22

¹ Danh tiếng tốt còn hơn tiền của nhiều;
Và ơn nghĩa quí hơn bạc và vàng.
² Kẻ giàu và người nghèo đều gặp nhau;
Đức Giê-hô-va đã dựng nên cả hai.
³ Người khôn ngoan thấy điều tai vạ, và ẩn mình;
Nhưng kẻ ngu muội cứ đi luôn, và mắc phải vạ.
⁴ Phần thưởng của sự khiêm nhượng và sự kính sợ Đức Giê-hô-va,
Ấy là sự giàu có, sự tôn trọng, và mạng sống.
⁵ Trong đường kẻ gian tà có gai chông và cái bẫy;
Ai gìn giữ linh hồn mình sẽ cách xa nó.
⁶ Hãy dạy cho trẻ thơ con đường nó phải theo;
Dầu khi nó trở về già, cũng không hề lìa khỏi đó.
⁷ Người giàu quản hạt kẻ nghèo;
Kẻ nào mượn là tôi tớ của kẻ cho mượn.
⁸ Kẻ nào gieo sự bất công sẽ gặt điều tai họa;
Và cây roi thạnh nộ nó sẽ bị gãy đi.
⁹ Người nào có mắt từ thiện sẽ được phước;
Vì người ban bánh mình cho kẻ nghèo khó.
¹⁰ Hãy đuổi kẻ nhạo báng ra, thì sự cãi lẫy cũng sẽ đi;
Điều tranh cạnh và sự sỉ nhục sẽ hết.
¹¹ Ai ái mộ lòng thánh sạch,
Và có duyên nơi môi miệng mình, sẽ được vua làm bạn nghĩa.
¹² Mắt của Đức Giê-hô-va coi giữ người có tri thức;
Nhưng Ngài đánh đổ lời kẻ gian tà.
¹³ Kẻ biếng nhác nói: Có con sư tử ở ngoài đó;
Tôi sẽ bị giết tại giữa đường.
¹⁴ Miệng của dâm phụ vốn là một cái hố sâu;
Ai bị Đức Giê-hô-va giận sẽ sa ngã vào đó.
¹⁵ Sự ngu dại vốn buộc vào lòng con trẻ;
Song roi răn phạt sẽ làm cho sự ấy lìa xa nó.
¹⁶ Người nào hà hiếp kẻ nghèo ắt sẽ làm cho nó giàu có;
Và ai cho kẻ giàu có chỉ làm cho người sa vào sự thiếu thốn.

¹⁷ Hãy lắng tai nghe lời kẻ khôn ngoan,
Khá chuyên lòng con về sự tri thức ta.
¹⁸ Vì nếu con gìn giữ nó trong lòng con,
Lập nó ở chung nhau trên môi miệng con, thì ấy thật một sự tốt đẹp.
¹⁹ Ngày nay ta đã dạy cho con hiểu biết các điều đó,
Để con có lòng tin cậy Đức Giê-hô-va.
²⁰ Ta há chẳng có chép cho con
Những điều tốt về mưu luận và về tri thức sao,
²¹ Để làm cho con biết sự quả quyết của lời chân lý,
Hầu cho con lấy lời thật mà đáp lại với những người sai con?

²² Chớ bóc lột kẻ nghèo, bởi vì họ nghèo,
Cũng đừng hà hiếp người khốn khổ nơi cửa thành;
²³ Vì Đức Giê-hô-va sẽ binh vực duyên cớ của họ,
Và đoạt lấy sự sống của kẻ có cướp lột họ.
²⁴ Chớ làm bạn với người hay giận;
Chớ giao tế cùng kẻ cường bạo,
²⁵ E con tập theo đường lối nó,
Và linh hồn con bị bẫy hãm hại chăng.
²⁶ Chớ đồng bọn cùng những kẻ giao tay nhau,
Hoặc cùng kẻ bảo lãnh nợ:
²⁷ Nếu con không có gì trả,
Cớ sao con muốn chúng đoạt lấy cái giường con đi?
²⁸ Chớ dời đi các mộc giới cũ,
Mà tổ phụ con đã dựng.
²⁹ Con có thấy người nào siêng năng trong công việc mình chăng?
Người ấy hẳn sẽ đứng ở trước mặt các vua, chớ chẳng phải ở trước mặt người hèn hạ đâu.

