9

A-bi-mê-léc giết anh em mình và lên ngôi vua tại Si-chem. – Sự chết của người

 1 A-bi-mê-léc, con trai Giê-ru-ba-anh, sang qua Si-chem, đến cùng các cậu và cả nhà ông ngoại mình, mà nói rằng: 2 Xin các ông hãy hỏi hết thảy người Si-chem, mà nói rằng: Hoặc tất cả bảy mươi người con trai Giê-ru-ba-anh cai trị trên các ngươi, hoặc chỉ một người làm vua của các ngươi, điều nào là tốt hơn? Cũng hãy nhớ rằng ta đồng cốt nhục với các ngươi. 3 Các cậu người nói giùm người, đem các lời nầy thuật lại cho hết thảy dân Si-chem nghe, và lòng chúng nghiêng về A-bi-mê-léc, vì chúng nói rằng: Người là anh em ta. 4 Chúng bèn ban cho người bảy mươi miếng bạc của miếu Ba-anh-Bê-rít; A-bi-mê-léc lấy bạc đó mướn những kẻ bại hoại hoang đàng đi theo mình. 5 Đoạn, người đi đến nhà cha mình tại Óp-ra, và trên một hòn đá, giết các anh em mình, tức những con trai của Giê-ru-ba-anh, số là bảy mươi người. Chỉ một mình Giô-tham, con út của Giê-ru-ba-anh, còn sống, bởi vì chàng đã ẩn mình.
 6 Bấy giờ, hết thảy người Si-chem nhóm hiệp với cả họ Mi-lô, đi đến cây dẻ bộp bia đá ở tại Si-chem, mà tôn A-bi-mê-léc làm vua.
 7 Giô-tham hay đặng điều đó, bèn đi lên đứng trên chót núi Ga-ri-xim, cất tiếng la rằng: Hỡi người Si-chem, hãy nghe ta, và nguyện Đức Chúa Trời nghe các ngươi! 8 Các cây cối đều đi đặng xức dầu cho một vua cai trị chúng nó. Chúng nó nói cùng cây ô-li-ve rằng: Hãy cai trị chúng tôi. 9 Cây ô-li-ve đáp: Ta há sẽ bỏ dầu ta mà Đức Chúa Trời và loài người đều tôn vinh, đặng đi xao động trên các cây cối ư? 10 Các cây cối lại nói cùng cây vả rằng: Hãy đến cai trị chúng tôi. 11 Nhưng cây vả đáp rằng: Ta há sẽ bỏ sự ngọt ngon và trái tươi tốt ta đặng đi xao động trên các cây cối ư? 12 Đoạn, các cây cối nói cùng cây nho rằng: Hãy đến cai trị chúng tôi. 13 Nhưng cây nho đáp: Ta há sẽ bỏ rượu ngon ta, là thứ làm cho vui Đức Chúa Trời và người ta, đặng đi xao động trên các cây cối ư? 14 Bấy giờ, hết thảy cây cối nói cùng gai gốc rằng: Hãy đến cai trị chúng tôi. 15 Gai gốc đáp cùng các cây cối rằng: Nếu bởi lòng chân thật mà các ngươi muốn xức dầu ta làm vua các ngươi, thì hãy đến núp dưới bóng ta; bằng không, nguyện lửa ra từ gai và thiêu nuốt cây bá hương Li-ban đi! 16 Bây giờ, có phải các ngươi cư xử chân thật và công bình mà tôn A-bi-mê-léc làm vua chăng? Các ngươi có hậu đãi Giê-ru-ba-anh và nhà người chăng? Có báo đáp điều người đã làm cho các ngươi chăng? 17 Vì cha ta có tranh chiến cho các ngươi, liều mình mà giải cứu các ngươi khỏi tay dân Ma-đi-an. 18 Nhưng ngày nay các ngươi lại dấy lên cùng nhà cha ta, đã giết trên một hòn đá các con trai người, số là bảy mươi người, và lấy A-bi-mê-léc, con trai của con đòi người, mà tôn lên làm vua của dân Si-chem, vì hắn là anh em các ngươi. 19 Vậy, ví bằng ngày nay các ngươi có lấy sự chân thật và chánh trực mà đãi Giê-ru-ba-anh và nhà người, thì A-bi-mê-léc khá vui mừng nơi các ngươi, và các ngươi hãy vui mừng nơi hắn! 20 Bằng chẳng, nguyện lửa ra từ A-bi-mê-léc thiêu nuốt những người Si-chem cùng họ Mi-lô; và nguyện lửa ra từ những người Si-chem cùng họ Mi-lô mà thiêu nuốt A-bi-mê-léc!
