4

Vua Nê-bu-cát-nết-sa truyền phải ngợi khen Đức Chúa Trời Rất Cao. – Cây lớn. Đa-ni-ên giải chiêm bao cho vua

¹ Vua Nê-bu-cát-nết-sa truyền cho hết thảy các dân, các nước, các thứ tiếng, ở trên khắp đất, rằng: Nguyền cho sự bình an các ngươi được thêm lên! ² Ta lấy làm tốt lành mà rao cho các ngươi những dấu lạ và sự lạ mà Đức Chúa Trời Rất Cao đã làm ra đối với ta. ³ Ôi! Những dấu lạ của Ngài lớn lao là dường nào! Những sự lạ của Ngài mạnh sức là dường nào! Nước Ngài là nước còn mãi mãi, và quyền thế Ngài từ đời nọ đến đời kia.
⁴ Ta, Nê-bu-cát-nết-sa, ở yên lặng trong cung ta, và thạnh vượng trong đền ta. ⁵ Ta thấy một điềm chiêm bao làm cho ta sợ sệt; những ý tưởng của ta ở trên giường, và những sự hiện thấy của đầu ta làm cho ta bối rối. ⁶ Vậy ta truyền chiếu chỉ, đem hết thảy những bác sĩ của Ba-by-lôn đến trước mặt ta, hầu cho họ giải nghĩa điềm chiêm bao cho ta. ⁷ Bấy giờ, những đồng bóng, thuật sĩ, người Canh-đê và thầy bói đều đến, ta kể điềm chiêm bao trước mặt họ, nhưng họ không giải nghĩa cho ta. ⁸ Sau hết, có Đa-ni-ên, gọi là Bên-tơ-xát-sa theo tên thần của ta, người được linh của các thần thánh cảm động, thì đến ra mắt ta. Ta kể chiêm bao ta cho người mà rằng: ⁹ Hỡi Bên-tơ-xát-sa, người làm đầu các thuật sĩ, bởi ta biết rằng linh của các thần thánh ở trong ngươi, và không có một điều kín nhiệm nào là khó cho ngươi, vậy hãy bảo cho ta những sự hiện thấy trong chiêm bao ta đã thấy, và hãy giải nghĩa.
¹⁰ Nầy là những sự hiện thấy đã tỏ ra trong đầu ta khi ta nằm trên giường: Ta nhìn xem, và nầy, ở giữa đất có một cây cao lạ thường. ¹¹ Cây đó lớn lên và trở nên cứng mạnh; ngọn nó chấm đến trời, và ở nơi cuối cùng khắp đất đều xem thấy nó. ¹² Lá nó thì đẹp và trái thì sai, có đủ cho mọi loài ăn; các thú đồng núp dưới bóng nó; chim trời ở trên nhành nó, và mọi loài xác thịt nhờ nó mà nuôi mình.
¹³ Ta nhìn xem những sự hiện thấy trong đầu ta, khi ta nằm trên giường, và nầy, có một đấng thánh canh giữ từ trên trời xuống. ¹⁴ Người kêu lớn tiếng và nói rằng: Hãy đốn cây và chặt nhành nó; hãy làm rụng lá và vãi trái nó ra; hãy cho thú vật tránh khỏi dưới nó, và chim chóc khỏi nhành nó! ¹⁵ Dầu vậy, hãy để lại gốc của rễ nó trong đất, mà cột nó bằng một dây xích sắt và đồng, nơi giữa cỏ xanh trong đồng ruộng; cho nó bị sương trên trời thấm ướt; và cho người cùng các loài thú chia phần cỏ dưới đất! ¹⁶ Cho lòng người bị đổi đi, và người được ban cho lòng thú; và trải qua bảy kỳ trên người. ¹⁷ Án đó là bởi các đấng canh giữ đã định, và lời các thánh đã truyền, hầu cho những kẻ sống biết rằng Đấng Rất Cao cai trị trong nước của loài người; Ngài muốn ban cho ai tùy ý, và lập kẻ rất hèn hạ trong loài người lên đó. ¹⁸ Ta đây là vua Nê-bu-cát-nết-sa, đã thấy điềm chiêm bao ấy. Vậy, hỡi Bên-tơ-xát-sa, ngươi hãy giải nghĩa cho ta, vì hết thảy bác sĩ trong nước ta không có thể giải nghĩa cho ta được; nhưng ngươi giải được, vì linh của các thần thánh ở trong ngươi.
