11

Sa-lô-môn thờ hình tượng, bị Đức Chúa Trời nổi giận. – Sa-lô-môn qua đời

¹ Ngoài con gái của Pha-ra-ôn, vua Sa-lô-môn lại còn thương mến nhiều người nữ của dân ngoại: tức là người nữ Mô-áp, Am-môn, Ê-đôm, Si-đôn, và Hê-tít.⚓ ² Chúng nó thuộc về các dân tộc mà Đức Giê-hô-va có phán với dân Y-sơ-ra-ên rằng: Các ngươi và chúng nó chớ đi lại giao thông với nhau; vì chúng nó hẳn sẽ quyến dụ lòng các ngươi hướng theo các thần chúng nó. Sa-lô-môn tríu mến những người nữ ấy.⚓ ³ Người có bảy trăm hoàng hậu, và ba trăm cung nữ; chúng nó bèn làm cho người trở lòng. ⁴ Trong buổi già yếu, các hoàng hậu của Sa-lô-môn dụ lòng người đi theo các thần khác: Đối cùng Giê-hô-va Đức Chúa Trời mình, lòng người chẳng trọn lành như thể lòng của Đa-vít, là cha người. ⁵ Vì Sa-lô-môn cúng thờ Át-tạt-tê, nữ thần của dân Si-đôn, và thần Minh-côm⚓, là thần đáng gớm ghiếc của dân Am-môn. ⁶ Như vậy, Sa-lô-môn làm điều ác trước mặt Đức Giê-hô-va, chẳng vâng theo Đức Giê-hô-va cách trọn lành như Đa-vít, cha người, đã làm. ⁷ Bấy giờ, Sa-lô-môn lại xây cất tại trên núi đối ngang Giê-ru-sa-lem, một nơi cao cho Kê-móc, vật đáng gớm ghiếc của dân Mô-áp, và cho Mo-lóc, vật đáng gớm ghiếc của dân Am-môn. ⁸ Vua cũng làm như vậy cho hết thảy các hoàng hậu ngoại của mình, xông hương và tế lễ cho thần của chúng nó.
⁹ Đức Giê-hô-va nổi giận cùng Sa-lô-môn, bởi vì lòng người trở bỏ Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, là Đấng đã hai lần hiện đến cùng người, ¹⁰ phán bảo người rằng chớ theo các thần khác; nhưng người không vâng theo lịnh của Đức Giê-hô-va. ¹¹ Đức Giê-hô-va phán với Sa-lô-môn rằng: Bởi vì ngươi đã làm điều nầy, không giữ giao ước và luật pháp ta truyền cho ngươi, nên ta chắc sẽ đoạt lấy nước khỏi ngươi, cho kẻ tôi tớ ngươi. ¹² Song vì cớ Đa-vít, cha ngươi, ta sẽ chẳng làm điều đó trong đời ngươi. Ta sẽ đoạt lấy nước khỏi tay con trai ngươi. ¹³ Lại ta chẳng đoạt lấy cả nước khỏi nó; song vì cớ Đa-vít, đầy tớ ta, và vì cớ Giê-ru-sa-lem mà ta đã chọn, ta sẽ để lại một chi phái cho con trai ngươi.
¹⁴ Vậy, Đức Giê-hô-va khiến dấy lên một kẻ thù nghịch cùng Sa-lô-môn, là Ha-đát, người Ê-đôm, vốn dòng dõi vua Ê-đôm. ¹⁵ Vả, trong lúc Đa-vít đánh dẹp Ê-đôm, thì Giô-áp là tổng binh, đi lên chôn các kẻ thác, và giết hết thảy người nam trong Ê-đôm. ¹⁶ Giô-áp và cả Y-sơ-ra-ên ở lại đó sáu tháng, cho đến khi người đã giết hết thảy người nam trong Ê-đôm. ¹⁷ Lúc bấy giờ, Ha-đát chạy trốn cùng mấy người Ê-đôm, là tôi tớ của cha người, đặng đến ở Ê-díp-tô; Ha-đát hãy còn thơ ấu. ¹⁸ Chúng đi từ Ma-đi-an đến Pha-ran; đoạn bắt mấy người Pha-ran theo mình mà đi đến Ê-díp-tô, ra mắt Pha-ra-ôn, vua xứ Ê-díp-tô. Vua cấp cho Ha-đát nhà ở, lương thực và đất ruộng. ¹⁹ Ha-đát được ơn nhiều trước mặt Pha-ra-ôn; vua bèn gả em vợ mình cho người, tức là em của hoàng hậu Tác-bê-ne. ²⁰ Em của Tác-bê-ne sanh cho Ha-đát một con trai tên là Ghê-nu-bát; Tác-bê-ne dứt sữa nó tại trong đền Pha-ra-ôn. Như vậy, Ghê-nu-bát ở tại trong đền Pha-ra-ôn, giữa các con trai của vua. ²¹ Khi Ha-đát ở Ê-díp-tô hay rằng Đa-vít đã an giấc cùng các tổ tiên người, và Giô-áp, quan tổng binh, đã thác, thì người tâu cùng Pha-ra-ôn rằng: Xin hãy để cho tôi đi trở về trong xứ tôi. ²² Pha-ra-ôn đáp với người rằng: Ngươi ở nơi ta có thiếu gì sao, nên ao ước trở về trong xứ mình như vậy? Người thưa rằng: Chẳng thiếu chi. Dầu vậy, xin cho tôi đi.
