16

Sam-sôn tại Ga-xa. – Người bị Đa-li-la phản nghịch. – Sự qua đời của người

¹ Sam-sôn đi đến Ga-xa, thấy một kỵ nữ ở đó, bèn đi vào nhà nàng. ² Người ta thuật cho dân Ga-xa rằng: Sam-sôn đã đến đây. Chúng bèn vây người và rình giữ trọn đêm tại cửa thành. Cả đêm ấy, chúng giữ yên lặng, mà rằng: Rạng sáng, chúng ta sẽ giết hắn. ³ Sam-sôn ở ngủ cho đến khuya. Lối khuya, người thức dậy, nắm hai cánh cửa thành và hai cây trụ, nhổ nó lên luôn với cây then, vác trên vai, và đem lên chót núi đối ngang Hếp-rôn.
⁴ Sau đó, người yêu mến một người nữ ở trong trũng Sô-réc, tên là Đa-li-la. ⁵ Các quan trưởng Phi-li-tin đến nhà nàng, mà rằng: Hãy ráng dụ dỗ hắn, hầu cho biết bởi đâu hắn có sức mạnh lớn lao kia, và chúng ta phải làm thế nào cho được thắng hơn, trói và bắt hắn phục. Chúng ta ai nấy sẽ thưởng cho nàng mười một trăm miếng bạc. ⁶ Đa-li-la nói cùng Sam-sôn rằng: Tôi xin chàng hãy nói cho tôi biết bởi đâu chàng có sức mạnh lớn lao, và phải dùng chi trói chàng đặng bắt phục chàng? ⁷ Sam-sôn đáp: Nếu người ta trói tôi bằng bảy sợi dây cung tươi và còn ướt, thì tôi sẽ trở nên yếu đuối như một người khác. ⁸ Các quan trưởng Phi-li-tin đem cho Đa-li-la bảy sợi dây tươi và còn ướt, nàng lấy trói người. ⁹ Vả, tại trong phòng ở nhà nàng có binh phục. Nàng nói: Ớ Sam-sôn, người Phi-li-tin xông hãm ngươi! Song người bứt những sợi dây như một sợi chỉ gai đứt khi đụng đến lửa. Như vậy, căn nguyên sức mạnh người chẳng tìm ra được.
¹⁰ Đa-li-la nói cùng Sam-sôn rằng: Nầy chàng đã gạt tôi, nói dối cùng tôi. Xin bây giờ tỏ cho tôi phải lấy chi trói chàng? ¹¹ Người đáp: Nếu người ta cột ta bằng dây lớn mới, chưa hề có ai dùng, thì ta sẽ trở nên yếu như một người khác. ¹² Vậy, Đa-li-la lấy dây lớn mới, trói Sam-sôn, rồi nói rằng: Ớ Sam-sôn, người Phi-li-tin xông hãm ngươi! Vả, có binh đương phục trong một phòng. Nhưng người bứt đứt những sợi dây lớn trói cánh tay, y như một sợi chỉ vậy.
¹³ Đa-li-la nói cùng Sam-sôn rằng: Chàng gạt tôi và nói dối tôi đến bây giờ. Vậy, xin nói cho tôi biết phải trói chàng bằng chi. Người đáp: Nàng cứ dệt bảy lọn tóc thắt của đầu ta vào trong canh chỉ của nàng. ¹⁴ Đa-li-la lấy con sẻ cột chặt lại, rồi la rằng: Ớ Sam-sôn, người Phi-li-tin xông hãm ngươi! Nhưng người thức dậy, nhổ con sẻ của khung cửi ra luôn với canh chỉ.
