11

Giép-thê làm quan xét. – Chiến tranh cùng Am-môn. – Sự hứa nguyện của Giép-thê

¹ Giép-thê, người Ga-la-át, là tay dõng sĩ, con của một người kỵ nữ, và cha là Ga-la-át. ² Vợ của Ga-la-át có sanh cho người những con trai. Khi các con trai của vợ ấy lớn lên, bèn đuổi Giép-thê đi, mà rằng: Mầy không được ăn phần gia tài trong nhà cha chúng ta, vì mầy là con của người đàn bà khác. ³ Vậy, Giép-thê trốn xa anh em mình, và ở trong xứ Tóp. Có những đứa du đãng hiệp lại chung quanh Giép-thê, và đi ra với người.
⁴ Sau một ít lâu, dân Am-môn giao chiến cùng Y-sơ-ra-ên. ⁵ Trong lúc dân Am-môn đánh Y-sơ-ra-ên, các trưởng lão Ga-la-át đi đem Giép-thê ở xứ Tóp về. ⁶ Họ nói cùng người rằng: Xin hãy đến làm quan tướng chúng ta, chúng ta sẽ đánh dân Am-môn. ⁷ Nhưng Giép-thê đáp cùng các trưởng lão Ga-la-át rằng: Các ông há chẳng phải là kẻ ghét tôi và đuổi tôi khỏi nhà cha tôi sao? Còn bây giờ các ông đương bị cùng khốn, sao lại đến tôi? ⁸ Các trưởng lão Ga-la-át đáp cùng Giép-thê rằng: Bây giờ chúng ta lại đến cùng ngươi, hầu cho ngươi đi với chúng ta: Ngươi sẽ đánh dân Am-môn, rồi sẽ làm đầu của chúng ta, và của hết thảy dân xứ Ga-la-át. ⁹ Giép-thê lại đáp cùng các trưởng lão Ga-la-át rằng: Ví bằng các ông đem tôi về đặng đánh dân Am-môn, và nếu Đức Giê-hô-va phó chúng nó vào tay tôi, thì tôi sẽ làm đầu các ông chớ. ¹⁰ Các trưởng lão Ga-la-át nói cùng Giép-thê rằng: Chúng ta quả sẽ làm y như lời ngươi đã nói; nguyện Đức Giê-hô-va làm chứng giữa chúng ta! ¹¹ Vậy, Giép-thê đi cùng các trưởng lão Ga-la-át; dân sự lập người làm đầu và tướng; rồi tại Mích-ba Giép-thê lặp lại trước mặt Đức Giê-hô-va hết thảy những lời người đã nói.
¹² Đoạn, Giép-thê sai sứ giả đến cùng vua dân Am-môn mà nói rằng: Ta với ngươi có việc chi, nên ngươi kéo đến ta đặng hãm đánh xứ ta? ¹³ Vua dân Am-môn đáp cùng sứ giả Giép-thê rằng: Ấy bởi Y-sơ-ra-ên, khi ra khỏi nước Ê-díp-tô, có chiếm lấy xứ ta từ Ạt-nôn cho đến Gia-bốc và Giô-đanh. Bây giờ hãy trả êm lại xứ ấy cho ta.
