2

Sự vui sướng, giàu sang, và công việc cũng đều hư không

¹ Ta lại nói trong lòng rằng: Hè! Hãy thử điều vui sướng và nếm sự khoái lạc: Kìa, điều đó cũng là sự hư không. ² Ta nói: Cười là điên; vui sướng mà làm chi?
³ Ta nghĩ trong lòng rằng phải uống rượu để cho thân mình vui sướng, mà sự khôn ngoan vẫn còn dẫn dắt lòng ta, lại nghĩ phải cầm lấy sự điên dại cho đến khi xem thử điều gì là tốt hơn cho con loài người làm ở dưới trời trọn đời mình sống.
⁴ Ta làm những công việc cả thể; ta cất nhà cho mình, trồng vườn nho cho mình,⚓ ⁵ Lập cho mình vườn cây trái và vườn hoa, và trồng cây trái đủ thứ ở đó; ⁶ ta đào hồ chứa nước đặng tưới rừng, là nơi cây cối lớn lên. ⁷ Ta mua những tôi trai tớ gái, lại có nhiều đầy tớ sanh ra trong nhà ta. Ta có bầy bò và chiên nhiều hơn hết thảy những người ở trước ta tại Giê-ru-sa-lem.⚓ ⁸ Ta cũng thâu chứa bạc vàng, và những vật báu của các vua, các tỉnh. Ta lo sắm cho mình những con hát trai và gái, cùng sự khoái lạc của con trai loài người, tức là nhiều vợ và hầu.⚓ ⁹ Như vậy ta trở nên cao trọng hơn hết thảy những người ở trước ta tại Giê-ru-sa-lem; dầu vậy, sự khôn ngoan vẫn còn ở cùng ta.⚓ ¹⁰ Ta chẳng từ điều gì mắt mình ước ao, cũng chẳng cấm điều gì lòng mình ưa thích; vì lòng ta vui vẻ vì mọi công lao của ta; và đó là phần ta đã được trong mọi công lao ta.
¹¹ Đoạn ta xem xét các công việc tay mình đã làm, và sự lao khổ mình đã chịu để làm nó; kìa, mọi điều đó là sự hư không và theo luồng gió thổi, chẳng có ích lợi gì hết dưới mặt trời.
¹² Ta bèn xây lại đặng xem xét sự khôn ngoan, sự ngu dại, và sự điên cuồng; vì người nào đến sau vua sẽ có thể làm gì? Bất quá làm điều người khác đã làm từ lâu rồi. ¹³ Vả, ta thấy sự khôn ngoan hơn sự ngu dại, cũng như ánh sáng hơn tối tăm. ¹⁴ Người khôn ngoan có con mắt trong đầu mình, còn kẻ ngu muội bước đi trong tối tăm; dầu vậy, ta nhìn thấy hai đàng cùng gặp một số phận về sau. ¹⁵ Nên ta có nói trong lòng rằng: Sự xảy đến cho kẻ dại, sẽ xảy đến cho ta cũng vậy; vậy, ta có nhiều khôn ngoan như thế mà làm chi? Ta lại nói trong lòng rằng: Điều đó là một sự hư không nữa. ¹⁶ Vì người ta chẳng nhớ người khôn ngoan đến đời đời, cũng như chẳng nhớ kẻ ngu muội; vì trong ngày sau cả thảy đều bị quên mất từ lâu. Phải, người khôn ngoan chết cũng như kẻ điên cuồng?
¹⁷ Vậy, ta ghét đời sống, vì mọi việc làm ra dưới mặt trời là cực nhọc cho ta, thảy đều hư không, theo luồng gió thổi. ¹⁸ Ta cũng ghét mọi công lao ta đã làm ở dưới mặt trời, vì phải để lại cho người sau mình. ¹⁹ Vả, ai biết rằng người ấy sẽ khôn ngoan hay là ngu dại? Dầu thế nào, hắn sẽ cai quản mọi việc ta đã lấy sự lao khổ và khôn ngoan mà làm ở dưới mặt trời. Điều đó cũng là hư không.
²⁰ Bởi cớ ấy ta trở lòng thất vọng về mọi công việc ta đã lao khổ mà làm ở dưới mặt trời. ²¹ Vì có người làm công việc mình cách khôn ngoan, thông sáng, và tài giỏi, rồi phải để lại làm cơ nghiệp cho kẻ chẳng hề lao khổ làm đến. Điều đó cũng là một sự hư không và một sự tai nạn lớn. ²² Vậy, ích chi cho người lao khổ, cực lòng mà làm việc ở dưới mặt trời? ²³ Vì các ngày người chỉ là đau đớn, công lao người thành ra buồn rầu; đến nỗi ban đêm lòng người cũng chẳng được an nghỉ. Điều đó cũng là sự hư không.⚓
²⁴ Chẳng gì tốt cho người hơn là ăn, uống, khiến linh hồn mình hưởng phước của lao khổ mình. Ta xem thấy điều đó cũng bởi tay Đức Chúa Trời mà đến.⚓ ²⁵ Vì ai là người được ăn và hưởng sự vui sướng hơn ta? ²⁶ Bởi Đức Chúa Trời ban sự khôn ngoan, thông sáng, và vui vẻ cho kẻ nào đẹp lòng Ngài; nhưng Ngài khiến cho kẻ có tội phải lao khổ mà thâu góp chất chứa, để rồi ban cho người đẹp lòng Đức Chúa Trời. Điều đó cũng là sự hư không, theo luồng gió thổi.⚓

