16

Sam-sôn tại Ga-xa. – Người bị Đa-li-la phản nghịch. – Sự qua đời của người

1 Sam-sôn đi đến Ga-xa, thấy một kỵ nữ ở đó, bèn đi vào nhà nàng. 2 Người ta thuật cho dân Ga-xa rằng: Sam-sôn đã đến đây. Chúng bèn vây người và rình giữ trọn đêm tại cửa thành. Cả đêm ấy, chúng giữ yên lặng, mà rằng: Rạng sáng, chúng ta sẽ giết hắn. 3 Sam-sôn ở ngủ cho đến khuya. Lối khuya, người thức dậy, nắm hai cánh cửa thành và hai cây trụ, nhổ nó lên luôn với cây then, vác trên vai, và đem lên chót núi đối ngang Hếp-rôn.
4 Sau đó, người yêu mến một người nữ ở trong trũng Sô-réc, tên là Đa-li-la. 5 Các quan trưởng Phi-li-tin đến nhà nàng, mà rằng: Hãy ráng dụ dỗ hắn, hầu cho biết bởi đâu hắn có sức mạnh lớn lao kia, và chúng ta phải làm thế nào cho được thắng hơn, trói và bắt hắn phục. Chúng ta ai nấy sẽ thưởng cho nàng mười một trăm miếng bạc. 6 Đa-li-la nói cùng Sam-sôn rằng: Tôi xin chàng hãy nói cho tôi biết bởi đâu chàng có sức mạnh lớn lao, và phải dùng chi trói chàng đặng bắt phục chàng? 7 Sam-sôn đáp: Nếu người ta trói tôi bằng bảy sợi dây cung tươi và còn ướt, thì tôi sẽ trở nên yếu đuối như một người khác. 8 Các quan trưởng Phi-li-tin đem cho Đa-li-la bảy sợi dây tươi và còn ướt, nàng lấy trói người. 9 Vả, tại trong phòng ở nhà nàng có binh phục. Nàng nói: Ớ Sam-sôn, người Phi-li-tin xông hãm ngươi! Song người bứt những sợi dây như một sợi chỉ gai đứt khi đụng đến lửa. Như vậy, căn nguyên sức mạnh người chẳng tìm ra được.
10 Đa-li-la nói cùng Sam-sôn rằng: Nầy chàng đã gạt tôi, nói dối cùng tôi. Xin bây giờ tỏ cho tôi phải lấy chi trói chàng? 11 Người đáp: Nếu người ta cột ta bằng dây lớn mới, chưa hề có ai dùng, thì ta sẽ trở nên yếu như một người khác. 12 Vậy, Đa-li-la lấy dây lớn mới, trói Sam-sôn, rồi nói rằng: Ớ Sam-sôn, người Phi-li-tin xông hãm ngươi! Vả, có binh đương phục trong một phòng. Nhưng người bứt đứt những sợi dây lớn trói cánh tay, y như một sợi chỉ vậy.
13 Đa-li-la nói cùng Sam-sôn rằng: Chàng gạt tôi và nói dối tôi đến bây giờ. Vậy, xin nói cho tôi biết phải trói chàng bằng chi. Người đáp: Nàng cứ dệt bảy lọn tóc thắt của đầu ta vào trong canh chỉ của nàng. 14 Đa-li-la lấy con sẻ cột chặt lại, rồi la rằng: Ớ Sam-sôn, người Phi-li-tin xông hãm ngươi! Nhưng người thức dậy, nhổ con sẻ của khung cửi ra luôn với canh chỉ.
