12
Đừng giống như người Pha-ri-xi
1Hàng ngàn người tụ tập đến nỗi dẫm lên nhau. Trước hết Chúa Giê-xu nói chuyện với các môn đệ, “Các con hãy thận trọng về men của người Pha-ri-xi vì họ là những kẻ giả đạo đức.
2Điều gì kín giấu rồi sẽ lộ ra, việc gì bí ẩn rồi cũng bị phơi bày.
3Điều gì các con nói trong tối sẽ được nghe trong ánh sáng, và điều gì các con thì thầm trong phòng kín sẽ được rao to trên nóc nhà.”
Chỉ nên sợ Thượng Đế
4“Ta bảo điều nầy cho các con là bạn hữu ta: Đừng sợ kẻ giết phần xác, rồi không thể làm được gì nữa để hại các con.
5Ta cho các con biết phải sợ ai. Phải sợ Đấng có quyền giết và ném các con vào hỏa ngục. Đó chính là Đấng mà các con phải sợ.
6Năm con chim sẻ tuy chỉ đáng giá hai xu, nhưng Thượng Đế không quên một con nào cả.
7Ngay đến tóc trên đầu các con có bao nhiêu sợi Ngài cũng biết. Đừng sợ, vì các con quí giá hơn chim sẻ nhiều.
Đừng xấu hổ về Chúa Giê-xu
8Ta cho các con biết, hễ ai đứng trước mặt người khác mà nhận rằng mình tin theo ta thì ta đây, là Con Người, sẽ xác nhận trước mặt thiên sứ của Thượng Đế, là người ấy thuộc về ta.
9Còn ai đứng trước mặt người khác mà chối bỏ ta thì ta cũng chối bỏ họ trước các thiên sứ của Thượng Đế.
10Ai nói phạm đến Con Người có thể được tha thứ nhưng ai nói phạm đến Thánh Linh sẽ không được tha đâu.
11Khi các con bị đưa vào các hội đường để trình diện với các lãnh tụ và các nhà cầm quyền thì đừng lo không biết phải tự bênh vực hoặc ăn nói làm sao.
12Lúc đó Thánh Linh sẽ dạy các con những lời gì phải nói.”
Chúa Giê-xu răn dạy về tính tham lam
13Có người trong đám quần chúng thưa với Ngài, “Thưa thầy, xin bảo anh tôi chia cho tôi phần gia sản mà cha chúng tôi đã để lại.”
14Nhưng Chúa Giê-xu nói với anh, “Ai giao cho ta nhiệm vụ phân xử giữa hai anh em của anh?”
15Rồi Chúa Giê-xu dạy dân chúng, “Phải thận trọng và đề phòng mọi hình thức tham lam. Đời sống không phải được đo lường bằng của cải mình nhiều hay ít đâu.”
16Sau đó Ngài kể chuyện nầy: “Người nhà giàu nọ có một số đất đai. Đất đó sinh lợi nhiều lắm.
17Ông ta tự nhủ, ‘Bây giờ ta phải làm sao đây? Vì ta không có đủ chỗ chứa hết hoa màu.’
18Rồi ông bảo, ‘Bây giờ ta sẽ làm thế nầy: Ta sẽ phá hết các kho, xây nhiều cái khác lớn hơn để chứa hết hoa màu và của cải.’
19Rồi ta sẽ tự nhủ rằng, ‘Ta đã trữ đủ mọi vật tốt đủ dùng nhiều năm rồi. Thôi bây giờ hãy nghỉ ngơi, ăn uống và hưởng thụ đi!’
20Nhưng Thượng Đế hỏi người ấy rằng, ‘Anh khờ kia ơi! Nếu đêm nay mạng sống anh sẽ bị cất đi thì ai sẽ hưởng những gì anh đã dành cho mình?’
21Ai tích trữ của cải riêng cho mình mà không giàu có trong Thượng Đế cũng giống như thế.”
