Buổi già của Đa-vít. – A-đô-ni-gia muốn làm vua. – Đa-vít chọn Sa-lô-môn nối ngôi mình
1 Vua Đa-vít đã già, tuổi cao; và mặc dầu người ta đắp áo cho người, cũng không thể ấm được. 2 Các tôi tớ người nói với người rằng: Xin tìm cho vua chúa tôi một gái trẻ đồng trinh, để hầu hạ vua và săn sóc vua. Nàng sẽ nằm trong lòng vua, thì vua chúa tôi có thể ấm được. 3 Vậy người ta tìm trong khắp địa phận Y-sơ-ra-ên một người gái trẻ đẹp, và gặp được A-bi-sác, người Su-nem, dẫn nàng đến cùng vua. 4 Người gái trẻ nầy rất là lịch sự. Nàng săn sóc và hầu hạ vua; nhưng vua không thân cận nàng. 5 Vả, A-đô-ni-gia, con trai Ha-ghít, tự tôn mà rằng: Ta sẽ làm vua. Người sắm xe và quân kị, cùng năm mươi người chạy trước mặt mình.⚓6 Cha người chẳng hề phiền lòng người mà hỏi rằng: Cớ sao mầy làm như vậy? --- Vả lại, A-đô-ni-gia rất đẹp, sanh ra kế sau Áp-sa-lôm. 7 Người bàn tính với Giô-áp, con trai của Xê-ru-gia và với thầy tế lễ A-bia-tha; hai người theo phe A-đô-ni-gia và giúp đỡ người. 8 Nhưng thầy tế lễ Xa-đốc và Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, Na-than, thầy tiên tri, Si-mê-i, Rê-i, và các dõng sĩ của Đa-vít không theo phe A-đô-ni-gia. 9 A-đô-ni-gia dâng những chiên, bò, và bò con mập bên hòn đá Xô-hê-lết, ở cạnh giếng Ên-Rô-ghên; rồi mời anh em mình, là các con trai của vua, và hết thảy những người Giu-đa phục sự vua. 10 Nhưng người chẳng mời Na-than, là đấng tiên tri, Bê-na-gia, các dõng sĩ, cùng Sa-lô-môn, em mình. 11 Bấy giờ, Na-than nói với Bát-Sê-ba, mẹ của Sa-lô-môn, mà rằng: Bà há chẳng hay rằng A-đô-ni-gia, con trai Ha-ghít, đã làm vua, mà Đa-vít, chúa ta, chẳng hay biết sao?⚓12 Thế thì, bây giờ, hãy nghe; tôi sẽ cho bà một kế để bà cứu mạng sống mình và mạng sống của Sa-lô-môn. 13 Hãy đi ra mắt vua Đa-vít, và tâu rằng: Ôi vua, chúa tôi! Chúa há chẳng có thề cùng con đòi của chúa rằng: Con trai ngươi là Sa-lô-môn ắt sẽ trị vì kế ta, và nó sẽ ngồi trên ngôi ta, hay sao? Vậy, cớ sao A-đô-ni-gia trị vì? 14 Trong lúc bà tâu với vua như vậy, thì chính tôi cũng sẽ đi vào sau, làm cho quả quyết các lời của bà. 15 Vậy, Bát-Sê-ba đi đến cùng vua, tại trong phòng. Vua đã già lắm có A-bi-sác, người Su-nem, hầu hạ người. 16 Bát-Sê-ba cúi mình xuống và lạy trước mặt vua. Vua hỏi rằng: Ngươi muốn chi? 17 Bà tâu rằng: Chúa tôi ôi! chúa đã nhân danh Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúa thề cùng con đòi của chúa rằng: Sa-lô-môn con trai ngươi sẽ trị vì kế ta, và nó sẽ ngồi trên ngôi ta. 18 Ôi vua chúa tôi! Nhưng bây giờ, A-đô-ni-gia làm vua, mà chúa chẳng biết chi đến. 19 Người lại có giết bò đực, bò tơ mập, và