30

¹Now when Rachel saw that ⚓she bore Jacob no children, Rachel ⚓envied her sister, and said to Jacob, “Give me children, ⚓or else I die!”
²And Jacob’s anger was aroused against Rachel, and he said, ⚓“Am I in the place of God, who has withheld from you the fruit of the womb?”
³So she said, “Here is ⚓my maid Bilhah; go in to her, ⚓and she will bear a child on my knees, ⚓that I also may have children by her.” ⁴Then she gave him Bilhah her maid ⚓as wife, and Jacob went in to her. ⁵And Bilhah conceived and bore Jacob a son. ⁶Then Rachel said, “God has ⚓judged my case; and He has also heard my voice and given me a son.” Therefore she called his name Dan. ⁷And Rachel’s maid Bilhah conceived again and bore Jacob a second son. ⁸Then Rachel said, “With great wrestlings I have wrestled with my sister, and indeed I have prevailed.” So she called his name Naphtali.
⁹When Leah saw that she had stopped bearing, she took Zilpah her maid and ⚓gave her to Jacob as wife. ¹⁰And Leah’s maid Zilpah bore Jacob a son. ¹¹Then Leah said, “A troop comes!” So she called his name Gad. ¹²And Leah’s maid Zilpah bore Jacob a second son. ¹³Then Leah said, “I am happy, for the daughters ⚓will call me blessed.” So she called his name Asher.
¹⁴Now Reuben went in the days of wheat harvest and found mandrakes in the field, and brought them to his mother Leah. Then Rachel said to Leah, ⚓“Please give me some of your son’s mandrakes.”
¹⁵But she said to her, ⚓“Is it a small matter that you have taken away my husband? Would you take away my son’s mandrakes also?”
And Rachel said, “Therefore he will lie with you tonight for your son’s mandrakes.”
¹⁶When Jacob came out of the field in the evening, Leah went out to meet him and said, “You must come in to me, for I have surely hired you with my son’s mandrakes.” And he lay with her that night.
¹⁷And God listened to Leah, and she conceived and bore Jacob a fifth son. ¹⁸Leah said, “God has given me my wages, because I have given my maid to my husband.” So she called his name Issachar. ¹⁹Then Leah conceived again and bore Jacob a sixth son. ²⁰And Leah said, “God has endowed me with a good endowment; now my husband will dwell with me, because I have borne him six sons.” So she called his name Zebulun. ²¹Afterward she bore a ⚓daughter, and called her name Dinah.
²²Then God ⚓remembered Rachel, and God listened to her and ⚓opened her womb. ²³And she conceived and bore a son, and said, “God has taken away ⚓my reproach.” ²⁴So she called his name Joseph, and said, ⚓“The Lord shall add to me another son.”

Jacob’s Agreement with Laban

²⁵And it came to pass, when Rachel had borne Joseph, that Jacob said to Laban, ⚓“Send me away, that I may go to ⚓my own place and to my country. ²⁶Give me my wives and my children ⚓for whom I have served you, and let me go; for you know my service which ⚓I have done for you.”
²⁷And Laban said to him, “Please stay, if I have found favor in your eyes, for I have learned by experience that the Lord has blessed me for your sake.” ²⁸Then he said, ⚓“Name me your wages, and I will give it.”
²⁹So Jacob said to him, ⚓“You know how I have served you and how your livestock has been with me. ³⁰For what you had before I came was little, and it has increased to a great amount; the Lord has blessed you since my coming. And now, when shall I also ⚓provide for my own house?”
³¹So he said, “What shall I give you?”
And Jacob said, “You shall not give me anything. If you will do this thing for me, I will again feed and keep your flocks: ³²Let me pass through all your flock today, removing from there all the speckled and spotted sheep, and all the brown ones among the lambs, and the spotted and speckled among the goats; and ⚓these shall be my wages. ³³So my ⚓righteousness will answer for me in time to come, when the subject of my wages comes before you: every one that is not speckled and spotted among the goats, and brown among the lambs, will be considered stolen, if it is with me.”
³⁴And Laban said, “Oh, that it were according to your word!” ³⁵So he removed that day the male goats that were ⚓speckled and spotted, all the female goats that were speckled and spotted, every one that had some white in it, and all the brown ones among the lambs, and gave them into the hand of his sons. ³⁶Then he put three days’ journey between himself and Jacob, and Jacob fed the rest of Laban’s flocks.
³⁷Now ⚓Jacob took for himself rods of green poplar and of the almond and chestnut trees, peeled white strips in them, and exposed the white which was in the rods. ³⁸And the rods which he had peeled, he set before the flocks in the gutters, in the watering troughs where the flocks came to drink, so that they should conceive when they came to drink. ³⁹So the flocks conceived before the rods, and the flocks brought forth streaked, speckled, and spotted. ⁴⁰Then Jacob separated the lambs, and made the flocks face toward the streaked and all the brown in the flock of Laban; but he put his own flocks by themselves and did not put them with Laban’s flock.
⁴¹And it came to pass, whenever the stronger livestock conceived, that Jacob placed the rods before the eyes of the livestock in the gutters, that they might conceive among the rods. ⁴²But when the flocks were feeble, he did not put them in; so the feebler were Laban’s and the stronger Jacob’s. ⁴³Thus the man ⚓became exceedingly prosperous, and ⚓had large flocks, female and male servants, and camels and donkeys.

