1 Lòng của vua ở trong tay Đức Giê-hô-va khác nào dòng nước chảy; Ngài làm nghiêng lệch nó bề nào tùy ý Ngài muốn. 2 Các đường lối của loài người đều chánh đáng theo mắt họ; Song Đức Giê-hô-va cân nhắc cái lòng. 3 Làm theo sự công bình và ngay thẳng Được đẹp lòng Đức Giê-hô-va hơn của tế lễ. 4 Mặt tự cao, lòng kiêu ngạo, Và ngọn đèn của kẻ ác, đều là tội lỗi. 5 Các ý tưởng của người cần mẫn dẫn đến sự dư dật; Còn những kẻ khờ dại chỉ chạy đến điều thiếu thốn. 6 Tài vật nhờ dùng lưỡi dối gạt mà được, Ấy là một điều hư không mau hết của kẻ tìm sự chết. 7 Sự cường bạo của kẻ ác sẽ đùa chúng nó đi; Vì chúng nó không khứng làm điều ngay thẳng. 8 Con đường của kẻ gánh tội là quanh quẹo; Còn công việc kẻ trong sạch vốn ngay thẳng. 9 Thà ở nơi xó nóc nhà, Hơn là ở chung nhà với một người đàn bà hay tranh cạnh. 10 Lòng kẻ dữ ao ước điều ác; Kẻ lân cận nó không được ơn trước mặt nó. 11 Khi kẻ nhạo báng bị phạt, người ngu dại bèn trở nên khôn ngoan; Khi khuyên dạy người khôn ngoan, người nhận lãnh sự tri thức. 12 Có một Đấng công bình xem xét kỹ càng nhà kẻ ác; Đấng ấy xô những kẻ ác vào tai họa. 13 Ai bưng tai không khứng nghe tiếng kêu la của người nghèo khổ, Người đó cũng sẽ kêu la mà sẽ chẳng có ai đáp lại. 14 Của lễ dâng kín nhiệm nguôi cơn thạnh nộ; Của hối lộ đút vào lòng làm ngất cơn giận dữ tợn. 15 Làm điều ngay thẳng, ấy là một việc vui vẻ cho người công bình; Nhưng gây bại hoại cho kẻ làm gian ác. 16 Người lầm lạc xa đường khôn sáng Sẽ ở với hội kẻ chết. 17 Ai ham sự vui chơi ắt sẽ nghèo khó; Còn ai ưa rượu với dầu sẽ chẳng hề làm giàu. 18 Kẻ ác là một giá chuộc người công bình; Và kẻ dối gạt thế chỗ cho người ngay thẳng. 19 Thà ở nơi vắng vẻ, Hơn là ở với một người đàn bà hay tranh cạnh và nóng giận. 20 Có bửu vật và dầu trong nhà người khôn ngoan; Nhưng kẻ ngu muội nuốt nó đi. 21 Người nào tìm cầu sự công bình và sự nhân từ Sẽ tìm được sự sống, sự công bình, và tôn trọng. 22 Người khôn ngoan leo lên thành dõng sĩ, Đánh hạ sức lực mà nó nương cậy. 23 Ai giữ lấy miệng và lưỡi mình Giữ linh hồn mình khỏi hoạn nạn. 24 Nhạo báng, ấy là tên của người kiêu căng cao cách; Nó cư xử cách xấc xược theo tánh kiêu ngạo của nó. 25 Sự ước ao của kẻ biếng nhác giết chết nó; Bởi vì hai tay nó không khứng làm việc. 26 Có người trót ngày ham hố quá; Nhưng người công bình ban cho không chắt lót. 27 Của tế lễ của kẻ ác là một vật gớm ghiếc; Phương chi họ đem đến mà có ác tưởng. 28 Chứng dối giả sẽ hư mất đi; Nhưng người hay nghe theo sẽ nói được mãi mãi. 29 Kẻ ác tự làm mặt chai mày đá; Còn người ngay thẳng làm vững đường lối mình. 30 Chẳng có sự khôn ngoan nào, sự thông minh nào, hay là mưu kế nào, Mà chống địch Đức Giê-hô-va được. 31 Ngựa sắm sửa về ngày tranh chiến; Nhưng sự thắng trận thuộc về Đức Giê-hô-va.
