18

Áp-sa-lôm thất trận và chết

¹ Đa-vít điểm dân sự đi theo mình, rồi đặt ở trước đầu chúng những trưởng của ngàn người, trưởng của trăm người. ² Người chia dân ra làm ba toán, khiến Giô-áp lãnh một toán, A-bi-sai, con của Xê-ru-gia, em của Giô-áp, lãnh một toán, còn Y-tai, người Gát, lãnh một toán. Đoạn, vua nói cùng dân sự rằng: Hẳn ta cũng sẽ đi ra với các ngươi. ³ Nhưng dân sự thưa rằng: Vua chớ đến, vì nếu chúng tôi chạy trốn, thù nghịch sẽ không lấy làm hệ trọng gì, và dẫu đến đỗi phân nửa chúng tôi có chết đi, thì chúng nó cũng không chú ý đến; còn vua, vua bằng một vạn chúng tôi. Vậy, thà vua ở trong thành, chực sẵn tiếp cứu chúng tôi thì hơn. ⁴ Vua tiếp rằng: Ta sẽ làm điều chi các ngươi lấy làm phải. Vậy, người đứng tại cửa thành trong khi dân sự kéo đi từng toán trăm và ngàn. ⁵ Vua truyền lịnh nầy cho Giô-áp, A-bi-sai, và Y-tai mà rằng: Hãy vì cớ ta dong cho Áp-sa-lôm trai trẻ. Cả dân đều nghe lời vua căn dặn cho các trưởng vì Áp-sa-lôm.
⁶ Dân sự kéo ra đồng, đón quân Y-sơ-ra-ên, giao chiến tại trong rừng Ép-ra-im. ⁷ Đạo quân Y-sơ-ra-ên bị các tôi tớ của Đa-vít đánh bại; thật ấy là một trận thua lớn, trong ngày đó chết mất hai vạn người. ⁸ Chiến tranh lan khắp miền, và trong ngày đó có nhiều người chết mất trong rừng hơn là chết ở dưới lưỡi gươm.
⁹ Các tôi tớ của Đa-vít gặp Áp-sa-lôm cỡi một con la; con la lủi vào dưới nhành xỏ rế của cây thông lớn, đầu Áp-sa-lôm phải vướng trong nhành, và người bị treo giữa khoảng trời đất; còn con la chở người thì thoát đi khỏi. ¹⁰ Có người thấy điều đó, đến nói cùng Giô-áp rằng: Tôi đã thấy Áp-sa-lôm bị treo trên cây thông. ¹¹ Giô-áp đáp cùng người rằng: Chi! Ngươi có thấy hắn ư? Vậy sao chẳng giết hắn tại chỗ đi? Nhược bằng có giết, ta sẵn lòng thưởng ngươi mười miếng bạc và một cái đai lưng. ¹² Nhưng người ấy thưa rằng: Dẫu tôi nắm trong tay một ngàn miếng bạc, cũng chẳng dám tra tay vào vương tử; vì chúng tôi có nghe vua biểu dặn ông, A-bi-sai và Y-tai, rằng: Khá giữ lấy, chớ đụng đến chàng Áp-sa-lôm trai trẻ. ¹³ Vả lại, nếu tôi lấy lòng bất trung mà giết người, thì chẳng có thể nào giấu được vua; chắc chính ông làm người cáo tôi. ¹⁴ Giô-áp đáp: Ta chẳng thèm nán ở đây mà nghe ngươi. Người bèn lấy ba cây giáo đâm vào trái tim của Áp-sa-lôm, đương còn sống ở giữa cây thông. ¹⁵ Đoạn mười kẻ trai trẻ vác binh khí của Giô-áp, vây quanh Áp-sa-lôm, đánh và giết người đi.
¹⁶ Kế đó Giô-áp thổi kèn, dân sự thôi đuổi theo quân Y-sơ-ra-ên, bởi vì Giô-áp cản chúng. ¹⁷ Người ta lấy thây Áp-sa-lôm, ném vào trong một cái hố lớn ở giữa rừng, rồi chất đá lên trên người thành một đống lớn. Hết thảy mọi người Y-sơ-ra-ên đều chạy trốn về trại mình.