30

Con Cái Của Bi-la Và Xinh-ba

¹Ra-chên thấy mình son sẻ, bèn ganh tức với chị, lại trách móc Gia-cốp: “Anh phải cho tôi có con! Bằng không, tôi sẽ chết!”
²Gia-cốp nổi giận, nói: “Anh có thay quyền Đức Chúa Trời được đâu! Chỉ một mình Ngài có quyền để cho em son sẻ!”
³Ra-chên đề nghị: “Đây Bi-la, đầy tớ gái của em, anh ngủ với nó, để nó sinh con cho em và nhờ nó em cũng tạo dựng một gia đình cho em.”
⁴Vậy Ra-chên trao Bi-la, đầy tớ gái của mình cho chồng. ⁵Gia-cốp ngủ với Bi-la, nàng thụ thai, sinh một con trai. ⁶Ra-chên đặt tên nó là Đan,⚓ rồi giải thích: “Đức Chúa Trời đã minh oan cho tôi, nghe lời tôi van nài và ban cho tôi một con trai.”
⁷Bi-la thụ thai lần thứ nhì và sinh một con trai nữa cho Gia-cốp. ⁸Ra-chên đặt tên nó là Nép-ta-li,⚓ rồi giải thích: “Tôi đã tranh đấu với chị tôi và thắng cuộc!”
⁹Trong khi đó, Lê-a thấy mình thôi sinh nở, bèn giao cô đầy tớ gái Xinh-ba cho chồng làm vợ. ¹⁰Xinh-ba thụ thai, sinh một con trai cho Gia-cốp. ¹¹Lê-a nói: “Thật may mắn,” nên đặt tên nó là Gát (nghĩa là may mắn).
¹²Xinh-ba lại thụ thai và sinh con trai thứ nhì. ¹³Lê-a đặt tên nó là A-se,⚓ rồi giải thích: “Tôi vui sướng vô cùng! Các phụ nữ sẽ nhìn nhận tôi là người có phước.”
¹⁴Một hôm, giữa mùa gặt lúa mì, Ru-bên ra đồng ruộng, hái được mấy trái táo rừng⚓ đem về biếu mẹ. Ra-chên thấy được, xin Lê-a cho một vài quả.
¹⁵Lê-a nói: “Mày cướp chồng tao, chưa đủ hay sao, lại còn muốn cướp táo của con tao?”
Ra-chên đáp: “Chị cho em ăn táo, em sẽ để anh ấy ngủ với chị tối nay!”
¹⁶Đến chiều tối, Gia-cốp ở đồng áng về đến nhà, đã thấy Lê-a ra đón: “Anh phải ngủ với em đêm nay, vì em đã lấy táo của con em mà ‘thuê’ anh một đêm đó!” Gia-cốp ngủ với nàng đêm ấy.
¹⁷Chúa nhậm lời cầu nguyện của Lê-a và cho nàng thụ thai trở lại. Nàng sinh con trai thứ năm và đặt tên là Y-sa-ca⚓ ¹⁸và giải thích rằng: “Đức Chúa Trời đã trả công lại cho tôi vì tôi đã giao đầy tớ gái cho chồng.”
¹⁹Lê-a thụ thai nữa, sinh con trai thứ sáu, đặt tên là Sa-bu-luân⚓ ²⁰rồi giải thích: “Đức Chúa Trời đền lại cho tôi một món quà quý báu. Bây giờ, chàng sẽ quý trọng tôi vì tôi đã sinh cho chàng sáu con trai rồi.”
²¹Sau hết, Lê-a sinh được một con gái, đặt tên là Đi-na.
²²Đức Chúa Trời nhớ lại Ra-chên, nhậm lời cầu nguyện của nàng và cho nàng sinh nở. ²³Nàng thụ thai và sinh một con trai, nên nàng ca ngợi Chúa: “Đức Chúa Trời đã cất sự sỉ nhục khỏi tôi rồi!” ²⁴Nàng đặt tên con là Giô-sép⚓ và thầm nguyện: “Xin CHÚA cho con thêm một đứa nữa!”