 21 Đoạn, Giô-tham trốn, đi ẩn náu tại Bê-re, và ở đó, vì sợ A-bi-mê-léc, anh mình.
 22 A-bi-mê-léc cai trị Y-sơ-ra-ên trong ba năm. 23 Đoạn, Đức Chúa Trời sai đến một ác thần sanh sự bất bình giữa A-bi-mê-léc và người Si-chem; người Si-chem bèn phản nghịch A-bi-mê-léc, 24 để báo thù tội sát nhân đã phạm cùng bảy mươi con trai Giê-ru-ba-anh, và khiến huyết họ đổ tại trên A-bi-mê-léc, là anh đã giết họ, cùng đổ trên người Si-chem đã giúp hắn giết anh em mình. 25 Người Si-chem sai mấy kẻ đi rình rập người trên chót núi; chúng nó cướp giựt những kẻ đi qua đường gần bên chúng nó. A-bi-mê-léc hay được điều đó.
 26 Bấy giờ, Ga-anh, con trai Ê-bết, cùng anh em mình đến vào trong Si-chem; người Si-chem đều để lòng tin cậy nơi người. 27 Rồi chúng ra ngoài đồng, hái những vườn nho của mình, đạp trái nho, và dự tiệc yến. Đoạn, họ vào trong đền thờ của thần chúng, ăn và uống, rồi rủa sả A-bi-mê-léc. 28 Ga-anh, con trai Ê-bết, bèn nói rằng: A-bi-mê-léc là ai, Si-chem là chi mà chúng ta phục sự A-bi-mê-léc? Hắn há chẳng phải con trai Giê-ru-ba-anh sao? Còn Xê-bun, há chẳng phải là kẻ phụ tá hắn ư? Các ngươi khá phục sự những người Hê-mô, là cha của Si-chem; còn chúng ta sao lại phục sự hắn? 29 Ồ! Nếu ta có dân sự nầy dưới tay ta, ta sẽ đuổi A-bi-mê-léc đi! Đoạn, người nói cùng A-bi-mê-léc rằng: Hãy gia tăng quân lính ngươi mà ra trận!
 30 Xê-bun, quan cai thành, nghe được các lời của Ga-anh, con trai Ê-bết, nói, thì cơn giận người phừng lên, 31 mật sai sứ đến A-bi-mê-léc, mà nói rằng: Nầy Ga-anh, con trai Ê-bết, và anh em nó đã đến Si-chem, xui giục thành dấy nghịch cùng ông. 32 Vậy, đêm nay ông và các người theo ông phải chỗi dậy, đi phục binh ngoài đồng. 33 Đến sáng mai khi mặt trời vừa mọc, ông phải dậy sớm, xông hãm thành. Khi Ga-anh và quân theo nó ra đánh ông, thì ông hãy tùy cơ mà làm. 34 Vậy, A-bi-mê-léc và cả đạo binh theo người đều chỗi dậy ban đêm, chia ra làm bốn đội, và mai phục gần Si-chem.
 35 Ga-anh, con trai Ê-bết, kéo ra và đứng tại cửa thành; A-bi-mê-léc và cả đạo binh theo người bèn đi ra khỏi nơi phục. 36 Ga-anh thấy đạo binh ấy, nói cùng Xê-bun rằng: Ta thấy một đạo binh từ trên chót núi xuống. Xê-bun đáp: Ngươi thấy bóng núi mà tưởng là người ta đó chớ! 37 Nhưng Ga-anh lại tiếp rằng: Quả thật một cơ binh ở trên núi xuống, và một đội do đường cây dẻ bộp thuật sĩ mà đến. 38 Xê-bun bèn la lên rằng: Chính ngươi đã nói: A-bi-mê-léc là ai mà ta phục sự hắn! Vậy, những lời khoe khoang của ngươi đó đã ra sao? Đó há chẳng phải đạo binh mà ngươi khinh dể ư? Bây giờ, khá đi ra giao chiến cùng chúng nó!
 39 Ga-anh bèn đứng đầu các người Si-chem, đi ra giao chiến cùng A-bi-mê-léc. 40 Ga-anh bị A-bi-mê-léc đuổi theo, chạy trốn trước mặt người, và nhiều người bị thương ngã chết dọc đường, cho đến cửa thành. 41 A-bi-mê-léc đi ở tại A-ru-ma. Còn Xê-bun đuổi Ga-anh và anh em người đi, không cho ở tại Si-chem nữa.