¹⁸ Áp-sa-lôm lúc còn sống có sai dựng một cái bia ở trong trũng vua; vì người nói rằng: Ta không có con trai đặng lưu danh ta. Rồi người lấy danh mình đặt cho cái bia đó; đến ngày nay người ta hãy còn gọi là bia Áp-sa-lôm.
¹⁹ A-hi-mát, con trai của Xa-đốc, nói cùng Giô-áp rằng: Xin cho phép tôi chạy đem cho vua tin lành nầy rằng Đức Giê-hô-va đã xử công bình và giải cứu người khỏi kẻ thù nghịch mình. ²⁰ Giô-áp đáp: Ngày nay ngươi sẽ chẳng làm kẻ đem tin lành, một ngày khác ngươi sẽ làm; ngày nay cái tin chẳng được lành, vì vương tử đã chết. ²¹ Giô-áp bèn nói cùng Cu-si rằng: Hãy đi thuật cho vua điều ngươi đã thấy. Cu-si lạy Giô-áp, rồi chạy đi. ²² A-hi-mát, con trai của Xa-đốc, lại nói cùng Giô-áp rằng: Mặc dầu xảy đến điều chi, hãy để cho tôi chạy theo sau Cu-si. Giô-áp tiếp: Hỡi con, cớ sao con muốn chạy đi? Việc báo tin nầy sẽ chẳng thưởng gì cho con. ²³ Người thưa: Mặc dầu, tôi muốn chạy đi. Giô-áp nói cùng người rằng: Hãy chạy đi. Vậy, A-hi-mát chạy qua đồng bằng và bươn tới trước Cu-si.
²⁴ Đa-vít ngồi ở giữa hai cái cửa thành. Còn quân canh trèo lên đỉnh lầu cửa thành, ở trên vách tường, ngước mắt lên, nhìn thấy có một người chạy đến. ²⁵ Quân canh la lên, và tâu cho vua biết. Vua nói: Nếu hắn một mình, chắc đem tin lành. Người chạy mãi và đi đến gần. ²⁶ Đoạn quân canh thấy một người khác cũng chạy, bèn la với người giữ cửa mà rằng: Kìa lại có một người chạy đến. Vua nói: Hắn cũng đem tin lành. ²⁷ Quân canh tiếp: Thấy người chạy đầu, giống dạng A-hi-mát, con trai của Xa-đốc. Vua nói: Ấy là một người tử tế, người chắc đem tin lành. ²⁸ A-hi-mát bèn kêu lên và tâu cùng vua rằng: Mọi sự may mắn! Rồi người sấp mình xuống trước mặt vua, và tâu rằng: Ngợi khen Giê-hô-va Đức Chúa Trời của vua, vì Ngài đã giải cứu vua khỏi những kẻ đã phản nghịch cùng vua chúa tôi! ²⁹ Nhưng vua hỏi rằng: Chàng Áp-sa-lôm trai trẻ được bình an vô hại chăng? A-hi-mát thưa rằng: Khi Giô-áp sai kẻ tôi tớ vua và chính tôi đi, thì tôi thấy có sự ồn ào dữ dội dấy lên; nhưng tôi chẳng biết là chi. ³⁰ Vua phán cùng người rằng: Hãy lui ra và đứng tại đó. Người bèn lui ra và chờ.
³¹ Cu-si bèn đến, và tâu rằng: Nầy là một tin lành cho vua chúa tôi. Ngày nay Đức Giê-hô-va đã xử công bình cho vua và giải cứu vua khỏi các kẻ dấy lên phản nghịch cùng vua. ³² Vua nói cùng Cu-si rằng: Chàng Áp-sa-lôm trai trẻ được bình an vô hại chăng? Cu-si đáp: Nguyện các kẻ thù nghịch vua chúa tôi, và hết thảy những người nào phản nghịch đặng hại vua, bị đồng số phận với người trai trẻ ấy!
