16

1 Việc toan liệu của lòng thuộc về loài người;
 Còn sự đáp lời của lưỡi do Đức Giê-hô-va mà đến.
2 Các đường lối của người đều là trong sạch theo mắt mình;
 Song Đức Giê-hô-va cân nhắc cái lòng.
3 Hãy phó các việc mình cho Đức Giê-hô-va,
 Thì những mưu ý mình sẽ được thành công.
4 Đức Giê-hô-va đã dựng nên muôn vật để dùng cho Ngài;
 Đến đỗi kẻ ác cũng vậy, để dành cho ngày tai họa.
5 Phàm ai có lòng kiêu ngạo lấy làm gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va;
 Quả thật nó sẽ chẳng được khỏi bị phạt.
6 Nhờ sự nhân từ và chân thật tội lỗi được chuộc;
 Và bởi sự kính sợ Đức Giê-hô-va người ta xây bỏ điều ác.
7 Khi tánh hạnh của người nào đẹp lòng Đức Giê-hô-va,
 Thì Ngài cũng khiến các thù nghịch người ở hòa thuận với người.
8 Thà ít của mà có sự công bình,
 Hơn là nhiều hoa lợi với sự bất nghĩa cặp theo.
9 Lòng người toan định đường lối mình;
 Song Đức Giê-hô-va chỉ dẫn các bước của người.
10 Lời của Chúa ở môi vua;
 Miệng người sẽ không sai lầm khi xét đoán.
11 Trái cân và giá cân công bình thuộc về Đức Giê-hô-va;
 Các trái cân trong bao là công việc của Ngài.
12 Làm gian ác, ấy là điều gớm ghiếc cho vua chúa;
 Vì nhờ công bình ngôi nước được lập vững bền.
13 Môi miệng người công bình là sự vui vẻ cho các vua;
 Họ ưa mến kẻ nói ngay thẳng.
14 Cơn thạnh nộ của vua khác nào sứ giả sự chết;
 Nhưng người khôn ngoan làm cho nó nguôi đi.
15 Nhờ sắc mặt vua sáng sủa bèn được sự sống;
 Ân điển người khác nào áng mây dẫn mưa muộn.
16 Được sự khôn ngoan, thật quí hơn vàng ròng biết mấy!
 Được thông sáng, đáng chuộng hơn bạc biết bao!
17 Đạo của người ngay thẳng, ấy là lìa bỏ sự ác;
 Ai canh giữ tánh nết mình giữ lấy linh hồn mình.
18 Sự kiêu ngạo đi trước, sự bại hoại theo sau,
 Và tánh tự cao đi trước sự sa ngã.
19 Thà khiêm nhượng mà ở với người nhu mì,
 Còn hơn là chia của cướp cùng kẻ kiêu ngạo.
20 Ai giữ theo đạo lý tìm được ích;
 Và ai trông cậy nơi Đức Giê-hô-va lấy làm có phước thay.
21 Ai có lòng khôn ngoan được gọi là thông sáng;
 Lời dịu dàng gia thêm sự tri thức.
22 Người có được thông sáng, tức có được nguồn sự sống;
 Nhưng sự điên dại của kẻ ngu muội, ấy là sự sửa phạt của nó.
23 Lòng người khôn ngoan dạy dỗ miệng mình,
 Và thêm sự học thức nơi môi của mình.
24 Lời lành giống như tàng ong,
 Ngon ngọt cho tâm hồn, và khỏe mạnh cho xương cốt.
25 Có một con đường coi dường chánh đáng cho loài người;
 Nhưng cuối cùng nó thành ra cái nẻo sự chết.
26 Sự biết đói của kẻ lao khổ giúp làm việc cho người,
 Bởi vì miệng người thúc giục người.
27 Thằng điếm toan mưu hại người ta;
 Và trên môi nó có như ngọn lửa hừng.
28 Kẻ gian tà gieo điều tranh cạnh;
 Và kẻ thèo lẻo phân rẽ những bạn thiết cốt.
29 Kẻ cường bạo quyến dụ bậu bạn mình,
 Và dẫn người vào con đường không tốt.
30 Kẻ nào nhắm mắt đặng toan liệu điều gian tà,
 Và kẻ nào bặm môi mình, đều làm thành việc ác.
31 Tóc bạc là mão triều thiên vinh hiển,
 Miễn là thấy ở trong đường công bình.
32 Người chậm nóng giận thắng hơn người dõng sĩ;
 Và ai cai trị lòng mình thắng hơn kẻ chiếm lấy thành.
33 Người ta bẻ thăm trong vạt áo;
 Song sự nhứt định do nơi Đức Giê-hô-va mà đến.