Đừng lo lắng
22Chúa Giê-xu dạy các môn đệ, “Ta bảo các con, đừng lo phải ăn gì để sống hay mặc gì để che thân.
23Mạng sống quí trọng hơn thức ăn, thân thể quí trọng hơn quần áo.
24Hãy nhìn loài chim trời. Chúng nó không trồng trọt, chẳng gặt hái, cũng không có vựa kho gì, nhưng Thượng Đế còn nuôi chúng nó. Các con đáng giá hơn chim chóc nhiều.
25Các con không thể lo âu mà làm cho đời mình dài thêm được giây phút nào.
26Nếu ngay trong những việc rất nhỏ các con còn làm không được, thì tại sao lo âu đến những việc lớn?
27Hãy xem loài hoa huệ; chúng nó chẳng vất vả cũng không may mặc gì, nhưng ta cho các con biết là dù vua Sô-lô-môn giàu sang đến đâu đi nữa cũng chưa được mặc đẹp bằng một trong những đóa hoa huệ ấy.
28Hoa cỏ ngoài đồng là loài nay sống mai bị ném vào lửa để chụm mà Thượng Đế còn cho chúng mặc đẹp như thế, thì Ngài lại không mặc đẹp cho các con sao? Đừng quá ít đức tin.
29Đừng luôn bận tâm lo nghĩ phải ăn gì, uống gì, đừng quá lo âu.
30Ai trên đời nầy cũng đều tìm kiếm những thứ ấy, mà Cha các con đã biết các con cần những thứ ấy rồi.
31Nhưng hãy tìm kiếm Nước Trời thì những thứ khác mà các con cần sẽ được ban cho các con.
Đừng trông cậy vào tiền bạc
32Bầy trẻ thơ của ta ơi, đừng sợ, vì Cha các con muốn ban Nước Trời cho các con.
33Hãy bán của cải các con mà phân phát cho người nghèo. Hãy kiếm cho mình ví không mòn, của cải trên thiên đàng không bao giờ cạn, nơi mà kẻ trộm không đánh cắp và mối mọt không hủy hoại.
34Của đâu thì lòng đó.
Lúc nào cũng phải sẵn sàng
35Phải ăn mặc chỉnh tề, sẵn sàng phục vụ, đèn phải thắp sáng lên.
36Phải làm giống như những đầy tớ chờ chủ dự tiệc cưới về. Khi chủ về đến nhà, gõ cửa thì nó liền mở.
37Phúc cho những đầy tớ ấy khi chủ về mà thấy chúng nó chờ đợi mình. Ta bảo thật, chủ sẽ mặc đồ để hầu hạ và bảo đầy tớ ngồi vào bàn, còn chủ sẽ hầu những đầy tớ ấy.
38Phúc cho những đầy tớ như thế khi chủ về, thấy chúng đang chờ mình, dù chờ đến nửa đêm hay khuya hơn.
39Nên nhớ điều nầy: Nếu chủ nhà biết giờ nào kẻ trộm đến thì chắc chắn ông ta không để cho nó lẻn vô nhà mình được.
40Nên các con phải sẵn sàng vì Con Người sẽ đến vào lúc các con không ngờ!”
Ai là đầy tớ tin cẩn?
41Phia-rơ hỏi, “Thưa Chúa, Ngài kể chuyện nầy cho chúng con hay cho tất cả mọi người?”
42Chúa đáp, “Ai là người đầy tớ khôn ngoan và tin cẩn để chủ nhà giao nhiệm vụ phân phát thức ăn cho các đầy tớ khác đúng giờ giấc?
43Khi chủ nhà về, thấy đầy tớ ấy đang làm bổn phận thì nó sẽ có phúc.
44Ta bảo thật, người chủ sẽ chọn người đầy tớ đó để quản lý tất cả tài sản của mình.
