2

Phần lịch sử

(Từ đoạn 2 đến 6)

Đa-ni-ên giải chiêm bao của vua. – Sự hiện thấy về pho tượng

1 Trong năm thứ hai đời vua Nê-bu-cát-nết-sa, vua thấy chiêm bao, thì trong lòng bối rối và mất giấc ngủ. 2 Vậy, vua truyền đòi các đồng bóng, thuật sĩ, thầy bói, và người Canh-đê để cắt nghĩa chiêm bao cho vua. Họ bèn đến chầu trước mặt vua. 3 Vua nói cùng họ rằng: Ta đã thấy một chiêm bao; và lòng ta bối rối, muốn biết chiêm bao đó. 4 Những người Canh-đê nói cùng vua bằng tiếng A-ram rằng: Tâu vua, chúc vua sống đời đời! Xin thuật chiêm bao cho những kẻ tôi tớ vua, và chúng tôi sẽ giải nghĩa.
5 Vua trả lời cho những người Canh-đê rằng: Sự ấy đã ra khỏi ta. Nếu các ngươi không nói cho ta biết chiêm bao đó thể nào và lời giải nó làm sao, thì các ngươi sẽ bị phân thây, nhà các ngươi sẽ trở nên đống phân. 6 Nhưng nếu các ngươi tỏ chiêm bao và lời giải nó cho ta, thì các ngươi sẽ được lễ vật, phần thưởng, và vinh hiển lớn từ nơi ta. Các ngươi hãy tỏ cho ta chiêm bao đó và lời giải nó thế nào. 7 Họ lại tâu lần thứ hai rằng: Xin vua kể chiêm bao cho những kẻ tôi tớ vua, và chúng tôi sẽ cắt nghĩa. 8 Vua rằng: Ta biết chắc các ngươi tìm cách để hoãn thì giờ, vì các ngươi thấy sự ấy đã ra khỏi ta. 9 Nhưng, nếu các ngươi không tỏ cho ta biết chiêm bao, thì cũng chỉ có một luật cho các ngươi; vì các ngươi đã điều đình với nhau đem những lời giả dối bậy bạ nói cùng ta, cho đến ngày giờ sẽ thay đổi. Vậy, hãy nói chiêm bao cho ta, và ta sẽ biết rằng các ngươi có thể giải nghĩa được. 10 Những người Canh-đê tâu lại cùng vua rằng: Chẳng có người nào trên đất nầy có thể tỏ ra việc của vua; vì chẳng có vua nào, chúa nào, người cai trị nào đem việc như thế hỏi đồng bóng, thuật sĩ, hay người Canh-đê nào. 11 Vì sự vua đòi là hiếm có, và không ai có thể tỏ cho vua được, chỉ có các vì thần không ở với loài xác thịt.
12 Vậy nên vua phát tức mình và giận dữ lắm, bèn truyền mạng lịnh giết chết hết những bác sĩ của Ba-by-lôn. 13 Vậy mạng lịnh đó đã truyền ra; người ta hầu đem giết hết thảy những bác sĩ, lại tìm Đa-ni-ên cùng đồng bạn người để giết. 14 Bấy giờ Đa-ni-ên lấy sự khôn ngoan tri thức mà nói với A-ri-ốc, quan thị vệ của vua, đã đi ra đặng giết những bác sĩ của Ba-by-lôn. 15 Người cất tiếng nói cùng A-ri-ốc, quan thị vệ của vua, rằng: Sao lại có mạng lịnh nghiêm cấp dường ấy ra từ vua? A-ri-ốc bèn kể chuyện cho Đa-ni-ên rõ. 16 Tức thì Đa-ni-ên vào, xin vua cho mình một hạn nữa, hầu có thể giải nghĩa điềm chiêm bao đó cho vua.
