3

Khuyên làm theo sự khôn ngoan

1 Hỡi con, chớ quên sự khuyên dạy ta,
 Lòng con khá giữ các mạng lịnh ta;
2 Vì nó sẽ thêm cho con lâu ngày,
 Số năm mạng sống, và sự bình an.
3 Sự nhân từ và sự chân thật, chớ để lìa bỏ con;
 Hãy đeo nó vào cổ, ghi nó nơi bia lòng con;
4 Như vậy, trước mặt Đức Chúa Trời và loài người,
 Con sẽ được ơn và có sự khôn ngoan thật.
5 Hãy hết lòng tin cậy Đức Giê-hô-va,
 Chớ nương cậy nơi sự thông sáng của con;
6 Phàm trong các việc làm của con, khá nhận biết Ngài,
 Thì Ngài sẽ chỉ dẫn các nẻo của con.
7 Chớ khôn ngoan theo mắt mình;
 Hãy kính sợ Đức Giê-hô-va, và lìa khỏi sự ác:
8 Như vậy, cuống rốn con sẽ được mạnh khoẻ,
 Và xương cốt con được mát mẻ.
9 Hãy lấy tài vật và huê lợi đầu mùa của con,
 Mà tôn vinh Đức Giê-hô-va;
10 Vậy, các vựa lẫm con sẽ đầy dư dật,
 Và những thùng của con sẽ tràn rượu mới.
11 Hỡi con, chớ khinh điều sửa phạt của Đức Giê-hô-va,
 Chớ hiềm lòng khi Ngài quở trách;
12 Vì Đức Giê-hô-va yêu thương ai thì trách phạt nấy,
 Như một người cha đối cùng con trai yêu dấu mình.

13 Người nào tìm đặng sự khôn ngoan,
 Và được sự thông sáng, có phước thay!
14 Vì thà được nó hơn là được tiền bạc,
 Hoa lợi nó sanh ra tốt hơn vàng ròng.
15 Sự khôn ngoan quí báu hơn châu ngọc,
 Chẳng một bửu vật nào con ưa thích mà sánh kịp nó được.
16 Tay hữu nó cầm sự trường thọ,
 Còn trong tay tả, có sự giàu có và vinh hiển.
17 Các nẻo nó vốn là nẻo khoái lạc,
 Và các lối nó cả đều bình an.
18 Nó là cây sự sống cho ai nắm lấy nó;
 Người nào cầm giữ nó đều được phước hạnh.
19 Đức Giê-hô-va dùng sự khôn ngoan lập nên trái đất;
 Nhờ sự thông sáng mà sắp đặt các từng trời.
20 Do sự hiểu biết Ngài các vực sâu mở ra,
 Và mây đặt ra sương móc.
21 Hỡi con, khá gìn giữ sự khôn ngoan thật và sự dẽ dặt,
 Chớ để nó lìa xa mắt con;
22 Thì nó sẽ là sự sống của linh hồn con,
 Và như đồ trang sức cho cổ con.
23 Con sẽ bước đi vững vàng trong đường con,
 Và chân con không vấp ngã.
24 Khi con nằm, chẳng có điều sợ hãi;
 Phải, con sẽ nằm được ngủ ngon giấc.
25 Chớ sợ sự kinh khiếp xảy đến thình lình,
 Cũng đừng kinh hãi lúc sự tàn hại giáng trên kẻ ác;
26 Vì Đức Giê-hô-va là nơi nương cậy của con,
 Ngài sẽ gìn giữ chân con khỏi mắc bẫy.

27 Chớ từ chối làm lành cho kẻ nào xứng đáng,
 Miễn là tay con có quyền làm điều ấy.
28 Nhược bằng con có tại nơi con vật kẻ lân cận cầu xin, thì chớ nói với người rằng:
 Hãy đi và trở lại, ngày mai ta sẽ cho ngươi.
29 Chớ lập mưu hại kẻ lân cận con,
 Vì người ăn ở bình an bên con.
30 Nếu không có làm điều hại cho con,
 Chớ tranh giành vô cớ với ai.
31 Chớ phân bì với kẻ hung dữ,
 Cũng đừng chọn lối nào của hắn;
32 Vì Đức Giê-hô-va gớm ghiếc kẻ gian tà;
 Nhưng kết tình bậu bạn cùng người ngay thẳng.
33 Sự rủa sả của Đức Giê-hô-va giáng trên nhà kẻ ác;
 Song Ngài ban phước cho chỗ ở của người công bình.
34 Quả thật Ngài nhạo báng kẻ hay nhạo báng;
 Nhưng Ngài ban ơn cho người khiêm nhường.
35 Người khôn ngoan sẽ hưởng được sự vinh hiển;
 Còn sự thăng lên của kẻ ngu dại sẽ ra điều hổ thẹn.