22

¹Danh tiếng tốt quý hơn tiền của nhiều,
Còn ân huệ quý hơn bạc vàng.
²Kẻ giàu và người nghèo đều gặp nhau;
Đức Giê-hô-va đã dựng nên cả hai.
³Người khôn khéo thấy trước tai họa và ẩn mình,
Nhưng kẻ khờ dại cứ lao tới và mang họa.
⁴Phần thưởng cho sự khiêm nhường và kính sợ Đức Giê-hô-va
Là sự giàu có, tôn trọng và sự sống.
⁵Trên đường kẻ gian tà có gai chông và cạm bẫy;
Ai gìn giữ linh hồn mình phải tránh xa nó.
⁶Hãy dạy cho trẻ thơ con đường nó phải theo,
Để khi trở về già, nó cũng không lìa khỏi đó.
⁷Người giàu cai trị kẻ nghèo,
Ai vay mượn là đầy tớ của kẻ cho vay mượn.
⁸Kẻ gieo bất công chắc chắn sẽ gặt tai họa,
Và cây roi thịnh nộ của hắn sẽ bị gãy.
⁹Người có mắt nhân lành sẽ được phước,
Vì người lấy bánh của mình cho người nghèo khó.
¹⁰Hãy đuổi kẻ nhạo báng, thì sự cãi lẫy cũng sẽ ra đi;
Sự tranh cãi và lăng nhục sẽ chấm dứt.
¹¹Ai yêu tấm lòng trong sạch và môi miệng nhân hậu,
Sẽ được làm bạn của vua.
¹²Mắt của Đức Giê-hô-va trông nom người có tri thức,
Nhưng Ngài đánh đổ lời của kẻ gian tà.
¹³Kẻ lười biếng nói: “Có con sư tử ở ngoài đó!
Tôi sẽ bị giết giữa đường!”
¹⁴Miệng của dâm phụ là một cái hố sâu;
Ai bị Đức Giê-hô-va nổi giận sẽ rơi vào đó.
¹⁵Sự ngu dại buộc vào lòng con trẻ,
Nhưng roi răn dạy sẽ làm cho điều ấy lìa xa nó.
¹⁶Kẻ áp bức người nghèo để làm giàu cho mình,
Cũng như kẻ tặng cho người giàu,
Đều dẫn đến sự nghèo thiếu.

Lời của người khôn ngoan

¹⁷Hãy lắng tai nghe lời người khôn ngoan,
Hãy chú tâm vào sự tri thức của ta.
¹⁸Vì con sẽ vui thích khi giữ nó trong lòng,
Và tập trung nó trên đôi môi con.
¹⁹Ngày nay ta đã dạy cho con hiểu biết các điều đó,
Để con có lòng tin cậy Đức Giê-hô-va.
²⁰Chẳng phải ta đã chép cho con
Ba mươi lời khuyên răn và tri thức đó sao?
²¹Nhằm dạy con những lời đúng đắn và chân thật,
Để con lấy lời chân thật mà đáp lại người sai con.

²²Đừng bóc lột người nghèo vì họ nghèo khó,
Cũng đừng hà hiếp người khốn khổ nơi cổng thành;
²³Vì Đức Giê-hô-va sẽ bênh vực lý lẽ của họ,
Và đoạt lấy sự sống của kẻ cướp bóc họ.
²⁴Đừng làm bạn với người hay nổi giận,
Cũng đừng giao du với kẻ hung bạo,
²⁵Kẻo con tập theo đường lối nó,
Và linh hồn con bị mắc bẫy chăng.
²⁶Đừng đồng bọn với những kẻ bắt tay giao kèo,
Hoặc kẻ bảo lãnh nợ;
²⁷Nếu con không có gì để trả,
Chúng sẽ lấy giường con đang nằm!
²⁸Đừng dời các cột mốc ranh giới xưa
Mà tổ phụ con đã dựng.
²⁹Con có thấy người nào siêng năng trong công việc mình chăng?
Người ấy hẳn sẽ phục vụ⚓ các vua,
Chứ chẳng phải phục vụ người tầm thường đâu.