17 Đoạn, Đa-ni-ên trở về nhà, và tỏ sự ấy cho các bạn mình là Ha-na-nia, Mi-sa-ên và A-xa-ria. 18 Người xin họ cầu Đức Chúa Trời ở trên trời dủ lòng thương xót họ về sự kín nhiệm nầy, hầu cho Đa-ni-ên và đồng bạn mình khỏi phải chết với những bác sĩ khác của Ba-by-lôn.
19 Vậy sự kín nhiệm được tỏ ra cho Đa-ni-ên trong sự hiện thấy ban đêm; Đa-ni-ên bèn ngợi khen Chúa trên trời. 20 Đoạn, Đa-ni-ên cất tiếng nói rằng: Ngợi khen danh Đức Chúa Trời đời đời vô cùng! Vì sự khôn ngoan và quyền năng đều thuộc về Ngài. 21 Chính Ngài thay đổi thì giờ và mùa, bỏ và lập các vua; ban sự khôn ngoan cho kẻ khôn ngoan, và sự thông biết cho kẻ tỏ sáng. 22 Chính Ngài tỏ ra những sự sâu xa kín nhiệm; Ngài biết những sự ở trong tối tăm, và sự sáng ở với Ngài. 23 Hỡi Đức Chúa Trời của tổ phụ tôi! Tôi cảm ơn và ngợi khen Ngài, vì Ngài đã ban cho tôi sự khôn ngoan và quyền phép, và bây giờ Ngài đã khiến tôi biết điều chúng tôi cầu hỏi Ngài, mà tỏ cho chúng tôi biết việc của vua.
24 Vậy nên Đa-ni-ên đến nhà A-ri-ốc, là người vua đã truyền cho diệt những bác sĩ của Ba-by-lôn; và nói cùng người như vầy: Đừng diệt những bác sĩ của Ba-by-lôn; nhưng hãy đưa tôi vào trước mặt vua, thì tôi sẽ giải nghĩa điềm chiêm bao cho vua. 25 Bấy giờ A-ri-ốc vội vàng dẫn Đa-ni-ên đến trước mặt vua, và tâu cùng vua như vầy: Tôi đã tìm thấy một người trong những con cái Giu-đa bị bắt làm phu tù, người ấy sẽ cho vua biết sự giải nghĩa đó.
26 Vua cất tiếng nói cùng Đa-ni-ên, mà người ta vẫn gọi là Bên-tơ-xát-sa, rằng: Quả thật rằng ngươi có thể tỏ cho ta biết điềm chiêm bao ta đã thấy, và lời giải nó chăng? 27 Đa-ni-ên ở trước mặt vua trả lời rằng: Sự kín nhiệm mà vua đã đòi, thì những bác sĩ, thuật sĩ, đồng bóng, thầy bói đều không có thể tỏ cho vua được. 28 Nhưng có một Đức Chúa Trời ở trên trời tỏ ra những điều kín nhiệm; và đã cho vua Nê-bu-cát-nết-sa biết điều sẽ tới trong những ngày sau rốt. Vậy, chiêm bao của vua và các sự hiện thấy của đầu vua đã thấy trên giường mình là như vầy:
29 Hỡi vua, khi vua nằm trên giường, có những tư tưởng về sự xảy đến sau nầy, thì Đấng hay tỏ sự kín nhiệm đã cho vua biết sự sẽ xảy đến. 30 Về phần tôi, sự kín nhiệm đó đã tỏ ra cho tôi, không phải vì tôi có sự khôn ngoan gì hơn người nào sống; nhưng để được giải nghĩa cho vua hiểu, và cho vua biết những ý tưởng trong lòng mình.