 42 Qua ngày sau, dân sự đi ra ngoài đồng, có người đem tin đó cho A-bi-mê-léc hay. 43 Người bèn bắt cơ binh mình chia ra làm ba đội, để mai phục ngoài đồng. Khi thấy dân sự ở thành kéo ra, người liền chỗi dậy và hãm đánh chúng nó. 44 Đoạn A-bi-mê-léc và những kẻ đi theo lướt đến trước dừng lại tại cửa thành; còn hai đội kia xông vào hết thảy người ở ngoài đồng, và đánh giết họ. 45 A-bi-mê-léc hãm đánh thành trọn ngày, bèn chiếm lấy và giết hết thảy người ở trong, rồi phá thành và rắc muối ở đó.
 46 Nghe tin nầy, hết thảy dân sự ở tháp Si-chem đều rút về trong đồn của miếu thần Bê-rít. 47 Người ta đem tin cho A-bi-mê-léc hay rằng hết thảy dân sự tháp Si-chem đều hiệp lại tại trong đồn. 48 A-bi-mê-léc bèn đi lên núi Sanh-môn với cả đạo binh theo mình. Người cầm lấy nơi tay một cái rìu chặt một nhánh cây, đỡ nó lên và vác trên vai; rồi nói cùng quân theo mình rằng: Các ngươi có thấy điều ta làm chăng? Hãy mau mau làm như ta. 49 Vậy, mỗi người chặt một nhánh cây, rồi đi theo A-bi-mê-léc. Họ dựng sắp nhánh cây đó nơi đồn, châm lửa vào, và thiêu đồn cùng những người ở trong. Như vậy hết thảy những người ở tháp Si-chem, nam và nữ, đều chết, số ước một ngàn.
 50 A-bi-mê-léc liền đi đánh Thê-bết, vây và chiếm lấy nó. 51 Giữa thành phố có một cái tháp vững bền, hết thảy dân sự của thành, nam và nữ, đều chạy vô núp tại đó, và đóng cửa lại, rồi lên trên đỉnh tháp. 52 A-bi-mê-léc tấn tới tháp, xông hãm nó, và đi lại gần cửa đặng phóng hỏa. 53 Nhưng một người nữ ném thớt cối trên đầu A-bi-mê-léc làm bể sọ người.⚓ 54 Người liền kêu gã trai trẻ cầm binh khí hầu mình, mà nói rằng: Hãy rút gươm ngươi ra giết ta đi, kẻo người ta nói: Một người đàn bà đã giết người! Vậy, gã trai trẻ bèn đâm người, thì người chết. 55 Khi người Y-sơ-ra-ên thấy A-bi-mê-léc đã chết, thì mỗi người đi về nhà mình. 56 Như vậy, Đức Chúa Trời báo ứng A-bi-mê-léc vì tội ác hắn đã phạm cùng cha mình mà giết bảy mươi người anh em mình. 57 Đức Chúa Trời cũng báo ứng dân Si-chem vì mọi điều ác mà chúng nó làm. Sự rủa sả của Giô-tham, con trai Giê-ru-ba-anh, ứng nghiệm trên chúng nó là như vậy.

9

A-bi-mê-léc

1A-bi-mê-léc, con Giê-ru-ba-anh, về quê mẹ ở Si-chem, bàn với các cậu và gia đình bên ngoại mình: 2“Xin đi hỏi nhân dân Si¬-chem, xem họ muốn cho cả bảy mươi con trai Giê-ru-ba-anh cai trị, hay chỉ một người cai trị là hơn. Cũng xin nhắc họ rằng tôi là người ruột thịt."
 3Các ông cậu nghe lời, đi nói với mọi người dân ở Si-chem, và dĩ nhiên người Si¬-chem sẵn lòng ủng hộ A-bi-mê-léc, vì coi ông như anh em. 4Họ lấy bạc trong miếu Ba-anh Bê-rít, cho A-bi-mê-léc bảy mươi nén. A-bi-mê-léc lấy tiền đi mướn bọn vô loại, du đảng theo mình. 5Ông quay lại Óp-ra, về nhà cha mình, giết bảy mươi con của Giê-ru-ba-anh trên một tảng đá. Nhưng người con út là Giô-tham đi trốn, nên thoát chết. 6Dân Si-chem và Bết-mi-lô họp tại bia đá bên gốc cây sồi ở Si-chem, tôn A-bi mê¬-léc làm vua.
