3

Sa-lô-môn kết hôn. – Đức Chúa Trời ban sự khôn ngoan cho người

1 Sa-lô-môn kết thân với Pha-ra-ôn, vua Ê-díp-tô, cưới con gái người, rước nàng về thành Đa-vít, đợi xây cất xong cung điện riêng mình, đền của Đức Giê-hô-va, và tường thành chung quanh Giê-ru-sa-lem. 2 Dân sự hãy còn dâng của lễ trên các nơi cao, vì cho đến bấy giờ chưa có xây cất đền nào cho danh Đức Giê-hô-va. 3 Sa-lô-môn kính mến Đức Giê-hô-va, và đi theo các luật lệ của Đa-vít, cha mình; song người dâng của lễ và xông hương tại trên nơi cao.
4 Vua đi đến Ga-ba-ôn đặng dâng của lễ tại đó, vì nơi cao ấy là trọng nhứt; trên bàn thờ đó Sa-lô-môn dâng một ngàn con sinh làm của lễ thiêu. 5 Tại Ga-ba-ôn, lúc ban đêm, Đức Giê-hô-va hiện đến cùng Sa-lô-môn trong cơn chiêm bao, và phán với người rằng: Hãy xin điều gì ngươi muốn ta ban cho ngươi. 6 Sa-lô-môn thưa rằng: Chúa đã lấy ơn lớn đãi kẻ tôi tớ Chúa, là Đa-vít, cha tôi, theo như người lấy sự trung tín, sự công bình và lòng ngay trọn vẹn mà đi trước mặt Đức Giê-hô-va; lại Chúa có giữ ơn lớn ấy cho người, mà ban cho người một con trai ngồi trên ngai của người, y như đã có ngày nay. 7 Giê-hô-va Đức Chúa Trời tôi ôi! Bây giờ Chúa đã khiến kẻ tôi tớ Chúa trị vì kế Đa-vít, là cha tôi; nhưng tôi chỉ là một đứa trẻ nhỏ chẳng biết phải ra vào làm sao. 8 Kẻ tôi tớ Chúa ở giữa dân của Chúa chọn, là một dân đông vô số, không thể đếm được. 9 Vậy, xin ban cho kẻ tôi tớ Chúa tấm lòng khôn sáng, để đoán xét dân sự Ngài và phân biệt điều lành điều dữ; vì ai có thể đoán xét dân rất lớn nầy của Chúa?
10 Lời của Sa-lô-môn đẹp lòng Chúa, vì người đã cầu xin sự đó. 11 Đức Chúa Trời phán với người rằng: Bởi vì ngươi đã cầu xin điều nầy, mà không xin sự sống lâu, không xin sự giàu có, cũng không xin mạng của những kẻ thù nghịch ngươi, nhưng xin sự thông minh để biết xét đoán, 12 nầy, ta đã làm theo lời cầu xin của ngươi, ban cho ngươi tấm lòng khôn ngoan thông sáng, đến đỗi trước ngươi chẳng có ai bằng, và sau ngươi cũng sẽ chẳng có ai ngang. 13 Vả lại, ta cũng đã ban cho ngươi những điều ngươi không xin, tức là sự giàu có và sự vinh hiển, đến đỗi trọn đời ngươi, trong vòng các vua, sẽ chẳng có ai giống như ngươi. 14 Lại nếu ngươi đi trong đường lối ta, gìn giữ luật pháp và điều răn ta, như Đa-vít, cha ngươi, đã đi, thì ta sẽ khiến cho ngươi được sống lâu ngày thêm. 15 Bấy giờ, Sa-lô-môn thức dậy, thấy là một điềm chiêm bao. Người trở về Giê-ru-sa-lem, đứng trước mặt hòm giao ước của Đức Giê-hô-va, dâng của lễ thiêu cùng của lễ thù ân, và đãi tiệc cho hết thảy tôi tớ mình.
