1 Hỡi con, chớ quên sự khuyên dạy ta, Lòng con khá giữ các mạng lịnh ta; 2 Vì nó sẽ thêm cho con lâu ngày, Số năm mạng sống, và sự bình an. 3 Sự nhân từ và sự chân thật, chớ để lìa bỏ con; Hãy đeo nó vào cổ, ghi nó nơi bia lòng con; 4 Như vậy, trước mặt Đức Chúa Trời và loài người, Con sẽ được ơn và có sự khôn ngoan thật.⚓ 5 Hãy hết lòng tin cậy Đức Giê-hô-va, Chớ nương cậy nơi sự thông sáng của con; 6 Phàm trong các việc làm của con, khá nhận biết Ngài, Thì Ngài sẽ chỉ dẫn các nẻo của con. 7 Chớ khôn ngoan theo mắt mình; Hãy kính sợ Đức Giê-hô-va, và lìa khỏi sự ác:⚓ 8 Như vậy, cuống rốn con sẽ được mạnh khoẻ, Và xương cốt con được mát mẻ. 9 Hãy lấy tài vật và huê lợi đầu mùa của con, Mà tôn vinh Đức Giê-hô-va; 10 Vậy, các vựa lẫm con sẽ đầy dư dật, Và những thùng của con sẽ tràn rượu mới. 11 Hỡi con, chớ khinh điều sửa phạt của Đức Giê-hô-va, Chớ hiềm lòng khi Ngài quở trách;⚓ 12 Vì Đức Giê-hô-va yêu thương ai thì trách phạt nấy, Như một người cha đối cùng con trai yêu dấu mình.⚓
13 Người nào tìm đặng sự khôn ngoan, Và được sự thông sáng, có phước thay! 14 Vì thà được nó hơn là được tiền bạc, Hoa lợi nó sanh ra tốt hơn vàng ròng. 15 Sự khôn ngoan quí báu hơn châu ngọc, Chẳng một bửu vật nào con ưa thích mà sánh kịp nó được. 16 Tay hữu nó cầm sự trường thọ, Còn trong tay tả, có sự giàu có và vinh hiển. 17 Các nẻo nó vốn là nẻo khoái lạc, Và các lối nó cả đều bình an. 18 Nó là cây sự sống cho ai nắm lấy nó; Người nào cầm giữ nó đều được phước hạnh. 19 Đức Giê-hô-va dùng sự khôn ngoan lập nên trái đất; Nhờ sự thông sáng mà sắp đặt các từng trời. 20 Do sự hiểu biết Ngài các vực sâu mở ra, Và mây đặt ra sương móc. 21 Hỡi con, khá gìn giữ sự khôn ngoan thật và sự dẽ dặt, Chớ để nó lìa xa mắt con; 22 Thì nó sẽ là sự sống của linh hồn con, Và như đồ trang sức cho cổ con. 23 Con sẽ bước đi vững vàng trong đường con, Và chân con không vấp ngã. 24 Khi con nằm, chẳng có điều sợ hãi; Phải, con sẽ nằm được ngủ ngon giấc. 25 Chớ sợ sự kinh khiếp xảy đến thình lình, Cũng đừng kinh hãi lúc sự tàn hại giáng trên kẻ ác; 26 Vì Đức Giê-hô-va là nơi nương cậy của con, Ngài sẽ gìn giữ chân con khỏi mắc bẫy.
27 Chớ từ chối làm lành cho kẻ nào xứng đáng, Miễn là tay con có quyền làm điều ấy. 28 Nhược bằng con có tại nơi con vật kẻ lân cận cầu xin, thì chớ nói với người rằng: Hãy đi và trở lại, ngày mai ta sẽ cho ngươi. 29 Chớ lập mưu hại kẻ lân cận con, Vì người ăn ở bình an bên con. 30 Nếu không có làm điều hại cho con, Chớ tranh giành vô cớ với ai. 31 Chớ phân bì với kẻ hung dữ, Cũng đừng chọn lối nào của hắn; 32 Vì Đức Giê-hô-va gớm ghiếc kẻ gian tà; Nhưng kết tình bậu bạn cùng người ngay thẳng. 33 Sự rủa sả của Đức Giê-hô-va giáng trên nhà kẻ ác; Song Ngài ban phước cho chỗ ở của người công bình. 34 Quả thật Ngài nhạo báng kẻ hay nhạo báng; Nhưng Ngài ban ơn cho người khiêm nhường.⚓ 35 Người khôn ngoan sẽ hưởng được sự vinh hiển; Còn sự thăng lên của kẻ ngu dại sẽ ra điều hổ thẹn.
