1 Sự vinh hiển không xứng cho kẻ ngu muội, Như tuyết trong mùa hạ, như mưa trong mùa gặt. 2 Như chim sẻ bay đi đây đó, như con én liệng đi, Lời rủa sả vô cớ cũng vậy, nó chẳng hề xảy đến. 3 Roi nẹt dùng cho ngựa, hàm thiết để cho lừa, Còn roi vọt dành cho lưng kẻ ngu muội. 4 Chớ đáp với kẻ ngu si tùy sự ngu dại nó, E con giống như nó chăng. 5 Hãy đáp với kẻ ngu si tùy sự ngu dại nó, Kẻo nó khôn ngoan theo mắt nó chăng. 6 Kẻ nào cậy kẻ ngu muội đem báo tin, Chặt chân mình, và uống lấy sự tổn hại. 7 Ống chân người què đòng đưa vô dụng; Câu châm ngôn trong miệng kẻ ngu dại cũng vậy. 8 Tôn trọng kẻ ngu muội, Giống như bỏ cục ngọc vào trong đống đá. 9 Câu châm ngôn ở nơi miệng kẻ ngu muội, Khác nào một cái gai đâm vào tay người say rượu. 10 Ai mướn người ngu muội và kẻ khách đi qua đường, Giống như một lính xạ tên làm thương mọi người. 11 Kẻ ngu muội làm lại việc ngu dại mình, Khác nào con chó đã mửa ra, rồi liếm lại. 12 Con có thấy người nào khôn ngoan theo mắt nó chăng? Còn có sự trông cậy cho kẻ ngu muội hơn là cho nó. 13 Kẻ biếng nhác nói: Có con sư tử ngoài đường; Một con sư tử ở trong đường phố. 14 Kẻ biếng nhác lăn trở trên giường mình, Khác nào cửa xây trên bản lề nó. 15 Kẻ biếng nhác thò tay mình trong dĩa, Lấy làm mệt nhọc mà đem nó lên miệng. 16 Kẻ biếng nhác tự nghĩ mình khôn ngoan Hơn bảy người đáp lại cách có lý. 17 Kẻ nào đi qua đường mà nổi giận về cuộc cãi lẫy không can đến mình, Khác nào kẻ nắm con chó nơi vành tai. 18 Người nào phỉnh gạt kẻ lân cận mình, Rồi nói rằng: Tôi chơi mà! 19 Khác nào kẻ điên cuồng ném than lửa, Cây tên, và sự chết. 20 Lửa tắt tại thiếu củi; Khi chẳng có ai thèo lẻo cuộc tranh cạnh bèn nguôi. 21 Than chụm cho than đỏ, và củi để chụm lửa; Người hay tranh cạnh xui nóng cãi cọ cũng vậy. 22 Lời kẻ thèo lẻo giống như vật thực ngon, Vào thấu đến tận gan ruột. 23 Môi miệng sốt sắng và lòng độc ác, Khác nào bình gốm bọc vàng bạc pha. 24 Kẻ nào ghen ghét, dùng môi miệng nói giả đò, Nhưng trong lòng nó nuôi sự gian lận; 25 Khi nó nói ngọt nhạt, thì chớ tin; Vì trong lòng nó có bảy sự gớm ghiếc. 26 Dầu sự ghen ghét ẩn giấu trong tuồng giả bộ, Sự gian ác nó sẽ bị lộ ra nơi hội chúng. 27 Ai đào hầm sẽ té xuống đó; Kẻ nào lăn đá, đá sẽ trở đè lại nó. 28 Lưỡi giả dối ghét những kẻ nó đã chà nát; Và miệng dua nịnh gây điều bại hoại.
26
1Sự vinh hiển không thích hợp cho kẻ ngu dại, Như tuyết giữa mùa hè, như mưa trong mùa gặt. 2Như chim sẻ bay chuyền, như chim én bay liệng; Lời rủa vô cớ cũng vậy, nó sẽ không thành. 3Roi dành cho ngựa, hàm thiếc dùng cho lừa Và roi vọt dành cho lưng kẻ ngu dại. 4Đừng trả lời kẻ ngu dại theo như sự ngu dại của nó; E rằng con cũng như nó chăng. 5Trả lời kẻ ngu dại tùy theo sự ngu dại của nó, Kẻo nó tưởng mình khôn ngoan theo mắt mình. 6Ai nhờ kẻ ngu dại đem tin tức, Giống như tự chặt chân hay nuốt lấy điều hung dữ. 7Châm ngôn trong miệng kẻ ngu dại, Cũng như chân bại vô dụng của người què. 8Ban vinh dự cho kẻ ngu dại, Cũng như cột viên đá vào cái nỏ. 9Châm ngôn trong miệng kẻ ngu dại, Như cái gai đâm vào tay kẻ say rượu. 10Ai mướn một kẻ ngu dại và khách qua đường, Cũng như một người bắn cung gây thương tích mọi người. 11Kẻ ngu dại lặp lại điều ngu xuẩn mình, Khác nào chó ăn lại đồ nó mửa ra. 12Con có thấy một người tự cho mình khôn ngoan theo mắt mình không? Kẻ ngu còn có hy vọng hơn người đó. 13Kẻ lười biếng nói có con sư tử ở ngoài đường, Sư tử ở giữa phố. 14Cửa xoay quanh bản lề thế nào, Kẻ lười biếng trăn trở trên giường thể ấy. 15Kẻ lười biếng chôn tay mình trong đĩa; Nó quá mệt mỏi để đưa tay mình lên miệng. 16Kẻ lười biếng cho mình khôn ngoan, Hơn cả bảy người biết đối đáp thận trọng. 17Người nào đi qua đường mà xen vào chuyện cãi cọ không liên hệ đến mình, Giống như nắm tai con chó. 18Như người điên bắn than lửa, Mũi tên và sự chết, 19Người nào lừa gạt kẻ láng giềng mình rồi lại nói: Tôi chỉ đùa thôi thì cũng như vậy. 20Lửa tắt vì thiếu củi; Nơi nào không có nói hành, chuyện cãi cọ cũng ngưng. 21Như chất than trên than hồng, chất củi vào lửa; Kẻ ưa cãi cọ cũng hay gây tranh cãi như thế. 22Lời của kẻ mách lẻo như miếng bánh ngon, Thấm vào tận lòng dạ. 23Môi miệng vồn vã nhưng tấm lòng gian ác, Khác nào cặn bạc⚓ tráng bình đất. 24Kẻ ghen ghét giả vờ ngoài môi miệng, Nhưng trong lòng mưu sự lừa đảo. 25Khi nó nói ngon ngọt, đừng tin, Vì lòng nó có bảy điều ghê tởm. 26Dù ghen ghét thường được che giấu bằng lừa đảo, Sự gian ác nó sẽ bị tỏ bày nơi hội chúng. 27Kẻ đào hố sẽ sụp xuống hố; Kẻ lăn đá, sẽ bị đá đè trở lại. 28Lưỡi dối trá ghét những kẻ nó chà đạp; Miệng nịnh hót gây ra hủy hoại.