31 Hỡi vua, vua nhìn xem, và nầy, có một pho tượng lớn. Pho tượng đó to lớn và rực rỡ lạ thường; đứng trước mặt vua, và hình dạng dữ tợn. 32 Đầu pho tượng nầy bằng vàng ròng; ngực và cánh tay bằng bạc; bụng và vế bằng đồng; 33 ống chân bằng sắt; và bàn chân thì một phần bằng sắt một phần bằng đất sét. 34 Vua nhìn pho tượng cho đến khi có một hòn đá chẳng phải bởi tay đục ra, đến đập vào bàn chân bằng sắt và đất sét của tượng, và làm cho tan nát. 35 Bấy giờ sắt, đất sét, đồng, bạc, và vàng đều cùng nhau tan nát cả; trở nên như rơm rác bay trên sân đạp lúa mùa hạ, phải gió đùa đi, chẳng tìm nơi nào cho chúng nó; nhưng hòn đã đập vào pho tượng thì hóa ra một hòn núi lớn và đầy khắp đất.
36 Đó là điềm chiêm bao. Bây giờ chúng tôi sẽ giải nghĩa ra trước mặt vua. 37 Hỡi vua, vua là vua các vua, vì Chúa trên trời đã ban nước, quyền, sức mạnh, và sự vinh hiển cho vua. 38 Ngài đã trao trong tay vua những con cái loài người, những thú đồng và chim trời, dầu chúng nó ở nơi nào, Ngài cũng đã làm cho vua được cai trị hết thảy; vậy vua là cái đầu bằng vàng. 39 Nhưng sau vua, sẽ dấy lên một nước khác, kém nước của vua; rồi một nước thứ ba, tức là đồng, sẽ cai quản khắp đất. 40 Lại có một nước thứ tư mạnh như sắt; vì sắt hay đập vỡ và bắt phục mọi vật, thì nước ấy cũng sẽ đập vỡ và nghiền nát như là sắt vậy. 41 Còn như vua đã thấy bàn chân và ngón chân nửa bằng đất sét nửa bằng sắt, ấy là một nước sẽ phải phân chia ra; nhưng trong nước đó sẽ có sức mạnh của sắt, theo như vua đã thấy sắt lộn với đất sét. 42 Những ngón chân nửa sắt nửa đất sét, nước đó cũng nửa mạnh nửa giòn. 43 Vua đã thấy sắt lộn với đất sét, ấy là chúng nó lộn nhau bởi giống loài người; song không dính cùng nhau, cũng như sắt không ăn với đất sét. 44 Trong đời các vua nầy, Chúa trên trời sẽ dựng nên một nước không bao giờ bị hủy diệt, quyền nước ấy không bao giờ để cho một dân tộc khác; song nó sẽ đánh tan và hủy diệt hết các nước trước kia, mà mình thì đứng đời đời; 45 theo như vua đã xem thấy hòn đá đục ra từ núi, chẳng phải bởi tay, đã đập vỡ sắt, đồng, đất sét, bạc, và vàng. Đức Chúa Trời lớn đã cho vua biết sự sau nầy sẽ đến. Điềm chiêm bao nầy là thật, và lời giải nó là chắc chắn.
46 Bấy giờ vua Nê-bu-cát-nết-sa sấp mặt xuống, lạy Đa-ni-ên, và truyền dâng lễ vật cùng đồ thơm cho người. 47 Đoạn, vua cất tiếng nói cùng Đa-ni-ên rằng: Quả thật, Đức Chúa Trời các ngươi là Đức Chúa Trời của các thần, và là Chúa của các vua; chính Ngài là Đấng tỏ ra những sự kín nhiệm, vì ngươi đã có thể tỏ ra sự kín nhiệm nầy. 48 Vua bèn tôn Đa-ni-ên lên sang trọng và ban cho người nhiều lễ vật trọng. Vua lập người cai trị cả tỉnh Ba-by-lôn, và làm đầu các quan cai những bác sĩ của Ba-by-lôn. 49 Đa-ni-ên cầu xin vua, thì vua lập Sa-đơ-rắc, Mê-sác và A-bết-Nê-gô cùng cai trị tỉnh Ba-by-lôn, còn Đa-ni-ên thì chầu nơi cửa vua.