³³ Vua rất cảm thương, bèn lên lầu cửa thành và khóc. Người vừa đi vừa nói rằng: Ôi, Áp-sa-lôm, con trai ta! Áp-sa-lôm, con trai ta! Ước chi chính ta chết thế cho con! Ôi, Áp-sa-lôm! con trai ta! Con trai ta!

18

Apc^saa^lom Zuqc Daix Daic

¹Ndaawitv dimv mangc gan ninh nyei mienh aengx paaiv gunv yietc cin dauh baeng nyei baeng-bieiv caux gunv yietc baeqv dauh baeng nyei baeng-bieiv. ²Ndaawitv yaac paaiv jun-baeng cuotv mingh, bun zoux buo guanh. Yo^aapc gunv yietc guanh, Se^lu^yaa nyei dorn, Yo^aapc nyei youz, Aa^mbi^qai, gunv yietc guanh, Gatc Mienh, Itc^tai, yaac gunv yietc guanh. Ndaawitv mbuox ninh nyei baeng, “Yie ganh zungv caux meih mbuo mingh.”
³Mv baac ninh nyei baeng gorngv, “Meih maiv dungx mingh. Se gorngv yie mbuo oix zuqc biaux, ninh mbuo funx yie mbuo maiv longc jienv. Maiv gunv yie mbuo zuqc daic yietc buonc, ninh mbuo yaac maiv funx yie mbuo ndongc haaix longc jienv. Mv baac hungh diex gauh jaaix yie mbuo yietc waanc dauh. Meih yiem jienv zingh gu'nyuoz liuc leiz tengx yie mbuo se gauh longx.”
⁴Hungh diex gorngv, “Meih mbuo buatc haaix nyungc horpc, yie ziouc hnangv wuov nor zoux.”
Hungh diex ziouc souv jienv zingh gaengh ndaangc. Zuangx jun-baeng cuotv mingh benx yietc guanh, yietc guanh. Yietc guanh maaih yietc baeqv dauh fai yietc cin dauh. ⁵Hungh diex paaiv Yo^aapc, Aa^mbi^qai caux Itc^tai, “Weic yie nor, tov heng-heng zoux bun wuov dauh mienh lunx mienh, se Apc^saa^lom.” Hungh diex jaa waac gorngv Apc^saa^lom nyei jauv mbuox ninh nyei baeng-bieiv wuov zanc, zuangx mienh yaac haiz mi'aqv.
⁶Ndaawitv nyei jun-baeng cuotv mingh caux I^saa^laa^en nyei baeng mborqv jaax. Ninh mbuo yiem E^faa^im nyei lomc mborqv. ⁷Yiem naaic I^saa^laa^en Mienh suei Ndaawitv nyei jien. Wuov hnoi zuqc daix daic nyei mienh camv! haic, zungv maaih i waanc dauh. ⁸Wuov hnoi mborqv jaax nyei sic nzaanx mingh buangv wuov deix dorngx nyei ndau. Daic wuov lomc nyei mienh gauh camv zuqc nzuqc ndaauv daix wuov deix.
⁹Zoux gau, Apc^saa^lom liemh zeih buangh zuqc Ndaawitv nyei jien. Wuov zanc Apc^saa^lom geh jienv lorh. Lorh yangh domh mba'ong zuei ndiangx ga'ndiev jiex, Apc^saa^lom nyei m'nqorngv fapv zuqc ndiangx-nquaah.⚓ Lorh mingh mi'aqv. Ninh ganh ndiux jienv maiv taux lungh, maiv taux ndau nyei.
¹⁰Maaih dauh mienh buatc ziouc mbuox Yo^aapc, “Yie buatc Apc^saa^lom ndiux jienv domh mba'ong zuei ndiangx.”
