16

¹ Việc toan liệu của lòng thuộc về loài người;
Còn sự đáp lời của lưỡi do Đức Giê-hô-va mà đến.
² Các đường lối của người đều là trong sạch theo mắt mình;
Song Đức Giê-hô-va cân nhắc cái lòng.
³ Hãy phó các việc mình cho Đức Giê-hô-va,
Thì những mưu ý mình sẽ được thành công.
⁴ Đức Giê-hô-va đã dựng nên muôn vật để dùng cho Ngài;
Đến đỗi kẻ ác cũng vậy, để dành cho ngày tai họa.
⁵ Phàm ai có lòng kiêu ngạo lấy làm gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va;
Quả thật nó sẽ chẳng được khỏi bị phạt.
⁶ Nhờ sự nhân từ và chân thật tội lỗi được chuộc;
Và bởi sự kính sợ Đức Giê-hô-va người ta xây bỏ điều ác.
⁷ Khi tánh hạnh của người nào đẹp lòng Đức Giê-hô-va,
Thì Ngài cũng khiến các thù nghịch người ở hòa thuận với người.
⁸ Thà ít của mà có sự công bình,
Hơn là nhiều hoa lợi với sự bất nghĩa cặp theo.
⁹ Lòng người toan định đường lối mình;
Song Đức Giê-hô-va chỉ dẫn các bước của người.
¹⁰ Lời của Chúa ở môi vua;
Miệng người sẽ không sai lầm khi xét đoán.
¹¹ Trái cân và giá cân công bình thuộc về Đức Giê-hô-va;
Các trái cân trong bao là công việc của Ngài.
¹² Làm gian ác, ấy là điều gớm ghiếc cho vua chúa;
Vì nhờ công bình ngôi nước được lập vững bền.
¹³ Môi miệng người công bình là sự vui vẻ cho các vua;
Họ ưa mến kẻ nói ngay thẳng.
¹⁴ Cơn thạnh nộ của vua khác nào sứ giả sự chết;
Nhưng người khôn ngoan làm cho nó nguôi đi.
¹⁵ Nhờ sắc mặt vua sáng sủa bèn được sự sống;
Ân điển người khác nào áng mây dẫn mưa muộn.
¹⁶ Được sự khôn ngoan, thật quí hơn vàng ròng biết mấy!
Được thông sáng, đáng chuộng hơn bạc biết bao!
¹⁷ Đạo của người ngay thẳng, ấy là lìa bỏ sự ác;
Ai canh giữ tánh nết mình giữ lấy linh hồn mình.
¹⁸ Sự kiêu ngạo đi trước, sự bại hoại theo sau,
Và tánh tự cao đi trước sự sa ngã.
¹⁹ Thà khiêm nhượng mà ở với người nhu mì,
Còn hơn là chia của cướp cùng kẻ kiêu ngạo.
²⁰ Ai giữ theo đạo lý tìm được ích;
Và ai trông cậy nơi Đức Giê-hô-va lấy làm có phước thay.
²¹ Ai có lòng khôn ngoan được gọi là thông sáng;
Lời dịu dàng gia thêm sự tri thức.
²² Người có được thông sáng, tức có được nguồn sự sống;
Nhưng sự điên dại của kẻ ngu muội, ấy là sự sửa phạt của nó.
²³ Lòng người khôn ngoan dạy dỗ miệng mình,
Và thêm sự học thức nơi môi của mình.
²⁴ Lời lành giống như tàng ong,
Ngon ngọt cho tâm hồn, và khỏe mạnh cho xương cốt.
²⁵ Có một con đường coi dường chánh đáng cho loài người;
Nhưng cuối cùng nó thành ra cái nẻo sự chết.⚓
²⁶ Sự biết đói của kẻ lao khổ giúp làm việc cho người,
Bởi vì miệng người thúc giục người.
²⁷ Thằng điếm toan mưu hại người ta;
Và trên môi nó có như ngọn lửa hừng.
²⁸ Kẻ gian tà gieo điều tranh cạnh;
Và kẻ thèo lẻo phân rẽ những bạn thiết cốt.
²⁹ Kẻ cường bạo quyến dụ bậu bạn mình,
Và dẫn người vào con đường không tốt.
³⁰ Kẻ nào nhắm mắt đặng toan liệu điều gian tà,
Và kẻ nào bặm môi mình, đều làm thành việc ác.
³¹ Tóc bạc là mão triều thiên vinh hiển,
Miễn là thấy ở trong đường công bình.
³² Người chậm nóng giận thắng hơn người dõng sĩ;
Và ai cai trị lòng mình thắng hơn kẻ chiếm lấy thành.
³³ Người ta bẻ thăm trong vạt áo;
Song sự nhứt định do nơi Đức Giê-hô-va mà đến.