¹⁵ Bấy giờ, nàng mới nói rằng: Làm sao chàng nói được rằng: Tôi yêu nàng! Bởi vì lòng chàng chẳng thành cùng tôi? Chàng đã gạt tôi ba lần, và chẳng nói cho tôi biết bởi đâu có sức lực lớn của chàng. ¹⁶ Mỗi ngày nàng lấy câu hỏi ghẹo lòng rối trí người, đến đỗi người bị tức mình hòng chết. ¹⁷ Người bèn tỏ hết sự lòng mình mà rằng: Dao cạo chẳng hề đưa qua đầu ta, vì từ trong lòng mẹ, ta đã làm người Na-xi-rê cho Đức Chúa Trời. Nếu ta bị cạo, sức lực ta sẽ lìa khỏi ta, ta tất trở thành yếu như người khác. ¹⁸ Đa-li-la thấy người đã tỏ hết sự lòng cho mình, sai mời các quan trưởng Phi-li-tin, mà rằng: Lần nầy hãy lên, vì hắn đã tỏ hết sự lòng cho tôi. Vậy, các quan trưởng Phi-li-tin đi lên nhà nàng, đem bạc trong tay. ¹⁹ Nàng khiến Sam-sôn nằm ngủ trên đầu gối mình, gọi một người, biểu cạo bảy mé tóc trên đầu chàng. Như vậy, nàng khởi làm khốn khổ người, sức lực bèn lìa khỏi người. ²⁰ Bấy giờ nàng nói: Ớ Sam-sôn, người Phi-li-tin xông hãm ngươi! Người thức dậy mà rằng: Ta sẽ ra như các lần trước, và gỡ mình cho thoát khỏi tay chúng nó! Nhưng người chẳng biết rằng Đức Giê-hô-va đã lìa khỏi mình. ²¹ Người Phi-li-tin bắt người, khoét con mắt, đem xuống Ga-xa, rồi trói người bằng dây đồng đậu đôi, và bắt người phải xay cối trong ngục.
²² Song tóc người đã bị cạo khởi mọc lại. ²³ Vả, các quan trưởng Phi-li-tin nhóm lại đặng dâng của tế lễ lớn cho Đa-gôn, thần của họ, và đặng vui mừng nhau. Chúng nói rằng: Thần chúng ta đã phó Sam-sôn vào tay chúng ta, là kẻ thù nghịch chúng ta. ²⁴ Dân sự vừa thấy người, cũng cất tiếng ngợi khen thần mình, mà rằng: Thần chúng ta đã phó kẻ thù nghịch vào tay chúng ta, là kẻ đã phá hại xứ chúng ta, và đã giết biết bao nhiêu người! ²⁵ Đương khi lòng rất hớn hở, chúng la lên rằng: Hãy gọi Sam-sôn, để hắn làm trò vui cho chúng ta. Vậy, chúng dẫn Sam-sôn ở ngục đến, rồi người làm trò trước mặt chúng. Người ta đã để người đứng giữa các cột; ²⁶ Sam-sôn bèn nói cùng đứa trẻ nắm tay mình rằng: Hãy buông ta, và để cho ta rờ đến các cột đỡ chịu cái đền, hầu cho ta dựa vào đó. ²⁷ Vả, đền đầy những người nam người nữ, và hết thảy các quan trưởng Phi-li-tin đều ở đó; tại trên sân mái đền cũng có độ gần ba ngàn người nam và nữ xem Sam-sôn làm trò.
²⁸ Bấy giờ, Sam-sôn kêu cầu Đức Giê-hô-va, mà rằng: Chúa Giê-hô-va ôi! Xin Ngài nhớ lại tôi. Hỡi Đức Chúa Trời! Xin ban sức lực cho tôi chỉ lần nầy mà thôi, hầu cho tôi báo thù dân Phi-li-tin về sự mất hai con mắt tôi. ²⁹ Sam-sôn vớ lấy hai cây cột ở chính giữa đỡ chịu cái đền, một cây ở bên hữu và một cây ở bên tả, nhận vào, mà rằng: Nguyện tôi chết chung với dân Phi-li-tin! Đoạn, người ráng hết sức, xô hai cây cột, đền đổ xuống trên các quan trưởng và cả dân sự ở đó. ³⁰ Ấy vậy, trong lúc chết, Sam-sôn giết nhiều người hơn là giết trong khi còn sống. ³¹ Kế đó, anh em người và cả nhà cha người đi xuống, đem thây người về, chôn tại giữa Xô-rê-a và Ê-ta-ôn, trong mộ của Ma-nô-a, cha người. Sam-sôn làm quan xét trong Y-sơ-ra-ên hai mươi năm.