 7Khi nghe tin này, Giô-tham leo lên đỉnh núi Ga-ri-xim, hét lên: "Người Si-chem ơi! Nếu muốn được Thượng Đế nghe lời mình, xin các người nghe lời tôi nói. 8Xưa kia, khi cây cối muốn có vua, chúng nói với cây ô liu: 'Xin cai trị chúng tôi'. 9Nhưng cây ô liu đáp: 'Không lẽ tôi bỏ việc cung cấp dầu - một thứ dầu được cả Thượng Đế lẫn loài người đều quý chuộng - để đi dao động cành lá mình trên các cây khác sao?' 10Các cây mới nói với các cây vả: 'Xin làm vua chúng tôi,' 11Cây vả đáp: 'Không lẽ tôi đành bỏ việc cung cấp trái ngọt ngào để đi dao động cành lá mình trên các cây khác?' 12Các cây quay sang cây nho: 'Xin làm vua chúng tôi.' 13Nhưng cây nho cũng từ chối: 'Tôi đây có nên bỏ việc cung cấp rượu nho, làm cho cả thần linh và loài người phấn chấn - để đi dao động cành lá mình trên các cây khác?' 14Cuối cùng, cây cối phải nói với bụi gai: 'Xin cai trị chúng tôi.' 15Bụi gai nói: 'Nếu anh em thực lòng muốn tôn tôi làm vua, tất cả phải đến nấp dưới bóng tôi. Nếu không, nguyện lửa từ bụi gai đốt cháy cả các cây bách hương ở Li-ban.'
 16Giô-tham tiếp: 'Bây giờ các người có thực lòng muốn tôn A-bi-mê-léc làm vua không? Thử hỏi các người có hậu đãi Giê-ru-ba-anh và gia đình ông không? Các người có báo đáp công ơn của ông không? 17Vì cha tôi đã hy sinh tính mạng chiến đấu cho các người, cứu các ngươi khỏi tay dân Ma-đi-an, 18nhưng bây giờ các người lại phản cha tôi, giết bảy mươi người con ông trên tảng đá, để tôn con một người tỳ nữ của cha tôi là A-bi-mê-léc lên làm vua Si-chem, chỉ vì A-bi-mê-léc là bà con mình. 19Nếu các người đã cư xử trung hậu với Giê-ru-ba-anh và nhà ông, tất A-bi-mê-léc sẽ cùng các người hưởng sung sướng hạnh phúc. 20Nếu không, lửa của A-bi-mê-léc sẽ thiêu đốt dân Si-chem và Bết-Mi-lô, và ngược lại lửa của Si-chem và Bết Mi-lô thiêu cháy A-bi-mê-léc. 21Nói xong, Giô-tham chạy mất, đến ẩn thân ở Bê-re, vì sợ A-bi-mê-léc, anh mình.
 22A-bi-mê-léc cai trị Y-sơ-ra-ên ba năm.
 23Nhưng Thượng Đế sai một ác thần chia rẽ A-bi-mê-léc với người Si-chem, khiến họ phản A-bi-mê-léc; 24và như vậy, tội giết anh em (bảy mươi con Giê-ru-ba-anh) của A-bi-mê-léc và tội tòng phạm của dân Si-chem đều bị trừng trị. 25Người Si-chem mai phục trên đỉnh núi, chờ đợi A-bi-mê-léc. Nhưng vì họ cướp bóc những người đi ngang qua vùng ấy, nên tin này đến tai A-bi-mê-léc.
 26Trong khi ấy, Ga-anh con Ê-bết cùng với anh em mình đến sinh sống ở Si-chem. Người địa phương tín nhiệm Ga-anh lắm. 27Đến mùa nho, họ cùng nhau vào vườn hái trái, ép rượu. Họ tổ chức hội hè trong miếu thần, ăn uống no say, rồi bắt đầu chửi rủa A-bi-mê-léc. 28Ga-anh lên tiếng: "A-bi-mê-léc là ai mà chúng ta là người Si-chem phải thần phục? Hắn là con của Giê-ru-ba-anh và tay chân hắn là Xê-bun! Hãy phụng thờ người Hê-mô, tổ tiên của người Si-chem! Thế thì tại sao chúng ta là người phải phục vụ hắn? 29Nếu được dân ủng hộ⚓, tôi sẽ truất phế A-bi-mê-léc. Trước hết, tôi sẽ thách hắn tăng cường lực lượng để ra tranh hùng."