16

¹Lòng người nghĩ lắm mưu hay,
Nhưng thành hay bại do tay Chúa Trời.
²Người tự thấy công việc mình toàn hảo,
Nhưng Thượng Đế biết rõ động cơ nào thúc đẩy.
³Hãy phó thác công việc con cho Chúa,
Thì tư tưởng con được vững vàng.
⁴Chúa tạo mỗi loài đều có mục đích,
Người ác Ngài dành cho ngày đoán phạt.
⁵Người ấp ủ kiêu căng bị Ngài kinh tởm,
Dù chạy đi đâu cũng chẳng thoát lưới trời.
⁶Nhân ái chân thật phủ che tội lỗi,
Nhờ sợ Ngài mà bỏ lối ác gian.
⁷Khi ai sống đẹp lòng Chúa,
Ngài cũng khiến kẻ thù hòa thuận với người.
⁸Thà nghèo mà công bằng liêm chính, còn hơn bất công, thất đức để làm giàu.
⁹Con người dùng trí vạch đường đi, Nhưng Chúa dìu dắt từng li từng tí.
¹⁰Nhà nước⚓ nhiều khi quyết định khôn ngoan.
Thẩm phán khôn ngoan không sai lầm⚓ khi xử đoán.
¹¹Chúa sắp đặt các loại cân chính xác,
Quả cân đúng Ngài đã để trong bao.
¹²Vua⚓ làm ác bị người phỉ nhổ,
Đức công minh củng cố ngai vàng⚓
¹³Chính phủ muốn nghe dân trình bày sự thật,
Và tôn trọng người trung thực, chân thành.
¹⁴Vua giận dữ là có người mất mạng,
Nhưng người khôn làm cơn giận tiêu tan.
¹⁵Vua tươi tắn, mặt chiếu ra sự sống,
Người ban ơn như mưa móc mùa xuân.
¹⁶Tìm được khôn ngoan còn quý hơn vàng,
Thu thập tri thức còn hơn gom góp bạc.
¹⁷Con đường công chính đi xa hố gian tà,
Giữ đường ngay thẳng là bảo toàn sinh mạng.
¹⁸Kiêu ngạo dẫn đường cho diệt vong,
Tự tôn đi trước sự vấp ngã.
¹⁹Thà khiêm nhượng ở với người nghèo,
Còn hơn chia chiến lợi phẩm với kẻ kiêu căng.
²⁰Ai giữ chính đạo sẽ thành công,
Hồng phúc thuộc người trông cậy Chúa.
²¹Người khôn ngoan thận trọng hiểu sâu biết rộng,
Ăn nói ngọt ngào càng thuyết phục nhiều người.
²²Túi khôn là nguồn sống của người thông sáng,
Giáo huấn người ngu xuẩn cũng như công dã tràng.
²³Người khôn nghĩ kỹ trước khi phát biểu,
Ý kiến đưa ra thường được tán thành.
²⁴Lời nói ân hậu giống như mật ong,
Ngọt ngào cổ họng, bổ dưỡng tâm thân.
²⁵Con đường bạn chọn có vẻ thích hợp,
Nhưng cuối nẻo đường là hố diệt vong.
²⁶Bụng cồn cào thúc đẩy ta⚓ làm việc.
Miệng đói meo thúc đẩy ta kiếm miếng ăn.
²⁷Người vô đạo cưu mang⚓ tội ác,
Nói những lời như châm lửa đốt nhà.
²⁸Kẻ tà vạy gieo mầm xung đột,
Người rỉ tai chia rẽ bạn thân.
²⁹Người hung dữ quyến dụ láng giềng,
Lôi kéo họ vào đường bất chính.
³⁰Kẻ nheo mày mưu toan việc xấu,⚓
Môi xảo quyệt chuốc lấy họa tai.
³¹Tóc bạc là vương miện hiển vinh,
Của con người theo đường công chính.
³²Người chậm giận thắng hơn dũng sĩ,
Người tự chủ đánh bại anh hùng⚓
³³Loài người rút thăm nhờ may rủi,
Nhưng Chúa vẫn cầm quyền định đoạt.