16

Saem^sanx Yiem Gaasaa Zingh

¹Maaih hnoi Saem^sanx mingh Gaasaa Zingh. Yiem wuov ninh buatc dauh maaic sin nyei m'sieqv dorn ziouc bieqc mingh caux ninh bueix. ²Maaih mienh mbuox Gaasaa Zingh nyei mienh, “Saem^sanx daaih taux naaiv daaih aqv.” Ninh mbuo ziouc mingh weih jienv wuov norm dorngx, ziangh muonz yaac yiem zingh gaengh zuov. Ninh mbuo ziangh muonz sekv-sekv nyei zuov, laanh mbuox laanh, “Mbuo zuov taux lungh njang ziouc daix ninh aqv.”
³Mv baac Saem^sanx bueix taux ndaamv muonz, ziouc jiez sin daaih zorqv zingh gaengh caux i bung gaengh zouc, liemh gaengh sorn baeng cuotv daaih an jienv mba'dauh ndaam jienv mingh taux He^mbo^lon Zingh doix-ngaanc nyei mbong-ningv.

Saem^sanx Caux Nde^li^laa

⁴Nqa'haav Saem^sanx aengx hnamv dauh yiem Solekv Horngz nyei sieqv, mbuox heuc Nde^li^laa. ⁵Fi^li^saa^die Mienh nyei jien mingh lorz wuov dauh m'sieqv dorn gorngv mbuox ninh, “Tov mangc gaax haih nduov duqv Saem^sanx bun meih hiuv duqv ninh nyei domh qaqv yiem haaix daaih. Yie mbuo oix zuqc longc haaix nyungc za'eix cingx daaih haih hingh ninh, haih ndoh duqv ninh jienv, bun ninh maiv henv. Yie mbuo laengz yietc dauh bun hietc joih⚓ nyaanh meih.”
⁶Nde^li^laa ziouc gorngv mbuox Saem^sanx, “Tov mbuox yie maah! Meih nyei qaqv ndongc naaic henv, hnangv haaix nor ndoh duqv meih jienv meih cingx maiv henv?”
⁷Saem^sanx dau, “Se gorngv mienh longc siec diuh maiv gaengh nqaai nyei juang-zinx hlaang ndoh jienv yie, yie ziouc mau njiec hnangv dauh dauh pou-tong nyei m'jangc dorn nor.”
⁸Fi^li^saa^die Mienh nyei jien ziouc dorh siec diuh maiv gaengh nqaai nyei juang-zinx hlaang daaih bun wuov dauh m'sieqv dorn. Ninh yaac longc ndoh jienv Saem^sanx. ⁹Maaih mienh bingx jienv gu'nyuoz nyei yietc qongx biauv. Wuov dauh m'sieqv dorn ziouc gorngv, “Saem^sanx aah! Fi^li^saa^die Mienh daaih zorqv meih aqv!” Saem^sanx ziouc cutv dangx juang-zinx hlaang ndongc cutv dangx douz buov jiex nyei hlaang nor. Ninh nyei qaqv yiem haaix daaih corc maiv gaengh maaih haaix dauh hiuv.
¹⁰Nde^li^laa ziouc gorngv mbuox Saem^sanx, “Meih kungx jatv yie, gorngv-baeqc nduov yie hnangv. Mbuox yie maah? Oix zuqc longc haaix nyungc za'eix cingx haih ndoh duqv meih jienv?” ¹¹Saem^sanx dau Nde^li^laa, “Se gorngv zorqv maiv gaengh longc jiex nyei siang-hlaang ndoh yie, yie ziouc mau hnangv dauh dauh pou-tong nyei mienh nor.”
¹²Nde^li^laa ziouc longc siang-hlaang ndoh jienv ninh. Maaih mienh bingx jienv yiem gu'nyuoz nyei yietc qongx gen. Nde^li^laa gorngv, “Saem^sanx aah! Fi^li^saa^die Mienh daaih zorqv meih aqv loh!” Saem^sanx ziouc cutv ndoh buoz nyei hlaang dangx, hnangv cutv suix dangx nor.