chiên rất nhiều, cũng có mời hết thảy các vương tử với A-bia-tha, thầy tế lễ, và Giô-áp, quan tổng binh; nhưng người không mời Sa-lô-môn, kẻ tôi tớ vua. 20 Ôi vua chúa tôi! Cả Y-sơ-ra-ên đều xây mắt về vua, đợi vua cho họ biết ai là người kế vua phải ngồi trên ngai của vua, là chúa tôi. 21 Chẳng vậy, khi vua chúa tôi an giấc với các tổ phụ, thì tôi và con trai tôi là Sa-lô-môn sẽ bị xử như kẻ có tội. 22 Bà đương còn tâu với vua, thì tiên tri Na-than đến. 23 Người ta đến thưa cùng vua rằng: Nầy có tiên tri Na-than. Na-than ra mắt vua, sấp mình xuống trước mặt người mà lạy, 24 và nói rằng: Ôi vua chúa tôi! Có phải vua đã phán rằng: A-đô-ni-gia sẽ trị vì kế ta và ngồi trên ngai ta, chăng? 25 Thật vậy, ngày nay, người đã đi xuống giết bò, bò tơ mập, và chiên rất nhiều, cùng mời hết thảy các vương tử, quan tướng, và thầy tế lễ A-bia-tha; kìa, họ ăn uống tại trước mặt người, và la lên rằng: A-đô-ni-gia vạn tuế! 26 Còn tôi là kẻ tôi tớ vua, thầy tế lễ Xa-đốc, Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, và Sa-lô-môn, tôi tớ vua, thì người chẳng có mời. 27 Việc nầy há phải bởi vua chúa tôi mà ra? Và lại vua không cho các tôi tớ vua biết ai là người kế vua, phải ngồi trên ngai của vua chúa tôi. 28 Vua Đa-vít đáp rằng: Hãy gọi Bát-Sê-ba cho ta. Bà vào và đứng trước mặt vua. 29 Đa-vít bèn thề mà rằng: Nguyện Đức Giê-hô-va hằng sống, là Đấng đã giải cứu mạng sống ta khỏi các hoạn nạn! 30 Ta nhân danh Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên mà thề cùng ngươi rằng: Quả hẳn Sa-lô-môn, con trai ngươi, sẽ trị vì kế ta, nó sẽ ngồi trên ngai thế cho ta; thì ngày nay ta sẽ làm hoàn thành điều đó. 31 Bát-Sê-ba cúi mặt xuống đất và lạy trước mặt vua, mà tâu rằng: Nguyện vua Đa-vít, chúa tôi, vạn tuế! 32 Đoạn, vua Đa-vít nói: Hãy gọi cho ta thầy tế lễ Xa-đốc, tiên tri Na-than, và Bê-na-gia, con trai của Giê-hô-gia-đa. Mấy người ấy bèn ra mắt vua. 33 Rồi vua nói với họ rằng: Hãy đem các đầy tớ của chủ các ngươi theo, đỡ Sa-lô-môn, con trai ta, lên cỡi con la của ta, rồi đưa nó đến Ghi-hôn. 34 Ở đó, thầy tế lễ Xa-đốc và tiên tri Na-than phải xức dầu cho người làm vua Y-sơ-ra-ên. Đoạn, các ngươi hãy thổi kèn lên mà hô rằng: 35 Vua Sa-lô-môn vạn tuế! Các ngươi sẽ theo sau người trở lên, người sẽ đến ngồi trên ngai ta, và trị vì thế cho ta. Ấy là người mà ta đã lập làm vua của Y-sơ-ra-ên và Giu-đa. 36 Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa tâu cùng vua rằng: A-men! Giê-hô-va Đức Chúa Trời của vua chúa tôi, cũng phán định như vậy. 37 Đức Giê-hô-va đã ở cùng vua chúa tôi thể nào, nguyện Ngài cũng ở cùng Sa-lô-môn thể