45Nhưng nếu tên đầy tớ ấy nghĩ rằng, ‘Chủ ta còn lâu mới về,’ rồi đánh đập các đầy tớ trai và gái khác, xong ăn uống nhậu nhẹt say sưa.
46Ông chủ sẽ về trong khi nó chẳng chuẩn bị và không ngờ đến. Chủ sẽ banh xác nó và tống cổ cho nó cùng chung số phận với những đứa đầy tớ bất tuân khác.
47Người đầy tớ nào đã biết ý chủ mà không chuẩn bị hoặc không thèm làm theo sẽ bị trừng trị nặng hơn!
48Nhưng người đầy tớ nào không biết ý chủ mà làm điều đáng trách thì bị trừng phạt nhẹ hơn. Người nào được cho nhiều thì bị đòi lại nhiều. Người nào được tin cẩn nhiều, thì bị đòi hỏi nhiều hơn.”
Chúa Giê-xu gây chia rẽ
49Ta đến để đốt cháy thế giới và ta mong nó phát hỏa!
50Ta có một lễ báp-têm⚓ phải trải qua, và ta rất băn khoăn cho đến khi lễ ấy xong xuôi.
51Các con tưởng rằng ta đến để mang hòa bình cho thế giới sao? Không, ta đến để phân rẽ thế giới.
52Từ rày về sau, một gia đình năm người sẽ bị phân ly, ba chống hai và hai chống ba.
53Họ sẽ bị chia rẽ: Cha nghịch con trai, con trai nghịch cha, mẹ nghịch con gái và con gái nghịch mẹ, mẹ chồng nghịch con dâu và con dâu nghịch mẹ chồng.
Biết được dấu thời gian
54Sau đó Chúa Giê-xu bảo dân chúng, “Khi thấy mây kéo lên từ hướng Tây, các ngươi bảo, ‘Trời sắp mưa,’ thì quả đúng như thế.
55Khi cảm thấy gió Nam thổi, các ngươi nói, ‘Hôm nay trời sẽ oi bức,’ thì quả đúng thế.
56Nầy kẻ đạo đức giả! Các ngươi biết nhận dạng trời đất mà không nhận ra được những biến chuyển đang xảy ra sao?
Hãy giải quyết vấn đề
57Sao các ngươi không tự nhận biết điều phải?
58Nếu kẻ thù lôi các ngươi ra trước tòa án thì hãy cố gắng giàn xếp với họ đang khi trên đường đi đến tòa. Nếu không, họ sẽ đưa các ngươi ra trước quan tòa, rồi quan tòa giao các ngươi cho chủ ngục và chủ ngục tống giam các ngươi vào tù.
59Ta bảo thật, nếu các ngươi chưa trả hết đồng nợ cuối cùng thì không bước chân ra khỏi tù được đâu.”
12
Lời khuyên và cảnh cáo
1Lúc ấy, dân chúng tụ họp mỗi lúc một đông, hằng ngàn người chen lấn dẫm lên nhau. Chúa Giê-xu quay lại dặn các môn đệ: “Phải đề phòng men của phái Biệt-lập, hạng đạo đức giả!
2Chẳng có gì che giấu mãi, tất cả các điều bí mật đều sẽ công bố cho mọi người.
3Chuyện các con nói ban đêm, người ta sẽ nghe giữa ban ngày. Những lời các con thì thầm trong phòng kín sẽ được loan báo nơi công cộng.⚓
Nên sợ ai?
4“Đừng sợ những người muốn giết các con: họ chỉ có thể giết thể xác, mà không giết được linh hồn.
5Vậy các con phải sợ ai? Phải sợ Thượng Đế, vì Ngài có quyền sinh sát và ném vào hỏa ngục.
6“Năm con chim sẻ chỉ bán được vài xu, nhưng Thượng Đế chẳng quên một con nào.
7Ngài biết cả số tóc trên đầu các con nữa. Vậy đừng lo sợ, vì các con quý hơn chim sẻ.