Gia-cốp Mặc Cả Với La-ban

²⁵Sau khi Ra-chên sinh Giô-sép, Gia-cốp yêu cầu La-ban: “Xin cậu cho cháu về quê. ²⁶Cháu đã tận tình phục vụ cậu, xin cậu cho cháu đem vợ con lên đường!”
²⁷Nhưng La-ban đáp: “Xin cháu đừng bỏ đi. Vì theo bói khoa cậu biết CHÚA ban phước lành cho cậu đều là do cháu cả. ²⁸Cháu muốn cậu tăng lương bao nhiêu, cậu cũng bằng lòng trả!”
²⁹Gia-cốp đáp: “Cậu đã biết cháu phục vụ thế nào, lo cho gia súc cậu ra sao. ³⁰Trước ngày cháu đến, cậu chỉ có ít tài sản, bây giờ cậu đã giàu có lớn. CHÚA đã ban phước dồi dào cho cậu qua mọi việc cháu làm. Nhưng còn phần cháu thì sao? Bao giờ cháu mới lo cho gia đình?”
³¹La-ban lại hỏi: “Cháu đòi lương hướng bao nhiêu?”
Gia-cốp đáp: “Không có gì cả. Nếu cậu chấp thuận điều này, cháu sẽ trở lại làm việc cho cậu. ³²Hôm nay cậu để cháu đi kiểm soát các bầy gia súc của cậu. Những con chiên, con dê nào có rằn, có đốm hoặc lông đen thì cậu để riêng cho cháu, kể là tiền công. ³³Từ nay về sau, khi cậu xét tiền công, lòng thành thật của cháu sẽ làm chứng cho cháu. Nếu cậu bắt gặp con chiên, con dê nào lông trắng trong bầy gia súc của cháu, thì cậu cứ kể là ăn cắp!”
³⁴La-ban chấp thuận đề nghị ấy: “Cháu đã nói thế thì cậu cũng bằng lòng!” ³⁵Ngay hôm ấy, La-ban chọn riêng tất cả dê chiên lông đen hoặc có rằn, có đốm, kể cả các con có đốm trắng, và giao cho các con trai mình chăn, ³⁶rồi bảo chúng lùa tất cả đi cách xa địa điểm La-ban và Gia-cốp đang ở đến ba ngày đường. Gia-cốp chăn bầy gia súc còn lại của La-ban.
³⁷Gia-cốp lấy những cành bạch dương, cành hạnh và cành ngô đồng mới nứt, lột bớt vỏ từng đường dài trắng, để lộ phần trắng trên cành, ³⁸rồi đặt cạnh các máng nước cho dê, chiên trông thấy mỗi khi chúng đến uống nước và giao hợp nhau. ³⁹Sau đó, chúng đẻ con, con nào cũng có sọc có rằn, có đốm cả. Gia-cốp bèn bắt các con này để riêng ra. ⁴⁰Gia-cốp cũng đem các chiên cái của La-ban ra, cho chúng giao hợp với chiên đực đen của mình. Thế là Gia-cốp gây được nhiều bầy dê, bầy chiên cho mình và không để chúng chung với bầy của La-ban. ⁴¹Gia-cốp chỉ đặt các cành lột vỏ trong máng trước các dê chiên mập mạp khi chúng giao hợp nhau. Người không để cành trước các con yếu. ⁴²Các con ốm yếu vẫn tiếp tục đẻ con gầy guộc cho La-ban; chỉ những đàn con mập mạnh mới về tay Gia-cốp. ⁴³Kết quả là bầy gia súc của Gia-cốp gia tăng nhanh chóng. Gia-cốp trở nên rất thịnh vượng, có nhiều súc vật, nhiều nô lệ, lạc đà và lừa.