1 Khi nữ vương Sê-ba nghe nói về danh tiếng của Sa-lô-môn và về danh của Đức Giê-hô-va, bèn đến hỏi thử Sa-lô-môn nhiều câu đố.⚓2 Bà đến Giê-ru-sa-lem có hầu hạ theo rất đông, lạc đà chở thuốc thơm, nhiều vàng và ngọc. Bà đến cùng Sa-lô-môn, nói với người mọi điều có ở trong lòng mình. 3 Sa-lô-môn đáp các câu hỏi của bà, chẳng câu nào ẩn bí quá cho vua, mà vua không giải nghĩa nổi cho bà. 4 Khi nữ vương Sê-ba thấy mọi sự khôn ngoan của Sa-lô-môn, cung điện người đã cất, 5 những món ăn trên bàn người, nhà cửa của tôi tớ người, thứ tự công việc của các quan, và đồ ăn mặc của họ, các quan chước tửu, và các của lễ thiêu người dâng trong đền Đức Giê-hô-va, thì mất vía. 6 Rồi bà nói rằng: Điều tôi nghe nói trong xứ tôi về lời nói và sự khôn ngoan của vua, thì thật lắm. 7 Song trước khi tôi chưa đến đây, và chưa thấy tận mắt những điều nầy, thì tôi chẳng tin; và kìa, người ta chẳng nói đến được phân nửa! Sự khôn ngoan và oai nghi của vua trổi hơn tiếng đồn tôi đã nghe. 8 Các tôi tớ vua thật có phước thay! Các tôi tớ vua hằng đứng chầu trước mặt vua, nghe sự khôn ngoan của vua, lấy làm có phước thay! 9 Đáng khen ngợi thay Giê-hô-va Đức Chúa Trời của vua, vì Ngài đẹp lòng vua, đặt vua trên ngôi của Y-sơ-ra-ên! Bởi vì Đức Giê-hô-va yêu dấu Y-sơ-ra-ên mãi mãi, nên Ngài đã lập vua làm vua đặng cai trị theo sự ngay thẳng và công bình. 10 Đoạn nữ vương dâng cho vua một trăm hai mươi ta-lâng vàng và rất nhiều thuốc thơm cùng ngọc quí. Từ đó đến nay, chẳng hề có ai đem thuốc thơm đến số nhiều bằng của nữ vương nước Sê-ba dâng cho vua Sa-lô-môn. 11 Đoàn tàu Hi-ram chở vàng Ô-phia, cũng chở cây bạch đàn rất nhiều, và ngọc quí. 12 Vua dùng cây bạch đàn nầy mà làm bao lơn cho đền thờ Đức Giê-hô-va và cho nhà vua, cùng những đàn cầm và đàn sắt cho con hát. Từ đó, chẳng hề có ai đem đến Giê-ru-sa-lem cây bạch đàn dường ấy nữa, không ai thấy lại cho đến ngày nay. 13 Vua Sa-lô-môn ban cho nữ vương Sê-ba mọi điều người ước và xin, chẳng kể những vật mà Sa-lô-môn đã ban cho bà, tùy lệ thường của vua. Đoạn, bà và các tôi tớ bà lên đường trở về xứ mình. 14 Vàng mà vua Sa-lô-môn thâu nhận mỗi năm cân đến sáu trăm bảy mươi sáu ta-lâng, 15 không kể vàng người thâu lấy nơi người buôn bán rong, và nơi sự đổi chác của kẻ thương mại, cùng vàng mà các vua A-ra-bi, và các quan tổng đốc của xứ đem nộp. 16 Vua Sa-lô-môn làm hai trăm cái khiên lớn bằng vàng đánh dát, cứ mỗi cái dùng sáu trăm siếc-lơ vàng; 17 lại làm ba trăm cái khiên nhỏ, bằng vàng đánh dát, cứ mỗi cái dùng ba min vàng. Vua để các khiên ấy trong đền rừng Li-ban. 18 Vua cũng làm một cái ngai lớn bằng ngà, bọc vàng ròng. 19 Ngai nầy có sáu nấc; thân cao ngai phía sau thì tròn; mỗi phía ngai có thanh nâng tay, và hai con sư tử đứng kề. 20 Lại có mười hai con khác đứng trên sáu nấc, nơi hữu và tả: Chẳng có nước nào làm ngai giống như vậy. 21 Hết thảy các chén uống của vua Sa-lô-môn đều bằng vàng, và những khí dụng trong cung rừng Li-ban đều cũng bằng vàng ròng. Chẳng có chi là bằng bạc: Trong đời vua Sa-lô-môn, người ta chẳng kể bạc là chi. 22 Vì đoàn tàu Ta-rê-si của vua mỗi ba năm một lần vượt biển với đoàn tàu của Hi-ram, đem về vàng, bạc, ngà voi, con khỉ, và con công. 23 Ấy vậy, vua Sa-lô-môn trổi hơn các vua thế gian về sự giàu có và sự khôn ngoan. 24 Cả thiên hạ đều tìm kiếm mặt Sa-lô-môn đặng nghe sự khôn ngoan mà Đức Chúa Trời đã để trong lòng người. 25 Cứ hằng năm, theo lệ định, mọi người đều đem đến dâng vật mình tiến cống cho vua, nào chậu bằng bạc và bằng vàng, áo xống, binh khí, thuốc thơm, ngựa, và la. 26 Sa-lô-môn cũng nhóm xe và lính kị; có một ngàn bốn trăm xe và mười hai ngàn lính kị, để trong các thành chứa xe, và tại Giê-ru-sa-lem, gần bên vua.⚓27 Tại Giê-ru-sa-lem vua làm cho bạc ra thường như đá, và cây bá hương nhiều như cây sung mọc nơi đồng bằng.⚓28 Vua Sa-lô-môn do nơi Ê-díp-tô mà được ngựa; một đoàn con buôn của vua đi kiếm mua từng bầy, giá phải chăng.⚓29 Mỗi cỗ xe mua ở xứ Ê-díp-tô và dẫn về Giê-ru-sa-lem, giá đáng sáu trăm siếc-lơ bạc, còn mỗi con ngựa giá đáng một trăm năm mươi siếc-lơ. Các vua dân Hê-tít và vua Sy-ri cũng theo giá ấy, nhờ những con buôn của vua mà mua về.