16 Bấy giờ, có hai con bợm đến cùng vua, đứng trước mặt vua. 17 Một đứa nói: Chúa tôi ôi! Người đàn bà nầy và tôi ở chung nhau một nhà, và tôi đẻ bên người trong nhà đó. 18 Sau ba ngày, người nầy cũng đẻ; chúng tôi ở chung nhau, chẳng một người lạ nào ở với chúng tôi trong nhà; chỉ có hai chúng tôi ở đó mà thôi. 19 Lúc ban đêm, con trai của người nầy chết, bởi vì người đã nằm đè trên nó. 20 Đêm khuya người chỗi dậy, và trong khi con đòi vua ngủ, thì người lấy con trai tôi khỏi bên tôi, mà để nó nằm trong lòng mình; rồi đặt con trai chết của nó nằm trong lòng tôi. 21 Sáng sớm, tôi thức dậy đặng cho con trai tôi bú, thì thấy nó đã chết; nhưng sáng rõ, tôi nhìn nó kỹ càng, thấy chẳng phải là con trai tôi đã đẻ. 22 Người đàn bà kia trả lời rằng: Không phải vậy; vì đứa sống là con trai tao, đứa chết là con trai mầy. Song đàn bà nầy nói: Không phải vậy đâu; đứa chết là con trai mầy, còn đứa sống là con trai tao.
 Hai người cãi nhau như vậy trước mặt vua.
23 Vua bèn phán rằng: Người nầy nói: Đứa còn sống là con trai tao, và đứa chết là con trai mầy. Người kia nói: Không phải vậy đâu; song con trai mầy ấy là đứa chết, và con trai tao ấy là đứa sống. 24 Vua bèn tiếp rằng: Vậy, hãy đem cho ta một cây gươm. Người ta đem cho vua một cây gươm. 25 Vua lại phán: Hãy chia đứa trẻ sống làm hai; phân nửa cho người nầy và phân nửa cho người kia. 26 Nhưng mẹ của đứa trẻ sống, --- vì gan ruột cảm động thương yêu con mình, --- bèn tâu với vua rằng: Ôi, chúa tôi! Xin hãy cho người kia con trẻ sống, chớ giết nó. Nhưng người kia nói rằng: Nó sẽ chẳng thuộc về tao, cũng chẳng thuộc về mầy; hãy chia nó đi. 27 Bấy giờ, vua cất tiếng phán rằng: Hãy cho người nầy đứa trẻ sống, chớ giết nó; ấy là mẹ nó. 28 Cả Y-sơ-ra-ên đều nghe sự đoán xét mà vua đã làm, thì bắt kính sợ vua, vì thấy trong lòng người có sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời đặng xử đoán công bình.