¹¹Yo^aapc mbuox dongh dorh fienx daaih mbuox ninh wuov dauh, “Meih buatc ninh? Wuov nyungc meih weic haaix diuc maiv hngaqv ninh ndortv njiec ndau daaih? Yie a'hneiv zorqv ziepc norm zinh caux diuh houx-hlaang zoux zingh nyeic bun meih.”
¹²Mv baac wuov dauh mienh dau Yo^aapc, “Maiv gunv yie nyei buoz nanv yietc cin norm zinh, yie yaac maiv sung buoz hoic hungh diex nyei dorn, weic zuqc yie mbuo duqv haiz hungh diex hatc meih caux Aa^mbi^qai caux Itc^tai. Ninh gorngv, ‘Weic yie tov goux wuov dauh mienh lunx mienh, Apc^saa^lom.’ ¹³Mv baac se gorngv yie hoic ninh nyei maengc, (yaac maiv maaih haaix nyungc bingx duqv hungh diex jienv) meih ganh yaac maiv haih beu maiv duqv yie.”
¹⁴Yo^aapc gorngv, “Yie maiv oix caux meih guangc ziangh hoc.” Yo^aapc ziouc nanv jienv buo diuh cang-nangv nzopv bieqc Apc^saa^lom nyei mba'nziu, dongh Apc^saa^lom yiem mba'ong zuei ndiangx corc maaih maengc nyei ziangh hoc. ¹⁵Maaih ziepc dauh mienh lunx mienh, dongh dorh Yo^aapc mborqv jaax nyei wuoqc ginc, weih jienv Apc^saa^lom daix ninh daic aqv.
¹⁶Yo^aapc ziouc biomv jorng zoux jangx-hoc bun baeng nzuonx daaih, maiv zunc I^saa^laa^en Mienh aqv. ¹⁷Ninh mbuo zorqv Apc^saa^lom nyei sei dapv norm yiem wuov lomc nyei domh! kuotv yaac zorqv la'bieiv ndui jienv benx yietc domh! ndui la'bieiv. I^saa^laa^en nyei zuangx mienh, gorqv-mienh biaux nzuonx gorqv-mienh nyei biauv.
¹⁸Apc^saa^lom corc yiem seix zaangc wuov zanc, ninh yiem Hungh Horngz weic ninh ganh liepc norm la'bieiv-dongc zoux jangx-hoc, weic zuqc ninh gorngv, “Yie maiv maaih dorn nzipc yie nyei mbuox.” Ninh cuotv la'bieiv-dongc nyei mbuox heuc Apc^saa^lom ei ninh ganh nyei mbuox. Mienh yaac heuc Apc^saa^lom Nyei Jangx-Hoc taux ih jaax hnoi.

Ndaawitv Hiuv Duqv Apc^saa^lom Daic

¹⁹Saax^ndokc nyei dorn, Aa^hi^maa^atc gorngv, “Tov bun yie tiux mingh dorh fienx mingh mbuox hungh diex, Ziouv njoux hungh diex biaux ndutv ninh nyei win-wangv mi'aqv.”
²⁰Yo^aapc gorngv mbuox ninh, “Ih hnoi meih maiv dungx dorh haaix nyungc fienx mingh mbuox. Ganh norm hnoi meih dorh mingh duqv nyei, mv baac ih hnoi maiv dungx dorh weic zuqc hungh diex nyei dorn daic mi'aqv.”
²¹Yo^aapc ziouc gorngv mbuox dauh Kutv Mienh, “Mingh aqv. Ziux meih buatc nyei mingh mbuox hungh diex.” Kutv Mienh yiem Yo^aapc nyei nza'hmien ndoqv njiec liuz, ziouc tiux mingh mi'aqv.
²²Saax^ndokc nyei dorn, Aa^hi^maa^atc, aengx gorngv mbuox Yo^aapc, “Hnangv haaix yaac baac, tov bun yie gan Kutv Mienh mingh.”
Yo^aapc gorngv, “Yie nyei dorn aac, meih oix tiux mingh zoux haaix nyungc? Weic zuqc meih mbuox naaiv deix fienx maiv maaih zingh nyeic bun meih.”