ấy, và khiến ngôi người còn cao trọng hơn ngôi của vua Đa-vít, là chúa tôi! 38 Đoạn, thầy tế lễ Xa-đốc, tiên tri Na-than, Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, những người Kê-rê-thít và Phê-lê-thít, đều đi xuống, đỡ Sa-lô-môn lên cỡi con la của vua Đa-vít, rồi đưa người đến Ghi-hôn. 39 Thầy tế lễ Xa-đốc lấy cái sừng dầu trong Đền tạm, và xức cho Sa-lô-môn. Người ta thổi kèn, cả dân sự đều hô lên rằng: Vua Sa-lô-môn vạn tuế! 40 Chúng đều theo người đi lên, thổi sáo, và vui mừng khôn xiết, đến nỗi đất rúng động bởi tiếng la của họ. 41 A-đô-ni-gia và hết thảy kẻ dự tiệc với mình đều nghe tiếng nầy khi vừa ăn xong. Lúc Giô-áp nghe tiếng kèn, thì nói: Sao trong thành có tiếng xôn xao ấy? 42 Người hãy còn nói, kìa Giô-na-than, con trai thầy tế lễ A-bia-tha, chợt đến. A-đô-ni-gia nói với người rằng: Hãy vào, vì ngươi là một tay dõng sĩ, chắc ngươi đem những tin lành. 43 Nhưng Giô-na-than đáp với A-đô-ni-gia rằng: Thật trái hẳn. Vua Đa-vít, chúa chúng ta, đã lập Sa-lô-môn làm vua. 44 Vua có sai thầy tế lễ Xa-đốc, tiên tri Na-than, Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, người Kê-rê-thít cùng người Phê-lê-thít đi theo người, và họ đã đỡ người lên cỡi con la của vua. 45 Đoạn, tại Ghi-hôn, thầy tế lễ Xa-đốc và tiên tri Na-than đã xức dầu cho người làm vua; họ đã từ đó trở lên cách reo mừng, và cả thành đều vang động. Đó là tiếng xôn xao mà các ông đã nghe. 46 Lại, Sa-lô-môn đã ngồi trên ngôi nước; 47 các tôi tớ của vua đến chúc phước cho vua Đa-vít, chúa chúng ta, mà tâu rằng: Nguyện Đức Chúa Trời của vua làm cho danh Sa-lô-môn tôn vinh hơn danh của vua, và khiến cho ngôi người cao trọng hơn ngôi của vua! Rồi vua cúi lạy nơi giường mình; 48 và có nói như vầy: Đáng khen ngợi thay Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, vì ngày nay Ngài có ban một người để ngồi trên ngôi của tôi mà mắt tôi xem thấy. 49 Bấy giờ, hết thảy các người dự tiệc với A-đô-ni-gia đều bắt sợ hãi, đứng dậy, ai đi đường nấy. 50 A-đô-ni-gia cũng sợ Sa-lô-môn, đứng dậy, chạy nắm các sừng bàn thờ. 51 Có người đến thuật cho Sa-lô-môn hay điều đó, rằng: Nầy, A-đô-ni-gia sợ vua Sa-lô-môn; kìa người đã nắm các sừng bàn thờ, mà nói rằng: Hôm nay, vua Sa-lô-môn hãy thề với tôi rằng vua sẽ không giết đầy tớ người bằng gươm. 52 Sa-lô-môn đáp rằng: Nếu người ăn ở ra người tử tế, thì chẳng một sợi tóc nào của người sẽ rụng xuống đất; bằng có thấy sự ác nơi người, ắt người sẽ chết. 53 Vua Sa-lô-môn sai kẻ đem người xuống khỏi bàn thờ. A-đô-ni-gia đến sấp mình xuống trước mặt Sa-lô-môn; Sa-lô-môn bèn nói với người rằng: Hãy trở về nhà ngươi.