²³ Đức Chúa Trời lại khiến dấy lên một kẻ thù nghịch khác, là Rê-xôn, con trai Ê-li-gia-đa, đã chạy trốn khỏi chúa mình là Ha-đa-rê-xe, vua Xô-ba. ²⁴ Khi Đa-vít giết quân vua Xô-ba, thì người ấy nhóm người ta chung quanh mình, và làm đầu bọn đó, đi đến thành Đa-mách, bèn ở tại đó, và quản trị thành ấy. ²⁵ Rê-xôn làm kẻ cừu địch cùng Y-sơ-ra-ên trọn đời Sa-lô-môn, ngoài ra sự hại mà Ha-đát đã làm; người cai trị nước Sy-ri, và ghen ghét Y-sơ-ra-ên.
²⁶ Giê-rô-bô-am, con trai của Nê-bát, người Ép-ra-im, ở đất Xê-rê-đa, là tôi tớ của Sa-lô-môn, cũng dấy nghịch với người. Mẹ người góa bụa, tên là Xê-ru-ha. ²⁷ Nầy là duyên cớ mà người phản nghịch với vua: Sa-lô-môn xây cất Mi-lô, lấp vá lại nơi hư lủng của thành Đa-vít, là cha người. ²⁸ Vả, Giê-rô-bô-am là một người mạnh dạn và tài năng; Sa-lô-môn thấy người tuổi trẻ có tài nghề, bèn đặt người làm đầu xâu cho cả nhà Giô-sép. ²⁹ Xảy trong lúc đó, Giê-rô-bô-am ở Giê-ru-sa-lem đi ra, gặp tiên tri A-hi-gia ở Si-lô tại giữa đường, mặc cái áo tơi mới. Chỉ có hai người ở ngoài đồng mà thôi. ³⁰ A-hi-gia bèn nắm áo mới người mặc trong mình mà xé ra làm mười hai miếng. ³¹ Đoạn, người nói với Giê-rô-bô-am rằng: Hãy lấy mười miếng về phần ngươi, vì Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên có phán như vậy: Kìa, ta sẽ đoạt lấy nước khỏi tay Sa-lô-môn và trao cho ngươi mười chi phái của nước ấy. ³² Nhưng vì cớ Đa-vít, kẻ tôi tớ ta, và vì cớ Giê-ru-sa-lem, thành ta đã chọn giữa các chi phái Y-sơ-ra-ên, nên sẽ có một chi phái cứ ở trung tín cùng người.
³³ Ấy, bởi vì chúng nó đã từ bỏ ta, đi thờ lạy Át-tạt-tê, nữ thần của dân Si-đôn, Kê-mốt, thần xứ Mô-áp, và Minh-côm, thần của dân Am-môn. Chúng nó không đi theo các đường lối ta, đặng làm điều ngay thẳng tại trước mặt ta, và cũng chẳng giữ luật lệ và điều răn ta, y như Đa-vít, cha của Sa-lô-môn, đã làm. ³⁴ Nhưng ta sẽ chẳng cất lấy cả nước khỏi tay Sa-lô-môn; song vì Đa-vít, kẻ tôi tớ ta, ta đã chọn, ta sẽ lập người làm vua trọn đời người sống, bởi vì Đa-vít đã giữ các điều răn và luật lệ ta. ³⁵ Nhưng ta sẽ đoạt lấy nước khỏi tay con trai người, mà trao cho ngươi mười chi phái. ³⁶ Ta sẽ để lại một chi phái cho con trai người, để cho tại Giê-ru-sa-lem, thành ta đã chọn đặng đặt danh ta ở đó, Đa-vít, kẻ tôi tớ ta, hằng có một ngọn đèn trước mặt ta luôn luôn. ³⁷ Vậy, ta sẽ chọn ngươi và lập làm vua Y-sơ-ra-ên; ngươi sẽ cai trị theo ý muốn lòng ngươi. ³⁸ Và, nếu ngươi vâng theo lịnh ta, đi trong các đường lối ta, làm điều thiện trước mặt ta, giữ gìn luật lệ và điều răn ta, y như Đa-vít, tôi tớ ta, đã làm, thì ta sẽ ở cùng ngươi, ³⁹ lập cho ngươi một nhà vững chắc, y như ta đã lập cho Đa-vít, và ta sẽ ban Y-sơ-ra-ên cho ngươi. Như vậy, ta sẽ làm sỉ nhục dòng dõi Đa-vít, nhưng chẳng phải đời đời.
⁴⁰ Sa-lô-môn tìm thế giết Giê-rô-bô-am; nhưng Giê-rô-bô-am chạy trốn qua Ê-díp-tô; đến cùng Si-sắc, vua Ê-díp-tô; rồi người ở tại Ê-díp-tô cho đến chừng Sa-lô-môn băng hà.
⁴¹ Còn các điều khác về chuyện Sa-lô-môn, mọi việc người, sự khôn ngoan của người, thảy đều đã chép trong sách hành trạng của Sa-lô-môn. ⁴² Sa-lô-môn ở Giê-ru-sa-lem cai trị trên cả Y-sơ-ra-ên trong bốn mươi năm. ⁴³ Đoạn, Sa-lô-môn an giấc cùng các tổ phụ người, và được chôn trong thành Đa-vít, cha người. Rô-bô-am, con trai người, cai trị thế cho người.

