1 Hỡi con, chớ quên sự khuyên dạy ta, Lòng con khá giữ các mạng lịnh ta; 2 Vì nó sẽ thêm cho con lâu ngày, Số năm mạng sống, và sự bình an. 3 Sự nhân từ và sự chân thật, chớ để lìa bỏ con; Hãy đeo nó vào cổ, ghi nó nơi bia lòng con; 4 Như vậy, trước mặt Đức Chúa Trời và loài người, Con sẽ được ơn và có sự khôn ngoan thật.⚓ 5 Hãy hết lòng tin cậy Đức Giê-hô-va, Chớ nương cậy nơi sự thông sáng của con; 6 Phàm trong các việc làm của con, khá nhận biết Ngài, Thì Ngài sẽ chỉ dẫn các nẻo của con. 7 Chớ khôn ngoan theo mắt mình; Hãy kính sợ Đức Giê-hô-va, và lìa khỏi sự ác:⚓ 8 Như vậy, cuống rốn con sẽ được mạnh khoẻ, Và xương cốt con được mát mẻ. 9 Hãy lấy tài vật và huê lợi đầu mùa của con, Mà tôn vinh Đức Giê-hô-va; 10 Vậy, các vựa lẫm con sẽ đầy dư dật, Và những thùng của con sẽ tràn rượu mới. 11 Hỡi con, chớ khinh điều sửa phạt của Đức Giê-hô-va, Chớ hiềm lòng khi Ngài quở trách;⚓ 12 Vì Đức Giê-hô-va yêu thương ai thì trách phạt nấy, Như một người cha đối cùng con trai yêu dấu mình.⚓
13 Người nào tìm đặng sự khôn ngoan, Và được sự thông sáng, có phước thay! 14 Vì thà được nó hơn là được tiền bạc, Hoa lợi nó sanh ra tốt hơn vàng ròng. 15 Sự khôn ngoan quí báu hơn châu ngọc, Chẳng một bửu vật nào con ưa thích mà sánh kịp nó được. 16 Tay hữu nó cầm sự trường thọ, Còn trong tay tả, có sự giàu có và vinh hiển. 17 Các nẻo nó vốn là nẻo khoái lạc, Và các lối nó cả đều bình an. 18 Nó là cây sự sống cho ai nắm lấy nó; Người nào cầm giữ nó đều được phước hạnh. 19 Đức Giê-hô-va dùng sự khôn ngoan lập nên trái đất; Nhờ sự thông sáng mà sắp đặt các từng trời. 20 Do sự hiểu biết Ngài các vực sâu mở ra, Và mây đặt ra sương móc. 21 Hỡi con, khá gìn giữ sự khôn ngoan thật và sự dẽ dặt, Chớ để nó lìa xa mắt con; 22 Thì nó sẽ là sự sống của linh hồn con, Và như đồ trang sức cho cổ con. 23 Con sẽ bước đi vững vàng trong đường con, Và chân con không vấp ngã. 24 Khi con nằm, chẳng có điều sợ hãi; Phải, con sẽ nằm được ngủ ngon giấc. 25 Chớ sợ sự kinh khiếp xảy đến thình lình, Cũng đừng kinh hãi lúc sự tàn hại giáng trên kẻ ác; 26 Vì Đức Giê-hô-va là nơi nương cậy của con, Ngài sẽ gìn giữ chân con khỏi mắc bẫy.
27 Chớ từ chối làm lành cho kẻ nào xứng đáng, Miễn là tay con có quyền làm điều ấy. 28 Nhược bằng con có tại nơi con vật kẻ lân cận cầu xin, thì chớ nói với người rằng: Hãy đi và trở lại, ngày mai ta sẽ cho ngươi. 29 Chớ lập mưu hại kẻ lân cận con, Vì người ăn ở bình an bên con. 30 Nếu không có làm điều hại cho con, Chớ tranh giành vô cớ với ai. 31 Chớ phân bì với kẻ hung dữ, Cũng đừng chọn lối nào của hắn; 32 Vì Đức Giê-hô-va gớm ghiếc kẻ gian tà; Nhưng kết tình bậu bạn cùng người ngay thẳng. 33 Sự rủa sả của Đức Giê-hô-va giáng trên nhà kẻ ác; Song Ngài ban phước cho chỗ ở của người công bình. 34 Quả thật Ngài nhạo báng kẻ hay nhạo báng; Nhưng Ngài ban ơn cho người khiêm nhường.⚓ 35 Người khôn ngoan sẽ hưởng được sự vinh hiển; Còn sự thăng lên của kẻ ngu dại sẽ ra điều hổ thẹn.