16

  1Kế hoạch đến từ lòng người,
   Nhưng sự đáp lời của lưỡi đến từ CHÚA.
  2Mọi đường lối của một người đều là trong sạch theo mắt mình,
   Nhưng CHÚA cân nhắc tấm lòng.
  3Hãy giao phó công việc mình cho CHÚA
   Thì kế hoạch con sẽ thành tựu.
  4CHÚA đã tạo dựng nên muôn vật vì mục đích của nó;
   Ngay cả những kẻ ác dành cho ngày tai họa.
  5Mọi tấm lòng tự cao đều ghê tởm đối với CHÚA;
   Chắc chắn chúng sẽ không tránh khỏi hình phạt.
  6Nhờ tình yêu thương và chân lý tội lỗi được chuộc;
   Vì sự kính sợ CHÚA người ta tránh điều ác.
  7Khi đường lối một người đẹp lòng CHÚA,
   Ngài làm cho kẻ thù của người ấy cũng hòa thuận với người.
  8Lợi ít trong công chính
   Tốt hơn là lời nhiều mà bất công.
  9Lòng người hoạch định đường lối mình,
   Nhưng CHÚA hướng dẫn các bước người.
  10Lời phán từ môi vua như sấm ngôn,
   Miệng vua không vi phạm khi đoán xét.
  11Cán cân và cân công bình thuộc về CHÚA;
   Mọi quả cân trong bao đều là công việc của Ngài.
  12Hành động gian ác là điều ghê tởm cho các vua,
   Vì ngôi vua được thiết lập nhờ sự công chính.
  13Môi miệng công chính làm vua vui lòng,
   Và lời nói ngay thẳng được người yêu chuộng.
  14Cơn giận của vua như sứ giả sự chết,
   Nhưng người khôn ngoan làm dịu cơn giận.
  15Khi mặt vua sáng ngời, ấy là sự sống;
   Còn ân sủng của người như đám mây đem lại mưa xuân.
  16Nhận được khôn ngoan là điều tốt hơn vàng,
   Và được sáng suốt là điều đáng chuộng hơn bạc.
  17Con đường ngay thẳng là tránh điều ác;
   Kẻ canh gác đường lối mình, gìn giữ linh hồn mình.
  18Kiêu ngạo đi trước sự hủy diệt;
   Tự cao đi trước sự sa ngã.
  19Thà có tinh thần khiêm nhường với người cùng khốn,
   Hơn là chia của cướp với kẻ kiêu ngạo.
  20Người chú tâm vào đạo lý sẽ được thịnh vượng;
   Phước cho người tin cậy nơi CHÚA.
  21Người có lòng khôn ngoan được gọi là người sáng suốt;
   Lời nói ngọt ngào làm tăng thêm sự thuyết phục.
  22Người nào có sự hiểu biết là có nguồn sự sống;
   Ngu xuẩn là hình phạt cho những kẻ ngu dại.
  23Lòng khôn ngoan dạy dỗ miệng mình,
   Và làm cho môi tăng sự thuyết phục.
  24Lời nói dịu dàng như tàng mật ong,
   Ngọt ngào cho tâm hồn và lành mạnh cho xương cốt.
  25Có một con đường dường như đúng cho loài người,
   Nhưng cuối cùng là con đường sự chết.
  26Miếng ăn ngon làm người ta lao động;
   Vì miệng đói thúc đẩy người làm việc.
  27Tên vô lại âm mưu điều ác;
   Môi miệng nó như lửa thiêu đốt.
  28Kẻ gian tà gieo điều tranh chấp;
   Người nói xấu phân rẽ bạn thân.
  29Người hung bạo lôi cuốn kẻ lân cận mình,
   Và dẫn nó vào con đường không tốt.
  30Kẻ hay nháy mắt làm dấu, âm mưu điều gian tà;
   Người mím môi là kẻ đã làm việc ác.
  31Tóc bạc là mão triều vinh hiển;
   Người ta nhờ đường lối công chính mà được.
  32Chậm nóng giận thắng hơn một dũng sĩ;
   Tự chủ tâm thần tốt hơn chiếm lấy một thành.
  33Thăm được rút từ trong vạt áo;
   Nhưng mọi quyết định đều đến từ CHÚA.