11

Solomon’s Heart Turns from the Lord

¹But ⚓King Solomon loved ⚓many foreign women, as well as the daughter of Pharaoh: women of the Moabites, Ammonites, Edomites, Sidonians, and Hittites— ²from the nations of whom the Lord had said to the children of Israel, ⚓“You shall not intermarry with them, nor they with you. Surely they will turn away your hearts after their gods.” Solomon clung to these in love. ³And he had seven hundred wives, princesses, and three hundred concubines; and his wives turned away his heart. ⁴For it was so, when Solomon was old, ⚓that his wives turned his heart after other gods; and his ⚓heart was not loyal to the Lord his God, ⚓as was the heart of his father David. ⁵For Solomon went after ⚓Ashtoreth the goddess of the Sidonians, and after ⚓Milcom the abomination of the ⚓Ammonites. ⁶Solomon did evil in the sight of the Lord, and did not fully follow the Lord, as did his father David. ⁷⚓Then Solomon built a high place for ⚓Chemosh the abomination of Moab, on ⚓the hill that is east of Jerusalem, and for Molech the abomination of the people of Ammon. ⁸And he did likewise for all his foreign wives, who burned incense and sacrificed to their gods.
⁹So the Lord became angry with Solomon, because his heart had turned from the Lord God of Israel, ⚓who had appeared to him twice, ¹⁰and ⚓had commanded him concerning this thing, that he should not go after other gods; but he did not keep what the Lord had commanded. ¹¹Therefore the Lord said to Solomon, “Because you have done this, and have not kept My covenant and My statutes, which I have commanded you, ⚓I will surely tear the kingdom away from you and give it to your ⚓servant. ¹²Nevertheless I will not do it in your days, for the sake of your father David; I will tear it out of the hand of your son. ¹³⚓However I will not tear away the whole kingdom; I will give ⚓one tribe to your son ⚓for the sake of My servant David, and for the sake of Jerusalem ⚓which I have chosen.”