1Thaum tus poj vaj uas kav Senpa tebchaws tau hnov txog Xalaumoo lub meej nthawb uas ntsig txog Yawmsaub lub npe, nws txawm tuaj thom Xalaumoo txog ntau yam uas ceeblaj teb tau. 2Nws coj ib pab tub teg tub taws coob coob nrog nws tuaj rau hauv Yeluxalees, thiab muaj ntxhuav thauj tej txuj lom thiab kub ntau kawg thiab tej qe zeb hlaws muaj nqes. Thaum nws tuaj cuag Xalaumoo lawd, nws thiaj piav txhua yam uas nyob hauv nws lub siab huvsi rau Xalaumoo. 3Mas Xalaumoo teb txhua yam uas nws nug tau huvsi tsis muaj ib yam uas vajntxwv yuav tsis paub thiab piav tsis tau rau nws li. 4Thaum tus poj vaj hauv Senpa pom Xalaumoo lub tswvyim huvsi thiab pom lub tsev uas nws tau ua, 5thiab pom tej zaub mov saum nws lub rooj thiab cov nom tswv uas nrog nws nyob thiab nws cov tub teg tub taws uas tu nws thiab tej cev ris tsho uas lawv hnav, thiab cov uas thiab cawv txiv hmab, thiab pom tej uas nws muab ua kevcai hlawv xyeem ntawm Yawmsaub lub tuam tsev, mas tus poj vaj ntawd tsis pom qab xav li lawm. 6Mas nws thiaj hais rau vajntxwv tias, “Tej xov uas kuv nyob hauv kuv lub tebchaws hnov hais txog koj tej haujlwm thiab koj lub tswvyim yeej los muaj tseeb tiag. 7Tiamsis kuv tsis ntseeg tej lus ntawd mus txog thaum kuv tau tuaj cuag thiab kuv lub qhov muag tau pom lawm. Saib maj, tej uas lawv hais rau kuv ntawd twb muaj tsis txog ib nrab. Koj lub tswvyim thiab koj tej kev vam meej ntawd yeej ntau dua tej uas kuv tau hnov lawd. 8Koj cov neeg⚓ tau hmoov zoo lauj! Koj cov tub teg tub taws uas ua haujlwm ntawm koj xubntiag ib txwm thiab hnov koj tej tswvyim plab plaws mas tau hmoov zoo lauj! 9Qhuas Yawmsaub uas yog koj tus Vajtswv uas txaus siab rau koj thiab tau tsa koj nyob saum cov Yixayee lub zwm txwv. Vim Yawmsaub hlub cov Yixayee mus ib txhis nws thiaj tsa koj ua vajntxwv kav lawv kom koj thiaj txiav txim ncaj thiab ua ncaj ncees.” 10Mas nws txawm muab kub hnyav ib puas nees nkaum tala⚓ thiab tej txuj lom ntau kawg thiab tej qe zeb hlaws muaj nqes rau vajntxwv. Tsis muaj dua txuj lom ntau li tej txuj lom uas tus poj vaj hauv Senpa muab rau vajntxwv Xalaumoo no. 11Dua li ntawd Hilas tej nkoj uas thauj kub hauv Aufi tuaj kuj thauj ntoo liab txiv khau tawv thiab tej qe zeb hlaws muaj nqes ntau kawg ntawm Aufi tuaj. 12Mas vajntxwv thiaj muab cov ntoo liab txiv khau tawv ua ncej rau Yawmsaub lub tuam tsev thiab rau vajntxwv lub tsev, thiab ua cov nkauj nog ncas me thiab cov nkauj nog ncas loj rau cov hu nkauj. Yeej tsis muaj tej ntoo liab txiv khau tawv ntau li no xa tuaj dua li lawm thiab tsis tau pom dua li los txog niaj hnub nimno. 13Vajntxwv Xalaumoo pub txhua yam rau tus poj vaj hauv Senpa raws li uas nws xav yuav thiab pub txhua yam uas nws thov thiab nws tseem pub tej uas nws muaj nplua mias ntxiv rau. Mas tus poj vaj thiab nws cov tub teg tub taws txawm rov qab mus rau nws lub tebchaws lawm.
