42
Giấc mộng thành sự thật
1Gia-cốp nghe tin ở Ai-cập có thóc lúa, nên bảo mấy người con, “Sao tụi bây cứ ngồi đó mà nhìn nhau vậy?
2Tao nghe ở Ai-cập có thóc lúa. Hãy đi xuống đó mua thóc cho chúng ta ăn để khỏi chết.”
3Vậy mười anh em Giô-xép liền đi xuống Ai-cập mua thóc lúa.
4Nhưng Gia-cốp không cho Bên-gia-min, em ruột⚓ Giô-xép đi với họ vì sợ lỡ rủi ro xảy ra cho cậu.
5Các con trai của Ít-ra-en cùng đi với nhiều người xuống Ai-cập mua ngũ cốc vì dân chúng Ca-na-an cũng lâm nạn đói.
6Lúc đó Giô-xép làm tể tướng Ai-cập. Người nào đến mua ngũ cốc thì ông bán. Các anh Giô-xép đến quì mọp trước mặt Giô-xép.
7Khi thấy họ, Giô-xép nhận ra ngay nhưng giả bộ không biết. Ông gắt gỏng hỏi, “Các anh ở đâu tới?”
Họ trả lời, “Dạ chúng tôi từ xứ Ca-na-an đến để mua lương thực.”
8Giô-xép biết là anh em mình, nhưng họ lại không nhận ra Giô-xép.
9Giô-xép nhớ lại mấy chiêm bao về các anh em quì mọp trước mặt mình.
Ông quát, “Các anh là lũ do thám đến đây để xem chỗ yếu ớt trong xứ ta!”
10Nhưng các anh em phân trần, “Không phải đâu, thưa ngài. Kẻ tôi tớ ngài chỉ đến để mua lương thực thôi.
11Chúng tôi là anh em cùng một cha. Chúng tôi là dân lương thiện chứ đâu phải do thám.”
12Giô-xép nhất quyết, “Không! Các anh chỉ đến dòm ngó các chỗ sơ hở của xứ ta mà thôi!”
13Họ giải thích, “Chúng tôi là mười trong số mười hai anh em, con của cùng một cha. Chúng tôi sống trong xứ Ca-na-an. Thằng út hiện ở với cha tôi, còn đứa em nữa thì chết rồi.”
14Nhưng Giô-xép bảo họ, “Ta nói đúng rồi! Các anh là lũ do thám!
15Nhưng ta cho một cơ hội để các anh chứng tỏ mình nói thật. Ta chỉ mạng sống vua mà thề rằng các anh không được phép rời nơi đây cho đến khi đứa em út xuống đây.
16Một người trong các anh đi về mang em út xuống. Những người còn lại phải ngồi tù ở đây để ta xem các anh nói thật hay không. Nếu không thì ta chỉ mạng sống vua mà tin chắc rằng các anh là lũ do thám.”
17Rồi Giô-xép giam họ trong ba ngày.
Chuyện rắc rối bắt đầu
18Đến ngày thứ ba Giô-xép bảo họ, “Ta kính sợ Thượng Đế. Các anh hãy làm như sau thì ta sẽ để cho các anh sống:
19Nếu các anh quả là người lương thiện thì một người trong các anh phải ở lại đây ngồi tù còn những người khác đi về mang thóc cứu đói cho gia đình các anh,
20rồi mang em trai út xuống đây cho ta. Các anh làm như thế thì ta mới tin các anh nói thật, và các anh mới khỏi chết.”
Các anh em đồng ý.
21Họ bảo nhau, “Tụi mình bị phạt vì tội đã hại em mình. Nó lâm cảnh khổ van xin chúng mình giúp đỡ mà chúng mình không chịu nghe. Bởi vậy mà bây giờ chúng mình mới lâm cảnh khốn khó thế nầy.”
22Ru-bên lên tiếng bảo họ, “Tao đã bảo tụi bây đừng làm hại nó mà tụi bây không nghe, nên bây giờ mình mới phải đền tội vì việc ác mình làm cho nó.”
23Khi Giô-xép nói chuyện với các anh, ông dùng người thông dịch, nên họ tưởng Giô-xép không hiểu những gì họ nói riêng với nhau.
24Giô-xép liền rời họ, bước ra ngoài và khóc. Ít phút sau ông trở lại nói chuyện với họ. Ông bắt trói Xi-mê-ôn trước mặt các anh em.