¹⁴ Giép-thê lại sai sứ giả đến cùng vua dân Am-môn đặng nói rằng: ¹⁵ Giép-thê nói như vầy: Y-sơ-ra-ên không có xâm đoạt địa phận Mô-áp, cũng chẳng có chiếm lấy xứ của dân Am-môn. ¹⁶ Song khi Y-sơ-ra-ên ra xứ Ê-díp-tô, thì đi ngang qua đồng vắng cho đến Biển Đỏ, rồi tới Ca-đe. ¹⁷ Bấy giờ, người sai sứ giả đến vua Ê-đôm đặng tâu rằng: Xin cho tôi đi ngang qua xứ vua. Nhưng vua Ê-đôm không bằng lòng. Người cũng sai sứ giả đến vua Mô-áp, vua Mô-áp cũng không khứng cho, nên Y-sơ-ra-ên cứ ở tại Ca-đe.⚓ ¹⁸ Đoạn, người lại đi vào đồng vắng, vòng quanh xứ Ê-đôm và xứ Mô-áp; rồi đến cõi phía đông xứ Mô-áp. Người hạ trại ở bên kia Ạt-nôn, không vào bờ cõi Mô-áp; vì Ạt-nôn là giới hạn của xứ Mô-áp.⚓ ¹⁹ Rốt lại, Y-sơ-ra-ên sai sứ giả đến cùng Si-hôn, vua người A-mô-rít, ở tại Hết-bôn, và dặn nói rằng: Xin để cho chúng tôi đi ngang qua xứ vua đặng đến xứ chúng tôi.⚓ ²⁰ Nhưng Si-hôn không đủ tin dân Y-sơ-ra-ên, nên không cho đi ngang qua xứ mình, bèn hiệp lại cả cơ binh mình, kéo đến đóng trại tại Gia-hát và chống đấu cùng Y-sơ-ra-ên. ²¹ Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên phó Si-hôn và cả cơ binh người vào tay Y-sơ-ra-ên. Y-sơ-ra-ên đánh bại chúng nó, và lấy toàn xứ dân A-mô-rít, là dân ở miền đó. ²² Vậy, Y-sơ-ra-ên nhận được toàn xứ dân A-mô-rít, từ Ạt-nôn cho đến Gia-bốc, và từ đồng vắng cho đến Giô-đanh. ²³ Vậy bây giờ, Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên đã đuổi dân A-mô-rít khỏi trước mặt dân Y-sơ-ra-ên của Ngài rồi, thì ngươi lại muốn chiếm lấy xứ của họ sao! ²⁴ Ngươi há chẳng nhận được đất mà Kê-mốt, là thần của ngươi, đã ban cho ngươi sao? Thế thì, chúng ta cũng nhận được đất của những kẻ nào mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúng ta đã đuổi khỏi trước mặt chúng ta. ²⁵ Vả lại, ngươi có trổi hơn Ba-lác, con trai Xếp-bô, vua Mô-áp chăng? Hắn há có khi nào cãi cọ hay là chiến đấu cùng Y-sơ-ra-ên chăng?⚓ ²⁶ Đương lúc ba trăm năm mà Y-sơ-ra-ên ở tại Hết-bôn và các thành địa hạt nó, A-rô-e và các thành địa hạt nó, cùng hết thảy các thành ở dọc theo Ạt-nôn, sao ngươi không lấy nó lại trong khi đó? ²⁷ Vậy, ta không có phạm tội cùng ngươi, nhưng ngươi đã làm quấy cùng ta mà hãm đánh ta. Nguyện Đức Giê-hô-va, là Đấng đoán xét, ngày nay xét đoán giữa dân Y-sơ-ra-ên và dân Am-môn! ²⁸ Nhưng vua dân Am-môn không khứng nghe lời của Giép-thê sai nói cùng người.
