7

Câu luận về đời khó khăn, về sự khôn ngoan và sự tiết kiệm

¹ Danh tiếng hơn dầu quí giá; ngày chết hơn ngày sanh.⚓
² Đi đến nhà tang chế hơn là đến nhà yến tiệc; vì tại đó thấy sự cuối cùng của mọi người; và người sống để vào lòng.
³ Buồn rầu hơn vui vẻ; vì nhờ mặt buồn, lòng được vui.
⁴ Lòng người khôn ngoan ở trong nhà tang chế, còn lòng kẻ ngu muội ở tại nhà vui sướng.
⁵ Thà nghe lời quở trách của người khôn ngoan, còn hơn là câu hát của kẻ ngu muội. ⁶ Vì tiếng cười của kẻ ngu muội giống như tiếng gai nhọn nổ dưới nồi. Điều đó cũng là sự hư không.
⁷ Phải, sự sách thủ tiền tài làm cho kẻ khôn ra ngu, và của hối lộ khiến cho hư hại lòng.
⁸ Cuối cùng của một việc hơn sự khởi đầu nó; lòng kiên nhẫn hơn lòng kiêu ngạo.
⁹ Chớ vội giận; vì sự giận ở trong lòng kẻ ngu muội.⚓
¹⁰ Chớ nói rằng: Nhân sao ngày trước tốt hơn ngày bây giờ? Vì hỏi vậy là chẳng khôn. ¹¹ Sự khôn ngoan cũng tốt bằng cơ nghiệp; nó có ích cho những người thấy mặt trời. ¹² Vì sự khôn ngoan che thân cũng như tiền bạc che thân vậy; nhưng sự khôn ngoan thắng hơn, vì nó giữ mạng sống cho người nào đã được nó.
¹³ Hãy xem xét công việc của Đức Chúa Trời; vì vật gì Ngài đã đánh cong, ai có thể làm ngay lại được?
¹⁴ Trong ngày thới thạnh hãy vui mừng, trong ngày tai nạn hãy coi chừng; vì Đức Chúa Trời đặt ngày nầy đối với ngày kia, hầu cho người đời chẳng thấy trước đặng điều sẽ xảy ra sau mình.
¹⁵ Trong những ngày hư không của ta, ta đã thấy cả điều nầy: Người công bình tuy công bình cũng phải hư mất; và kẻ hung ác tuy hung ác lại được trường thọ. ¹⁶ Chớ công bình quá, cũng đừng làm ra mình khôn ngoan quá, cớ sao làm thiệt hại cho mình? ¹⁷ Cũng chớ nên hung hăng quá, và đừng ăn ở như kẻ ngu muội: Cớ sao ngươi chết trước kỳ định? ¹⁸ Ngươi giữ được điều nầy, ấy là tốt; mà lại cũng đừng nới tay khỏi điều kia; vì ai kính sợ Đức Chúa Trời ắt tránh khỏi mọi điều đó.
¹⁹ Sự khôn ngoan khiến cho người khôn có sức mạnh hơn là mười kẻ cai trị ở trong thành.
²⁰ Thật, chẳng có người công bình ở trên đất làm điều thiện, mà không hề phạm tội. ²¹ Chớ để lòng về mọi lời người ta nói, e ngươi nghe kẻ tôi tớ mình chưởi rủa mình chăng. ²² Vì thường khi lòng ngươi cũng biết mình đã rủa kẻ khác.
²³ Ta đã lấy sự khôn ngoan nghiệm xét mọi sự ấy; ta nói rằng: Ta sẽ ở khôn ngoan; nhưng sự khôn ngoan cách xa ta. ²⁴ Vả, điều chi xa quá, điều chi sâu thẳm lắm, ai có thế tìm được?
²⁵ Ta lại hết lòng chuyên lo cho hiểu biết, xét nét, kiếm tìm sự khôn ngoan và chánh lý muôn vật, lại cho biết rằng gian ác là dại dột, và sự dại dột là điên cuồng. ²⁶ Ta tìm thấy một điều cay đắng hơn sự chết, ấy là một người đàn bà có lòng giống như lưới bẫy, tay tợ như dây tói: Ai ở đẹp lòng Đức Chúa Trời sẽ thoát khỏi nó; còn kẻ có tội sẽ bị nó vấn lấy.
²⁷ Kẻ truyền đạo nói: Sau khi xem xét muôn sự từng điều từng vật, đặng tìm chánh lý, thì nầy là điều ta tìm được: ²⁸ Ấy là lòng ta hãy còn tìm mà chưa tìm ra: Trong một ngàn người đàn ông ta đã tìm được một người; còn trong cả thảy người đàn bà ta chẳng tìm được một ai hết. ²⁹ Nhưng nầy là điều ta tìm được: Đức Chúa Trời đã dựng nên người ngay thẳng; song loài người có tìm kiếm ra lắm mưu kế.