1
A-đô-ni-gia tự tôn làm vua
1Vua Đa-vít đã già; mặc dù người ta mặc cho nhiều áo, vua vẫn không thấy ấm. 2Các tôi tớ vua đề nghị: "Xin bệ hạ cho đi tìm một trinh nữ để hầu hạ, săn sóc bệ hạ; cô ấy sẽ nằm trong lòng bệ hạ làm cho vua ấm." 3,4Vậy người ta tìm khắp nước và thấy A-bi-sác ở Su-nem là một trinh nữ trẻ đẹp, nên đem cô về cho vua. Cô săn sóc, hầu hạ vua; ngoài ra vua không có gì với cô cả. 5Lúc ấy hoàng tử A-đô-ni-gia, (con Đa-vít và bà Hà-ghi) tuyên bố: "Ta sẽ làm vua" rồi sắm xe ngựa và tuyển năm mươi người chạy trước mở đường. 6Vua cha cũng chẳng trách cứ hoặc hỏi xem con mình muốn làm gì. A-đô-ni-gia là em kế Áp-sa-lôm nên cũng rất đẹp trai. 7Ông thuyết phục tướng Giô-áp và thầy tế lễ A-bia-tha - họ bằng lòng theo giúp ông. 8Nhưng thầy tế lễ Xa-đốc, Bê-na-gia (con Giê-hô-gia-đa), tiên tri Na-than, Si-mê-i, Rê-i và các dũng tướng của Đa-vít không theo A-đô-ni-gia. 9A-đô-ni-gia đi Ên-rô-ghên dâng cừu, bò và thú vật béo tốt trên hòn đá Xô-hê-lết làm tế lễ rồi mời các anh em mình, tức là các hoàng tử và những quan Giu-đa trong triều đình đến dự. 10Tuy nhiên ông không mời tiên tri Na-than, Bê-na-gia, các dũng tướng và hoàng tử Sa-lô-môn. 11Na-than đến nói với Bát-sê-ba, mẹ Sa-lô-môn: Bà có nghe việc A-đô-ni-gia con bà Hà-ghi lên làm vua trong khi vua cha không biết gì cả không? 12Bây giờ tôi xin hiến kế để cứu mạng bà và mạng Sa-lô-môn con bà. 13Bà đi ngay vào cung tâu với vua Đa-vít như sau: "Có phải bệ hạ đã thề với tôi rằng: 'Sa-lô-môn con sẽ nối ngôi ta' hay không? Thế sao bây giờ A-đô-ni-gia làm vua? 14Trong khi bà đang nói, tôi sẽ vào xác nhận với vua những lời bà nói là đúng." 15Bát-sê-ba vào phòng vua nằm, vì lúc ấy Đa-vít già yếu lắm. Có A-bi-sác (người Su-nem) đang ở đấy săn sóc vua. 16Bát-sê-ba cúi mình lạy vua. Vua hỏi: "Bà muốn gì?" 17Bà thưa: "Bệ hạ, vua có thề trước Chúa Hằng Hữu với tôi rằng Sa-lô-môn con tôi sẽ nối ngôi vua. 18Nhưng bây giờ A-đô-ni-gia lên làm vua trong khi chúa tôi chẳng biết gì cả. 19A-đô-ni-gia có tổ chức tế lễ, dâng bò, thú béo và cừu vô số, đồng thời mời các hoàng tử, thầy tế lễ A-bia-tha và tổng tư lệnh Giô-áp đến dự, nhưng không mời Sa-lô-môn. 20Bây giờ, trăm họ đang ngóng trông, xem bệ hạ chỉ định ai lên ngôi kế vị. 21Còn nếu cứ để thế này, đến ngày bệ hạ an giấc với tổ tiên, tôi và con tôi là Sa-lô-môn sẽ bị coi là phạm nhân." 22,23Khi bà đang nói, có người trình: "Tiên tri Na-than đến." Na-than vào, phủ phục cúi chào cung kính nói: 24“Muôn tâu, có phải bệ hạ đã truyền ngôi cho A-đô-ni-gia không? 25Vì hôm nay ông ấy đã làm lễ đăng quang và dâng tế những thú vật béo tốt, cùng mời các hoàng tử, tổng tư lệnh quân đội và thầy tế lễ A-bia-tha đến dự. Hiện nay họ đang cùng nhau ăn uống với A-đô-ni-gia, và tung hô: 'Vua A-đô-ni-gia vạn tuế.' 26Tuy nhiên tôi cũng như thầy tế lễ Xa-đốc, Bê-na-gia (con Giê-hô-gia-đa) và Sa-lô-môn đều không được mời. 27Có phải bệ hạ chủ trương việc này không? Vì không thấy bệ hạ cho chúng tôi biết ai là người kế vị cả.