²⁹ Thần của Đức Giê-hô-va bèn cảm động Giép-thê; người trải qua Ga-la-át và Ma-na-se, sang đến Mích-ba ở Ga-la-át, rồi từ Mích-ba ở Ga-la-át, người đi đánh dân Am-môn.
³⁰ Giép-thê khẩn nguyện cùng Đức Giê-hô-va rằng: Nếu Ngài phó dân Am-môn vào tay tôi, khi tôi thắng chúng nó trở về, ³¹ hễ chi ở cửa nhà tôi đi ra đầu hết đặng đến đón rước tôi, thì nấy sẽ thuộc về Đức Chúa Trời, và tôi sẽ dâng nó làm của lễ thiêu. ³² Đoạn, Giép-thê đi đến dân Am-môn đặng giao chiến cùng chúng nó, và Đức Giê-hô-va phó chúng nó vào tay người. ³³ Người đánh bại chúng nó từ A-rô-e cho đến Mi-nít, và cho đến A-bên-Kê-ra-mim, cùng chiếm lấy của chúng nó hai mươi cái thành. Ấy là một bại trận rất lớn; dân Am-môn bị phục trước mặt dân Y-sơ-ra-ên.
³⁴ Giép-thê trở về nhà mình tại Mích-ba; kìa, con gái người ra đón rước người, có cầm trống nhỏ và nhảy múa. Nàng là con một của người, ngoài nàng chẳng có con trai hoặc con gái nào khác hơn. ³⁵ Giép-thê vừa thấy nàng, liền xé áo mình mà rằng: Ớ con, than ôi! Con gây cho cha tức tối quá thay! Con thuộc vào số kẻ làm rối cha! Vì cha có mở miệng khấn nguyện cùng Đức Giê-hô-va, không thế nuốt lời.⚓ ³⁶ Nàng thưa rằng: Cha ôi, nếu cha có mở miệng khấn nguyện cùng Đức Giê-hô-va, xin hãy làm cho con y như lời ra khỏi miệng cha, vì bây giờ Đức Giê-hô-va đã báo thù kẻ cừu địch cha rồi, tức là dân Am-môn. ³⁷ Đoạn, nàng lại nói cùng cha mình rằng: Xin cha hãy nhậm cho con lời nầy: Để cho con thong thả trong hai tháng, con sẽ đi ở trên núi đặng cùng chị em bạn con khóc về sự đồng trinh của con. ³⁸ Giép-thê đáp rằng: Con cứ đi. Rồi người để nàng đi hai tháng.
Vậy, nàng đi cùng chị em bạn mình, khóc sự đồng trinh mình tại trên núi. ³⁹ Cuối hai tháng, nàng trở về cha mình, và người làm cho nàng tùy theo lời khấn nguyện mình đã hứa. Nàng chẳng có biết người nam. Tại cớ đó trong Y-sơ-ra-ên có thường lệ nầy: ⁴⁰ Mỗi năm, các con gái Y-sơ-ra-ên đi than khóc con gái của Giép-thê, người Ga-la-át, trong bốn ngày.

