xeeb tawv hlav.” 3Mas nws niam tej neej tsa thiaj hais tej lus no rau cov neeg Sekhee mloog. Ces lawv txawm qaug siab kiag tuaj Anpimelej tog, rau qhov lawv hais tias, “Nws twb txheeb ze peb.” 4Lawv thiaj muab xya caum daim nyiaj hauv lub tsev dab Npa‑as Npeli pub rau Anpimelej. Nws coj mus ntiav cov neeg loj leeb tsis tsheej haj tuaj nws tog. 5Nws txawm mus rau hauv nws txiv tsev hauv lub moos Aufa thiab tua nws cov kwvtij uas yog Yelunpa‑as xya caum tus tub rau saum tib daim lag zeb. Tsuas yog tshuav Yauthas uas yog Yelunpa‑as tus tub ntxawg xwb vim nws mus tsiv nraim lawm. 6Cov neeg Sekhee thiab cov neeg Npemilau sawvdaws sau zog tuaj ua ke. Lawv mus tsa Anpimelej ua vajntxwv rau ntawm tus ncej zeb uas nyob ntawm ib sab tus ntoo qheb hauv Sekhee. 7Thaum muaj neeg mus hais rau Yauthas paub mas nws kuj mus rau saum lub ncov roob Kelixi qw nrov nrov hais rau lawv tias, “Cov neeg Sekhee, nej cia li mloog kuv hais, xwv Vajtswv thiaj yuav mloog nej lub suab. 8Muaj ib zaug cov ntoo tau mus tsa ib tug ntoo ua vajntxwv kav lawv. Lawv hais rau tsob txiv aulib tias, ‘Koj cia li los ua vajntxwv kav peb.’ 9Tiamsis tsob txiv aulib teb lawv tias, ‘Yuav cia kuv muab kuv cov roj uas siv rau tej timtswv thiab neeg tau meej mom tso tseg es mus yoj yuj yeev saum tej ntoo huvsi lov?’ 10Mas cov ntoo ho hais rau tsob txiv cev tias, ‘Koj cia li los kav peb.’ 11Tiamsis tsob txiv cev teb lawv tias, ‘Yuav cia kuv muab kuv cov txiv qab zib zoo tso tseg es mus yoj yuj yeev saum tej ntoo huvsi lov?’ 12Cov ntoo ho hais rau tsob txiv hmab tias, ‘Koj cia li los kav peb.’ 13Tiamsis tsob txiv hmab teb tias, ‘Yuav cia kuv muab kuv cov cawv txiv hmab uas ua rau tej timtswv thiab neeg zoo siab tso tseg es mus yoj yuj yeev saum tej ntoo huvsi lov?’ 14Cov ntoo sawvdaws ho hais rau tsob pos tias, ‘Koj cia li los kav peb.’ 15Tsob pos hais rau cov ntoo ntawd tias, ‘Yog nej muaj siab yuav tsa kuv ua vajntxwv kav nej tiag tiag mas nej cia li los nyob hauv kuv tej qab ntxoov ntxoo. Yog tsis ua li ntawd mas cia hluavtaws tawm hauv tsob pos los kub cov ntoo ciab hauv Lenpanoo huvsi pov tseg.’ 16“Qhov uas nej tsa Anpimelej ua vajntxwv ntawd, yog nej ua tuaj nruab siab thiab ua ncaj ncees tiag, thiab yog nej tau ua zoo rau Yelunpa‑as tsev neeg thiab ua rau nws kom tsim nyog li uas nws tau ua zoo cia lawd, 17(rau qhov kuv txiv twb ua rog pab nej, tso nyog nws txojsia pab nej dim hauv cov Midee txhais tes. 18Tiamsis hnub no nej sawv twv kuv txiv tsev neeg, nej tua kuv txiv xya caum leej tub rau saum tib daim lag zeb thiab nej tsa kuv txiv tus niam nkauj qhev tus tub Anpimelej ua vajntxwv kav cov neeg Sekhee rau qhov yog nws txheeb ze nej) 19yog hnub no nej ua tuaj nruab siab thiab ua ncaj rau Yelunpa‑as thiab nws tsev neeg, kuj cia li zoo siab xyiv fab rau Anpimelej thiab cia nws zoo siab xyiv fab rau nej. 20Yog qhov uas nej ua li ntawd tsis ncaj mas cia hluavtaws tawm hauv Anpimelej los kub cov neeg Sekhee thiab cov neeg Npemilau pov tseg. Thiab cia hluavtaws tawm hauv cov Sekhee thiab cov Npemilau kub Anpimelej pov tseg.” 21Yauthas thiaj li khiav mus nyob rau ntawm Npe‑aw vim yog ntshai nws tijlaug Anpimelej. 