1 Sự vinh hiển không xứng cho kẻ ngu muội, Như tuyết trong mùa hạ, như mưa trong mùa gặt. 2 Như chim sẻ bay đi đây đó, như con én liệng đi, Lời rủa sả vô cớ cũng vậy, nó chẳng hề xảy đến. 3 Roi nẹt dùng cho ngựa, hàm thiết để cho lừa, Còn roi vọt dành cho lưng kẻ ngu muội. 4 Chớ đáp với kẻ ngu si tùy sự ngu dại nó, E con giống như nó chăng. 5 Hãy đáp với kẻ ngu si tùy sự ngu dại nó, Kẻo nó khôn ngoan theo mắt nó chăng. 6 Kẻ nào cậy kẻ ngu muội đem báo tin, Chặt chân mình, và uống lấy sự tổn hại. 7 Ống chân người què đòng đưa vô dụng; Câu châm ngôn trong miệng kẻ ngu dại cũng vậy. 8 Tôn trọng kẻ ngu muội, Giống như bỏ cục ngọc vào trong đống đá. 9 Câu châm ngôn ở nơi miệng kẻ ngu muội, Khác nào một cái gai đâm vào tay người say rượu. 10 Ai mướn người ngu muội và kẻ khách đi qua đường, Giống như một lính xạ tên làm thương mọi người. 11 Kẻ ngu muội làm lại việc ngu dại mình, Khác nào con chó đã mửa ra, rồi liếm lại. 12 Con có thấy người nào khôn ngoan theo mắt nó chăng? Còn có sự trông cậy cho kẻ ngu muội hơn là cho nó. 13 Kẻ biếng nhác nói: Có con sư tử ngoài đường; Một con sư tử ở trong đường phố. 14 Kẻ biếng nhác lăn trở trên giường mình, Khác nào cửa xây trên bản lề nó. 15 Kẻ biếng nhác thò tay mình trong dĩa, Lấy làm mệt nhọc mà đem nó lên miệng. 16 Kẻ biếng nhác tự nghĩ mình khôn ngoan Hơn bảy người đáp lại cách có lý. 17 Kẻ nào đi qua đường mà nổi giận về cuộc cãi lẫy không can đến mình, Khác nào kẻ nắm con chó nơi vành tai. 18 Người nào phỉnh gạt kẻ lân cận mình, Rồi nói rằng: Tôi chơi mà! 19 Khác nào kẻ điên cuồng ném than lửa, Cây tên, và sự chết. 20 Lửa tắt tại thiếu củi; Khi chẳng có ai thèo lẻo cuộc tranh cạnh bèn nguôi. 21 Than chụm cho than đỏ, và củi để chụm lửa; Người hay tranh cạnh xui nóng cãi cọ cũng vậy. 22 Lời kẻ thèo lẻo giống như vật thực ngon, Vào thấu đến tận gan ruột. 23 Môi miệng sốt sắng và lòng độc ác, Khác nào bình gốm bọc vàng bạc pha. 24 Kẻ nào ghen ghét, dùng môi miệng nói giả đò, Nhưng trong lòng nó nuôi sự gian lận; 25 Khi nó nói ngọt nhạt, thì chớ tin; Vì trong lòng nó có bảy sự gớm ghiếc. 26 Dầu sự ghen ghét ẩn giấu trong tuồng giả bộ, Sự gian ác nó sẽ bị lộ ra nơi hội chúng. 27 Ai đào hầm sẽ té xuống đó; Kẻ nào lăn đá, đá sẽ trở đè lại nó. 28 Lưỡi giả dối ghét những kẻ nó đã chà nát; Và miệng dua nịnh gây điều bại hoại.
