30

Châm-ngôn và lời cầu nguyện của A-gu-rơ

¹ Lời của A-gu-rơ, con trai Gia-kê,
Châm-ngôn mà người ấy nói ra cho Y-thi-ên và U-canh.
² Quả thật ta là ngu muội hơn ai hết,
Ta không có thông sáng bằng một người.
³ Ta không học được sự khôn ngoan,
Và chẳng có được sự tri thức của Đấng Thánh.
⁴ Ai đã lên trời, rồi lại xuống?
Ai đã góp gió trong lòng tay mình?
Ai đã bọc nước trong áo mình?
Ai lập các giới hạn của đất?
Danh người là chi, và tên con trai người là gì?
Nếu ngươi biết, hãy nói đi.

⁵ Các lời của Đức Chúa Trời đều đã thét luyện:
Ngài là cái thuẫn đỡ cho người nương cậy nơi Ngài.
⁶ Chớ thêm chi vào các lời Ngài.
E Ngài quở trách ngươi, và ngươi bị cầm nói dối chăng.

⁷ Tôi có cầu Chúa hai điều;
Xin chớ từ chối trước khi tôi thác:
⁸ Xin dang xa khỏi tôi sự lường gạt và lời dối trá;
Chớ cho tôi nghèo khổ, hoặc sự giàu sang;
Hãy nuôi tôi đủ vật thực cần dùng,
⁹ E khi no đủ, tôi từ chối Chúa,
Mà rằng: Đức Giê-hô-va là ai?
Và lại kẻo e tôi bị nghèo khổ, ăn trộm cắp.
Và làm ô danh của Đức Chúa Trời tôi chăng.

¹⁰ Chớ phao vu kẻ tôi tớ cho chủ nó,
E nó rủa sả ngươi, và ngươi mắc tội chăng.
¹¹ Có một dòng dõi rủa sả cha mình,
Cũng không chúc phước cho mẹ mình.
¹² Có một dòng dõi tư tưởng mình thánh sạch,
Song chưa được rửa sạch nhơ bẩn mình.
¹³ Có một dòng dõi bộ mặt kiêu hãnh thay,
Mí mắt giương cao dường nào!
¹⁴ Có một dòng dõi nanh tợ gươm,
Hàm răng như dao,
Đặng cắn xé những người khó khăn khỏi đất,
Và những kẻ nghèo khổ khỏi loài người.

¹⁵ Con đỉa có hai con gái, nói rằng: Hãy cho! Hãy cho!
Có ba sự chẳng hề no đủ,
Và bốn điều chẳng nói rằng: Thôi, đủ!
¹⁶ Tức là Âm phủ, người đàn bà son sẻ,
Đất không no đủ nước,
Và lửa mà chẳng hề nói: Đủ rồi!
¹⁷ Con mắt nhạo báng cha mình,
Khinh sự vâng lời đối với mẹ mình,
Các con quạ của trũng sẽ móc mắt ấy,
Và các chim ưng con sẽ ăn nó đi.

¹⁸ Có ba việc lấy làm diệu kỳ cho ta,
Và bốn điều mà ta chẳng biết được:
¹⁹ Là đường chim ưng bay trên trời;
Lối con rắn bò trên hòn đá;
Lằn tàu chạy giữa biển,
Và đường người nam giao hiệp với người nữ.
²⁰ Tánh nết người kỵ nữ cũng vậy:
Nàng ăn, rồi nàng lau miệng,
Và nói rằng: Tôi có phạm tội ác đâu.

²¹ Có ba vật làm cho trái đất rúng động,
Và bốn điều nó chẳng chịu nổi được:
²² Là tôi tớ khi được tức vị vua;
Kẻ ngu muội khi được no nê đồ ăn;
²³ Người đàn bà đáng ghét khi lấy chồng,
Và con đòi khi kế nghiệp bà chủ mình.