22Anpimelej kav cov Yixayee tau peb xyoos. 23Yawmsaub tshoov siab rau Anpimelej thiab cov neeg Sekhee kom tsis sib hum. Cov Sekhee thiaj fav xeeb rau Anpimelej, 24thiaj ua pauj rau qhov uas lawv ua limhiam rau Yelunpa‑as xya caum leej tub, thiab lub txim uas tua cov neeg ntawd poob rau Anpimelej uas tua lawv thiab poob rau cov neeg Sekhee uas cuab zog rau Anpimelej tua nws cov kwvtij pov tseg. 25Cov Sekhee sawv twv Anpimelej thiab tso neeg mus zov kev saum lub ncov roob lws txhua tus uas taug txojkev ntawd. Txawm muaj neeg mus hais rau Anpimelej paub. 26Mas Enpe tus tub Ka‑a thiab nws cov kwvtij khiav mus nyob hauv lub moos Sekhee, mas cov neeg Sekhee tso siab rau nws. 27Lawv mus de txiv hmab coj los tsuj tsuam kua thiab pam noj haus rau hauv lawv lub tsev dab, lawv thiaj noj haus cem foom Anpimelej. 28Mas Enpe tus tub Ka‑a thiaj hais tias, “Anpimelej yog leejtwg thiab peb cov Sekhee ho yog leejtwg es yuav mus tu nws? Yelunpa‑as tus tub thiab Xenpu uas ua nws tim xyoob twb txeev ua num rau Sekhee txiv Hamau los tsis yog? Peb tseem yuav tu nws ua dabtsi? 29Yog cia kuv kav cov neeg no mas kuv yuav muab Anpimelej rhuav tseg. Kuv yuav twv ntxhias Anpimelej tias, ‘Koj cia li tsav ntxiv tub rog thiab tawm tuaj.’ ” 30Thaum tus tim xyoob Xenpu hauv lub moos Sekhee tau hnov tej lus uas Enpe tus tub Ka‑a hais nws chim heev. 31Nws thiaj tso neeg xa xov mus rau Anpimelej hauv lub moos Aluma hais tias, “Saib maj, Enpe tus tub Ka‑a thiab nws cov kwvtij tuaj rau hauv lub moos Sekhee mas tshum cov neeg Sekhee sawv twv koj. 32Mas koj thiab koj cov neeg cia li sawv tsees hmo ntuj mus zov tos tom teb. 33Mas tagkis thaum hnub pib tawm koj cia li sawv ntxov txeem plaws tuaj ntaus lub moos. Mas thaum Ka‑a thiab nws cov tub rog tawm tuaj tiv nej, koj cia li ntaus lawv raws li uas zoo sijhawm.” 34Anpimelej thiab cov neeg sawvdaws uas nrog nws thiaj li tuaj hmo ntuj, muab faib ua plaub pab zov ntaus lub moos Sekhee. 35Thaum Enpe tus tub Ka‑a tawm mus sawv ntawm txojkev uas nkag rau hauv rooj loog, mas Anpimelej thiab nws cov tub rog txawm sawv tsees ntawm lub chaw zov tuaj. 36Thaum Ka‑a pom cov neeg ntawd nws hais rau Xenpu tias, “Saib maj, muaj neeg nqes pem roob tuaj.” Xenpu teb nws tias, “Koj pom lub roob tus duab zoo li neeg kab.” 37Ka‑a rov hais dua tias, “Saib maj, muaj ib pab tub rog tabtom tawm tom plawv tuaj, thiab muaj ib pab tawm ntawm cov txiv neeb txiv yaig tus ntoo qheb tuaj thiab.” 38Xenpu thiaj hais rau Ka‑a tias, “Koj lub qhov ncauj dua twg lawm? Koj twb hais tias, ‘Anpimelej yog leejtwg es peb yuav tu nws?’ Cov neeg no twb yog cov uas koj saib tsis taus nev. Cia li tawm mus ua rog rau lawv.” 39Mas Ka‑a thiaj ua ntej coj cov neeg Sekhee mus nrog Anpimelej ua rog. 40Anpimelej muab Ka‑a ntiab khiav mus thiab muaj neeg raug mob ntog coob kawg taug kev los txog ntua rooj loog. 41Anpimelej kuj nyob hauv Aluma, mas Xenpu muab Ka‑a thiab nws cov kwvtij ntiab khiav mus, lawv thiaj nyob tsis tau hauv lub moos Sekhee lawm. 42Hnub tom qab muaj neeg hais rau Anpimelej tias cov neeg hauv moos tawm mus tom tej teb, 43ces nws txawm muab nws cov tub rog faib ua peb pab zov tom tej teb. Nws saib pom cov neeg tawm hauv lub moos tuaj ces nws txawm sawv tsees muab tua kiag tuag. 44Anpimelej thiab pab tub rog uas nrog nws txawm txeem plaws mus nyob ntawm rooj loog, mas ob pab tub rog uas nyob ib cag kuj dhia mus tua cov uas nyob tom tej teb tuag tag huvsi. 45Anpimelej tua lub moos ntawd ib hnub tsaus ntuj mas txeeb tau lub moos thiab tua cov pejxeem hauv lub moos ntawd tuag tag huvsi. Nws muab lub moos tsoo puam tsuaj tag thiab w ntsev rau hauv lub moos. 46Thaum cov neeg uas nyob ntawm lub chaw faj seeb hauv Sekhee tau hnov tej xwm no lawv khiav nkag rau hauv lub chaw ruaj khov uas yog tsev dab Eenpeli. 47Muaj neeg hais rau Anpimelej tias cov neeg uas nyob ntawm lub chaw faj seeb hauv Sekhee tau sau zog ua ke. 48Anpimelej thiaj coj nws cov neeg nce mus saum lub roob Xamoo, thiab Anpimelej coj taus mus txiav ib tsuag taws kwv rau saum xub pwg. Nws hais rau cov neeg uas nrog nws ua ke tias, “Nej pom kuv ua dabtsi nej kavtsij ua li ntawd thiab.” 49Yog li ntawd cov neeg sawvdaws thiaj txiav taws kwv raws Anpimelej qab mus tib ua ib pawg rau ntawm lub chaw ruaj khov ntawd, mas lawv rauv taws hlawv lub chaw ruaj khov, ces cov neeg uas nyob hauv lub chaw faj seeb ntawm Sekhee kuj tuag tag, pojniam txivneej huvsi kwvlam ib txhiab leej. 50Anpimelej txawm mus rau ntawm lub moos Thenpes, mus ua yeej vij lub moos thiab txeeb tau lub moos ntawd. 51Tiamsis muaj ib lub chaw faj seeb ruaj khov hauv lub moos ntawd, mas cov pejxeem pojniam txivneej huvsi thiaj khiav mus nkag rau hauv lub chaw faj seeb kaw qhov rooj. Lawv nce mus rau saum lub hauv chaw faj seeb. 52Anpimelej thiaj tuaj txog thiab ua rog rau lub chaw faj seeb ntawd. Nws mus ze lub qhov rooj yuav muab hluavtaws hlawv. 53Mas muaj ib tug pojniam muab txhib zeb txiv tso los tsoo Anpimelej taubhau ua nws taubhau tawg rhe. 54Nws thiaj qw ceev ceev rau tus hluas uas coj nws cuab yeej tias, “Rho kiag koj rab ntaj tua kuv, xwv luag thiaj tsis hais txog kuv tias yog ib tug pojniam tua tau kuv.” Tus hluas ntawd thiaj li nkaug nws tshab plaws nws thiaj tuag. 55Thaum cov Yixayee pom tias Anpimelej tuag lawm lawv nyias taus nyias rov qab mus tsev. 56Qhov no yog Vajtswv ua pauj rau tej kev phem uas Anpimelej ua rau nws txiv uas yog nws tua nws xya caum leej kwvtij. 57Vajtswv muab tej kev phem uas cov neeg Sekhee ua no coj rov los poob rau saum cov Sekhee taubhau, thiab tej lus uas Yelunpa‑as tus tub Yauthas foom kuj poob raug lawv.