4

Ê-li-sê hóa ra nhiều dầu

¹ Vả, có vợ của một người môn đồ của đấng tiên tri đến phàn nàn cùng Ê-li-sê, mà rằng: Kẻ tôi tớ ông, là chồng tôi, đã qua đời; và ông biết rằng kẻ tôi tớ ông kính sợ Đức Giê-hô-va. Vả, chủ nợ người đến toan bắt hai đứa con tôi làm tôi mọi. ² Ê-li-sê nói với nàng rằng: Ta phải làm gì cho ngươi? Hãy nói cho ta biết; ngươi có vật gì ở nhà? Nàng thưa rằng: Con đòi ông chẳng có gì trong nhà hơn là một hũ dầu. ³ Người bèn tiếp rằng: Hãy đi ra ngoài mượn những bình không của các kẻ láng giềng ngươi, chớ mượn ít. ⁴ Khi ngươi trở về, hãy vào nhà với các con ngươi, đóng cửa lại, rồi hãy đổ dầu vào các bình đó; hễ bình nào đầy thì để nó riêng ra. ⁵ Nàng liền đi khỏi người, vào nhà với các con trai mình, đóng cửa lại; các con trai nàng đem bình lại, và nàng đổ dầu vào. ⁶ Khi các bình đã đầy, nàng nói với con trai mình rằng: Hãy đem cho ta một bình nữa. Nhưng nó thưa rằng: Hết trơn bình rồi. Dầu bèn ngừng lại. ⁷ Bấy giờ, nàng đem việc ấy thuật cho người của Đức Chúa Trời, thì người nói rằng: Hãy đem bán dầu mà trả nợ của ngươi; đoạn, ngươi và các con trai ngươi sẽ lấy dầu còn lại mà nuôi mình.