2

Nenpukajnexales Zaj Npau Suav

1Thaum Nenpukajnexales ua vajntxwv tau ob xyoos, nws txawm ua ib zaj npau suav. Zaj npau suav ntawd ua rau nws ntxhov siab heev thiab pw tsis tsaug zog li. 2Yog li ntawd, nws thiaj hu cov neeg uas txawj saib tes, txawj ua yeessiv, txawj saib yaig thiab txawj saib xyab, tuaj txhais nws zaj npau suav. Thaum lawv tuaj txog lawm, 3nws hais rau lawv hais tias, “Kuv ua ib zaj npau suav tsis zoo mas kuv ntxhov siab heev; kuv xav paub hais tias zaj npau suav ntawd yog li cas thiab hais txog dabtsi?”
4Lawv hais lus Alamais rau vajntxwv hais tias, “Thov kom vajntxwv muaj sia nyob mus ibtxhis! Thov qhia vajntxwv zaj npau suav rau peb, peb yuav txhais cov ntsiab lus rau vajntxwv paub.”
5Vajntxwv hais rau lawv hais tias, “Kuv twb txiav txim siab lawm hais tias yog nej piav tsis tau zaj npau suav thiab txhais tsis tau cov ntsiab lus rau kuv paub, ces kuv yuav muab nej hlais ib daig zuj zus thiab yuav muab nej tej vajtse rhuav povtseg huv tibsi. 6Tiamsis yog nej qhia thiab txhais tau rau kuv, kuv yuav muab nqi zog thiab pub koob meej rau nej. Nej cia li piav thiab txhais rau kuv mloog tamsim no.”
7Lawv rov hais rau vajntxwv hais tias, “Yog vajntxwv piav vajntxwv zaj npau suav rau peb mloog, peb thiaj yuav paub txhais zaj npau suav ntawd.”
8Vajntxwv teb hais tias, “Kuv paub hais tias nej xav sej kuv xwb, tiamsis kom nej paub hais tias kuv twb hais tseeb rau nej lawm; 9yog nej tsis piav zaj npau suav rau kuv paub, ces nej txhua tus yuav raug txim ib yam nkaus. Nej yeej tuavhauv lawm hais tias nej yuav dag kuv ntau yam kom kuv hloov kuv tej lus, tiamsis kuv yeej tsis hloov hlo li. Nej cia li qhia kuv zaj npau suav rau kuv, kuv thiaj paub hais tias nej txawj txhais.”
10Lawv hais ntxiv rau vajntxwv hais tias, “Tej neeg uas nyob hauv ntiajteb no yeej tsis muaj ib tug uas yuav qhia tau tej uas koj hais ko rau koj paub li. Thiab tej vajntxwv, tsis hais tus uas yuav muaj hwjchim loj npaum li cas los yeej tsis muaj ib tug uas yuav hais li koj hais ko rau cov neeg uas txawj saib tes, txawj ua yeessiv thiab txawj saib xyab hlo li. 11Tej lus uas koj nug ko nyuaj heev tsis muaj leejtwg yuav teb tau rau koj; ntshai tsuas yog tej vajtswv thiaj yuav teb tau xwb, tiamsis tej vajtswv ntawd yeej tsis nrog neeg nyob ua ke.”
12Vim lawv teb li ntawd vajntxwv thiaj chim heev. Nws tau samhwm kom luag muab nws cov tuavxam tua povtseg huv tibsi. 13Ces vajntxwv thiaj tawm ib tsab ntawv samhwm rau sawvdaws paub hais tias kom muab lawv cov ntawd tua povtseg, lojxov Daniyees thiab nws peb tug phoojywg huv tibsi.

Vajtswv Qhia Zaj Npau Suav rau Daniyees

14Daniyees txawm mus cuag Ali-aus uas yog tus thawj saib cov tubrog uas zov vajntxwv lub loog. Ali-aus yog tus uas vajntxwv yuav tso mus tua vajntxwv cov tuavxam. Daniyees ua tib zoo xav ua ntej 15nws mam mus nug Ali-aus hais tias yog vim li cas vajntxwv yuav tawm tsab ntawv tawv ua luaj li ntawd? Ali-aus thiaj piav zaj ntawd rau Daniyees mloog.
16Daniyees mus cuag vajntxwv tamsim ntawd. Nws thov vajntxwv kom pub sijhawm ntev mentsis rau lawv, nws mam li qhia thiab txhais zaj npau suav ntawd rau vajntxwv. 17Daniyees rov qab los tsev, thiab nws piav zaj ntawd rau Hananiyas, Misayees thiab Axaliyas uas yog nws peb tug phoojywg mloog. 18Nws hais kom lawv thov Vajtswv tus uas nyob saum ntuj hlub lawv thiab qhia tej yam uas tsis muaj leejtwg paub rau lawv kom lawv thiaj yuav tsis raug tua nrog cov tuavxam uas nyob hauv lub nroog Npanpiloos. 19Ces hmo ntawd Daniyees txawm ua yogtoog pom thiab Vajtswv qhia zaj uas tsis muaj leejtwg paub ntawd rau Daniyees. Ces Daniyees ua Vajtswv tus uas nyob saum ntuj tsaug:
  20“Vajtswv yog tus txawj ntse thiab muaj hwjchim loj!
  Cia li qhuas nws mus ibtxhis.
  21Vajtswv yog tus tswj lub sijhawm thiab tej caij nyoog;
  nws tsa thiab txo tej vajntxwv; nws yog tus pub
   kom neeg muaj tswvyim thiab txawj ntse.
  22Nws muab tej uas neeg tsis paub
  thiab tsis pom los nthuav qhia rau
   sawvdaws;
  nws paub tej uas nyob nraim nkoos
   hauv qhov tsaus ntuj nti
  thiab muaj qhov pom kev ci kaj nrig
   nyob puagncig nws.
  23Kuv yawgkoob tus Vajtswv,
   kuv ua koj tsaug thiab hwm koj.
  Koj pub tswvyim thiab dag zog rau kuv.
  Koj teb kuv tej lus thov thiab ua rau
   peb paub teb vajntxwv.”