²³Aa^hi^maa^atc gorngv, “Hnangv haaix yaac baac, yie oix tiux mingh!”
Yo^aapc gorngv, “Wuov nyungc meih tiux mingh aqv maah!” Aa^hi^maa^atc ziouc gan ndau-baengh nyei jauv tiux jiex ndaangc Kutv Mienh.
²⁴Wuov zanc Ndaawitv zueiz jienv gu'nyuoz caux ga'nyiec nyei zingh gaengh mbu'ndongx. Siouv gaeng mienh faaux zuov gaengh nyei laauh gu'nguaaic. Cau hmien mangc ninh buatc maaih yietc dauh mienh ganh tiux jienv daaih hnangv. ²⁵Siouv gaeng mienh ziouc heuc jienv mbuox hungh diex.
Hungh diex gorngv, “Se gorngv nduqc dauh mienh daaih hnangv, daaix ninh dorh fienx⚓ daaih mbuox.” Wuov dauh mienh gunv zoux gunv daaih fatv.
²⁶Siouv gaeng mienh aengx buatc yietc dauh mienh tiux jienv daaih. Siouv gaeng mienh ziouc heuc zuov gaengh mienh mbuox ninh, “Mangc maah! Aengx ganh maaih dauh mienh tiux jienv daaih.”
Hungh diex gorngv, “Daaix ninh yaac dorh fienx daaih.”
²⁷Siouv gaeng mienh gorngv, “Yie buatc tiux daaih ndaangc wuov dauh tiux hnangv Saax^ndokc nyei dorn, Aa^hi^maa^atc.”
Hungh diex gorngv, “Ninh se kuv mienh yaac dorh kuv fienx daaih.”
²⁸Aa^hi^maa^atc heuc jienv mbuox hungh diex, “Baengh orn aqv oc.” Ninh ziouc yiem hungh diex nyei nza'hmien puoqv njiec hmien taux ndau gorngv, “Ceng Ziouv, meih nyei Tin-Hungh, weic zuqc ninh zorqv dongh sung buoz hoic yie nyei ziouv, hungh diex, wuov deix mienh jiu bun hungh diex mi'aqv.”
²⁹Hungh diex naaic, “Wuov dauh mienh lunx mienh, Apc^saa^lom, yiem longx nyei fai?”
Aa^hi^maa^atc dau, “Meih nyei bou, Yo^aapc, paaiv yie daaih wuov zanc, yie buatc mienh camv ndutc daax ndutc nyei, mv baac maiv hiuv duqv maaih haaix nyungc sic cuotv.”
³⁰Hungh diex gorngv, “Mingh souv jienv wuov ga'hlen.” Ninh ziouc tuix mingh ga'hlen souv dingc nyei.
³¹Wuov zanc Kutv Mienh daaih taux aqv. Kutv Mienh gorngv, “Maaih kuv fienx mbuox yie nyei ziouv, hungh diex, weic zuqc ih hnoi Ziouv njoux hungh diex biaux ndutv yietc zungv oix hoic hungh diex wuov deix.”
³²Hungh diex naaic Kutv Mienh “Wuov dauh mienh lunx mienh, Apc^saa^lom, longx nyei fai?”
Kutv Mienh dau, “Tov bun yie nyei ziouv, hungh diex, nyei win-wangv caux yietc zungv jiez daaih oix hoic hungh diex wuov deix, hnangv wuov dauh mienh lunx mienh.”
³³Hungh diex hnyouv mun duqv ndo haic. Ninh faaux zingh gaengh gu'nguaaic nyei yietc qongx nyiemv. Ninh yietc binc mingh yietc binc gorngv, “O yie nyei dorn, Apc^saa^lom aac, yie nyei dorn, yie nyei dorn, Apc^saa^lom. Feix duqv yie duqv daic div meih. Yie nyei dorn, yie nyei dorn, Apc^saa^lom aah!”