21
1Lòng vua như nước trong tay Thượng Đế, Tay nghiêng bên nào nước chảy về bên ấy. 2Xét việc làm, tự cho ta phải, Nhưng Chúa xét lòng dạ ta. 3Chúa muốn ta chính trực, công bằng, Hơn là đem tế lễ hằng dâng. 4Lòng tự đại, mắt kiêu cường, Cũng là tội lỗi như phường bất lương. 5Trù liệu chu đáo, no nê thịnh vượng; Bất cẩn vội vàng nghèo đói đương nhiên. 6Gia tài xây dựng bằng lưỡi dối trá, Như hơi nước mau tan, như cạm bẫy tử thần. 7Kẻ bất lương chối việc công bằng, Lòng cường bạo cuốn đùa chúng đi. 8Đường lối người phạm tội là quanh co, Việc làm người chân thật là ngay thẳng. 9Thà ở nơi góc mái nhà, Còn hơn ở chung nhà với đàn bà hay sinh sự. 10Kẻ dữ chuyên làm ác, Dù láng giềng nó chẳng nể kiêng. 11Khi kẻ nhạo báng bị hình phạt, kẻ dại trở thành khôn, Lúc người khôn được giáo huấn, tri thức người càng tăng. 12Người công chính quan sát nhà kẻ ác, Tìm hiểu nguyên nhân chúng phải tan tác. 13Bịt tai khi người nghèo khổ kêu ca, Lúc ta khóc gào, nào có ai nghe? 14Quà biếu âm thầm làm nguôi cơn giận. Hối lộ kín dấu khiến thịnh nộ tan. 15Công lý đem vui mừng cho người lành, Nhưng gây khiếp sợ cho kẻ ác. 16Người từ bỏ lương tri, Sẽ vào nơi âm ti. 17Vui chơi làm cho con nghèo khó, Rượu chè xa xí không đưa đến giàu có. 18Kẻ ác lãnh tai nạn người lành, Kẻ bất nghĩa lãnh tai nạn người ngay thẳng. 19Thà ở nơi sa mạc, Còn hơn ở chung nhà đàn bà rầy rà, nóng nảy. 20Trong tay người khôn, tài sản còn lại, Kẻ dại hễ có là xài hết ngay. 21Hãy công bằng và nhân từ, Con sẽ được trường sinh, công lý và danh dự. 22Người khôn tấn công thành trì kẻ mạnh, Triệt hạ pháo đài phòng thủ đối phương. 23Ai kiểm soát miệng, cầm giữ lưỡi, Là người giữ mình thoát khỏi rối reng. 24Kẻ nhạo báng vẫn là kiêu căng, xấc xược, Thái độ lúc nào cũng hợm hĩnh khinh khi. 25,26Kẻ lười chẳng làm việc là tự diệt; Cả ngày nó chỉ chắt bóp, thèm khát; Nhưng người ngay lại chia sẻ rộng rãi. 27Của lễ kẻ ác đã là điều đáng ghét, Nếu có tà tâm thì càng ghê tởm đến đâu? 28Lời chứng dối tự nó triệt tiêu, Người mắt thấy tai nghe được tòa ghi chiếu. 29Kẻ ác làm cho mặt mày chai đá, Người ngay làm cho đường lối vững như bàn thạch. 30Chẳng ai chống lại được Thượng Đế, Dù khôn ngoan trí tuệ, dù thương nghị mưu kế. 31Người sắm ngựa để chuẩn bị chiến tranh, Nhưng thắng hay bại là do nơi Thượng Đế.