 30Khi Xê-bun, thị trưởng Si-chem, nghe được những lời Ga-anh nói, liền nổi giận. 31Ông sai người đến A-ru-ma, báo cáo với A-bi-mê-léc: "Ga-anh (con Ê-bết) và anh em hắn đến Si-chem xúi dân phản vua. 32Bây giờ, bệ hạ nên xuất quân vào lúc đêm tối, đến phục sẵn ngoài đồng. 33Chờ lúc mặt trời mọc, sẽ kéo vào đánh thành. Khi Ga-anh và những người theo hắn kéo ra, bệ hạ tùy nghi đối phó."
 34A-bi-mê-léc đốc thúc quân sĩ theo mình ra đi đêm ấy, rồi chia làm bốn đại đội mai phục bên ngoài thành Si-chem. 35Khi Ga-anh ra đứng ở cổng thành, A-bi-mê-léc dẫn quân từ tổ phục kích xông ra.
 36Thấy họ, Ga-anh nói với Xê-bun:
"Xem kìa! Có đoàn người từ trên núi xuống!" Xê-bun: "Đó là bóng núi, không phải người đâu." 37“Không. Trông kìa!" Ga-anh nói; "Có một toán từ trên núi đi xuống, và một toán khác theo lối cây sồi Phù thủy tiến đến."
 38Đến lúc ấy, Xê-bun đổi giọng: "Không phải ông đã khoác lác nói rằng: A-bi-mê-léc là ai mà ta phải phục vụ, hay sao? Những người ông thấy đấy là những người ông đã miệt thị. Bây giờ ông ra chiến đấu với họ đi."
 39Ga-anh dẫn người Si-chem ra nghênh chiến. 40Nhưng A-bi-mê-léc đuổi Ga-anh chạy, đánh nhiều người Si-chem bị thương, nằm dài đến tận cổng thành. 41Rồi, A-bi-mê-léc về A-ru-ma. Tại Si-chem, Xê-bun đuổi Ga-anh và anh em ông ra khỏi thành.
 42Nhưng qua ngày hôm sau, người Si-chem lại kéo ra ngoài thành. A-bi-mê-léc được tin, 43liền chia quân làm ba đại đội, kéo đến phục ngoài đồng. Khi thấy người trong thành ra, phục binh liền nhảy ra chém giết. 44A-bi-mê-léc dẫn một đại đội tiến lên chặn cổng thành, trong khi hai đại đội kia ở lại tiếp tục càn quét. 45A-bi-mê-léc tấn công suốt ngày mới chiếm được thành. Mọi người trong thành đều bị giết. Thành bị san bằng. A-bi-mê-léc còn sai rải muối lên thành đã sụp đổ.
 46Nghe tin này, các cấp lãnh đạo Tháp Si-chem kéo nhau lên trốn trên đỉnh miếu thần Bê-rít, vì miếu này kiên cố. 47,48Có người báo cáo cho A-bi-mê-léc việc này, ông liền kéo toàn quân lên núi Sanh-môn. Tại đó, A-bi-mê-léc lấy rìu đốn một nhánh cây vác lên vai, rồi ra lệnh cho mọi người theo mình: "Làm đúng như tôi vừa làm. Nhanh lên!" 49Mọi người chặt cây, vác đi theo A-bi-mê-léc. Họ chất cây quanh miếu⚓ phóng hỏa. Tất cả những người trốn trong ấy chết hết, tổng số đến chừng một ngàn người, cả đàn ông lẫn đàn bà.
 50Sau đó, A-bi-mê-léc đi tấn công Thê-bết và chiếm thành. 51Nhưng, trong thành ấy có một cái tháp kiên cố, và mọi người chạy vào trốn trong đó. Họ đóng chặt cửa lại rồi leo lên nóc tháp. 52A-bi-mê-léc tấn công tháp, đến tận bên cửa để đốt tháp. 53Nhưng có một người đàn bà ném xuống một thớt cối đá, trúng đầu A-bi-mê-léc, làm vỡ sọ. 54Ông vội vàng gọi thanh niên mang khí giới cho mình và bảo: "Lấy kiếm giết ta đi, đừng để họ nói rằng ta bị một người đàn bà giết". Thanh niên liền đâm ông chết. 55Những người theo A-bi-mê-léc thấy ông chết rồi, bắt đầu bỏ đi, ai về nhà nấy.
 56,57Như vậy, Thượng Đế trừng phạt A-bi-mê-léc và người Si-chem vì tội giết bảy mươi con trai của Ghi-đê-ôn. Và như thế lời nguyền rủa của Giô-tham cũng đã thành sự thật.