Đa-vít chọn Sa-lô-môn làm vua
28Vua Đa-vít bảo: "Gọi Bát-sê-ba cho ta." Bà trở vào đứng trước mặt vua. 29Vua thề: "Trước Chúa Hằng Hữu, Đấng đã cứu ta khỏi mọi điều nguy hiểm, 30ta xác nhận có thề với bà, nhân danh Thượng Đế Hằng Hữu của Y-sơ-ra-ên rằng: 'Sa-lô-môn con bà sẽ kế vị ta, ngồi trên ngôi thay ta,' và hôm nay ta thực hiện điều ấy." 31Bát-sê-ba phủ phục, cúi mặt sát đất và tung hô: "Đức vua Đa-vít vạn tuế." 32Vua truyền: "Gọi thầy tế lễ Xa-đốc, tiên tri Na-than và Bê-na-gia (con Giê-hô-gia-đa) vào đây." Khi họ vào 33vua ra lệnh: "Các ông dẫn Sa-lô-môn và các bầy tôi ta xuống Ghi-hôn. Sa-lô-môn sẽ cưỡi con la của ta mà đi. 34Tại đấy, thầy tế lễ Xa-đốc và tiên tri Na-than sẽ xức dầu cho Sa-lô-môn làm vua Y-sơ-ra-ên; rồi thổi kèn tung hô: 35“Vua Sa-lô-môn vạn tuế.' Xong rồi các ông sẽ theo Sa-lô-môn về đây. Sa-lô-môn sẽ lên ngồi trên ngai ta, vì được ta chỉ định làm vua Y-sơ-ra-ên và Giu-đa." 36Bê-na-gia (con Giê-hô-gia-đa) đáp lời vua: "A-men! Xin Thượng Đế Hằng Hữu của bệ hạ chuẩn chấp y cho. 37Cầu Chúa Hằng Hữu ở với Sa-lô-môn như đã ở với bệ hạ. Xin Ngài làm cho ngôi nước của Sa-lô-môn lớn hơn cả ngôi nước của vua Đa-vít chúa tôi." 38Vậy thầy tế lễ Xa-đốc, tiên tri Na-than, Bê-na-gia, những người Kê-rết và Phê-lết nâng Sa-lô-môn lên lưng con la của vua Đa-vít rước xuống Ghi-hôn. 39Tại đấy, Xa-đốc cầm cái sừng đựng dầu lấy từ Đền tạm, xức cho Sa-lô-môn. Họ thổi kèn và mọi người tung hô: "Vua Sa-lô-môn vạn tuế!" 40Sau đó mọi người theo Sa-lô-môn trở về. Họ thổi sáo, hân hoan reo hò vang dậy cả đất. 41A-đô-ni-gia và đoàn tân khách nghe tiếng hò reo khi vừa dự tiệc xong. Tướng Giô-áp nghe tiếng kèn liền hỏi: "Trong thành có gì xảy ra ồn ào như thế?" 42Vừa lúc đó Giô-na-than (con thầy tế lễ A-bia-tha) đến. A-đô-ni-gia liền bảo: "Vào đây! Anh là một dũng sĩ chắc đem tin tốt lành." 43Giô-na-than nói: "Vua Đa-vít đã truyền ngôi cho Sa-lô-môn. 44Chính vua đã bảo thầy tế lễ Xa-đốc, tiên tri Na-than, Bê-na-gia, người Kê-rết và Phê-lết đỡ Sa-lô-môn lên cưỡi con la của vua. 45Thầy tế lễ Xa-đốc và tiên tri Na-than đã xức dầu cho Sa-lô-môn làm vua tại Ghi-hôn. Rồi họ trở về liên hoan, làm náo động cả thành. Đó là tiếng vang quý vị đã nghe. 46Sa-lô-môn lên ngồi trên ngai, 47còn các quần thần của vua đều đến mừng vua Đa-vít rằng: 'Xin Thượng Đế làm cho Sa-lô-môn nổi danh hơn cả bệ hạ, cho ngôi nước người lớn hơn ngôi nước vua.' Vua vẫn ở trên giường đáp lễ: 48“Ngợi khen Thượng-Đế Hằng Hữu của Y-sơ-ra-ên, vì ngày nay Ngài cho có một người ngồi trên ngai tôi trong khi tôi còn đây để được thấy tận mắt."' 49Các tân khách đều sợ hãi, bỏ chạy. 50A-đô-ni-gia vì sợ Sa-lô-môn giết nên chạy vào nắm lấy sừng bàn thờ. 51Sa-lô-môn nhận được báo cáo: A-đô-ni-gia vì sợ vua Sa-lô-môn nên đã chạy đến nắm sừng bàn thờ, và xin vua thề sẽ không xử tử. 52Sa-lô-môn nói: "Nếu anh ấy chứng tỏ là một người xứng đáng thì một sợi tóc cũng không mất; nhưng nếu làm điều xằng bậy, sẽ bị xử tử." 53Vua Sa-lô-môn sai người đem A-đô-ni-gia ra khỏi bàn thờ. Ông đến cúi lạy Sa-lô-môn. Vua bảo: "Anh về nhà đi."