6
耶稣使五千人吃饱
（太14．13－21；可6．30－44；路9．10－17）
1这些事以后，耶稣渡过加利利海，就是提比哩亚海。
2有一大群人因为看见他在病人身上所行的神迹，就跟随他。
3耶稣上了山，和门徒一同坐在那里。
4那时犹太人的逾越节近了。
5耶稣举目看见一大群人来，就对腓力说：“我们到哪里去买饼给这些人吃呢？”
6他说这话是要考验腓力，他自己原知道要怎样做。
7腓力回答他：“就是两百个银币的饼也不够给他们每人吃一点点。”
8有一个门徒，就是西门．彼得的弟弟安得烈，对耶稣说：
9“这里有一个孩子，带着五个大麦饼和两条鱼，但是分给这么多人还算什么呢？”
10耶稣说：“你们叫大家坐下。”那地方的草多，人们就坐下，男人的数目约有五千。
11耶稣拿起饼来，祝谢了，就分给坐着的人，也同样分了鱼，都照他们所要的来分。
12他们吃饱后，耶稣对门徒说：“把剩下的碎屑收拾起来，免得糟蹋了。”
13他们就把那五个大麦饼的碎屑，就是大家吃剩的，收拾起来，装满了十二个篮子。
14人们看见耶稣所行的神迹，就说：“这真是那要到世上来的先知！”
15耶稣知道他们要来强迫他作王，就独自又退到山上去了。
耶稣在海上行走
（太14．22－33；可6．45－52）
16到了晚上，他的门徒下到海边，
17上了船，要过海往迦百农去。天已经黑了，耶稣还没有来到他们那里。
18忽然狂风大作，海浪翻腾。
19门徒摇橹，约行了十里多⚓，看见耶稣在海面上走，渐渐靠近了船，他们就害怕。
20耶稣对他们说：“是我，不要怕！”
21门徒就欣然接他上船，船立刻到了他们所要去的地方。
耶稣是生命的粮
22第二天，留在海的对岸的众人发觉那里原来只有一条小船，而且耶稣没有同他的门徒上船，是门徒自己去的。
23另外有几条从提比哩亚来的小船，却停靠在主祝谢后给他们吃饼的地方附近。
24这时众人见耶稣和门徒都不在那里，就上了船，往迦百农去找耶稣。
25他们在海的对岸找到他后，对他说：“拉比，你几时到这里来的？”
26耶稣回答他们说：“我实实在在地告诉你们，你们找我，并不是因见了神迹，而是因吃饼吃饱了。
27不要为那会坏的食物操劳，而要为那存到永生的食物操劳。这食物是人子要赐给你们的，因为父上帝已印证了。”
28于是他们问他：“我们该做什么才算是做上帝的工作呢？”
29耶稣回答，对他们说：“信上帝所差来的，这就是上帝的工作。”
30于是他们对他说：“你行什么神迹，好让我们看见而信你呢？你到底要做什么呢？
31我们的祖宗在旷野吃过吗哪，如经上写着：‘他从天上赐下粮食来给他们吃。’”
32于是耶稣对他们说：“我实实在在地告诉你们，那从天上来的粮不是摩西赐给你们的，那从天上来的真粮是我父赐给你们的。
33因为上帝的粮就是那位从天上降下来，并且赐生命给世界的。”
34于是他们对他说：“主啊，请常常把这粮赐给我们！”
35耶稣对他们说：“我就是生命的粮。到我这里来的，绝不饥饿；信我的，永不干渴。
36可是，我告诉过你们，你们已经看见我⚓，还是不信。
37凡父所赐给我的人，必到我这里来；到我这里来的，我总不丢弃他。
38因为我从天上降下来，不是要按自己的意愿行，而是要遵行差我来那位的旨意。
39差我来那位的旨意就是：他所赐给我的，要我一个也不失落，并且在末日使他复活。
40因为我父的旨意是要使每一个见了子而信的人得永生，并且在末日我要使他复活。”
41犹太人因为耶稣说“我是从天上降下来的粮”，就私下议论他，
42说：“这不是约瑟的儿子耶稣吗？我们岂不认得他的父母吗？现在他怎么说‘我是从天上降下来的’呢？”
43耶稣回答，对他们说：“你们不要彼此私下议论。
44若不是差我来的父吸引人，就没有人能到我这里来；到我这里来的，在末日我要使他复活。
45在先知书上写着：‘他们都要蒙上帝教导。’凡听了父的教导而学习的，都到我这里来。
46这不是说有人看见过父，惟独从上帝来的，他才看见过父。
47我实实在在地告诉你们，信的人有永生。
48我就是生命的粮。
49你们的祖宗在旷野吃过吗哪，还是死了。
50这是从天上降下来的粮，使人吃了就不死。
51我就是从天上降下来生命的粮；人若吃这粮，必永远活着。我为世人的生命所赐下的粮就是我的肉。”
52因此，犹太人彼此争论说：“这个人怎能把他的肉给我们吃呢？”
53耶稣对他们说：“我实实在在地告诉你们，你们若不吃人子的肉，不喝人子的血，在你们里面就没有生命。
54吃我肉、喝我血的人就有永生，并且在末日我要使他复活。
55我的肉是真正可吃的；我的血是真正可喝的。
56吃我肉、喝我血的人常在我里面，我也常在他里面。
57永生的父怎样差我来，我又怎样因父活着，照样，吃我肉的人也要因我活着。