Adversaries of Solomon

¹⁴Now the Lord⚓raised up an adversary against Solomon, Hadad the Edomite; he was a descendant of the king in Edom. ¹⁵⚓For it happened, when David was in Edom, and Joab the commander of the army had gone up to bury the slain, ⚓after he had killed every male in Edom ¹⁶(because for six months Joab remained there with all Israel, until he had cut down every male in Edom), ¹⁷that Hadad fled to go to Egypt, he and certain Edomites of his father’s servants with him. Hadad was still a little child. ¹⁸Then they arose from Midian and came to Paran; and they took men with them from Paran and came to Egypt, to Pharaoh king of Egypt, who gave him a house, apportioned food for him, and gave him land. ¹⁹And Hadad found great favor in the sight of Pharaoh, so that he gave him as wife the sister of his own wife, that is, the sister of Queen Tahpenes. ²⁰Then the sister of Tahpenes bore him Genubath his son, whom Tahpenes weaned in Pharaoh’s house. And Genubath was in Pharaoh’s household among the sons of Pharaoh.
²¹⚓So when Hadad heard in Egypt that David rested with his fathers, and that Joab the commander of the army was dead, Hadad said to Pharaoh, “Let me depart, that I may go to my own country.”
²²Then Pharaoh said to him, “But what have you lacked with me, that suddenly you seek to go to your own country?”
So he answered, “Nothing, but do let me go anyway.”
²³And God raised up another adversary against him, Rezon the son of Eliadah, who had fled from his lord, ⚓Hadadezer king of Zobah. ²⁴So he gathered men to him and became captain over a band of raiders,⚓when David killed those of Zobah. And they went to Damascus and dwelt there, and reigned in Damascus. ²⁵He was an adversary of Israel all the days of Solomon (besides the trouble that Hadad caused); and he abhorred Israel, and reigned over Syria.

Jeroboam’s Rebellion

²⁶Then Solomon’s servant, ⚓Jeroboam the son of Nebat, an Ephraimite from Zereda, whose mother’s name was Zeruah, a widow, ⚓also ⚓rebelled against the king.
²⁷And this is what caused him to rebel against the king: ⚓Solomon had built the Millo and repaired the damages to the City of David his father. ²⁸The man Jeroboam was a mighty man of valor; and Solomon, seeing that the young man was ⚓industrious, made him the officer over all the labor force of the house of Joseph.
²⁹Now it happened at that time, when Jeroboam went out of Jerusalem, that the prophet ⚓Ahijah the Shilonite met him on the way; and he had clothed himself with a new garment, and the two were alone in the field. ³⁰Then Ahijah took hold of the new garment that was on him, and ⚓tore it into twelve pieces. ³¹And he said to Jeroboam, “Take for yourself ten pieces, for ⚓thus says the Lord, the God of Israel: ‘Behold, I will tear the kingdom out of the hand of Solomon and will give ten tribes to you ³²(but he shall have one tribe for the sake of My servant David, and for the sake of Jerusalem, the city which I have chosen out of all the tribes of Israel), ³³⚓because they have forsaken Me, and worshiped Ashtoreth the goddess of the Sidonians, Chemosh the god of the Moabites, and Milcom the god of the people of Ammon, and have not walked in My ways to do what is right in My eyes and keep My statutes and My judgments, as did his father David. ³⁴However I will not take the whole kingdom out of his hand, because I have made him ruler all the days of his life for the sake of My servant David, whom I chose because he kept My commandments and My statutes. ³⁵But ⚓I will take the kingdom out of his son’s hand and give it to you—ten tribes. ³⁶And to his son I will give one tribe, that ⚓My servant David may always have a lamp before Me in Jerusalem, the city which I have chosen for Myself, to put My name there. ³⁷So I will take you, and you shall reign over all your heart desires, and you shall be king over Israel. ³⁸Then it shall be, if you heed all that I command you, walk in My ways, and do what is right in My sight, to keep My statutes and My commandments, as My servant David did, then ⚓I will be with you and ⚓build for you an enduring house, as I built for David, and will give Israel to you. ³⁹And I will afflict the descendants of David because of this, but not forever.’ ”
⁴⁰Solomon therefore sought to kill Jeroboam. But Jeroboam arose and fled to Egypt, to ⚓Shishak king of Egypt, and was in Egypt until the death of Solomon.

Death of Solomon

⁴¹Now ⚓the rest of the acts of Solomon, all that he did, and his wisdom, are they not written in the book of the acts of Solomon? ⁴²⚓And the period that Solomon reigned in Jerusalem over all Israel was forty years. ⁴³⚓Then Solomon rested with his fathers, and was buried in the City of David his father. And Rehoboam his son reigned in his ⚓place.