7

The Value of Practical Wisdom

¹A ⚓good name is better than precious ointment,
And the day of death than the day of one’s ⚓birth;
²Better to go to the house of mourning
Than to go to the house of feasting,
For that is the end of all men;
And the living will take it to ⚓heart.
³Sorrow is better than laughter,
⚓For by a sad countenance the heart is made better.
⁴The heart of the wise is in the house of mourning,
But the heart of fools is in the house of mirth.
⁵⚓It is better to hear the rebuke of the wise
Than for a man to hear the song of fools.
⁶⚓For like the crackling of thorns under a pot,
So is the laughter of the fool.
This also is vanity.
⁷Surely oppression destroys a wise man’s reason,
⚓And a bribe debases the heart.
⁸The end of a thing is better than its beginning;
⚓The patient in spirit is better than the proud in spirit.
⁹⚓Do not hasten in your spirit to be angry,
For anger rests in the bosom of fools.
¹⁰Do not say,
“Why were the former days better than these?”
For you do not inquire wisely concerning this.
¹¹Wisdom is good with an inheritance,
And profitable ⚓to those who see the sun.
¹²For wisdom is a ⚓defense as money is a defense,
But the excellence of knowledge is that wisdom gives ⚓life to those who have it.
¹³Consider the work of God;
For ⚓who can make straight what He has made crooked?
¹⁴⚓In the day of prosperity be joyful,
But in the day of adversity consider:
Surely God has appointed the one as well as the other,
So that man can find out nothing that will come after him.
¹⁵I have seen everything in my days of vanity:
⚓There is a just man who perishes in his righteousness,
And there is a wicked man who prolongs life in his wickedness.
¹⁶⚓Do not be overly righteous,
⚓Nor be overly wise:
Why should you destroy yourself?
¹⁷Do not be overly wicked,
Nor be foolish:
⚓Why should you die before your time?
¹⁸It is good that you grasp this,
And also not remove your hand from the other;
For he who ⚓fears God will escape them all.
¹⁹⚓Wisdom strengthens the wise
More than ten rulers of the city.
²⁰⚓For there is not a just man on earth who does good
And does not sin.
²¹Also do not take to heart everything people say,
Lest you hear your servant cursing you.
²²For many times, also, your own heart has known
That even you have cursed others.
²³All this I have proved by wisdom.
⚓I said, “I will be wise”;
But it was far from me.
²⁴⚓As for that which is far off and ⚓exceedingly deep,
Who can find it out?
²⁵⚓I applied my heart to know,
To search and seek out wisdom and the reason of things,
To know the wickedness of folly,
Even of foolishness and madness.
²⁶⚓And I find more bitter than death
The woman whose heart is snares and nets,
Whose hands are fetters.
He who pleases God shall escape from her,
But the sinner shall be trapped by her.
²⁷Here is what I have found,” says ⚓the Preacher,
“Adding one thing to the other to find out the reason,
²⁸Which my soul still seeks but I cannot find:
⚓One man among a thousand I have found,
But a woman among all these I have not found.
²⁹Truly, this only I have found:
⚓That God made man upright,
But ⚓they have sought out many schemes.”