25Rồi bảo các đầy tớ mình đổ thóc đầy bao của các anh em và để tiền họ đã trả mua thóc lại trong bao. Các đầy tớ cũng được lệnh cung cấp cho họ đủ lương thực đi đường. Các đầy tớ làm y như thế.
26Vậy các anh em chất thóc lên lưng lừa rồi lên đường.
27Khi họ dừng lại nghỉ đêm thì một anh em mở bao ra lấy thóc cho lừa ăn thấy tiền của mình nằm trong bao.
28Anh bảo các anh em kia, “Tiền tôi mua thóc được trả lại đây. Nằm ngay trong bao nầy!” Họ đâm hoảng và bảo nhau, “Thượng Đế làm gì cho chúng ta đây?”
Các anh em tường trình cùng Gia-cốp
29Các anh em trở về cùng Gia-cốp trong xứ Ca-na-an thuật lại cho ông nghe mọi việc.
30Họ thuật, “Ông quan xứ đó ăn nói cộc cằn với chúng con. Ông ta buộc tội chúng con là sang để do thám,
31nhưng chúng con bảo chúng con là người lương thiện không phải do thám.
32Chúng con bảo ông ta rằng, ‘Chúng tôi là mười anh em cùng một cha. Một đứa em đã mất tích còn đứa em út hiện đang ở với cha chúng tôi trong xứ Ca-na-an.’
33Ông quan xứ đó bảo chúng con, ‘Đây là cách chứng tỏ các anh là người lương thiện: Để một người trong các anh lại đây, còn các anh mang thóc về cứu đói cho gia đình các anh,
34rồi mang đứa em út xuống đây thì ta mới tin rằng các anh là người lương thiện, không phải do thám. Sau đó ta sẽ trả người các anh đã để lại làm con tin, rồi các anh sẽ được tự do đi lại trong xứ ta.’”
35Khi họ đổ bao ra thì ai nấy đều thấy tiền của mình nằm trong bao. Thấy vậy, họ và người cha đều vô cùng sợ hãi.
36Gia-cốp, cha họ bảo, “Tụi bây cướp mất các con tao. Giô-xép mất tích rồi, Xi-mê-ôn cũng đi luôn, rồi bây giờ bay còn lăm le bắt Bên-gia-min đi nữa à! Mọi chuyện đều trái ý tao cả.”
37Ru-bên liền thưa với cha rằng, “Cha ơi, nếu con không mang Bên-gia-min về thì cha cứ việc giết hai đứa con trai của con đi. Cha hãy giao em cho con, con sẽ mang nó về bình yên cho cha.”
38Nhưng Gia-cốp nhất quyết, “Tao không cho Bên-gia-min đi với tụi bay đâu. Anh nó chết rồi, bây giờ chỉ còn có một mình nó thôi. Lỡ có chuyện gì xảy ra cho nó trong khi đi xuống Ai-cập thì tao chỉ có nước rầu rĩ cho đến ngày chết⚓.”
42
Các con trai Gia-cốp đi xuống Ai-cập mua lúa - Giô-sép nhìn biết các anh mình
1Nghe nước Ai-cập có lúa, Gia-cốp bảo các con trai: "Sao các con cứ ngồi đó nhịn đói mà nhìn nhau?
2Này, cha nghe bên Ai- cập bán lúa, các con qua mua, để chúng ta khỏi chết."
3Mười người anh Giô-sép lên đường qua Ai-cập mua lúa.
4Gia-cốp không cho Bên-gia-min, em Giô-sép đi theo các anh, vì sợ bị nguy hiểm.
5Vậy các con trai Y-sơ-ra-ên đến Ai-cập mua lúa cùng với bao nhiêu người khác, vì xứ Ca-na-an cũng bị đói lớn.
6Lúc ấy Giô- sép làm Tể tướng nước Ai-cập, kiêm việc bán lúa cho nhân dân. Các anh Giô-sép đến quỳ gối, sấp mình xuống đất trước mặt ông.
7Thấy họ, Giô-sép nhận ra ngay, nhưng giả vờ không biết, gay gắt hỏi: "Mấy anh ở đâu tới?" Họ đáp: "Chúng tôi từ Ca-na-an đến mua lúa."
8Dù Giô-sép biết họ, họ vẫn không nhận ra ông.
9Nhớ lại giấc mơ về các anh ngày trước, ông quát: "Các anh làm gián điệp, đến đây trinh thám đất nước ta!"