¹³Nde^li^laa ziouc gorngv Saem^sanx, “Taux ih zanc meih kungx jatv yie, gorngv-baeqc nduov yie hnangv. Mbuox yie maah! Oix zuqc longc haaix nyungc za'eix cingx daaih haih ndoh duqv meih jienv?”
Saem^sanx ziouc gorngv mbuox Nde^li^laa, “Se gorngv meih zorqv siec gouv yie nyei mba'biei zorpc jienv suix ndatv aengx longc ding ding jienv zietc nyei, yie ziouc mau hnangv dauh dauh pou-tong nyei m'jangc dorn.” ¹⁴Ninh m'njormh jienv nyei ziangh hoc, Nde^li^laa ziouc zorqv Saem^sanx nyei siec gouv mba'biei zorpc jienv suix ndatv daaih aengx longc ding ding jienv zietc nyei.
Nde^li^laa aengx gorngv, “Saem^sanx aah! Fi^li^saa^die Mienh daaih zorqv meih aqv loh!” Saem^sanx ziouc nyie daaih baeng cuotv ding, ndatv ndie nyei jaa-sic caux jienv suix mingh nzengc.
¹⁵Nde^li^laa ziouc gorngv Saem^sanx, “Meih fungc haih gorngv, ‘Meih hnamv yie.’ Meih zungv maiv bungx hnyouv gorngv zien mbuox yie. Meih nduov yie duqv buo nzunc aqv, maiv mbuox yie meih nyei domh qaqv yiem haaix daaih.” ¹⁶Nde^li^laa hnoi jiex hnoi ceuv-faanh jienv ninh yiem, taux Saem^sanx youx gau oix daic haic aqv.
¹⁷Saem^sanx ziouc zorqv yiem ninh nyei hnyouv nyei yietc zungv waac gorngv nzengc mbuox Nde^li^laa. Ninh gorngv, “Yie maiv gaengh teix jiex yie nyei m'nqorngv, weic zuqc yie yiem maa nyei ga'sie cuotv seix daaih yie benx Tin-Hungh nyei ⟨Naasi Mienh.⟩ Se gorngv teix yie nyei mba'biei, yie nyei qaqv ziouc nzengc. Yie aengx mau hnangv dauh dauh pou-tong nyei m'jangc dorn.”
¹⁸Nde^li^laa buatc Saem^sanx zorqv nzengc yiem hnyouv bingx jienv nyei sic mbuox ninh mi'aqv. Ninh ziouc paaiv mienh mingh heuc Fi^li^saa^die Mienh nyei jien, “Tov meih mbuo aengx daaih nzunc, weic zuqc ninh zorqv nyungc-nyungc mbuox nzengc yie mi'aqv.” Fi^li^saa^die Mienh ziouc dorh jienv nyaanh daaih lorz Nde^li^laa. ¹⁹Nde^li^laa ziouc bun Saem^sanx nzomz jienv ninh nyei camh zuih m'njormh. Ninh ziouc heuc dauh mienh daaih teix Saem^sanx nyei siec gouv mba'biei. Nde^li^laa ziouc jiez gorn nqamv Saem^sanx. Saem^sanx nyei qaqv yaac nzengc mi'aqv.
²⁰Nde^li^laa ziouc gorngv, “Saem^sanx aah! Fi^li^saa^die Mienh daaih zorqv meih aqv loh!”
Saem^sanx nyie daaih ziouc yiem hnyouv hnamv, “Yie aengx hnangv da'hnaav nzunc nor zungx qaqv ziouc biaux ndutv mingh.” Mv baac ninh maiv hiuv duqv Ziouv leih nqoi ninh mi'aqv.
²¹Fi^li^saa^die Mienh ziouc zorqv jienv ninh aengx gueix cuotv ninh nyei m'zing ziouc dorh ninh njiec taux Gaasaa Zingh. Ninh mbuo longc dongh siqv limc kaux jienv ninh, bun ninh yiem loh gu'nyuoz morc mbuonv. ²²Mv baac yiem ninh nyei mba'biei zuqc teix liuz, ninh nyei mba'biei manc-manc ndaauv daaih.

