26

¹ Sự vinh hiển không xứng cho kẻ ngu muội,
Như tuyết trong mùa hạ, như mưa trong mùa gặt.
² Như chim sẻ bay đi đây đó, như con én liệng đi,
Lời rủa sả vô cớ cũng vậy, nó chẳng hề xảy đến.
³ Roi nẹt dùng cho ngựa, hàm thiết để cho lừa,
Còn roi vọt dành cho lưng kẻ ngu muội.
⁴ Chớ đáp với kẻ ngu si tùy sự ngu dại nó,
E con giống như nó chăng.
⁵ Hãy đáp với kẻ ngu si tùy sự ngu dại nó,
Kẻo nó khôn ngoan theo mắt nó chăng.
⁶ Kẻ nào cậy kẻ ngu muội đem báo tin,
Chặt chân mình, và uống lấy sự tổn hại.
⁷ Ống chân người què đòng đưa vô dụng;
Câu châm ngôn trong miệng kẻ ngu dại cũng vậy.
⁸ Tôn trọng kẻ ngu muội,
Giống như bỏ cục ngọc vào trong đống đá.
⁹ Câu châm ngôn ở nơi miệng kẻ ngu muội,
Khác nào một cái gai đâm vào tay người say rượu.
¹⁰ Ai mướn người ngu muội và kẻ khách đi qua đường,
Giống như một lính xạ tên làm thương mọi người.
¹¹ Kẻ ngu muội làm lại việc ngu dại mình,
Khác nào con chó đã mửa ra, rồi liếm lại.
¹² Con có thấy người nào khôn ngoan theo mắt nó chăng?
Còn có sự trông cậy cho kẻ ngu muội hơn là cho nó.
¹³ Kẻ biếng nhác nói: Có con sư tử ngoài đường;
Một con sư tử ở trong đường phố.
¹⁴ Kẻ biếng nhác lăn trở trên giường mình,
Khác nào cửa xây trên bản lề nó.
¹⁵ Kẻ biếng nhác thò tay mình trong dĩa,
Lấy làm mệt nhọc mà đem nó lên miệng.
¹⁶ Kẻ biếng nhác tự nghĩ mình khôn ngoan
Hơn bảy người đáp lại cách có lý.
¹⁷ Kẻ nào đi qua đường mà nổi giận về cuộc cãi lẫy không can đến mình,
Khác nào kẻ nắm con chó nơi vành tai.
¹⁸ Người nào phỉnh gạt kẻ lân cận mình,
Rồi nói rằng: Tôi chơi mà!
¹⁹ Khác nào kẻ điên cuồng ném than lửa,
Cây tên, và sự chết.
²⁰ Lửa tắt tại thiếu củi;
Khi chẳng có ai thèo lẻo cuộc tranh cạnh bèn nguôi.
²¹ Than chụm cho than đỏ, và củi để chụm lửa;
Người hay tranh cạnh xui nóng cãi cọ cũng vậy.
²² Lời kẻ thèo lẻo giống như vật thực ngon,
Vào thấu đến tận gan ruột.
²³ Môi miệng sốt sắng và lòng độc ác,
Khác nào bình gốm bọc vàng bạc pha.
²⁴ Kẻ nào ghen ghét, dùng môi miệng nói giả đò,
Nhưng trong lòng nó nuôi sự gian lận;
²⁵ Khi nó nói ngọt nhạt, thì chớ tin;
Vì trong lòng nó có bảy sự gớm ghiếc.
²⁶ Dầu sự ghen ghét ẩn giấu trong tuồng giả bộ,
Sự gian ác nó sẽ bị lộ ra nơi hội chúng.
²⁷ Ai đào hầm sẽ té xuống đó;
Kẻ nào lăn đá, đá sẽ trở đè lại nó.
²⁸ Lưỡi giả dối ghét những kẻ nó đã chà nát;
Và miệng dua nịnh gây điều bại hoại.

26

¹愚昧人得尊榮不相宜，
正如夏天落雪，收割時下雨。
²詛咒不會無故臨到⚓，
正如麻雀掠過，燕子翻飛。
³鞭子是為打馬，轡頭是為勒驢，
刑杖正是為打愚昧人的背。
⁴不要照愚昧人的愚昧話回答他，
免得你與他一樣。
⁵要照愚昧人的愚昧話回答他，
免得他自以為有智慧。
⁶藉愚昧人的手寄信的，
就像砍斷雙腳，喝下殘暴。
⁷箴言在愚昧人的口中，
正如瘸子的腳懸空無用。
⁸將尊榮給愚昧人的，
就像石頭綁在彈弓上。
⁹箴言在愚昧人的口中，
好像荊棘刺入醉漢的手。
¹⁰雇愚昧人的，與雇過路人的，
就像弓箭手射傷任何人。
¹¹愚昧人重複做愚昧之事，
就如狗轉過來吃自己所吐的。
¹²你看見自以為有智慧的人嗎？
愚昧人比他更有指望。
¹³懶惰人說：「道路有猛獅，
街上有壯獅。」
¹⁴懶惰人在床上，
就像門在軸心上轉動一樣。
¹⁵懶惰人把手埋入盤裏，
就是送進口中也覺得累。
¹⁶懶惰人眼看自己
比七個善於應對的人更有智慧。
¹⁷過路時捲入與己無關的紛爭，
好像人揪住狗耳一般。
^18-19人欺騙鄰舍，卻說
「我只是開玩笑而已」，
他就像瘋狂的人拋擲致死的火把和利箭。
²⁰火缺了柴就必熄滅；
無人造謠，紛爭就止息。
²¹好爭吵的人煽動爭端，
就如餘火加炭，火上加柴一樣。
²²造謠者的話如同美食，
深入人的肚腹。
²³火熱的⚓嘴唇，邪惡的心，
好像銀渣包在瓦器上。
²⁴仇敵用嘴唇掩飾，
心裏卻藏着詭詐；
²⁵他用甜言蜜語，你不能相信他，
因為他心中有七樣可憎惡的事。
²⁶他雖用詭詐掩飾怨恨，
他的邪惡必在集會中顯露。
²⁷挖陷坑的，自己必陷在其中；
滾石頭的，石頭反滾在他身上。
²⁸虛謊的舌憎恨他所壓傷的人；
諂媚的口敗壞人的事。