Ê-li-sê khiến đứa con của người nữ Su-nem sống lại

⁸ Một ngày kia, Ê-li-sê đi ngang qua đất Su-nem. Ở đó, có một người đàn bà giàu, cầm người ở lại ăn bữa. Từ ấy, mỗi khi người đi ngang qua đó, thì vào nhà người đàn bà nầy mà dùng bữa. ⁹ Người nói với chồng mình rằng: Tôi biết rằng người năng đến nhà chúng ta đây, là một người thánh của Đức Chúa Trời. ¹⁰ Xin chúng ta hãy xây cất cho người một cái phòng cao, rồi để tại đó một cái giường, một cái bàn; một cái ghế, và một cây đèn. Vậy, khi người đến nhà ta, thì sẽ ở lại đó.
¹¹ Một ngày kia, Ê-li-sê đi đến Su-nem, trọ nơi phòng cao, và ngủ tại đó. ¹² Người nói với Ghê-ha-xi, tôi tớ mình, rằng: Hãy gọi người đàn bà Su-nem đó đến. Ghê-ha-xi gọi nàng; nàng ra đứng trước mặt người. ¹³ Người nói với tôi tớ mình rằng: Hãy nói cùng nàng rằng: Kìa, ngươi đã lo liệu cho chúng ta mọi điều nầy; vậy chúng ta phải làm gì cho ngươi? Có phải ngươi muốn ta nói giùm cho ngươi với vua hay là với quan tổng binh chăng? Nàng thưa rằng: Tôi vẫn ở giữa dân sự tôi. ¹⁴ Ê-li-sê lại tiếp: Vậy, chúng ta phải làm gì cho người? Ghê-ha-xi đáp rằng: À nầy, người không có con trai, và chồng người đã già rồi. ¹⁵ Ê-li-sê nói rằng: Hãy gọi nàng. Ghê-ha-xi gọi nàng, nàng đến đứng nơi cửa. ¹⁶ Ê-li-sê nói với người đàn bà rằng: Năm tới, trong lúc nầy, ngươi sẽ ẵm một đứa con trai. Nàng thưa: Hỡi chúa tôi, là người của Đức Chúa Trời! xin chớ nói dối cùng con đòi của chúa.⚓
¹⁷ Người đàn bà ấy thọ thai, và một năm sau, cũng trong lúc đó, sanh một đứa con trai, y như lời Ê-li-sê đã nói trước cho nàng. ¹⁸ Xảy ra khi đứa trẻ lớn lên, một ngày kia nó đi đến cha nó nơi những người gặt lúa, ¹⁹ mà nói rằng: Đầu tôi đau! đầu tôi đau! Người cha biểu kẻ tôi tớ đem nó về cho mẹ nó. ²⁰ Người tôi tớ đem nó về, giao cho mẹ nó; đứa trẻ ngồi trên đầu gối của mẹ cho đến trưa, rồi chết. ²¹ Nàng bèn đi lên để nó nằm trên giường người của Đức Chúa Trời, rồi đi ra, đóng cửa lại. ²² Kế đó, nàng kêu chồng mình mà nói rằng: Tôi xin ông cắt cho tôi một đứa đầy tớ, và một con lừa, để tôi chạy đến người của Đức Chúa Trời; đoạn, tôi sẽ trở về. ²³ Chồng hỏi nàng rằng: Ngày nay chẳng phải mồng một, cũng chẳng phải ngày Sa-bát. Vậy, nhân sao muốn đi đến cùng người? Nàng đáp: Mọi điều bình an. ²⁴ Nàng biểu thắng lừa, và nói với kẻ tôi tớ rằng: Hãy đem ta đi mau mau, nếu ta biểu ngươi mới ngừng lại.
²⁵ Vậy, nàng đi đến cùng người của Đức Chúa Trời tại trên núi Cạt-mên. Người của Đức Chúa Trời thấy nàng đằng xa, bèn nói với Ghê-ha-xi, kẻ tôi tớ mình, rằng: Kìa, người đàn bà Su-nem! ²⁶ Vậy, hãy chạy đi đón nàng, và hỏi nàng rằng: Mọi việc đều bình an chăng? Chồng và con ngươi bình an chăng? Nàng đáp: Bình an. ²⁷ Khi nàng đến gần người của Đức Chúa Trời, tại trên núi, thì ôm lấy chân người. Ghê-ha-xi đến gần đặng xô nàng ra, nhưng người của Đức Chúa Trời nói cùng người rằng: Hãy để mặc nàng; linh hồn nàng đắng cay; Đức Giê-hô-va có giấu ta điều đó, không tỏ cho ta hay.
²⁸ Người đàn bà ấy bèn nói rằng: Tôi há có cầu chúa một đứa con trai sao? Tôi há chẳng có nói với chúa rằng: Xin chớ dối tôi? ²⁹ Ê-li-sê nói cùng Ghê-ha-xi rằng: Hãy thắt lưng ngươi, cầm gậy ta nơi tay và đi. Nếu ngươi gặp ai, chớ chào họ; nếu ai chào ngươi, chớ đáp lại. Ngươi sẽ đặt cây gậy ta trên mặt đứa trẻ. ³⁰ Người mẹ của đứa trẻ nói rằng: Tôi chỉ Đức Giê-hô-va hằng sống, và chỉ mạng sống của ông mà thề, tôi chẳng hề lìa khỏi ông! Ê-li-sê bèn chỗi dậy, và đi theo người.
³¹ Ghê-ha-xi đi trước hai người, và đặt cây gậy trên mặt đứa trẻ. Nhưng người chẳng nghe một tiếng nào, cũng chẳng thấy mòi gì sống. Người trở lại đón Ê-li-sê, và thưa cùng người rằng: Đứa trẻ không tỉnh lại. ³² Khi Ê-li-sê vào nhà, thấy đứa trẻ đã chết, nằm sải trên giường. ³³ Ê-li-sê vào trong phòng, đóng cửa lại, có đứa trẻ và mình ở trong, rồi cầu nguyện cùng Đức Giê-hô-va. ³⁴ Đoạn, người leo lên giường, nằm trên đứa trẻ; đặt miệng mình trên miệng nó, mắt mình trên mắt nó, và tay mình trên tay nó. Người nằm ấp trên mình nó, xác đứa trẻ bèn ấm lại.⚓ ³⁵ Ê-li-sê trở xuống, đi qua đi lại trong phòng; đoạn, leo lên giường, nằm ấp trên mình đứa trẻ nữa. Rốt lại, nó nhảy mũi bảy lần, và mở mắt ra. ³⁶ Ê-li-sê liền gọi Ghê-ha-xi mà biểu rằng: Hãy gọi người đàn bà Su-nem. Ghê-ha-xi gọi người. Khi nàng chạy đến, Ê-li-sê nói với nàng rằng: Hãy ẵm lấy con ngươi. ³⁷ Nàng bèn lại gần, sấp mình xuống dưới chân người và lạy; đoạn ẵm lấy con mình và đi ra.