26
1Lub koob meej muab rau tus uas ruam kuj tsis phim yam nkaus li daus xib daus npu los rau lub caij ntuj kub thiab nag los rau lub caij sau qoob. 2Yog yus tsis tau ua txhaum mas tej lus foom tsis zoo yuav tsis raug ib yam li tus noog piv uas ya mus ya los thiab yam li tus luv uas ya tsis tsaws. 3Rab nplawm siv nplawm nees, txoj xauv siv sam nees luav, mas rab nplawm siv nplawm tus ruam nrob qaum. 4Tsis txhob teb tus ruam raws li nws txojkev ruam tsam ces koj ho zoo nkaus li nws lawm. 5Cia li teb tus ruam raws li nws txojkev ruam, tsam ces nws pom tias nws ntse lawm. 6Tus uas tso tus neeg ruam xa xov kuj yog nws txiav nws kotaw pov tseg thiab haus kev iab kev khwv. 7Tej paj lug uas nyob hauv tus ruam lub qhov ncauj zoo ib yam nkaus li txhais kotaw uas lov dai vias siv tsis tau. 8Tus uas muab koob meej rau tus uas ruam zoo ib yam nkaus li nws muab lub qe zeb hlaws khi rau ntawm txoj roj hmab. 9Tej paj lug uas nyob hauv tus ruam lub qhov ncauj zoo ib yam nkaus li tus pos uas nyob hauv tus qaug cawv txhais tes. 10Tus uas ntiav tus neeg ruam lossis tus uas qaug cawv uas dua kev, kuj zoo ib yam li tus uas tua hneev ywj tua raug txhua leej txhua tus. 11Tus ruam uas ua qhov ruam tag los ua thiab, kuj zoo ib yam nkaus li tus dev uas rov noj nws cov ntuav. 12Koj pom tus uas nws xav hais tias nws ntse los tsis pom? Tseem muaj vam tus uas ruam heev dua li tus ntawd. 13Tus tub nkeeg hais tias, “Muaj tsov ntxhuav nyob tom kev. Muaj tsov ntxhuav nyob ntawm ntug moos.” 14Lub qhov rooj qoj tau mus los ntawm tus npuab rooj li cas, tus tub nkeeg kuj ntxeev luj luam saum nws lub txaj pw ib yam li ntawd. 15Tus tub nkeeg muab txhais tes tsau rau hauv lub phaj, nws nqa txhais tes rau ntawm qhov ncauj txog siav kawg. 16Tus uas tub nkeeg pom tias nws ntse dua xya leej uas teb tau tej lus thoob tsib to nrog. 17Tus uas ntxig ceg rau hauv luag tej lus sib cav sib ceg uas tsis thab raug nws, kuj zoo ib yam li tus uas ntsiab tus dev uas dhia hla mus nplooj ntseg. 18-19Tus uas dag lwm tus lawm los ho hais tias, “Kuv lam tawb koj xwb,” ces kuj zoo yam li tus neeg vwm uas laim hlav hluavtaws thiab tua rab xub thiab kev tuag tawm mus. 20Yog taws tag lawm hluavtaws kuj tuag, thiab yog tsis muaj neeg lis xaiv kuj tseg tsis muaj lus sib cav sib ceg. 21Thee ua rau cub tawg ciaj ncaig vog, thiab taws ua rau nplaim taws ci li cas, tus uas pheej sib cav sib ceg tshum kom muaj lus sib cav sib ceg ib yam li ntawd. 22Tus lig xaiv tej lus zoo yam nkaus tej zaub mov qab qab, uas nkag kiag mus rau hauv plab. 23Daim tawv ncauj npliag lub siab phem kuj zoo yam nkaus li cov kua tshuaj uas muab luam rau lub tais av. 24Tus uas ntxub luag mas nws daim tawv ncuaj zais lus, thiab nws cib nyeej rau nruab siab. 25Thaum nws hais lus mos lus muag tsis txhob ntseeg nws rau qhov ib puas tsav yam⚓ txojkev ntxub ntxaug nyob hauv nws lub siab. 26Txawm yog nws muaj tswvyim npog nws txojkev ntxub ntxaug cia los nws txojkev limhiam yuav tshwm plaws los rau ib tsoom neeg pom. 27Tus uas khawb qhov taub cuab luag, nws yuav poob rau hauv lub qhov ntawd, tus uas dov pob zeb los nws yuav raug pob zeb tais. 28Tus nplaig uas dag, ntxub tus uas nws rhuav tshem, thiab lub ncauj qab rog qab ntse coj kev puam tsuaj los ze.