58这是从天上降下来的粮，不像你们的祖宗吃过吗哪还是死了；吃这粮的人将永远活着。”
59这些话是耶稣在迦百农会堂里教导人的时候说的。
永生的话
60他的门徒中有好些人听见了，就说：“这话很难，谁听得进呢？”
61耶稣心里知道门徒为这话私下议论，就对他们说：“这话成了你们的绊脚石吗？
62如果你们看见人子升到他原来所在之处，会怎么样呢？
63圣灵赐人生命，肉体毫无用处。我对你们所说的话就是灵，就是生命。
64可是你们中间有些人不信。”耶稣起初就知道哪些人不信他，哪一个要出卖他。
65于是耶稣说：“所以，我对你们说过，若不是蒙我父的恩赐，没有人能到我这里来。”
66从此，他门徒中有很多退却了，不再和他同行。
67耶稣就对那十二使徒说：“你们也要离开吗？”
68西门．彼得回答他：“主啊，你有永生之道，我们还跟从谁呢？
69我们已经信了，又知道你是上帝的圣者。”
70耶稣回答他们：“我不是拣选了你们十二个吗？但你们中间有一个是魔鬼。”
71耶稣这话是指着要出卖他的加略人西门的儿子犹大说的；他本是十二使徒里的一个。
6
Yesu Uix Biaa Cin Mienh
(Beiv mangc Matv^taai 14:13-21; Maako 6:30-44; Lugaa 9:10-17)
1Nqa'haav Yesu jiex wuov ngaanc ziqc Gaa^li^li Koiv-Dorn (aengx maaih ganh norm mbuox heuc Ti^mbe^lietv).
2Mienh camv nyei gan jienv ninh mingh weic zuqc ninh mbuo buatc ninh zoux jiex mbuoqc horngh nyei sic zorc longx butv-baengc mienh.
3Yesu ziouc faaux mbong-aiv mingh caux ninh nyei sai-gorx mbuo zueiz jienv wuov.
4Wuov zanc aav lamh deix taux Yiutai Mienh jiex ⟨Siex Maengc Zipv⟩ aqv.
5Yesu cau hmien mangc, buatc mienh camv nyei daaih ninh wuov ziouc naaic gaax Filipv, “Mbuo oix zuqc mingh haaix maaiz ga'naaiv gaux bun naaiv deix zuangx mienh nyanc?”
6Yesu kungx hnangv naaiv nor naaic weic seix Filipv. Ninh ganh oix hnangv haaix nor zoux ninh zungv hiuv mi'aqv.
7Filipv dau, “Longc nyic baeqv hnoi nyei gong-zinh⚓ maaiz nyanc nyei ga'naaiv zungv maiv gaux yietc dauh duqv diqv dien.”
8Maaih dauh Yesu nyei sai-gorx, dongh Simon Bide nyei youz, An^ndaa^lu, gorngv,
9“Yiem naaiv maaih dauh dorn maaih biaa norm longc mbiauh mbaali zoux daaih nyei njuov caux i dauh mbiauz. Mv baac mienh ndongc naaic camv hnangv haaix nor haih bun duqv nqoi?”
10Yesu gorngv, “Mbuox zuangx mienh zueiz njiec maah!” Wuov deix dorngx miev camv nyei. Zuangx mienh ziouc zueiz njiec. Daan m'jangc dorn maaih leih maiv go biaa cin dauh.
11Yesu ziouc zorqv wuov deix njuov daaih daux gaux, laengz zingh liuz Tin-Hungh, ziouc bun nqoi zueiz jienv wuov deix zuangx mienh nyanc. Mbiauz yaac fih hnangv nyei bun nqoi, ziux gorqv-mienh oix camv fai zoqc.