15 Bấy giờ, nàng mới nói rằng: Làm sao chàng nói được rằng: Tôi yêu nàng! Bởi vì lòng chàng chẳng thành cùng tôi? Chàng đã gạt tôi ba lần, và chẳng nói cho tôi biết bởi đâu có sức lực lớn của chàng. 16 Mỗi ngày nàng lấy câu hỏi ghẹo lòng rối trí người, đến đỗi người bị tức mình hòng chết. 17 Người bèn tỏ hết sự lòng mình mà rằng: Dao cạo chẳng hề đưa qua đầu ta, vì từ trong lòng mẹ, ta đã làm người Na-xi-rê cho Đức Chúa Trời. Nếu ta bị cạo, sức lực ta sẽ lìa khỏi ta, ta tất trở thành yếu như người khác. 18 Đa-li-la thấy người đã tỏ hết sự lòng cho mình, sai mời các quan trưởng Phi-li-tin, mà rằng: Lần nầy hãy lên, vì hắn đã tỏ hết sự lòng cho tôi. Vậy, các quan trưởng Phi-li-tin đi lên nhà nàng, đem bạc trong tay. 19 Nàng khiến Sam-sôn nằm ngủ trên đầu gối mình, gọi một người, biểu cạo bảy mé tóc trên đầu chàng. Như vậy, nàng khởi làm khốn khổ người, sức lực bèn lìa khỏi người. 20 Bấy giờ nàng nói: Ớ Sam-sôn, người Phi-li-tin xông hãm ngươi! Người thức dậy mà rằng: Ta sẽ ra như các lần trước, và gỡ mình cho thoát khỏi tay chúng nó! Nhưng người chẳng biết rằng Đức Giê-hô-va đã lìa khỏi mình. 21 Người Phi-li-tin bắt người, khoét con mắt, đem xuống Ga-xa, rồi trói người bằng dây đồng đậu đôi, và bắt người phải xay cối trong ngục.
22 Song tóc người đã bị cạo khởi mọc lại. 23 Vả, các quan trưởng Phi-li-tin nhóm lại đặng dâng của tế lễ lớn cho Đa-gôn, thần của họ, và đặng vui mừng nhau. Chúng nói rằng: Thần chúng ta đã phó Sam-sôn vào tay chúng ta, là kẻ thù nghịch chúng ta. 24 Dân sự vừa thấy người, cũng cất tiếng ngợi khen thần mình, mà rằng: Thần chúng ta đã phó kẻ thù nghịch vào tay chúng ta, là kẻ đã phá hại xứ chúng ta, và đã giết biết bao nhiêu người! 25 Đương khi lòng rất hớn hở, chúng la lên rằng: Hãy gọi Sam-sôn, để hắn làm trò vui cho chúng ta. Vậy, chúng dẫn Sam-sôn ở ngục đến, rồi người làm trò trước mặt chúng. Người ta đã để người đứng giữa các cột; 26 Sam-sôn bèn nói cùng đứa trẻ nắm tay mình rằng: Hãy buông ta, và để cho ta rờ đến các cột đỡ chịu cái đền, hầu cho ta dựa vào đó. 27 Vả, đền đầy những người nam người nữ, và hết thảy các quan trưởng Phi-li-tin đều ở đó; tại trên sân mái đền cũng có độ gần ba ngàn người nam và nữ xem Sam-sôn làm trò.
28 Bấy giờ, Sam-sôn kêu cầu Đức Giê-hô-va, mà rằng: Chúa Giê-hô-va ôi! Xin Ngài nhớ lại tôi. Hỡi Đức Chúa Trời! Xin ban sức lực cho tôi chỉ lần nầy mà thôi, hầu cho tôi báo thù dân Phi-li-tin về sự mất hai con mắt tôi. 29 Sam-sôn vớ lấy hai cây cột ở chính giữa đỡ chịu cái đền, một cây ở bên hữu và một cây ở bên tả, nhận vào, mà rằng: Nguyện tôi chết chung với dân Phi-li-tin! Đoạn, người ráng hết sức, xô hai cây cột, đền đổ xuống trên các quan trưởng và cả dân sự ở đó. 30 Ấy vậy, trong lúc chết, Sam-sôn giết nhiều người hơn là giết trong khi còn sống. 31 Kế đó, anh em người và cả nhà cha người đi xuống, đem thây người về, chôn tại giữa Xô-rê-a và Ê-ta-ôn, trong mộ của Ma-nô-a, cha người. Sam-sôn làm quan xét trong Y-sơ-ra-ên hai mươi năm.

