22

1 Danh tiếng tốt còn hơn tiền của nhiều;
 Và ơn nghĩa quí hơn bạc và vàng.
2 Kẻ giàu và người nghèo đều gặp nhau;
 Đức Giê-hô-va đã dựng nên cả hai.
3 Người khôn ngoan thấy điều tai vạ, và ẩn mình;
 Nhưng kẻ ngu muội cứ đi luôn, và mắc phải vạ.
4 Phần thưởng của sự khiêm nhượng và sự kính sợ Đức Giê-hô-va,
 Ấy là sự giàu có, sự tôn trọng, và mạng sống.
5 Trong đường kẻ gian tà có gai chông và cái bẫy;
 Ai gìn giữ linh hồn mình sẽ cách xa nó.
6 Hãy dạy cho trẻ thơ con đường nó phải theo;
 Dầu khi nó trở về già, cũng không hề lìa khỏi đó.
7 Người giàu quản hạt kẻ nghèo;
 Kẻ nào mượn là tôi tớ của kẻ cho mượn.
8 Kẻ nào gieo sự bất công sẽ gặt điều tai họa;
 Và cây roi thạnh nộ nó sẽ bị gãy đi.
9 Người nào có mắt từ thiện sẽ được phước;
 Vì người ban bánh mình cho kẻ nghèo khó.
10 Hãy đuổi kẻ nhạo báng ra, thì sự cãi lẫy cũng sẽ đi;
 Điều tranh cạnh và sự sỉ nhục sẽ hết.
11 Ai ái mộ lòng thánh sạch,
 Và có duyên nơi môi miệng mình, sẽ được vua làm bạn nghĩa.
12 Mắt của Đức Giê-hô-va coi giữ người có tri thức;
 Nhưng Ngài đánh đổ lời kẻ gian tà.
13 Kẻ biếng nhác nói: Có con sư tử ở ngoài đó;
 Tôi sẽ bị giết tại giữa đường.
14 Miệng của dâm phụ vốn là một cái hố sâu;
 Ai bị Đức Giê-hô-va giận sẽ sa ngã vào đó.
15 Sự ngu dại vốn buộc vào lòng con trẻ;
 Song roi răn phạt sẽ làm cho sự ấy lìa xa nó.
16 Người nào hà hiếp kẻ nghèo ắt sẽ làm cho nó giàu có;
 Và ai cho kẻ giàu có chỉ làm cho người sa vào sự thiếu thốn.

17 Hãy lắng tai nghe lời kẻ khôn ngoan,
 Khá chuyên lòng con về sự tri thức ta.
18 Vì nếu con gìn giữ nó trong lòng con,
 Lập nó ở chung nhau trên môi miệng con, thì ấy thật một sự tốt đẹp.
19 Ngày nay ta đã dạy cho con hiểu biết các điều đó,
 Để con có lòng tin cậy Đức Giê-hô-va.
20 Ta há chẳng có chép cho con
 Những điều tốt về mưu luận và về tri thức sao,
21 Để làm cho con biết sự quả quyết của lời chân lý,
 Hầu cho con lấy lời thật mà đáp lại với những người sai con?

22 Chớ bóc lột kẻ nghèo, bởi vì họ nghèo,
 Cũng đừng hà hiếp người khốn khổ nơi cửa thành;
23 Vì Đức Giê-hô-va sẽ binh vực duyên cớ của họ,
 Và đoạt lấy sự sống của kẻ có cướp lột họ.
24 Chớ làm bạn với người hay giận;
 Chớ giao tế cùng kẻ cường bạo,
25 E con tập theo đường lối nó,
 Và linh hồn con bị bẫy hãm hại chăng.
26 Chớ đồng bọn cùng những kẻ giao tay nhau,
 Hoặc cùng kẻ bảo lãnh nợ:
27 Nếu con không có gì trả,
 Cớ sao con muốn chúng đoạt lấy cái giường con đi?
28 Chớ dời đi các mộc giới cũ,
 Mà tổ phụ con đã dựng.
29 Con có thấy người nào siêng năng trong công việc mình chăng?
 Người ấy hẳn sẽ đứng ở trước mặt các vua, chớ chẳng phải ở trước mặt người hèn hạ đâu.

22

  1A good name is to be chosen rather than great riches,
   Loving favor rather than silver and gold.
  2The rich and the poor have this in common,
   The Lordis the maker of them all.
  3A prudent man foresees evil and hides himself,
   But the simple pass on and are punished.
  4By humility and the fear of the Lord
   Are riches and honor and life.
  5Thorns and snares are in the way of the perverse;
   He who guards his soul will be far from them.
  6Train up a child in the way he should go,
   And when he is old he will not depart from it.
  7The rich rules over the poor,
   And the borrower is servant to the lender.
  8He who sows iniquity will reap sorrow,
   And the rod of his anger will fail.
  9He who has a generous eye will be blessed,
   For he gives of his bread to the poor.
  10Cast out the scoffer, and contention will leave;
   Yes, strife and reproach will cease.
  11He who loves purity of heart
   And has grace on his lips,
   The king will be his friend.
  12The eyes of the Lord preserve knowledge,
   But He overthrows the words of the faithless.
  13The lazy man says, “There is a lion outside!
   I shall be slain in the streets!”
  14The mouth of an immoral woman is a deep pit;
   He who is abhorred by the Lord will fall there.
  15Foolishness is bound up in the heart of a child;
   The rod of correction will drive it far from him.
  16He who oppresses the poor to increase his riches,
   And he who gives to the rich, will surely come to poverty.

Sayings of the Wise

  17Incline your ear and hear the words of the wise,
   And apply your heart to my knowledge;
   18For it is a pleasant thing if you keep them within you;
   Let them all be fixed upon your lips,
   19So that your trust may be in the Lord;
   I have instructed you today, even you.
   20Have I not written to you excellent things
   Of counsels and knowledge,
   21That I may make you know the certainty of the words of truth,
   That you may answer words of truth
   To those who send to you?
  22Do not rob the poor because he is poor,
   Nor oppress the afflicted at the gate;
   23For the Lord will plead their cause,
   And plunder the soul of those who plunder them.
  24Make no friendship with an angry man,
   And with a furious man do not go,
   25Lest you learn his ways
   And set a snare for your soul.
  26Do not be one of those who shakes hands in a pledge,
   One of those who is surety for debts;
   27If you have nothing with which to pay,
   Why should he take away your bed from under you?
  28Do not remove the ancient landmark
   Which your fathers have set.
  29Do you see a man who excels in his work?
   He will stand before kings;
   He will not stand before unknown men.