3
Khuyên làm theo sự khôn ngoan
1Hỡi con ta, chớ quên lời ta khuyên dạy, Lòng con hãy giữ các điều răn của ta; 2Vì nó sẽ cho con được gia tăng tuổi thọ, Và được an khang thịnh vượng.
3Đừng để sự nhân từ và sự chân thật lìa bỏ con; Hãy đeo nó vào cổ, Ghi nó nơi bia lòng con. 4Như vậy trước mặt Đức Chúa Trời và loài người,⚓ Con sẽ tìm được ân huệ và sự khôn ngoan thật.
5Hãy hết lòng tin cậy Đức Giê-hô-va, Đừng nương cậy nơi sự thông sáng của con. 6Hãy nhận biết Ngài trong mọi đường lối của con, Chính Ngài sẽ san bằng các nẻo con đi. 7Đừng khôn ngoan theo mắt mình;⚓ Hãy kính sợ Đức Giê-hô-va và lìa khỏi điều ác. 8Như vậy rốn con sẽ được lành mạnh Và xương con được cứng cáp.
9Hãy lấy tài sản và hoa lợi đầu mùa của con Mà tôn vinh Đức Giê-hô-va; 10Như thế, nhà kho của con sẽ đầy lúa mì, Và hầm ép rượu của con sẽ tràn rượu mới.
11Hỡi con ta, chớ khinh sự sửa phạt của Đức Giê-hô-va,⚓⚓ Đừng buồn lòng khi Ngài quở trách. 12Vì Đức Giê-hô-va yêu thương ai thì trách phạt nấy.⚓ Như một người cha đối với con trai yêu dấu của mình.
Của cải thật
13Phước cho người nào tìm được sự khôn ngoan Và nhận được sự thông sáng! 14Vì thà được khôn ngoan hơn là được tiền bạc, Hoa lợi nó sinh ra tốt hơn vàng ròng. 15Sự khôn ngoan quý báu hơn châu ngọc, Chẳng một báu vật nào con ưa thích sánh kịp nó được. 16Tay phải sự khôn ngoan cầm nắm sự trường thọ, Còn trong tay trái có sự giàu sang và danh vọng. 17Các đường của sự khôn ngoan là đường vui thích, Mọi lối của nó đều là lối bình an. 18Sự khôn ngoan là cây sự sống cho ai nắm lấy nó; Người nào cầm giữ nó đều được phước hạnh.
Sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời trong sự sáng tạo
19Đức Giê-hô-va dùng sự khôn ngoan đặt nền quả đất; Nhờ sự thông sáng mà thiết lập các tầng trời. 20Do tri thức của Ngài, các vực sâu mở toang, Và mây đọng thành sương móc.
Sự an ninh thật
21Hỡi con ta, hãy giữ sự khôn ngoan thật và tính thận trọng, Đừng để nó lìa xa mắt con, 22Nó sẽ là sự sống của linh hồn con, Là đồ trang sức cho cổ con. 23Con sẽ bước đi vững vàng trong đường lối con, Và chân con không vấp ngã. 24Khi con nằm, chẳng có điều sợ hãi; Phải, con sẽ nằm và được ngủ ngon giấc. 25Đừng sợ sự kinh khiếp xảy đến thình lình, Cũng đừng sợ sự tàn hại xảy đến cho kẻ ác; 26Vì Đức Giê-hô-va là nơi nương cậy của con, Ngài sẽ gìn giữ chân con khỏi cạm bẫy.
27Đừng từ chối làm lành cho người nào đáng được hưởng, Khi tay con có thể làm điều ấy. 28Nếu con có vật mà người lân cận đang cần, Thì đừng nói: “Hãy đi và trở lại, ngày mai tôi sẽ cho anh.” 29Đừng lập mưu hại người lân cận của con, Vì người đang sống yên ổn bên con. 30Đừng tranh chấp vô cớ với ai, Nếu người ấy không làm điều gì hại con. 31Đừng ganh tị với kẻ hung bạo, Cũng đừng chọn đường lối nào của hắn; 32Vì Đức Giê-hô-va ghê tởm kẻ gian tà, Nhưng Ngài kết bạn cùng người ngay thẳng. 33Sự nguyền rủa của Đức Giê-hô-va ở trong nhà kẻ ác. Nhưng Ngài ban phước cho chỗ ở của người công chính. 34Chúa nhạo báng kẻ hay nhạo báng,⚓ Nhưng Ngài ban ơn cho người khiêm nhường. 35Người khôn ngoan sẽ hưởng được vinh quang, Còn kẻ ngu dại tự nâng mình lên sẽ bị hổ thẹn.