3

Pơtao Solomôn Rơkâo Kơ Tơlơi Rơgơi

(1 Hră Ruai 1:3-12)

1Hlak anŭn, pơtao Solomôn pơjing gŏp djru hăng Pharaoh, pơtao lŏn čar Êjip, laih anŭn dŏ kơ sa čô ană dra pơtao anŭn yơh kiăng kơ pơsĭt kơ tơlơi gŏp djru anŭn. Ñu ba glaĭ đah kơmơi anŭn dŏ amăng sa črăn amăng plei Yerusalaim arăng pơanăn Plei Dawid tơl ñu pơgiŏng hĭ sang pơtao ñu laih anŭn sang yang kơ Yahweh, wơ̆t hăng pơnăng jum dar plei phŭn Yerusalaim mơ̆n.
2Amăng rơnŭk anŭn ƀing ană plei ăt dŏ nao ngă yang ƀơi khul anih glông yuakơ ƀing gơñu aka pơdơ̆ng đĭ ôh sang yang kiăng kơ pơpŭ pơyom kơ Anăn Yahweh. 3Solomôn pơrơđah tơlơi khăp ñu kơ Yahweh hăng tơlơi ngă tui khul tơlơi juăt ama ñu Dawid pơtă. Kơđai glaĭ, ñu ăt dŏ pơyơr gơnam ngă yang laih anŭn čuh gơnam ƀâo hiam ƀơi khul anih glông mơ̆n.
4Pơtao juăt nao pơ anih Gibôn kiăng pơyơr khul gơnam ngă yang yuakơ anih anŭn yơh jing anih glông yom pơphan biă mă, laih anŭn Solomôn pơyơr đĭ sa-rơbâo drơi hlô mơnơ̆ng jing gơnam pơyơr čuh ƀơi kơnưl ngă yang ƀơi anih anŭn. 5Amăng sa mlam ƀơi anih Gibôn anŭn yơh, Yahweh pơƀuh rai kơ Solomôn tơdang mlam amăng tơlơi rơpơi. Ơi Adai laĭ hăng ñu tui anai, “Rơkâo bĕ hơget tơlơi ih kiăng kơ Kâo pha brơi kơ ih.”
6Solomôn laĭ glaĭ tui anai, “Ih hơmâo pơrơđah laih tơlơi hiam klă prŏng prin kơ ding kơna ih, jing ama kâo Dawid, yuakơ ñu dŏ tŏng ten hăng Ih laih anŭn kơnuih ñu jing djơ̆ hăng tơpă hơnơ̆ng. Ih ăt pơrơđah tŏ tui laih dơ̆ng mơ̆n tơlơi hiam klă prŏng prin anŭn laih anŭn pha brơi laih kơ gơ̆ sa čô ană đah rơkơi kiăng kơ git gai wai lăng tŏ tui gơ̆ truh kơ tă anai. 7Ră anai, Ơ Yahweh Ơi Adai kâo hơi, wơ̆t tơdah Ih hơmâo pơjing laih kâo ding kơna ih anai jing pơtao tŏ tui ama kâo Dawid, samơ̆ kâo ƀu thâo hiư̆m kiăng kơ ngă khul bruă jao kâo pô ôh yuakơ kơ kâo kơnơ̆ng jing hrup hăng čơđai đôč ƀu mưn tŭ ôh. 8Ding kơna ih anai dŏ tŏng krah ƀing ană plei Ih hơmâo ruah mă laih. Ƀing gơñu jing sa kơnung djuai prŏng lu biă mă tơl ƀu thâo yap ôh. 9Tui anŭn, rơkâo kơ Ih pha brơi bĕ kơ ding kơna ih anai jua pơmĭn tui gưt kiăng kơ git gai ƀing ană plei Ih anai laih anŭn kiăng thâo pơkơnăl tŏng krah tơlơi djơ̆ hăng tơlơi soh. Tơdah Ih ƀu pha brơi ôh, kâo ƀu dưi git gai wai lăng ôh ƀing ană plei prŏng lu Ih anai.”
10Yahweh mơak hăng tơlơi Solomôn hơmâo rơkâo laih kơ tơlơi anŭn. 11Tui anŭn, Ơi Adai laĭ kơ ñu tui anai, “Yuakơ ih hơmâo rơkâo laih tơlơi anŭn, ƀu djơ̆ kơ tơlơi hơdip sui ƀôdah mŭk dram kơ ih pô ôh, kŏn rơkâo lơi kơ tơlơi djai răm rai kơ ƀing rŏh ayăt ih, samơ̆ ih rơkâo laih kơ tơlơi rơgơi kiăng kơ git gai djơ̆ tơpă, 12tui anŭn Kâo pha brơi hơget tơlơi ih hơmâo rơkâo laih yơh. Kâo brơi kơ ih tơlơi rơgơi laih anŭn jua pơmĭn tui gưt, tui anŭn yơh ƀu hơmâo hlơi pô ôh jing rơgơi hrup hăng ih hlâo adih laih anŭn kŏn hơmâo hlơi pô jing rơgơi hrup hăng ih lơi tơdơi kơ ih. 13Laih anŭn dơ̆ng, Kâo ăt či brơi kơ ih hơget tơlơi ih ƀu hơmâo rơkâo mơ̆n, anŭn jing tơlơi pơdrŏng săh laih anŭn tơlơi pơpŭ pơyom. Tui anŭn yơh amăng rơnŭk ih hơdip ƀu či hơmâo pơtao pă ôh pơdơ̆ pơđơ̱r hăng ih. 14Tơdah ih rơbat amăng khul jơlan Kâo kiăng laih anŭn tui gưt khul tơlơi juăt hăng tơlơi pơđar Kâo kar hăng ama ih hơmâo ngă laih, Kâo ăt či brơi kơ ih tơlơi hơdip sui mơ̆n.”
15Giŏng anŭn, Solomôn ƀlư̆ mơdưh hĭ laih anŭn ñu thâo krăn anŭn jing tơlơi ñu hlak rơpơi. Ñu wơ̆t glaĭ pơ plei Yerusalaim, dŏ dơ̆ng ƀơi anăp hip tơlơi pơgop Yahweh laih anŭn ñu pơyơr đĭ khul gơnam pơyơr čuh, khul gơnam pơyơr tơlơi pơgop lir. Giŏng anŭn, ñu brơi tơlơi ƀơ̆ng huă kơ abih bang ƀing khua moa ñu yơh.