16

Sam-sôn Ỡt Pỡ Vil Casa

1Bữn muoi tangái ễn Sam-sôn loŏh tễ vil Lê-hi ễ pỡq chu vil Casa. Tâng vil Casa, án ramóh muoi noaq mansễm chếq tỗ; chơ án mut bếq cớp mansễm ki. 2Cũai Casa dáng Sam-sôn ỡt pỡ ntốq ki. Ngkíq alới ỡt lavíng crŏ́q bân ngoah toong viang vil nheq sadâu ễ cỗp án. Tỗp alới ỡt rangiac nheq sadâu, cớp chanchớm neq: “Tỗp hái cóq acoan toau toâq poang tarưp, chơ hái bữn cachĩt án.”
3Ma Sam-sôn bếq toâq muoi mpứt sâng. Chơ án yuor cớp âc ngoah toong viang vil, dếh bar ntreh tanũl cớp rakêng toong, acŏ́q dỗl dững pỡ anũol cóh choâng vil Hep-rôn.

Sam-sôn Cớp Niang Dali-la

4Vớt ki, Sam-sôn ayooq muoi noaq mansễm ramứh Dali-la. Niang ki ỡt tâng avúng cóh Sô-réc. 5Bữn sỡng náq puo tỗp Phi-li-tin pỡq ramóh Dali-la cớp pai neq: “Yỗn mới achũor Sam-sôn cớp blớh án, cỗ nŏ́q án bữn rêng lứq. Cớp táq nŏ́q têq hếq riap cớp bữn chŏ́q án. Chơ tỗp hếq dũ náq ễ yỗn mới práq, muoi noaq muoi ngin muoi culám ŏ́c.”
6Ngkíq Dali-la pai chóq Sam-sôn neq: “Sễq mới atỡng yỗn cứq dáng samoât, cỗ nŏ́q mới bữn rêng lứq? Khân bữn cũai ễ chŏ́q mới, cóq táq nŏ́q yỗn mới ŏ́q rêng?”
7Sam-sôn ta‑ỡi: “Khân chŏ́q cứq toâq tapul ntreh samữ parlo tamĩang tamái yũah khỗ, ki cứq ŏ́q rêng noâng, cỡt riang cũai canŏ́h tê.”
8Chơ máh puo cũai Phi-li-tin ĩt tapul ntreh samữ parlo tamĩang tamái tỡ yũah khỗ, chơ yỗn pỡ Dali-la. Ngkíq Dali-la chŏ́q Sam-sôn. 9Ma Dali-la khoiq ớn muoi tỗp samiang ỡt crŏ́q tâng clống cheq ki; chơ án cu‑ỗi neq: “Sam-sôn! Tỗp Phi-li-tin toâq láh!”
 Ma Sam-sôn catũaq samữ ta-ŏh nheq, rachũan ariang ũih cat. Cỗ tễ ranáq nâi, cũai Phi-li-tin tỡ bữn dáng raloaih Sam-sôn bữn rêng tễ léq.
10Vớt ki, Dali-la pai chóq Sam-sôn ễn: “Mới phếq cứq, cớp táq ntỡng lauq! Sễq mới atỡng cứq, táq nŏ́q têq chŏ́q mới?”
11Sam-sôn atỡng án: “Khân noau chŏ́q cứq toâq panũar tamái tỡ bữn ĩt tâc yũah, rêng cứq pứt nheq, chơ cứq cỡt machớng cũai canŏ́h tê.”
12Ngkíq Dali-la ĩt panũar tamái lứq tỡ bữn tâc yũah; chơ án chŏ́q Sam-sôn, dếh cu‑ỗi neq: “Sam-sôn! Tỗp Phi-li-tin toâq láh!”
 Bữn máh samiang ỡt acoan ễ cỗp Sam-sôn tâng muoi clống canŏ́h. Ma Sam-sôn catũaq panũar ki ta-ŏh sĩa.
13Chơ Dali-la pai chóq Sam-sôn neq: “Mới noâng phếq cứq! Sễq mới atỡng cứq nứng, táq nŏ́q têq chŏ́q mới yỗn tỡ bữn racláh?”
 Sam-sôn atỡng án: “Khân mới ĩt sóc cứq tapul lansũa, chơ tan cớp catếh toâq pưm yỗn khâm, ki cứq ŏ́q rêng, cớp cỡt machớng cũai canŏ́h tê.”
14Dali-la anoam Sam-sôn yỗn bếq langêt. Chơ án ĩt sóc Sam-sôn tapul lansũa, tan cớp catếh toâq pưm yỗn khâm lứq, cớp cu‑ỗi neq: “Sam-sôn! Tỗp Phi-li-tin toâq láh!”
 Sam-sôn yuor tayứng, chơ âc pưm aloŏh cớp catớq priei ta-ŏh nheq.
15Dali-la pai chóq Sam-sôn neq: “Nŏ́q mới khớn pai mới ayooq cứq? Mới pai lauq sâng. Mới phếq thũ cứq khoiq pái trỗ nâi chơ. Mới tỡ bữn atỡng cứq ŏ́c lứq tễ léq mới bữn rêng.”
16Dali-la blớh níc cu rangái, táq yỗn Sam-sôn sâng ngoâi, toau án sarlốq tâng santoiq Dali-la. 17Parsốt lứq, Sam-sôn atỡng ŏ́c lứq yỗn Dali-la dáng neq: “Cứq tỡ nai cứt sóc tễ tangái mpiq cứq canỡt; mpiq mpoaq cứq khoiq chiau sang cứq yỗn Yiang Sursĩ, yỗn cỡt cũai Nasa-rit. Khân cứt sóc plỡ, rêng cứq pứt toâp, chơ cứq cỡt machớng cũai canŏ́h tê.”
18Tữ Dali-la dáng Sam-sôn atỡng án ŏ́c lứq, ngkíq án cơiq santoiq atỡng máh puo cũai Phi-li-tin neq: “Sễq mơi anhia píh loah muoi trỗ ễn; yuaq Sam-sôn khoiq atỡng ŏ́c lứq yỗn cứq dáng.”
 Ngkíq máh puo píh loah, dững dếh práq hỡ.
19Dali-la yỗn Sam-sôn bếq tacỗl tâng nlu án toau langêt. Chơ án arô muoi noaq samiang yỗn toâq cứt tapul lansũa sóc Sam-sôn. Moâm ki án acứr amoaih Sam-sôn yỗn tamỡ, ma Sam-sôn ŏ́q rêng noâng. 20Dali-la cu‑ỗi neq: “Sam-sôn! Tỗp Phi-li-tin toâq láh!”
 Yóiq toâp Sam-sôn yuor, cớp án chanchớm neq: “Cứq yuor pỡq ien khễ ariang tễ nling sĩa.”
 Ma án tỡ bữn dáng Yiang Sursĩ tỡ bữn ỡt noâng cớp án.
21Tỗp Phi-li-tin cỗp án, cớp culáiq aloŏh bar ŏ́c moat án. Chơ tỗp alới dững án chu vil Casa cớp clữong án toâq sái-sô sapoan, dếh ễp án yỗn cliet bỗt pỡ cuaq tũ hỡ. 22Ma sóc Sam-sôn ntôm hon loah.