12Zuangx mienh ziouc nyanc beuv nzengc. Yesu mbuox ninh nyei sai-gorx mbuo, “Mingh siou nyanc zengc wuov deix daaih, maiv dungx guangc yietc aax.”
13Dongh wuov deix biaa norm njuov zuangx mienh nyanc beuv nzengc, mv baac sai-gorx mbuo aengx siou zengc wuov deix dapv buangv ziepc nyeic norm ndaan.
14Zuangx mienh buatc Yesu zoux naaiv nyungc mbuoqc horngh nyei sic, ninh mbuo gorngv, “Naaiv se oix daaih taux baamh gen wuov dauh ⟨Douc Waac Mienh⟩ aqv.”⚓
15Yesu hiuv duqv mienh oix daaih zorqv ninh, aapv ninh zoux hungh, ninh ganh ziouc simv nqoi aengx faaux wuov jiex mbong mi'aqv.
Yesu Yangh Wuom-Minc
(Beiv mangc Matv^taai 14:22-33; Maako 6:45-52)
16Lungh maanz-hmuangx deix, Yesu nyei sai-gorx mbuo njiec taux koiv-hlen,
17bieqc nzangv hungx jienv mingh wuov ngaanc ziqc koiv, Kaa^be^naa^um Mungv. Wuov zanc, zungv hmuangx aqv. Yesu yaac maiv gaengh taux ninh mbuo wuov.
18Wuov zanc borngz gorng domh nziaaux buonc koiv jiez laangc.
19Sai-gorx mbuo nzaeng nzangv mingh biaa juqv gilo nyei dorngx, buatc Yesu yangh wuom-minc daaih nitv fatv ninh mbuo nyei nzangv, haeqv ninh mbuo gamh nziex haic.
20Yesu mbuox ninh mbuo, “Maiv dungx gamh nziex. Se dongh yie aqv.”
21Sai-gorx mbuo ziouc a'hneiv zipv ninh bieqc nzangv. Nzangv liemh zeih taux ninh mbuo oix mingh wuov norm dorngx mi'aqv.
Zuangx Mienh Lorz Yesu
22Da'nyeic hnoi corc yiem wuov ngaanc ziqc koiv wuov deix zuangx mienh hiuv duqv yiem wuov kungx maaih nduqc poux nzangv hnangv. Yesu yaac maiv zeiz caux ninh nyei sai-gorx bieqc wuov poux nzangv, kungx sai-gorx mbuo ganh mingh hnangv.
23Maaih deix nzangv yiem Ti^mbe^lietv Mungv daaih dingh jienv wuov koiv-hlen, nitv Ziouv zorqv njuov laengz zingh liuz Tin-Hungh ziouc bun zuangx mienh nyanc wuov norm dorngx.
24Zuangx mienh buatc Yesu caux sai-gorx mbuo maiv yiem naaic, ninh mbuo ziouc bieqc wuov deix nzangv mingh Kaa^be^naa^um Mungv lorz Yesu.
Yesu Zoux Yungz Maengc Nyei Nyanc Hopv
25Zuangx mienh lorz buatc Yesu yiem wuov ngaanc ziqc koiv ninh mbuo naaic, “Fin-Saeng aah! Ziangh haaix daaih taux naaiv?”
26Yesu dau, “Yie gorngv zien mbuox meih mbuo, meih mbuo lorz yie maiv zeiz laaix buatc yie zoux mbuoqc horngh nyei jangx-hoc, se weic zuqc meih mbuo duqv njuov nyanc beuv.
27Meih mbuo maiv dungx cuotv qaqv lorz haih waaic nyei nyanc hopv. Oix zuqc lorz bun mienh duqv yietc liuz nyei maengc wuov nyungc nyanc hopv. Yie, Baamh Mienh nyei Dorn, oix bun naaiv nyungc nyanc hopv meih mbuo, weic zuqc yie nyei Die, Tin-Hungh, jiu hatc maaz bun yie, hnangv mborqv jienv yienx nor, bun cing yie horpc nzengc ninh nyei hnyouv.”
28Ninh mbuo ziouc naaic Yesu, “Yie mbuo oix zuqc zoux haaix nyungc cingx funx Tin-Hungh nyei gong?”
29Yesu dau, “Tin-Hungh oix meih mbuo zoux nyei gong se oix zuqc sienx ninh paaiv daaih wuov dauh.”
30Ninh mbuo ziouc mbuox Yesu, “Wuov nyungc meih oix zoux haaix nyungc mbuoqc horngh nyei jangx-hoc bun yie mbuo buatc ziouc haih sienx meih? Meih oix hnangv haaix nor zoux?