Daniyees Qhia Zaj Npau Suav rau Vajntxwv

24Tom qab ntawd Daniyees thiaj mus cuag Ali-aus tus uas vajntxwv samhwm kom mus tua vajntxwv cov tuavxam. Daniyees hais tias, “Thov tsis txhob muab lawv cov ntawd tua; cia li coj kuv mus cuag vajntxwv, kuv yuav qhia thiab txhais nws zaj npau suav rau nws.”
25Ali-aus thiaj li coj Daniyees mus cuag vajntxwv thiab hais rau vajntxwv hais tias, “Kuv nrhiav tau cov Yudais uas peb ntes los ntawd muaj ib tug yuav txhais tau koj zaj npau suav.”
26Vajntxwv hais rau Daniyees (tus uas muaj dua ib lub npe hu ua Npeetesaxas) hais tias, “Koj puas muaj cuabkav qhia tau kuv zaj npau suav thiab txhais cov ntsiab lus rau kuv paub tiag?”
27Daniyees teb vajntxwv hais tias, “Vajntxwv, cov neeg uas txawj saib xyab, txawj ua yeessiv thiab txawj saib hnubqub yeej tsis muaj ib tug yuav paub txhais zaj npau suav ntawd rau koj li. 28Tsuas muaj Vajtswv tib leeg tus uas nyob saum ntuj thiaj qhia tau tej uas tsis muaj neeg paub no rau sawvdaws. Vajntxwv, Vajtswv qhia tej uas yuav muaj los yav ntom ntej no rau koj paub. Koj zaj npau suav thiab tej yogtoog uas koj pom thaum koj tseem pw yog li no:
29“Vajntxwv, thaum koj pw tsaug zog thiab koj ua npau suav pom tej uas yuav muaj los yav tom ntej; thiab Vajtswv tus uas qhia tau tej uas tsis muaj neeg paub rau sawvdaws, nws qhia tej uas yuav muaj los yav tom ntej no rau koj. 30Nimno Vajtswv twb qhia tej yam uas tsis muaj neeg paub rau kuv lawm, tsis yog vim kuv txawj ntse dua lwm tus, tiamsis yog Vajtswv xav qhia kom koj paub zaj npau suav ntawd thiab tej uas koj xav paub.
31“Vajntxwv, koj ua yogtoog pom ib tug mlom uas loj thiab siab heev sawv ntawm koj xubntiag. Tus mlom ntawd ci ntsa iab thiab txaus ntshai kawg li. 32Tus mlom ntawd lub taubhau yog tseem kub, lub hauv siab thiab ob txhais cajnpab yog nyiaj, lub duav thiab ob txhais ncejpuab ntug yog tooj liab, 33ob txhais ceg yog hlau, thiab ob txhais kotaw yog hlau xyaw av nplaum. 34Thaum koj tabtom ntsia tus mlom ntawd, txawm muaj ib lub pobzeb loj loj ntais rhe saum pobtsuas los uas tsis yog neeg txhais tes ua poob los raug tus mlom ntawd ob txhais kotaw uas yog hlau xyaw av nplaum tawg ntsoog ntxaws. 35Ces tamsim ntawd tej qhov uas yog av nplaum, yog hlau, yog tooj liab thiab yog nyiaj yog kub, txawm tawg ntsoog ntxaws ua tej daim ib yam li tej npluag nplej uas nyob hauv tshav ntaus nplej thaum lub caij ntuj qhua; ces cua muab ntsawj ya tas lawm tsis tshuav ib qho li. Tiamsis lub pobzeb uas poob los raug tus mlom ntawd txawm loj zuj zus tuaj ua ib lub roob puv nkaus ntiajteb.