2

The Vanity of Pleasure

¹I said ⚓in my heart, “Come now, I will test you with ⚓mirth; therefore enjoy pleasure”; but surely, ⚓this also was vanity. ²I said of laughter—“Madness!”; and of mirth, “What does it accomplish?” ³⚓I searched in my heart how to gratify my flesh with wine, while guiding my heart with wisdom, and how to lay hold on folly, till I might see what was⚓good for the sons of men to do under heaven all the days of their lives.
⁴I made my works great, I built myself ⚓houses, and planted myself vineyards. ⁵I made myself gardens and orchards, and I planted all kinds of fruit trees in them. ⁶I made myself water pools from which to water the growing trees of the grove. ⁷I acquired male and female servants, and had servants born in my house. Yes, I had greater possessions of herds and flocks than all who were in Jerusalem before me. ⁸⚓I also gathered for myself silver and gold and the special treasures of kings and of the provinces. I acquired male and female singers, the delights of the sons of men, and musical instruments of all kinds.
⁹⚓So I became great and excelled ⚓more than all who were before me in Jerusalem. Also my wisdom remained with me.
¹⁰Whatever my eyes desired I did not keep from them.
I did not withhold my heart from any pleasure,
For my heart rejoiced in all my labor;
And ⚓this was my reward from all my labor.
¹¹Then I looked on all the works that my hands had done
And on the labor in which I had toiled;
And indeed all was⚓vanity and grasping for the wind.
There was no profit under the sun.

The End of the Wise and the Fool

¹²Then I turned myself to consider wisdom ⚓and madness and folly;
For what can the man do who succeeds the king?—
Only what he has already ⚓done.
¹³Then I saw that wisdom ⚓excels folly
As light excels darkness.
¹⁴⚓The wise man’s eyes are in his head,
But the fool walks in darkness.
Yet I myself perceived
That ⚓the same event happens to them all.
¹⁵So I said in my heart,
“As it happens to the fool,
It also happens to me,
And why was I then more wise?”
Then I said in my heart,
“This also is vanity.”
¹⁶For there is⚓no more remembrance of the wise than of the fool forever,
Since all that now is will be forgotten in the days to come.
And how does a wise man die?
As the fool!
¹⁷Therefore I hated life because the work that was done under the sun was distressing to me, for all is vanity and grasping for the wind.
¹⁸Then I hated all my labor in which I had toiled under the sun, because ⚓I must leave it to the man who will come after me. ¹⁹And who knows whether he will be wise or a fool? Yet he will rule over all my labor in which I toiled and in which I have shown myself wise under the sun. This also is vanity. ²⁰Therefore I turned my heart and despaired of all the labor in which I had toiled under the sun. ²¹For there is a man whose labor is with wisdom, knowledge, and skill; yet he must leave his heritage to a man who has not labored for it. This also is vanity and a great evil. ²²⚓For what has man for all his labor, and for the striving of his heart with which he has toiled under the sun? ²³For all his days are⚓sorrowful, and his work burdensome; even in the night his heart takes no rest. This also is vanity.
²⁴⚓Nothing is better for a man than that he should eat and drink, and that his soul should enjoy good in his labor. This also, I saw, was from the hand of God. ²⁵For who can eat, or who can have enjoyment, more than I? ²⁶For God gives ⚓wisdom and knowledge and joy to a man who is good in His sight; but to the sinner He gives the work of gathering and collecting, that ⚓he may give to him who is good before God. This also is vanity and grasping for the wind.