Xưng nhận và chối bỏ Chúa
8“Ta cho các con biết: Ai công khai xưng mình là môn đệ ta, ta⚓ cũng sẽ công nhận họ trước mặt các thiên sứ của Thượng Đế.
9Còn ai công khai chối bỏ ta, ta cũng sẽ chối bỏ họ trước mặt các thiên sứ.
10Ai xúc phạm đến ta⚓ còn có thể được tha thứ, nhưng ai xúc phạm đến Thánh Linh sẽ chẳng bao giờ được tha.
11Khi các con bị đem ra xét xử trong hội trường, trước mặt các nhà lãnh đạo và cầm quyền, đừng lo phải nói những gì,
12vì đúng lúc đó, Thánh Linh sẽ dạy các con những lời phải nói.”
Ngụ ngôn “Người giàu dại dột”
13Trong đám đông có người lên tiếng: “Thưa Thầy, xin bảo anh tôi chia gia tài cho tôi.”
14Nhưng Chúa Giê-xu đáp: “Ai cử ta làm thẩm phán, phân chia gia tài cho các anh?
15Phải đề phòng, đừng để lòng tham lam lôi cuốn. Vì đời sống con người không cốt ở chỗ giàu có dư dật đâu!”
16Và Chúa kể ngụ ngôn: “Người giàu kia trúng mùa, thu hoạch hoa lợi dư dật.
17Kho lúa quá đầy, không còn chỗ chứa thêm, ông phải suy tính mãi.
18Cuối cùng, ông quyết định: ‘Được rồi, ta sẽ phá nhà kho cũ, xây kho mới lớn hơn. Như thế, sẽ có đủ chỗ chứa tát cả của cải, hoa lợi.
19Xong xuôi, ta sẽ tự nhủ: của cải này có thể tiêu dùng hàng chục năm. Thôi, ta hãy nghỉ ngơi, ăn uống vui chơi!’
20Nhưng Thượng Đế bảo: ‘Ngươi thật dại dột! Tối nay ngươi qua đời, của cải dành dụm đó để cho ai?'
21Người nào lo làm giàu dưới trần gian nhưng nghèo nàn trên Nước Trời cũng dại dột như thế!”
Thượng Đế cung cấp mọi nhu cầu
22Chúa Giê-xu dạy các môn đệ: “Đừng lo âu về vấn đề cơm áo.
23Đời sống không quý hơn cơm nước sao, thân thể không quý hơn quần áo sao?
24Các con xem loài quạ: chúng chẳng gieo, chẳng gặt, cũng chẳng có vựa lẫm lương thực, thế mà chúng vẫn sống, vì Thượng Đế nuôi. Các con còn quý hơn loài chim biết bao!
25Trong các con, có ai lo âu mà kéo dài đời mình thêm được một giờ không?
26Việc nhỏ nhặt đó còn không làm nổi, tại sao các con phải lo âu những việc khác?
27“Các con xem hoa huệ: chúng chẳng làm việc nặng nhọc, cũng chẳng xe tơ kéo chỉ, thế mà giàu có sang trọng như vua Sa-lô-môn cũng không được mặc áo đẹp bằng loài hoa đó.
28Cỏ hoa ngoài đồng là loài sớm nở tối tàn mà Thượng Đế còn cho mặc đẹp như thế, lẽ nào Ngài không cung cấp y phục cho các con đầy đủ sao? Tại sao các con thiếu đức tin đến thế?⚓
29Cũng đừng bận tâm lo nghĩ về cơm ăn áo mặc,
30là những điều dân ngoại đạo mải lo tìm kiếm, vì Cha các con thừa biết nhu cầu của các con,
31Trái lại, phải tìm kiếm Nước của Thượng Đế, Ngài sẽ cung cấp đầy đủ mọi nhu cầu cho các con.
Của cải trên trời
32“Bầy chiên bé nhỏ của ta, đừng lo sợ, vì Cha các con rất vui lòng ban Nước Trời cho các con.