Phép lạ Ê-li-sê làm trong cơn đói kém

³⁸ Ê-li-sê trở về Ghinh-ganh. Vả, trong xứ có đói kém. Các môn đồ của những tiên tri đều ngồi trước mặt người. Người biểu kẻ tôi tớ mình rằng: Hãy bắc cái nồi lớn, nấu canh cho các môn đồ của những tiên tri. ³⁹ Một người trong bọn họ đi ra ngoài đồng đặng hái rau, thấy một dây rừng leo, bèn hái những dưa dại, bọc đầy vạt áo tơi mình. Khi người trở về, xắt ra từng miếng, bỏ trong nồi nấu canh, chẳng biết nó là thứ gì. ⁴⁰ Người ta múc cho các người ăn; nhưng vừa khi họ nếm canh, thì la lên rằng: Hỡi người của Đức Chúa Trời, sự chết ở trong nồi nầy! Họ ăn canh ấy không đặng. ⁴¹ Ê-li-sê nói: Thế thì, hãy đem bột lại. Người bỏ bột trong nồi, và biểu rằng: Hãy múc cho các người ăn. Vậy, trong canh chẳng còn độc gì nữa.
⁴² Có một người ở Ba-anh-Sa-li-sa đến, đem cho người của Đức Chúa Trời hai mươi ổ bánh lúa mạch, và lúa còn gié để trong bị mình, làm của lễ đầu mùa gặt. Ê-li-sê biểu kẻ tôi tớ mình rằng: Hãy đem phát cho các người ăn. ⁴³ Kẻ tôi tớ người thưa rằng: Chi! Tôi phải phát đồ nầy cho một trăm người sao? Nhưng Ê-li-sê đáp: Hãy phát cho họ các bánh đó, hầu cho họ ăn đi; vì Đức Giê-hô-va có phán như vầy: Người ta sẽ ăn và còn dư lại. ⁴⁴ Ấy vậy, người đặt các bánh đó trước mặt họ: họ ăn, và còn thừa lại, y như lời của Đức Giê-hô-va đã phán.

4

以利沙帮助穷寡妇

¹有个先知门徒的妻子哀求以利沙说：“你的仆人，我丈夫死了，他敬畏耶和华是你所知道的。现在有债主来，要带走我的两个孩子给他作奴隶。” ²以利沙对她说：“我可以为你做什么呢？告诉我，你家里有什么？”她说：“婢女家中除了一瓶油之外，什么也没有。” ³以利沙说：“你到外面去向所有的邻舍借器皿，要空的器皿，不要少借。 ⁴然后你回家，关上门，你和你儿子在里面把油倒在所有的器皿里，倒满了就放在一边。” ⁵于是妇人离开以利沙去了。她关上门，把自己和儿子关在家里。他们把器皿拿给她，她就倒油。 ⁶器皿都满了，她对儿子说：“再给我拿器皿来。”儿子对她说：“没有器皿了。”油就止住了。 ⁷妇人去告诉神人，神人说：“你去卖了油还债，你和你两个儿子可以靠着所剩的过活。”