3

Kuinx Mienh Lunx Mienh Nyei Waac

  1Yie nyei dorn aah! Maiv dungx la'kuqv yie njaaux nyei waac.
   Meih nyei hnyouv oix zuqc gan longx yie nyei leiz-latc.
  2meih yiem seix zaangc nyei hnoi-nyieqc caux hnyangx-soux ziouc haih ziangh duqv ndaauv,
   meih yaac haih duqv longx.
  3Maiv dungx guangc hnamv nyei, ziepc zuoqv nyei jauv.
   Oix zuqc zorqv daaih kuangx jienv meih nyei jaang,
   aengx fiev jienv meih nyei hnyouv gu'nyuoz.
  4Hnangv naaic ziux Tin-Hungh caux baamh mienh mangc,
   meih zoux duqv horpc yaac maaih mengh dauh longx.
  5Oix zuqc longc nzengc hnyouv kaux Ziouv,
   maiv dungx kaux ganh haih mengh baeqc.
  6Yiem meih zoux nyei diuh diuh jauv oix zuqc nyiemc ninh,
   ninh ziouc dorh meih yangh horpc nyei jauv-louc.
  7Maiv dungx hnamv ganh maaih cong-mengh,
   oix zuqc taaih Ziouv yaac leih nqoi orqv nyei sic.
  8Hnangv naaic ziouc hnangv longx haic nyei ndie zorc meih wangc siangx,
   sin yaac kuh yiem.
  9Oix zuqc longc meih nyei zinh zoih
   caux meih nyei yietc zungv gaeng-zuangx nyei daauh torngx biouv taaih Ziouv.
  10Hnangv naaic meih nyei lamz ziouc buangv nzengc,
   meih nyei diuv-ongx maaih a'ngunc diuv buangv mienz cuotv.
  11Yie nyei dorn aah! Maiv dungx mangc piex Ziouv mborqv njaaux nyei waac,
   yaac maiv dungx youx ninh gorngv-njaaux,
  12weic zuqc Ziouv hnamv wuov dauh ninh gorngv-njaaux wuov dauh,
   hnangv die gorngv-njaaux ninh a'hneiv nyei dorn.

Cong-Mengh Se Jaaix Haic

  13Duqv cong-mengh yaac duqv bieqc hnyouv nyei mienh,
   za'gengh maaih orn-lorqc,
  14weic zuqc duqv cong-mengh nyei ndaauv-daauh se gauh longx jiex nyaanh,
   ninh duqv nyei leic gauh longx jiex jiem.
  15Cong-mengh gauh jaaix jiex la'bieiv-jaaix.
   Meih oix duqv nyei yietc zungv ga'naaiv,
   maiv maaih yietc nyungc haih beiv duqv ninh.
  16Yiem ninh nyei mbiaauc jieqv buoz maaih siouc nyuonh ndaauv,
   yiem ninh nyei zaaix jieqv buoz maaih zinh zoih caux njang-laangc.
  17Ninh nyei jauv se bun mienh maaih orn-lorqc,
   ninh nyei yietc zungv jauv-louc bun mienh duqv baengh orn.
  18Cong-mengh beiv diuh ziangh maengc nyei ndiangx.
   Haaix dauh nanv jienv ninh, wuov dauh ziouc duqv mienh heuc orn-lorqc.
  19Ziouv longc cong-mengh liepc ndau,
   longc ninh nyei wuonh zaang liepc lungh.
  20Ninh nyei wuonh zaang bun ndau-ndiev nyei wuom mbeux cuotv,
   bun lungh maaih mbiungc-suiv ndiepv njiec.
  21Yie nyei dorn aah! Meih oix zuqc goux jienv cong-mengh caux haih samx duqv cuotv nyei jauv.
   Maiv dungx bun naaiv deix i nyungc leih nqoi meih nyei m'zing-ndaangc.
  22I nyungc ziouc bun meih ziangh duqv maengc ndaauv,
   yaac beiv dangh jaang nzueic nyei ga'naaiv.
  23Meih ziouc baengh orn nyei gan meih nyei jauv yangh,
   meih nyei zaux yaac maiv ndiqv zuqc ndorpc.
  24Meih bueix njiec nyei ziangh hoc maiv dungx gamh nziex,
   meih bueix njiec, meih ziouc m'njormh duqv kuv.
  25Liemh zeih zuqc heiv sic maiv dungx gamh nziex,
   orqv mienh zuqc baaic waaic, maiv dungx gamh nziex.
  26Weic zuqc Ziouv zoux meih kaux nyei dorngx,
   ninh oix goux jienv maiv bun meih nyei zaux caaiv zuqc hlaang hlopv.
  27Meih maaih banh zeic tengx mienh nyei ziangh hoc,
   maiv dungx ngaengc zoux longx nyei sic bun qiemx zuqc tengx nyei mienh.
  28Se gorngv meih ih zanc maaih jienv gaux tengx mienh nyei,
   maiv dungx gorngv mbuox juangc laangz mienh,
   “Mingh aqv, aengx daaih nzunc. Njang hnoi yie m'daaih bun meih.”
  29Maiv dungx daav za'eix hoic juangc laangz mienh,
   ninh yiem meih ga'hlen bungx hnyouv meih.
  30Se gorngv mienh maiv zoux haaix nyungc bun meih
   yaac maiv maaih haaix nyungc gorn-baengx, maiv dungx caux ninh nzaeng.
  31Maiv dungx mueic jieqv mienh doqc mienh,
   maiv dungx ginv ninh nyei haaix diuh jauv.
  32Ziouv youx haic buv longh buv dangv nyei mienh,
   mv baac ninh caux hnyouv zingx nyei mienh zuoqc haic.
  33Ziouv zioux orqv mienh nyei jaa-dingh,
   mv baac Ziouv ceix fuqv bun kuv mienh yiem nyei dorngx.
  34Ninh huotv zoux maux huotv mienh nyei mienh,
   mv baac ninh ceix en bun nyiemc ganh zoux faix nyei mienh.
  35Cong-mengh mienh duqv mienh taaih,
   mv baac mienh hngongx mienh zungv zuqc mienh mangc piex.