31Yie mbuo nyei ong-taaix yiem deic-bung-huaang duqv nyanc ⟨maa^naa⟩ hnangv Ging-Sou fiev jienv gorngv, ‘Ninh bun yiem lungh daaih nyei nyanc hopv ninh mbuo nyanc.’ ”⚓
32Yesu mbuox ninh mbuo, “Yie gorngv zien mbuox meih mbuo, se maiv zeiz Mose bun yiem lungh daaih wuov nyungc zien nyanc hopv. Se yie nyei Die zorqv yiem lungh nyei zien nyanc hopv jiu bun meih mbuo.
33Weic zuqc Tin-Hungh nyei nyanc hopv se dongh yiem tin-dorngh njiec daaih bun baamh mienh duqv ziangh jienv wuov dauh.”
34Ninh mbuo gorngv, “Fin-Saeng aah! Tov zanc-zanc bun naaiv nyungc nyanc hopv yie mbuo maah!”
35Yesu mbuox ninh mbuo, “Yie ganh se yungz maengc nyei nyanc hopv. Haaix dauh daaih lorz yie, wuov dauh yietc liuz maiv ngorc. Haaix dauh sienx yie, wuov dauh yietc liuz maiv nqaatv.
36Mv baac hnangv yie mbuox jiex meih mbuo nor, meih mbuo buatc jiex yie yaac maiv sienx.
37Da'faanh yie nyei Die ceix bun yie nyei mienh yietc zungv oix daaih lorz yie. Haaix dauh daaih lorz yie, yie yietc liuz maiv guangc.
38Weic zuqc yie yiem tin-dorngh njiec daaih mv baac maiv zeiz sueih yie ganh nyei eix zoux. Yie daaih zoux ei paaiv yie daaih wuov dauh nyei eix hnangv.
39Paaiv yie daaih wuov dauh nyei eix se hnangv naaiv. Dongh ninh ceix bun yie wuov deix mienh, ninh maiv oix yie bun laaih zitc yietc dauh. Taux nqa'haav laai wuov hnoi, oix yie bun ninh mbuo yietc zungv nangh daaih.
40Weic zuqc yie nyei Die nyei eix se hnangv naaiv. Haaix dauh buatc ninh nyei Dorn, yaac sienx kaux ninh nyei Dorn, wuov dauh ziouc duqv yietc liuz nyei maengc. Taux nqa'haav laai wuov hnoi yie yaac oix bun ninh nangh daaih.”
41Yiutai Mienh ziouc ngopv Yesu weic zuqc ninh gorngv, “Yie se yiem tin-dorngh njiec daaih nyei nyanc hopv.”
42Ninh mbuo gorngv, “Naaiv dauh se Yosepv nyei dorn, Yesu, maiv zeiz? Ninh nyei diex maac mbuo hiuv duqv nyei. Ninh hnangv haaix nor haih gorngv ninh yiem tin-dorngh njiec daaih?”
43Yesu dau ninh mbuo, “Meih mbuo maiv dungx ngih ngungx ngopv nyei maah!
44Maiv maaih haaix dauh haih daaih lorz yie cuotv liuz Zaangc Diex, dongh paaiv yie daaih wuov dauh, yuoqc ninh daaih. Haaix dauh daaih lorz yie, taux nqa'haav laai wuov hnoi yie ziouc bun ninh nangh daaih.
45Douc Waac Mienh nyei Sou fiev jienv gorngv, ‘Tin-Hungh ganh oix njaaux ninh mbuo yietc zungv.’⚓ Haaix dauh haiz Zaangc Diex nyei waac yaac hoqc hiuv nyei, ninh mbuo yietc zungv oix daaih lorz yie.
46Naaiv maiv zeiz gorngv maaih haaix dauh duqv buatc jiex Zaangc Diex. Kungx yiem Tin-Hungh daaih wuov dauh duqv buatc jiex Zaangc Diex hnangv.
47Yie gorngv zien mbuox meih mbuo, haaix dauh sienx yie, wuov dauh maaih yietc liuz nyei maengc.
48Yie zoux yungz maengc nyei nyanc hopv.
49Meih mbuo nyei ong-taaix-ngaeqv yiem deic-bung-huaang nyanc maa^naa mv baac ninh mbuo daic mi'aqv.
50Haaix dauh nyanc yiem tin-dorngh njiec daaih nyei nyanc hopv maiv zuqc daic.
51Yie zoux ziangh jienv nyei nyanc hopv yiem tin-dorngh njiec daaih. Haaix dauh nyanc naaiv nyungc nyanc hopv, wuov dauh duqv yietc liuz ziangh jienv. Yie bun nyei nyanc hopv se dongh yie ganh nyei orv weic bun baamh mienh duqv ziangh jienv.”