11

耶弗他的出生

¹基列人耶弗他是个大能的勇士，是妓女的儿子。基列生了耶弗他。 ²基列的妻子也给他生了几个儿子。他妻子生的儿子长大后，就把耶弗他赶出去，说：“你不可在我们父家继承产业，因为你是别的女人生的儿子。” ³耶弗他就逃离他的兄弟，住在陀伯地。有些无赖的人聚集在他那里，与他一同出入。
⁴过了些日子，亚扪人攻打以色列。 ⁵亚扪人攻打以色列的时候，基列的长老去请耶弗他从陀伯地回来。 ⁶他们对耶弗他说：“请你来作我们的指挥官，好让我们跟亚扪人打仗。” ⁷耶弗他对基列的长老说：“你们不是恨我，把我赶出父家吗？现在你们遭遇急难，为何到我这里来呢？” ⁸基列的长老对耶弗他说：“现在我们回到你这里，是要请你同我们去跟亚扪人打仗，作基列所有居民的领袖。” ⁹耶弗他对基列的长老说：“若你们请我回去跟亚扪人打仗，耶和华把他们交给我，我就作你们的领袖。” ¹⁰基列的长老对耶弗他说：“有耶和华在你我之间作证，我们必定照你的话做。” ¹¹于是耶弗他与基列的长老同去，百姓就立耶弗他作他们的领袖和指挥官。耶弗他在米斯巴将他一切的事陈述在耶和华面前。
¹²耶弗他派使者到亚扪人的王那里，说：“你与我有什么相干，竟来到我这里攻打我的地呢？” ¹³亚扪人的王对耶弗他的使者说：“因为以色列从埃及上来的时候占据我的地，从亚嫩河到雅博河，直到约旦河。现在你要和平归还这些地方！” ¹⁴耶弗他又派使者到亚扪人的王那里， ¹⁵对他说：“耶弗他如此说：以色列并没有占据摩押地和亚扪人的地。 ¹⁶以色列人从埃及上来，是经过旷野到红海⚓，来到加低斯。 ¹⁷那时，以色列派使者去以东王那里，说：‘求你让我穿越你的地。’以东王却不听。以色列又照样派使者去摩押王那里，他也不肯。于是以色列人就住在加低斯。 ¹⁸他们又经过旷野，绕过以东地和摩押地，到摩押地的东边⚓，在亚嫩河边安营，并没有进入摩押的境内，因为亚嫩河是摩押的边界。 ¹⁹以色列派使者去亚摩利王，就是希实本王西宏那里；以色列对他说：‘求你让我们穿越你的地，到我自己的地方去。’ ²⁰西宏却不信任以色列，不让他们穿越他的疆界。他召集了他的众百姓在雅杂安营，与以色列争战。 ²¹耶和华－以色列的上帝将西宏和他的众百姓都交在以色列手中，以色列人就击杀他们，占领了那地居民亚摩利人的全地。 ²²他们占领了亚摩利人所有的疆土，从亚嫩河到雅博河，从旷野直到约旦河。 ²³耶和华－以色列的上帝如今从他百姓以色列面前赶出亚摩利人，你竟要占领它吗？ ²⁴你不是已经得了你的神明基抹赐给你的地为业吗？耶和华－我们的上帝在我们面前所赶出的，我们也要得它为业。 ²⁵现在你比西拨的儿子摩押王巴勒还强吗？他真的曾与以色列争执，或是真的与他们争战了吗？ ²⁶以色列人住希实本和所属的乡镇，亚罗珥和所属的乡镇，以及沿着亚嫩河的一切城镇，已经有三百年了。在这期间，你们为什么不取回呢？ ²⁷我并没有得罪你，你却要攻打我，加害于我。愿审判人的耶和华今日在以色列人和亚扪人之间判断是非。” ²⁸但亚扪人的王不听耶弗他传达给他的话。
²⁹耶和华的灵降在耶弗他身上，他就经过基列和玛拿西，经过基列的米斯巴，又从基列的米斯巴过到亚扪人那里。 ³⁰耶弗他向耶和华许愿，说：“你若真的将亚扪人交在我手中， ³¹我从亚扪人那里平平安安回来的时候，无论谁先从我家门出来迎接我，就要归给耶和华，我必将他献上作为燔祭。” ³²于是耶弗他往亚扪人那里去，与他们争战。耶和华将他们交在他手中， ³³他就彻底击败他们，从亚罗珥到米匿，直到亚备勒．基拉明，攻取了二十座城。这样，亚扪人就在以色列人面前被制伏了。

耶弗他的女儿

³⁴耶弗他回米斯巴去，到了自己的家，看哪，他女儿拿着手鼓跳舞出来迎接他。她是耶弗他的独生女，除她以外，没有别的儿女。 ³⁵耶弗他一看见她，就撕裂衣服，说：“哀哉！我的女儿啊，你使我非常悲痛，叫我十分为难了。因为我已经向耶和华开了口，不能收回。” ³⁶他女儿对他说：“我的父亲啊，你既向耶和华开了口，就当照你口中所说的向我行，因为耶和华已经在你的仇敌亚扪人身上为你报了仇。” ³⁷她又对父亲说：“我只求你这一件事，给我两个月，让我和同伴下到山里，好为我的童贞哀哭。” ³⁸耶弗他说：“你去吧！”他就让她离开两个月。她和同伴去了，在山里为她的童贞哀哭。 ³⁹过了两个月，她回到父亲那里，父亲就照所许的愿向她行了。她从来没有亲近男人。于是以色列中有个风俗， ⁴⁰每年按着日期以色列的女子要去为基列人耶弗他的女儿哀哭四天。