1Like snow in summer or rain in harvest, honor is not fitting for a fool. 2Like a fluttering sparrow or a darting swallow, an undeserved curse does not come to rest. 3A whip for the horse, a bridle for the donkey, and a rod for the backs of fools! 4Do not answer a fool according to his folly, or you yourself will be just like him. 5Answer a fool according to his folly, or he will be wise in his own eyes. 6Sending a message by the hands of a fool is like cutting off one’s feet or drinking poison. 7Like the useless legs of one who is lame is a proverb in the mouth of a fool. 8Like tying a stone in a sling is the giving of honor to a fool. 9Like a thornbush in a drunkard’s hand is a proverb in the mouth of a fool. 10Like an archer who wounds at random is one who hires a fool or any passer-by. 11As a dog returns to its vomit, so fools repeat their folly. 12Do you see a person wise in their own eyes? There is more hope for a fool than for them.
13A sluggard says, “There’s a lion in the road, a fierce lion roaming the streets!” 14As a door turns on its hinges, so a sluggard turns on his bed. 15A sluggard buries his hand in the dish; he is too lazy to bring it back to his mouth. 16A sluggard is wiser in his own eyes than seven people who answer discreetly.
17Like one who grabs a stray dog by the ears is someone who rushes into a quarrel not their own.
18Like a maniac shooting flaming arrows of death 19is one who deceives their neighbor and says, “I was only joking!”
20Without wood a fire goes out; without a gossip a quarrel dies down. 21As charcoal to embers and as wood to fire, so is a quarrelsome person for kindling strife. 22The words of a gossip are like choice morsels; they go down to the inmost parts.
23Like a coating of silver dross on earthenware are fervent⚓ lips with an evil heart. 24Enemies disguise themselves with their lips, but in their hearts they harbor deceit. 25Though their speech is charming, do not believe them, for seven abominations fill their hearts. 26Their malice may be concealed by deception, but their wickedness will be exposed in the assembly. 27Whoever digs a pit will fall into it; if someone rolls a stone, it will roll back on them. 28A lying tongue hates those it hurts, and a flattering mouth works ruin.
26
1 Sự vinh hiển không xứng cho kẻ ngu muội, Như tuyết trong mùa hạ, như mưa trong mùa gặt. 2 Như chim sẻ bay đi đây đó, như con én liệng đi, Lời rủa sả vô cớ cũng vậy, nó chẳng hề xảy đến. 3 Roi nẹt dùng cho ngựa, hàm thiết để cho lừa, Còn roi vọt dành cho lưng kẻ ngu muội. 4 Chớ đáp với kẻ ngu si tùy sự ngu dại nó, E con giống như nó chăng. 5 Hãy đáp với kẻ ngu si tùy sự ngu dại nó, Kẻo nó khôn ngoan theo mắt nó chăng. 6 Kẻ nào cậy kẻ ngu muội đem báo tin, Chặt chân mình, và uống lấy sự tổn hại. 7 Ống chân người què đòng đưa vô dụng; Câu châm ngôn trong miệng kẻ ngu dại cũng vậy. 8 Tôn trọng kẻ ngu muội, Giống như bỏ cục ngọc vào trong đống đá. 9 Câu châm ngôn ở nơi miệng kẻ ngu muội, Khác nào một cái gai đâm vào tay người say rượu. 10 Ai mướn người ngu muội và kẻ khách đi qua đường, Giống như một lính xạ tên làm thương mọi người. 11 Kẻ ngu muội làm lại việc ngu dại mình, Khác nào con chó đã mửa ra, rồi liếm lại. 12 Con có thấy người nào khôn ngoan theo mắt nó chăng? Còn có sự trông cậy cho kẻ ngu muội hơn là cho nó. 13 Kẻ biếng nhác nói: Có con sư tử ngoài đường; Một con sư tử ở trong đường phố. 14 Kẻ biếng nhác lăn trở trên giường mình, Khác nào cửa xây trên bản lề nó. 15 Kẻ biếng nhác thò tay mình trong dĩa, Lấy làm mệt nhọc mà đem nó lên miệng. 16 Kẻ biếng nhác tự nghĩ mình khôn ngoan Hơn bảy người đáp lại cách có lý. 17 Kẻ nào đi qua đường mà nổi giận về cuộc cãi lẫy không can đến mình, Khác nào kẻ nắm con chó nơi vành tai. 18 Người nào phỉnh gạt kẻ lân cận mình, Rồi nói rằng: Tôi chơi mà! 19 Khác nào kẻ điên cuồng ném than lửa, Cây tên, và sự chết. 20 Lửa tắt tại thiếu củi; Khi chẳng có ai thèo lẻo cuộc tranh cạnh bèn nguôi. 21 Than chụm cho than đỏ, và củi để chụm lửa; Người hay tranh cạnh xui nóng cãi cọ cũng vậy. 22 Lời kẻ thèo lẻo giống như vật thực ngon, Vào thấu đến tận gan ruột. 23 Môi miệng sốt sắng và lòng độc ác, Khác nào bình gốm bọc vàng bạc pha. 24 Kẻ nào ghen ghét, dùng môi miệng nói giả đò, Nhưng trong lòng nó nuôi sự gian lận; 25 Khi nó nói ngọt nhạt, thì chớ tin; Vì trong lòng nó có bảy sự gớm ghiếc. 26 Dầu sự ghen ghét ẩn giấu trong tuồng giả bộ, Sự gian ác nó sẽ bị lộ ra nơi hội chúng. 27 Ai đào hầm sẽ té xuống đó; Kẻ nào lăn đá, đá sẽ trở đè lại nó. 28 Lưỡi giả dối ghét những kẻ nó đã chà nát; Và miệng dua nịnh gây điều bại hoại.