3
1Này con, đừng quên phép tắc ta, Lòng con hãy giữ mệnh lệnh ta, 2Nhờ đó, con thêm được nhiều ngày. Tuổi thọ và bình an. 3Đừng để nhân từ, chân thật xa lìa con, Hãy đeo vào cổ, ghi vào lòng. 4Như thế, trước mặt Thượng Đế và loài người Con được ân huệ và sự hiểu biết chính đáng, 5Hãy hết lòng tin cậy Chúa Hằng Hữu, Đừng tựa vào sự hiểu biết riêng. 6Hãy nhận biết Chúa trong mọi việc, Ngài sẽ hướng dẫn con. 7Đừng khôn ngoan theo mắt mình, Hãy kính sợ Chúa Hằng Hữu, xa lánh điều ác. 8Như thế rốn con lành mạnh Xương con cứng cáp 9Hãy dùng tài sản và hoa lợi đầu mùa, Tôn vinh Chúa Hằng Hữu. 10Như thế kho thóc con đầy dẫy, Thùng chứa tràn ngập rượu mới. 11Này con, đừng coi thường sự sửa phạt của Chúa Hằng Hữu, Đừng bực mình khi Ngài trừng trị. 12Vì Chúa Hằng Hữu sửa dạy người Ngài thương yêu, Như cha đối với con yêu dấu. 13Phúc cho người tìm được khôn ngoan thông sáng; 14Vì được nó quý hơn được bạc, Hữu ích hơn được vàng mười. 15Khôn ngoan quý hơn hồng ngọc, Không bảo vật nào sánh kịp. 16Tay phải của khôn ngoan có trường thọ, Còn tay trái có giàu sang và vinh dự. 17Các đường của khôn ngoan đều thích thú, Mọi nẻo của nó đều an vui. 18Nó là cây vĩnh sinh cho người nắm lấy, Và hạnh phúc cho ai giữ chặt. 19Chúa Hằng Hữu do khôn ngoan sáng tạo đất, Và do thông sáng thiết lập trời. 20Do tri thức Ngài, vực thẳm mở toang Và mây đọng thành sương. 21Này con, hãy giữ khôn ngoan thật và suy xét Đừng để nó xa tầm mắt con. 22Nó là sức sống trong tâm hồn Là trang sức duyên dáng nơi cổ con. 23Nhờ đó, con tiến bước an toàn, Chân con không vấp ngã. 24Khi nằm, con không phải lo ra, Vừa đặt lưng, con đã ngon giấc. 25Khi thấy kẻ ác gặp tai họa hay hủy diệt bất ngờ, Con không cần phải hoang mang lo sợ, 26Vì Chúa Hằng Hữu, Đấng con tin cậy Sẽ giữ chân con khỏi cạm bẫy. 27Nếu con có đủ khả năng Thì đừng từ chối làm lành cho người xứng đáng. 28Đừng khất với láng giềng: "đến mai hãy trở lại," Khi con có sẵn thứ người ấy đang cần. 29Đừng mưu đồ ám hại láng giềng, Là người vẫn trung kiên với con. 30Đừng vô cớ cáo tội ai Khi người ấy không gây cho con thiệt hại. 31Đừng thèm muốn địa vị người dữ dằng, Cũng đừng bước theo con đường hắn vẫn đi, 32Vì Thượng Đế ghét người hư hoại, Nhưng thổ lộ tâm tình với ai ngay lành. 33Thượng Đế rủa sả nhà kẻ ác, Nhưng đổ phước lành trên nhà người công chính. 34Ngài cười chê kẻ kiêu căng báng bổ, Nhưng giáng ân phước trên người khiêm nhu. 35Vinh dự là gia tài Thượng Đế dành cho người khôn, Nhưng xấu hổ nhuốc nha là phần của kẻ dại khờ.