1 Hỡi con, chớ quên sự khuyên dạy ta, Lòng con khá giữ các mạng lịnh ta; 2 Vì nó sẽ thêm cho con lâu ngày, Số năm mạng sống, và sự bình an. 3 Sự nhân từ và sự chân thật, chớ để lìa bỏ con; Hãy đeo nó vào cổ, ghi nó nơi bia lòng con; 4 Như vậy, trước mặt Đức Chúa Trời và loài người, Con sẽ được ơn và có sự khôn ngoan thật.⚓ 5 Hãy hết lòng tin cậy Đức Giê-hô-va, Chớ nương cậy nơi sự thông sáng của con; 6 Phàm trong các việc làm của con, khá nhận biết Ngài, Thì Ngài sẽ chỉ dẫn các nẻo của con. 7 Chớ khôn ngoan theo mắt mình; Hãy kính sợ Đức Giê-hô-va, và lìa khỏi sự ác:⚓ 8 Như vậy, cuống rốn con sẽ được mạnh khoẻ, Và xương cốt con được mát mẻ. 9 Hãy lấy tài vật và huê lợi đầu mùa của con, Mà tôn vinh Đức Giê-hô-va; 10 Vậy, các vựa lẫm con sẽ đầy dư dật, Và những thùng của con sẽ tràn rượu mới. 11 Hỡi con, chớ khinh điều sửa phạt của Đức Giê-hô-va, Chớ hiềm lòng khi Ngài quở trách;⚓ 12 Vì Đức Giê-hô-va yêu thương ai thì trách phạt nấy, Như một người cha đối cùng con trai yêu dấu mình.⚓
13 Người nào tìm đặng sự khôn ngoan, Và được sự thông sáng, có phước thay! 14 Vì thà được nó hơn là được tiền bạc, Hoa lợi nó sanh ra tốt hơn vàng ròng. 15 Sự khôn ngoan quí báu hơn châu ngọc, Chẳng một bửu vật nào con ưa thích mà sánh kịp nó được. 16 Tay hữu nó cầm sự trường thọ, Còn trong tay tả, có sự giàu có và vinh hiển. 17 Các nẻo nó vốn là nẻo khoái lạc, Và các lối nó cả đều bình an. 18 Nó là cây sự sống cho ai nắm lấy nó; Người nào cầm giữ nó đều được phước hạnh. 19 Đức Giê-hô-va dùng sự khôn ngoan lập nên trái đất; Nhờ sự thông sáng mà sắp đặt các từng trời. 20 Do sự hiểu biết Ngài các vực sâu mở ra, Và mây đặt ra sương móc. 21 Hỡi con, khá gìn giữ sự khôn ngoan thật và sự dẽ dặt, Chớ để nó lìa xa mắt con; 22 Thì nó sẽ là sự sống của linh hồn con, Và như đồ trang sức cho cổ con. 23 Con sẽ bước đi vững vàng trong đường con, Và chân con không vấp ngã. 24 Khi con nằm, chẳng có điều sợ hãi; Phải, con sẽ nằm được ngủ ngon giấc. 25 Chớ sợ sự kinh khiếp xảy đến thình lình, Cũng đừng kinh hãi lúc sự tàn hại giáng trên kẻ ác; 26 Vì Đức Giê-hô-va là nơi nương cậy của con, Ngài sẽ gìn giữ chân con khỏi mắc bẫy.
27 Chớ từ chối làm lành cho kẻ nào xứng đáng, Miễn là tay con có quyền làm điều ấy. 28 Nhược bằng con có tại nơi con vật kẻ lân cận cầu xin, thì chớ nói với người rằng: Hãy đi và trở lại, ngày mai ta sẽ cho ngươi. 29 Chớ lập mưu hại kẻ lân cận con, Vì người ăn ở bình an bên con. 30 Nếu không có làm điều hại cho con, Chớ tranh giành vô cớ với ai. 31 Chớ phân bì với kẻ hung dữ, Cũng đừng chọn lối nào của hắn; 32 Vì Đức Giê-hô-va gớm ghiếc kẻ gian tà; Nhưng kết tình bậu bạn cùng người ngay thẳng. 33 Sự rủa sả của Đức Giê-hô-va giáng trên nhà kẻ ác; Song Ngài ban phước cho chỗ ở của người công bình. 34 Quả thật Ngài nhạo báng kẻ hay nhạo báng; Nhưng Ngài ban ơn cho người khiêm nhường.⚓ 35 Người khôn ngoan sẽ hưởng được sự vinh hiển; Còn sự thăng lên của kẻ ngu dại sẽ ra điều hổ thẹn.
3
Wisdom Bestows Well-Being
1My son, do not forget my teaching, but keep my commands in your heart, 2for they will prolong your life many years and bring you peace and prosperity.
3Let love and faithfulness never leave you; bind them around your neck, write them on the tablet of your heart. 4Then you will win favor and a good name in the sight of God and man.
5Trust in the Lord with all your heart and lean not on your own understanding; 6in all your ways submit to him, and he will make your paths straight.⚓
7Do not be wise in your own eyes; fear the Lord and shun evil. 8This will bring health to your body and nourishment to your bones.
9Honor the Lord with your wealth, with the firstfruits of all your crops; 10then your barns will be filled to overflowing, and your vats will brim over with new wine.
11My son, do not despise the Lord’s discipline, and do not resent his rebuke, 12because the Lord disciplines those he loves, as a father the son he delights in.⚓
13Blessed are those who find wisdom, those who gain understanding, 14for she is more profitable than silver and yields better returns than gold. 15She is more precious than rubies; nothing you desire can compare with her. 16Long life is in her right hand; in her left hand are riches and honor. 17Her ways are pleasant ways, and all her paths are peace. 18She is a tree of life to those who take hold of her; those who hold her fast will be blessed.
19By wisdom the Lord laid the earth’s foundations, by understanding he set the heavens in place; 20by his knowledge the watery depths were divided, and the clouds let drop the dew.
21My son, do not let wisdom and understanding out of your sight, preserve sound judgment and discretion; 22they will be life for you, an ornament to grace your neck. 23Then you will go on your way in safety, and your foot will not stumble. 24When you lie down, you will not be afraid; when you lie down, your sleep will be sweet. 25Have no fear of sudden disaster or of the ruin that overtakes the wicked, 26for the Lord will be at your side and will keep your foot from being snared.
27Do not withhold good from those to whom it is due, when it is in your power to act. 28Do not say to your neighbor, “Come back tomorrow and I’ll give it to you”— when you already have it with you. 29Do not plot harm against your neighbor, who lives trustfully near you. 30Do not accuse anyone for no reason— when they have done you no harm.
31Do not envy the violent or choose any of their ways.
32For the Lord detests the perverse but takes the upright into his confidence. 33The Lord’s curse is on the house of the wicked, but he blesses the home of the righteous. 34He mocks proud mockers but shows favor to the humble and oppressed. 35The wise inherit honor, but fools get only shame.