36“Koj zaj npau suav muaj raws li uas kuv hais tas los no. Nimno kuv yuav qhia zaj npau suav ntawd lub ntsiab rau vajntxwv saib yog li cas. 37Vajntxwv, koj yog tus uas muaj hwjchim loj dua tej tus vajntxwv huv tibsi. Vajtswv tus uas nyob saum ntuj, tsa koj ua huabtais, nws pub koj muaj hwjchim, muaj zog thiab muaj koob meej nto moo lug. 38Vajtswv tsa koj ua tus kav txhua qhov uas muaj neeg nyob, kav ib puas tsav yam tsiaj thiab tej noog. Lub taubhau kub ntawd yog koj ntag. 39Tom qab koj, yuav muaj dua lwm lub tebchaws sawv los, lub tebchaws ntawd muaj hwjchim yau dua koj, thiab tom qab ntawd lub tebchaws peb uas yog cov tooj liab sawv los thiab yuav kav tagnrho lub ntiajteb no. 40Thiab tom qab ntawd lub tebchaws plaub yuav sawv, lub tebchaws ntawd tawv ib yam li hlau, rau qhov hlau tsoo thiab ntaus ib puas tsav yam tawg taus. Vim lub tebchaws ntawd tawv ib yam li hlau uas tsoo ib puas tsav yam tawg taus, mas nws yuav tsoo thiab ntaus cov tebchaws uas xub sawv ua ntej ntawd kom tawg tas huv tibsi. 41Txhais kotaw thiab cov ntivtaw uas koj pom av thiab hlau sib xyaws ntxaws txhais hais tias, yuav muaj ntau lub tebchaws los sib koom ua ke. Nws yuav muaj qee yam tawv ib yam li hlau, rau qhov muaj hlau thiab av nplaum sib xyaw ntxaws. 42Cov ntivtaw uas yog av xyaw hlau, txhais hais tias lub tebchaws ntawd ib txhia muaj zog thiab ib txhia tsis muaj zog. 43Qhov uas koj pom muaj av nplaum xyaw hlau, txhais hais tias cov nomtswv uas kav lub tebchaws ntawd yuav tso lawv tej tub tej ntxhais sib yuav kom nyob tau ua ke, tiamsis lawv yuav koom tsis tau ua ke ib yam li hlau thiab av nplaum yeej tsis sib lo li. 44Lub sijhawm uas cov nomtswv ntawd tseem kav tebchaws, Vajtswv tus uas nyob saum ntuj yuav tsa ib lub tebchaws uas yuav nyob mus tsis paub kawg li. Lub tebchaws ntawd yuav tsis muaj leejtwg kovyeej nws, nws yuav rhuav tej tebchaws ntawd kom puastsuaj tas, tiamsis nws yuav nyob mus ibtxhis. 45Qhov uas koj pom lub pobzeb uas tsis yog neeg txhais tes ua ntais poob saum pobtsuas los raug tus mlom neeg uas ib qhov yog hlau, ib qhov yog tooj liab, ib qho yog av, ib qhov yog nyiaj, thiab ib qho yog kub ntawd yog Vajtswv tus muaj hwjchim loj kawg nkaus qhia kom koj paub tej uas yuav muaj los yav ntom ntej no. Koj zaj npau suav muaj raws li kuv hais tas los no. Nimno kuv twb piav thiab txhais koj zaj npau suav lub ntsiab meej rau koj lawm.”

Vajntxwv Muab Koob Meej rau Daniyees

46Vajntxwv Nenpukajnexales txhos caug ntua hauv av pe Daniyees, thiab nws hais kom luag cia li muab qoobloo thiab tshuaj tsw qab tuaj fij rau Daniyees. 47Vajntxwv hais tias, “Koj tus Vajtswv yog tus uas muaj hwjchim loj dua tej vajtswv, nws yog tus Tswv uas kav tagnrho tej vajntxwv thiab yog tus uas qhia tej uas neeg tsis paub rau sawvdaws. Kuv paub li no, rau qhov nws qhia koj txhais tau tej uas tsis muaj leejtwg paub.” 48Vajntxwv tsa Daniyees ua ib tug nomtswv loj thiab muab tej khoom muaj nqis ntau yam rau Daniyees. Nws tsa Daniyees ua tus kav lub xeev Npanpiloos thiab cia Daniyees ua tus thawj saib vajntxwv cov tuavxam. 49Daniyees thov vajntxwv tsa Sadalas, Mesakas thiab Anpenekaus ua cov saib haujlwm hauv lub xeev Npanpiloos, tiamsis Daniyees ua tus loj nrog vajntxwv hauv lub loog.