Xalaumoo nplua nuj muaj koob meej
(2VKk. 9:13-28)
14Ib xyoos twg mas Xalaumoo tau kub hnyav rau pua rau caum rau tala,⚓15tsis xam tej kub uas sau ntawm cov tub lag tub luam thiab tsis xam tej uas sau ntawm tej vajntxwv hauv Alanpia tebchaws sawvdaws thiab ntawm tej tim xyoob uas kav hauv lub tebchaws. 16Vajntxwv Xalaumoo muab kub ntaus ua ob puas daim phiaj loj thaiv, ib daim phiaj mas siv kub hnyav rau pua sekhee⚓ ua. 17Nws muab kub ntaus ua dua peb puas daim phiaj thaiv, ib daim phiaj siv kub hnyav peb mina.⚓ Vajntxwv muab cov phiaj kub ntawd khaws cia rau hauv lub tsev Hav Zoov Lenpanoo. 18Vajntxwv muab kaus ntxhw ua ib lub zwm txwv loj kawg li thiab muab cov tseem kub uas zoo kawg los luam. 19Lub zwm txwv ntawd muaj rau qeb ntai, lub zwm txwv sab nrob qaum kheej koov loo. Ob sab ntawm lub zwm txwv muaj ob lub chaw tso tes mas muaj ob tug tsov ntxhuav sawv ze ntawm ob lub chaw tso tes ntawd, 20thiab muaj kaum ob tug tsov ntxhuav txawb rau rau qeb ntai ntawd ob sab huvsi ib qeb ntai ib tug. Lub zwm txwv zoo li no mas tsis tau txeev ua dua rau lwm lub tebchaws li. 21Tej khob uas vajntxwv Xalaumoo siv haus dej mas puavleej xuas kub ua xwb, thiab tej twj siv hauv lub tsev Hav Zoov Lenpanoo huvsi puavleej yog xuas tseem kub ua xwb, tsis muaj ib yam uas xuas nyiaj ua li. Ncua sijhawm uas Xalaumoo nyob ntawd mas saib nyiaj yam li tsis muaj nqes li. 22Rau qhov vajntxwv muaj ib co nkoj txwg hauv lub moos Thasi nrog Hilas cov nkoj hla hiavtxwv ua ke. Peb xyoos mas Thasi cov nkoj yuav thauj kub thauj nyiaj thauj kaus ntxhw thauj liab thauj noog yaj yuam tuaj ib zaug. 23Yog li no mas vajntxwv Xalaumoo thiaj li muaj nyiaj txiag thiab muaj lajlim tswvyim plab plaws ntau dua txhua tus vajntxwv uas nyob hauv ntiajteb no. 24Tej neeg thoob ntiajteb xav tuaj cuag Xalaumoo xav hnov tej tswvyim plab plaws uas Vajtswv pub rau nws. 25Txhua tus kuj coj tshav ntuj tuaj pub yog tej uas xuas nyiaj xuas kub ua, tej tsoos tsho, tej cuab yeej ua rog, tej txuj lom, nees thiab luj txwv tuaj, niaj xyoo muaj li no. 26Xalaumoo sau tau tej tsheb nees ua rog thiab cov tub rog caij nees. Nws muaj tsheb nees ua rog ib txhiab plaub puas lub thiab muaj cov tub rog uas caij nees ib vam ob txhiab leej, uas nws kom ib txhia nyob rau hauv tej moos uas nws npaj rau tej tsheb nees ua rog thiab ib txhia nrog vajntxwv nyob hauv lub nroog Yeluxalees. 27Vajntxwv ua rau nyiaj muaj ntau rau hauv lub nroog Yeluxalees yam li tej pob zeb, thiab ua rau ntoo ciab muaj ntau yam nkaus li tej ntoo txiv cev hauv tej pov roob Sefela. 28Xalaumoo yuav nees hauv Iyi tebchaws thiab hauv Khu‑e tebchaws⚓ los. Vajntxwv cov tub luam mus yuav hauv Khu‑e tebchaws raws li tus nqe. 29Ib lub tsheb nees ua rog hauv Iyi tebchaws mas yuav rau pua sekhee nyiaj,y ib tug nees hauv Iyi mas yuav ib puas tsib caug sekhee.z Mas vajntxwv cov tub luam yuav xa tej no mus muag rau cov Hithai tej vajntxwv sawvdaws thiab cov Alas tej vajntxwv.