Saem^sanx Guei Seix

²³Fi^li^saa^die Mienh nyei jien gapv zunv daaih oix domh ziec ninh mbuo nyei Ndaagon zienh, yaac oix njien-youh nyei zoux weic zuqc ninh mbuo gorngv, “Mbuo nyei zienh tengx zorqv mbuo nyei win-wangv, Saem^sanx, jiu bun yiem mbuo nyei buoz-ndiev mi'aqv.”
²⁴Zuangx mienh yietv buatc Saem^sanx ninh mbuo ceng ninh mbuo nyei zienh, gorngv,
“Mbuo nyei zienh zorqv mbuo nyei win-wangv,
dongh baaic waaic mbuo nyei deic-bung
yaac daix daic mbuo nyei mienh camv haic wuov dauh,
jiu bun yiem mbuo nyei buoz-ndiev.”
²⁵Ninh mbuo zoux jorm, nauc nyitc nyei ziangh hoc ninh mbuo gorngv, “Mingh dorh Saem^sanx daaih zoux kuh mangc nyei sic bun yie mbuo mangc maah!” Ninh mbuo ziouc heuc mienh mingh wuov loh dorh Saem^sanx cuotv daaih. Saem^sanx ziouc yiem ninh mbuo nyei nza'hmien zoux kuh mangc nyei sic bun ninh mbuo mangc. Ninh mbuo bun ninh yiem i norm ndiouh mbu'ndongx.
²⁶Saem^sanx ziouc gorngv mbuox ken ninh wuov dauh dorn, “Tov dorh yie mingh yiem biauv-dungz ndiouh weic bun yie bueic wuov ndiouh.” ²⁷Wuov norm biauv gu'nyuoz maaih m'jangc m'sieqv buangv nzengc. Fi^li^saa^die Mienh nyei jien yietc zungv yaac yiem wuov. Yiem biauv-ngorh gu'nguaaic⚓ corc aengx maaih m'jangc, m'sieqv leih maiv go buo cin dauh mangc Saem^sanx zoux kuh mangc nyei sic. ²⁸Saem^sanx ziouc daux gaux tov Ziouv, “O Ziouv Tin-Hungh aah! Tov jangx taux yie. O Tin-Hungh aah! Tov ceix naaiv nduqc nzunc qaqv bun yie, weic yie nyei i maengx m'zing zoux yietc nzunc jaauv win bun Fi^li^saa^die Mienh.” ²⁹Saem^sanx ziouc sung buoz qam jienv biauv mbu'ndongx gauh longc jienv jiex wuov deix i norm dungz-ndiouh, yaac maan jienv dungz-ndiouh. Mbiaauc jieqv buoz maan norm ndiouh, zaaix jieqv buoz maan norm. ³⁰Saem^sanx gorngv, “Tov! bun yie caux Fi^li^saa^die Mienh yietc njiec daic aqv!” Ninh ziouc longc nzengc qaqv fongv wuov deix i norm biauv-dungz ndiouh. Biauv ziouc mbaang, ndapv daic yiem biauv nyei yietc zungv jien caux zuangx mienh. Hnangv naaic Saem^sanx daic nyei ziangh hoc ninh daix daic nyei mienh gauh camv ninh ziangh jienv nyei ziangh hoc daix nyei.
³¹Saem^sanx nyei youz caux ninh nyei biauv zong mienh yietc zungv ziouc mingh zorqv ninh nyei sei dorh nzuonx mingh zangx yiem Solaa caux Etc^taa^on mbu'ndongx, ninh nyei die, Maa^no^aa, nyei zouv. Saem^sanx zoux domh jien dorh I^saa^laa^en Mienh nyic ziepc hnyangx.