Sam-sôn Cuchĩt

23Puo Phi-li-tin táq rit cha bũi tức toŏng yiang Dacôn, la yiang alới. Tỗp alới ũat cansái neq: “Yiang tỗp hái yỗn hái bữn riap Sam-sôn, la cũai par‑ũal hái.”
24Tữ nheq tữh cũai proai hữm Sam-sôn, tỗp alới khễn yiang alới neq: “Yiang tỗp hái yỗn hái bữn riap cũai par‑ũal hái, la cũai talốh cruang cutễq hái cớp khoiq cachĩt cũai hái sa‑ữi náq.”
25Mứt pahỡm alới sâng bũi hỡr lứq. Chơ alới pai neq: “Dững aloŏh Sam-sôn yỗn táq rayiauq yỗn hái nhêng.”
 Chơ noau dững aloŏh Sam-sôn tễ cuaq tũ, chơ yỗn án táq rayiauq.
 Toâq alới yỗn án tayứng mpứng dĩ máh tanũl,
26án pai chóq cũai tếc án neq: “Sễq mới tếc cứq chu tanũl, cứq yoc ễ caniq.”
27Tâng dống sang nâi bữn cũai mansễm samiang clứng lứq, dếh sỡng náq puo Phi-li-tin hỡ. Tâng mpuol dống tapín bữn cũai mansễm samiang mán pái ngin náq. Tỗp alới nhêng cloân chu Sam-sôn ntôm táq rayiauq.
28Chơ Sam-sôn câu neq: “Ơ Yiang Sursĩ Ncháu Nheq Tữh Cũai ơi! Sễq anhia sanhữ cứq nứng. Ơ Yiang Sursĩ ơi! Sễq anhia yỗn cứq bữn loah rêng muoi trỗ nâi sâng, yuaq cứq ễ carláh dỡq chóq máh cũai Phi-li-tin, cỗ tỗp alới khoiq culáiq bar ŏ́c moat cứq.”
29Ngkíq Sam-sôn yống bar ntreh tanũl ca cloaq dống ki, chơ án cutóng nheq rêng cutớl tanũl bar ntreh, 30cớp án pai neq: “Sễq yỗn cứq cuchĩt muoi prớh cớp tỗp Phi-li-tin nâi.”
 Án cutớl tanũl toau dống sarũq catễt sỡng náq puo cớp máh cũai proai ỡt ngki. Bo án cuchĩt, án bữn cachĩt cũai sa‑ữi hỡn tễ bo án noâng tamoong.
31Tỗp sễm ai cớp cũai tễ dống sũ án toâq ĩt sac án. Chơ alới dững achu, cớp tứp pỡ ntốq noau tứp Manũa mpoaq án, bân mpứng dĩ bar coah vil Sô-ra cớp vil E-satôl. Sam-sôn cỡt cũai rasữq tỗp I-sarel bar chít cumo.