²⁴ Có bốn vật nhỏ mọn trên trái đất,
Song vốn rất khôn ngoan:
²⁵ Con kiến dầu là loại yếu hèn,
Lo sắm sẵn vật thực mình trong mùa hạ;
²⁶ Con thỏ rừng dầu là loại không sức lực,
Đóng cơ sở mình trong hòn đá;
²⁷ Loài cào cào dầu không có vua chúa,
Bay ra có từng đám;
²⁸ Con thằn lằn mà người ta lấy tay bắt được,
Vẫn ở trong đền vua.

²⁹ Có ba vật điệu đi tốt đẹp,
Và bốn vật nước bước xem sang trọng:
³⁰ Sư tử, mạnh hơn hết trong các loài vật,
Chẳng lui lại trước mặt loài nào cả;
³¹ Con ngựa hăng thắng tử tế, con dê đực,
Và vua không ai đối địch được.

³² Nếu ngươi có làm ngu dại mà tự cao kiêu ngạo,
Và nếu ngươi có ác tưởng, hãy đặt tay che miệng mình.
³³ Vì ép sữa làm ra mỡ sữa,
Và đánh đập lỗ mũi bèn làm cho phun máu;
Cũng vậy trêu chọc giận sanh ra điều tranh cạnh.

30

亞古珥語錄

¹雅基的兒子、瑪撒人亞古珥的言語⚓，是這人對以鐵和烏甲說的。
²我比眾人更像畜牲，
也沒有人的聰明。
³我沒有學好智慧，
也不認識至聖者。
⁴誰升天又降下來？
誰聚風在手掌中？
誰包水在衣服裏？
誰立定地的四極？
他名叫甚麼？
他兒子名叫甚麼？
你知道嗎？

⁵上帝的言語句句都是煉淨的，
投靠他的，他便作他們的盾牌。
⁶你不可加添他的言語，
恐怕他責備你，你就顯為說謊的。

其他箴言

⁷我求你兩件事，
在我未死之先，不要拒絕我：
⁸求你使虛假和謊言遠離我，
使我不貧窮也不富足，
賜給我需用的飲食。
⁹免得我飽足了，就不認你，說：
「耶和華是誰呢？」
又恐怕我貧窮就偷竊，
以致褻瀆我上帝的名。

¹⁰不要向主人讒害他的僕人，
恐怕他詛咒你，你便算為有罪。

¹¹有一類人，詛咒父親，
不給母親祝福。
¹²有一類人，自以為純潔，
卻沒有洗淨自己的污穢。
¹³有一類人，眼目何其高傲，
眼皮也是高舉。
¹⁴有一類人，牙如劍，齒如刀，
要吞滅地上的困苦人和世間的貧窮人。

¹⁵水蛭有兩個女兒：
「給呀，給呀。」
有三樣不知足的，
不說「夠了」的有四樣：
¹⁶陰間和不生育的子宮，
吸水不足的地，還有不說「夠了」的火。

¹⁷嘲笑父親、藐視而不聽從母親的，
谷中的烏鴉必啄他的眼睛，小鷹也必吃它。

¹⁸我所測不透的奇妙有三樣，
我所不知道的有四樣：
¹⁹就是鷹在空中飛的道，
蛇在磐石上爬的道，
船在海中行的道，
男與女交合的道。

²⁰淫婦的道是這樣，
她吃了，把嘴一擦就說：
「我沒有行惡。」

²¹使地震動的有三樣，
地承擔不起的有四樣：
²²就是僕人作王，
愚頑人吃得飽足，
²³令人憎惡的女子出嫁，
婢女取代她的女主人。

²⁴地上有四樣東西雖小，卻甚聰明：
²⁵螞蟻是無力之類，
卻在夏天預備糧食。
²⁶石貛並非強壯之類，
卻在巖石中造房子。
²⁷蝗蟲沒有君王，
卻分隊而出。
²⁸壁虎你用手就可抓住，
牠卻住在王宮。

²⁹腳步威武的有三樣，
行走威武的有四樣：
³⁰獅子－百獸中最勇猛的、
無論遇見甚麼絕不退縮，
³¹獵狗，公山羊，
和有整排士兵的君王。

³²你若行事愚頑，自高自傲，
或是設計惡謀，就當用手摀口。
³³攪動牛奶必成乳酪，
扭鼻子必出血，
照樣，激發烈怒必挑起爭端。