52Yiutai Mienh haiz naaiv deix waac ziouc nzaeng jiez jaax daaih gorngv, “Naaiv laanh mienh hnangv haaix nor haih bun ninh nyei orv mbuo nyanc?”
53Yesu mbuox ninh mbuo, “Yie gorngv zien mbuox meih mbuo, se gorngv meih mbuo maiv nyanc Baamh Mienh nyei Dorn nyei orv, yaac maiv hopv ninh nyei nziaamv, yiem meih mbuo gu'nyuoz maiv maaih ziangh maengc aqv.
54Haaix dauh nyanc yie nyei orv, hopv yie nyei nziaamv, wuov dauh maaih yietc liuz nyei maengc. Nqa'haav laai wuov hnoi yie yaac oix bun ninh nangh daaih.
55Weic zuqc yie nyei orv caux yie nyei nziaamv se zien nyanc hopv.
56Haaix dauh nyanc yie nyei orv yaac hopv yie nyei nziaamv, wuov dauh caux yie juangc maengc ziangh. Yie yaac caux wuov dauh juangc maengc ziangh.
57Ziangh jienv nyei Zaangc Diex paaiv yie daaih, yie yaac weic ninh duqv ziangh jienv. Hnangv naaic, haaix dauh nyanc yie nyei orv, wuov dauh yaac weic yie duqv ziangh jienv.
58Naaiv se yiem tin-dorngh njiec daaih nyei nyanc hopv. Se maiv hnangv mbuo nyei ong-taaix nyanc nyei maa^naa. Nyanc liuz corc haih daic nyei. Mv baac haaix dauh nyanc yiem tin-dorngh njiec daaih nyei nyanc hopv ziouc duqv yietc liuz ziangh jienv.”
59Yesu gorngv naaiv deix waac wuov zanc ninh yiem Kaa^be^naa^um Mungv nyei wuic dorngh njaaux mienh.
Mienh Camv Nyei Tuix Bouc
60Yesu nyei sai-gorx camv nyei haiz liuz naaiv deix waac ziouc gorngv, “Naaiv deix njaaux nyei waac za'gengh aqc duqv haic. Haaix dauh haih muangx duqv laeh?”
61Yesu hiuv duqv ninh nyei sai-gorx hnangv naaiv nor ngopv naaiv deix waac ziouc gorngv mbuox ninh mbuo, “Laaix yie gorngv naaiv deix waac meih mbuo haiz oix tuix bouc fai?
62Wuov nyungc se gorngv meih mbuo buatc yie, Baamh Mienh nyei Dorn, faaux taux zinh ndaangc yiem nyei dorngx, meih mbuo hnangv haaix nor?
63Se Singx Lingh bun mienh maaih ziangh maengc. Baamh mienh maiv haih bun mienh maaih ziangh maengc. Yie gorngv nyei waac haih bun meih mbuo duqv Singx Lingh. Singx Lingh yaac bun meih mbuo duqv ziangh maengc.
64Mv baac meih mbuo maaih deix maiv sienx.” Weic zuqc Yesu yiem gorn m'daaih hiuv duqv wuov deix mienh haaix dauh maiv sienx ninh, haaix dauh oix maaic ninh.
65Ninh ziouc gorngv, “Weic naaiv yie gorngv jiex mbuox meih mbuo nyei, cuotv liuz Zaangc Diex bun daaih wuov deix, maiv maaih haaix dauh haih daaih lorz yie.”
66Yiem naaic daaih Yesu nyei sai-gorx camv nyei tuix bouc, maiv gan Yesu aqv.
67Yesu ziouc naaic gaax wuov deix ziepc nyeic dauh sai-gorx, “Meih mbuo yaac oix guangc yie fai?”
68Simon Bide dau, “Ziouv aah! Yie mbuo oix zuqc mingh gan haaix dauh? Se dongh meih ganh nyei waac haih bun mienh duqv yietc liuz nyei maengc.⚓
69Yie mbuo sienx yaac hiuv duqv meih zoux Tin-Hungh nyei Cing-Nzengc Mienh.”
70Yesu dau, “Yie ginv meih mbuo ziepc nyeic dauh maiv zeiz? Mv baac meih mbuo maaih dauh zoux hieh guaiv mienv.”
71Yesu hnangv naaiv nor gorngv se gorngv zuqc Simon I^saa^kaa^li^otc nyei dorn, Yu^ndaatc. Maiv gunv ninh zoux wuov deix ziepc nyeic dauh sai-gorx nyei yietc dauh, nqa'haav ninh maaic Yesu.