书念妇人接待以利沙

⁸一日，以利沙经过书念，在那里有一个富有的妇人强留他吃饭。此后，以利沙每次经过就转到那里去吃饭。 ⁹妇人对丈夫说：“看哪，我知道那常从我们这里经过的是神圣的神人。 ¹⁰我们可以为他盖一间有墙的小阁楼，里面安放床榻、桌子、椅子、灯台。每当他来到我们这里，就可以住在那里。”
¹¹一日，以利沙来到那里，转进那阁楼，躺卧在那里。 ¹²以利沙吩咐仆人基哈西说：“你叫这书念妇人来。”他把妇人叫了来，妇人就站在以利沙面前。 ¹³以利沙吩咐仆人说：“你对她说：‘看哪，你为我们费了许多心思，我可以为你做什么呢？我可以为你向王或元帅求什么呢？’”她说：“我已住在自己百姓之中。” ¹⁴以利沙说：“究竟可以为她做什么呢？”基哈西说：“她真的没有儿子，她丈夫也老了。” ¹⁵以利沙说：“叫她回来。”于是他叫了她来，她就站在门口。 ¹⁶以利沙说：“明年这时候⚓，你必抱一个儿子。”她说：“神人，我主啊，不要这样欺哄婢女。” ¹⁷妇人果然怀孕，到了明年那时候，生了一个儿子，正如以利沙向她所说的。
¹⁸孩子长大，一日出去到他父亲和收割的人那里。 ¹⁹他对父亲说：“我的头啊，我的头啊！”他父亲对仆人说：“把他抱到他母亲那里。” ²⁰仆人抱去，交给他母亲。孩子坐在母亲的膝上，到中午就死了。 ²¹他母亲上去，把他放在神人的床上，关了门出来， ²²呼叫她丈夫说：“你叫一个仆人给我牵一匹驴来，我要赶去见神人，然后回来。” ²³丈夫说：“今日不是初一，也不是安息日，你为何要到他那里去呢？”妇人说：“平安无事。” ²⁴于是她备上驴，对仆人说：“走，赶紧走，除非我吩咐你，不要为了我而慢下来。” ²⁵妇人往迦密山去，到了神人那里。
神人远远看见她，对仆人基哈西说：“看哪，书念的妇人来了！ ²⁶现在你跑去迎接她，对她说，你平安吗？你丈夫平安吗？孩子平安吗？”她说：“平安。” ²⁷妇人上了山，到神人那里，就抱住神人的脚。基哈西前来要推开她，神人说：“由她吧！因为她心里愁苦。但耶和华向我隐瞒这事，没有告诉我。” ²⁸妇人说：“我何尝向我主求过儿子呢？我岂不是说过，不要欺哄我吗？” ²⁹以利沙吩咐基哈西说：“你束上腰，手拿我的杖前去。若遇见人，不要向他问安，人若向你问安，也不要回答。要把我的杖放在孩子脸上。” ³⁰孩子的母亲说：“我指着永生的耶和华，又指着你的性命起誓，我必不离开你。”于是以利沙起身，随着她去了。 ³¹基哈西在他们以先去了，把杖放在孩子脸上，却没有声音，也没有动静。基哈西回去，迎见以利沙，告诉他说：“孩子还没有醒过来。”
³²以利沙进了屋子，看哪，孩子死了，放在自己的床上。 ³³他进去，关上门，只有他们两个人，他就向耶和华祈祷。 ³⁴他上去伏在孩子身上，口对口，眼对眼，手对手。他伏在孩子身上，孩子的身体就渐渐暖和了。 ³⁵然后他下来，在屋里来回走了一趟，又上去伏在孩子身上。孩子打了七个喷嚏，眼睛就睁开了。 ³⁶以利沙叫基哈西说：“你叫这书念妇人来。”于是他叫了她来。妇人来到以利沙那里，以利沙说：“把你儿子抱起来。” ³⁷妇人就进来，在以利沙脚前俯伏于地，向他下拜，然后抱起她儿子出去了。

两件神迹

³⁸以利沙回到吉甲，那地正有饥荒。先知的门徒坐在他面前，他吩咐仆人说：“你把大锅放在火上，给先知的门徒熬汤。” ³⁹有一个人去到田野摘菜，发现一棵野瓜藤，就摘了满满一兜的野瓜回来，切了放进熬汤的锅中，并不知道那是什么。 ⁴⁰他们把汤倒出来给大家吃。他们吃汤里东西的时候，喊叫说：“神人哪，锅子里的东西会死人！”所以他们不能吃了。 ⁴¹以利沙说：“拿点面来。”他把面撒在锅中，说：“倒出来，给大家吃吧！”锅中就没有毒了。
⁴²有一个人从巴力．沙利沙来，带着初熟果子的食物、二十个大麦做的饼和新麦穗，装在袋子里送给神人。神人说：“把这些给大家吃。” ⁴³仆人说：“这些岂可摆在一百人面前呢？”以利沙说：“你只管给大家吃吧！因为耶和华如此说，他们必吃了，还有剩下的。” ⁴⁴仆人就摆在他们面前，他们吃了，还有剩下，正如耶和华所说的。