33Các con hãy bán tài sản cứu trợ người nghèo. Hãy sắm cho mình túi không hư, tích trữ tài sản không hao mòn trên trời. Vì trên đó không bị trộm cắp, cũng không có mối mọt làm hư hại.
34Của cải các con để đâu, lòng các con sẽ bị thu hút vào đó.
Sẵn sàng chờ đón Chúa
35“Các con phải mặc áo, thắp đèn,
36như đầy tớ chờ đợi người chủ dự tiệc cưới về, lập tức mở cửa khi chủ gõ.
37Đầy tớ sẽ được khen thưởng nếu chủ trở về thấy sẵn sàng chờ đợi. Chắc chắn chủ sẽ cho ngồi vào bàn, thắt lưng dọn ăn cho họ.
38Dù lúc chiều tối hay nửa đêm,⚓ chủ về nhà thấy họ sẵn sàng, chủ sẽ khen thưởng:
39Các con nên nhớ: Nếu chủ nhà biết trước giờ bọn gian phi đến, hẳn sẽ không bị mất trộm.
40Vậy các con phải sẵn sàng, vì ta⚓ sẽ đến vào giờ các con không ngờ.”
Quản gia trung thành
41Phê-rơ thưa: “Những lời này, Chúa dạy riêng anh em chúng con, hay chung cho mọi người?”
42Chúa Giê-xu đáp: “Ai là quản gia trung thành khôn ngoan, được chủ ủy thác coi sóc người nhà và phân phát thực phẩm cho họ đúng giờ?
43Người ấy sẽ được khen ngợi khi chủ trở về thấy đang làm trọn bổn phận. Chắc chắn chủ sẽ cho cai quản tất cả tài sản mình.
45“Nhưng nếu quản gia tự nhủ: ‘Chủ ta còn lâu mới về!’, rồi hành hạ gia nhân nam nữ, ăn uống say sưa.
46Chủ sẽ trở về trong giờ nó không ngờ! Nó sẽ bị hình phạt nặng nề,⚓ và chịu chung số phận với bọn bất trung.
47Bị phạt nặng như thế, vì nó đã biết ý chủ nhưng không làm, cũng chẳng chuẩn bị sẵn sàng.
48Nhưng người nào không biết mà phạm lỗi, sẽ bị hình phạt nhẹ hơn. Ai được giao cho nhiều, sẽ bị đòi hỏi nhiều, vì trách nhiệm nặng nề hơn.
Xung đột, chia rẽ
49“Ta đến để đem lửa xuống trần gian. Ta mong muốn đám lửa bắt đầu bốc cháy.
50Có một lễ báp-tem đang chờ đợi ta, ta đau xót biết bao cho đến khi chịu xong lễ báp-tem đó!
51“Đừng tưởng ta đến để đem hòa bình cho thế giới. Không, ta đến để chia loài người làm hai.
52Từ đây, một nhà có năm người sẽ chia rẽ chống đối nhau: hai chống ba, và ba chống hai.
53Mâu thuẫn sẽ diễn ra giữa con trai với cha, con gái với mẹ, con dâu với mẹ chồng.”
Dấu hiệu thời đại
54Chúa Giê-xu bảo dân chúng: “Khi thấy mây tụ lại phương Tây, anh em nói trời sắp mưa, và trời mưa thật.
55Khi gió Nam thổi, anh em tiên đoán trời oi bức, quả đúng như thế.
56Hạng đạo đức giả! Anh em rất thạo xem dấu hiệu thời tiết, nhưng sao không tìm hiểu dấu hiệu thời đại?
57Sao không biết tự xét thế nào là đúng?
58“Nếu có việc tranh tụng, nên cố gắng điều đình với đối phương trước khi quá muộn. Nếu không, họ sẽ đưa anh em ra tòa, anh em bị tống giam,
59và ngồi tù cho đến khi trả xong đồng nợ cuối cùng.”