10Họ phân trần: "Thưa ông, các tôi tớ ông đây chỉ đến mua lương thực.
11Chúng tôi đều là anh em ruột, thuộc gia đình lương thiện, không phải là gián điệp."
12Giô-sép quả quyết: "Không, các anh chỉ đến đây do thám để biết rõ nhược điểm của đất nước này!"
13Họ lại thưa: "Các tôi tớ ông đây gồm 12 người, anh em cùng cha, quê tại Ca-na-an. Hiện người út ở nhà với cha, còn một người mất tích."
14Nhưng Giô-sép đáp: "Như ta đã nói, các anh làm gián điệp.
15Đây là cách ta thử các anh. Ta thề trên mạng sống của vua, các anh chẳng được rời khỏi Ai-cập nếu em út các anh không đến đây.
16Một người trong các anh trở về đem em út đến, còn tất cả sẽ bị giam vào ngục. Ta sẽ kiểm chứng lời khai các anh. Nếu nói dối, chắc hẳn các anh làm gián điệp."
17Rồi Giô-sép tống giam họ trong ngục ba ngày.
Giô-sép buộc các anh phải đem Bên-gia- min xuống
18Ngày thứ ba, Giô-sép bảo họ: "Ta kính sợ Thượng Đế, nên sẽ đối xử khoan hồng với các anh.
19Nếu các anh lương thiện, ta chỉ giam giữ một người, còn tất cả được về nhà, mang theo lương thực nuôi gia đình.
20Sau đó, phải trở lại đây với người em út để xác nhận lời khai các anh. Nếu các anh nói thật, sẽ được trả tự do." Họ vâng lệnh Giô-sép.
21Các anh em bảo nhau: "Chúng ta mắc họa vì có tội với em chúng ta. Lúc nó đau khổ tuyệt vọng van xin, chúng ta đã chẳng thương xót!"
22Ru-bên trách: "Anh đã bảo đừng hại đứa trẻ mà các em không nghe. Bây giờ chúng ta phải trả nợ máu."
23Họ không ngờ Giô-sép nghe và hiểu, vì lúc nói chuyện ông vẫn dùng người thông dịch.
24Giô-sép bước ra ngoài khóc, rồi quay lại, sai người trói Si-mê-ôn trước mặt họ.
25Ông ra lệnh đầy tớ đổ lúa vào bao các anh, để tiền lại trong mỗi bao, cũng cấp thêm lương thực đi đường.
26Các anh em chất lúa trên lưng lừa, và lên đường.
27Đến quán trọ, một người mở bao lúa cho lừa ăn, thấy tiền mình trong miệng bao,
28liền gọi các anh em: "Này, tiền của tôi sao người ta để lại trong bao?" Họ kinh sợ, run rẩy bảo nhau: "Thượng Đế làm gì cho chúng ta đây?"
Gia-cốp không cho Bên-gia-min đi
29Họ về nhà Gia-cốp cha mình tại xứ Ca- na-an, tường trình mọi việc:
30“Tể tướng nước Ai-cập nói rất gay gắt, tình nghi chúng con làm gián điệp.
31Chúng con thưa: Chúng tôi là người lương thiện, không phải gián điệp.
32Chúng tôi mười hai người, anh em cùng cha, một người mất tích, người út ở nhà với cha, tại xứ Ca-na-an.
33Tể tướng bảo chúng con: Đây là cách ta xét lời khai các anh. Hãy để một người ở đây làm con tin, và đem lương thực về nuôi gia đình.
34Rồi đưa em út đến để chứng tỏ các anh lương thiện, không làm gián điệp. Ta sẽ thả người kia, và các anh được tự do đến xứ này mua lúa."
35Khi các anh em mở bao đổ lúa ra, thấy tiền mỗi người vẫn còn trong bao, cả nhà đều sợ hãi.
36Gia-cốp than trách: "Chúng mày làm mất con tao; mất Giô-sép, mất Si-mê-ôn, bây giờ muốn đem Bên-gia-min đi nữa. Sao tao khổ quá thế này!"
37Ru-bên thưa: "Nếu con không đem em về, xin cha cứ giết hai đứa con của con. Cha giao em cho con, con xin chịu trách nhiệm."
38Nhưng Gia-cốp đáp: "Con tao sẽ không đi với chúng mày đâu! Anh nó chết, tao chỉ còn một mình nó, nếu nó bị nguy hiểm dọc dường, lão già này sẽ sầu khổ mà chết."