Tơlơi Pơtao Solomôn Phat Kơđi Rơgơi

16Hlak anŭn, hơmâo dua čô đah kơmơi rĭh răm rai pơ pơtao laih anŭn dŏ dơ̆ng ƀơi anăp pơtao. 17Sa čô amăng ƀing gơñu laĭ tui anai, “Ơ khua kâo hơi, pô đah kơmơi anai hăng kâo hơdip hrŏm amăng sa boh sang. Kâo tơkeng kơ sa čô ană đah rơkơi tơdang ñu ăt dŏ hăng kâo amăng sang anŭn mơ̆n. 18Ƀơi hrơi tal klâo tơdơi kơ kâo tơkeng rai ană đah rơkơi kâo, đah kơmơi anai ăt tơkeng rai sa čô ană đah rơkơi mơ̆n. Ƀing gơmơi dŏ hơjăn gơmơi pô đôč; ƀu hơmâo hlơi pô dŏ amăng sang anŭn ôh rơngiao kơ dua gơmơi.
19“Tơdang amăng mlam, ană đah rơkơi pô anai djai hĭ yuakơ ñu đih kơtit djơ̆ ƀơi gơ̆. 20Tui anŭn, ñu tơgŭ tơdang krah mlam laih anŭn mă pơđuaĭ hĭ ană đah rơkơi kâo mơ̆ng djeo kâo tơdang kâo, ding kơna ih anai, hlak dŏ pĭt. Ñu pioh ană kâo ƀơi tơda ñu laih anŭn pioh ană ñu djai anŭn ƀơi tơda kâo. 21Truh kơ sêng brêng mơguah, tơdang kâo tơgŭ kiăng pơmĕm brơi ană kâo, kâo ƀuh ñu djai hĭ laih! Samơ̆ tơdang kâo lăng pơñen jĕ ƀơi ană anai amăng mơguah, kâo ƀuh ană anai ƀu djơ̆ ană kâo tơkeng rai ôh.”
22Ƀơi mông anŭn mơtam, pô đah kơmơi adih laĭ tui anai, “Ƀu djơ̆ ôh! Ană hơdip anŭn jing ană đah rơkơi kâo! Ană djai adih yơh jing ană ih!” Samơ̆ pô blung hlâo laĭ glaĭ, “Ƀu djơ̆ ôh! Ană djai anŭn jing ană ih! Ană hơdip anai jing ană kâo!” Tui anŭn yơh, ƀing gơñu pơrơjăh ƀơi anăp pơtao.
23Giŏng anŭn, pơtao laĭ tui anai, “Pô anai laĭ kơ tơlơi ană đah rơkơi hơdip jing ană ñu laih anŭn ană djai anŭn jing ană arăng, samơ̆ pô adih ăt laĭ kar kaĭ mơ̆n kơ tơlơi ană đah rơkơi arăng jing ană djai laih anŭn ană ñu jing ană hơdip.”
24Tui anŭn yơh, pơtao pơđar kơ ƀing ding kơna ñu tui anai, “Ba rai bĕ kơ kâo sa ƀĕ đao!” Tui anŭn, ƀing gơñu ba rai sa ƀĕ đao kơ pơtao yơh. 25Giŏng anŭn, ñu pơđar tui anai, “Khăt hĭ bĕ ană hơdip anai jing dua laih anŭn brơi sămkrah kơ pô anai, sămkrah kơ pô adih.”
26Amĭ ană đah rơkơi hlak hơdip anŭn hơmâo bă hăng tơlơi pap kơ ană ñu laih anŭn laĭ kơ pơtao tui anai, “Ơ khua kâo hơi, rơkâo kơ ih brơi bĕ kơ pô anŭn ană nge dŏ hơdip anŭn! Anăm pơdjai hĭ gơ̆ ôh!” Samơ̆ pô adih laĭ tui anai, “Ƀu djơ̆ kâo ƀôdah ih ôh či hơmâo ñu. Khăt hĭ bĕ jing dua!” 27Giŏng anŭn, pơtao pơhiăp pơhaih tui anai, “Brơi bĕ ană nge hơdip anai kơ pô blung hlâo. Anăm pơdjai hĭ ñu ôh yuakơ pô đah kơmơi ƀu brơi pơdjai anŭn yơh jing amĭ ñu.”
28Tơdang abih bang ƀing Israel hơmư̆ kơ tơlơi phat kơđi pơtao hơmâo ngă laih, ƀing gơñu pơpŭ kơ pơtao yuakơ ƀing gơñu ƀuh pơtao hơmâo tơlơi rơgơi mơ̆ng Ơi Adai yơh kiăng phat kơđi tơpă hơnơ̆ng.