¹⁹ Bấy giờ Đa-ni-ên, gọi tên là Bên-tơ-xát-sa, bị câm trong giây lâu, và những ý tưởng làm cho người bối rối. Vua lại cất tiếng nói rằng: Hỡi Bên-tơ-xát-sa, đừng cho điềm chiêm bao và sự giải nghĩa làm rối ngươi. Bên-tơ-xát-sa nói rằng: Thưa chúa, nguyền cho điềm chiêm bao đến cho những kẻ ghét chúa và sự giải nghĩa cho kẻ thù nghịch chúa! ²⁰ Cây mà vua đã thấy, trở nên lớn và mạnh, ngọn chấm đến trời, và khắp đất đều xem thấy, ²¹ lá thì đẹp và trái thì sai, có đủ cho mọi loài ăn, các thú đồng ở dưới bóng nó, các loài chim trời làm ổ trên nhành nó, ²² hỡi vua, ấy là chính mình vua, vua đã trở nên lớn và mạnh, sự cao cả của vua tăng thêm và thấu đến trời, quyền thế vua đến đầu cùng đất.
²³ Song đến điều vua thấy một đấng thánh canh giữ từ trời mà xuống, và nói rằng: Hãy đốn cây và hủy phá đi; song, hãy để lại gốc của rễ nó trong đất, rồi hãy buộc nó bằng một dây xích sắt và đồng ở giữa đám cỏ xanh trong đồng ruộng, cho nó bị nhuần thấm bởi sương móc trên trời; và cho người có phần với các thú đồng, cho đến khi đã trải qua trên người bảy kỳ. ²⁴ Hỡi vua, nầy là lời giải, và nầy là mạng định của Đấng Rất Cao, đã đến trên vua, chúa tôi: ²⁵ Người ta sẽ đuổi vua ra khỏi giữa loài người, và chỗ ở vua sẽ ở giữa những thú vật trong đồng. Vua sẽ bị buộc phải ăn cỏ như bò, và sẽ được thấm nhuần sương móc trên trời; bảy kỳ sẽ trải qua trên vua, cho đến khi vua nhận biết rằng Đấng Rất Cao cai trị trong nước loài người, và Ngài muốn ban cho ai tùy ý. ²⁶ Còn như đã truyền rằng chừa lại gốc của rễ cây đó, tức là khi nào vua đã nhận biết các từng trời cầm quyền, thì nước vua chắc sẽ thuộc về vua. ²⁷ Vậy nên, hỡi vua, xin hãy nghe lời tôi khuyên vua: hãy lấy sự công bình mà chuộc tội lỗi, hãy thương xót những kẻ nghèo khó để chuộc những điều gian ác mình. Như vậy sự bình an vua còn có thể lâu dài hơn nữa.
²⁸ Hết thảy những sự đó đều đến cho vua Nê-bu-cát-nết-sa. ²⁹ Khi khỏi mười hai tháng, vua đi dạo trong hoàng cung Ba-by-lôn, ³⁰ thì cất tiếng mà nói rằng: Đây chẳng phải là Ba-by-lôn lớn mà ta đã dựng, bởi quyền cao cả ta, để làm đế đô ta, và làm sự vinh hiển oai nghi của ta sao? ³¹ Lời chưa ra khỏi miệng vua, thì có tiếng từ trên trời xuống rằng: Hỡi vua Nê-bu-cát-nết-sa, đã báo cho ngươi biết rằng: Ngôi nước đã lìa khỏi ngươi. ³² Ngươi sẽ bị đuổi khỏi giữa loài người, sẽ ở với thú đồng; sẽ bị buộc phải ăn cỏ như bò, rồi bảy kỳ sẽ trải qua trên ngươi, cho đến khi ngươi nhận biết rằng Đấng Rất Cao cai trị trong nước của loài người, và Ngài muốn ban cho ai tùy ý. ³³ Trong chính giờ đó, lời nói ấy đã ứng nghiệm cho vua Nê-bu-cát-nết-sa, vua bị đuổi khỏi giữa loài người; ăn cỏ như bò; thân thể vua phải thấm nhuần sương móc trên trời, cho đến tóc vua cũng mọc như lông chim ưng, móng vua thì giống như móng loài chim chóc.
³⁴ Đến cuối cùng những ngày đó, ta đây, Nê-bu-cát-nết-sa, ngước mắt lên trời, trí khôn đã phục lại cho ta, và ta xưng tạ Đấng Rất Cao. Ta bèn ngợi khen và làm sáng danh Đấng sống đời đời, uy quyền Ngài là uy quyền còn mãi mãi, nước Ngài từ đời nọ đến đời kia. ³⁵ Hết thảy dân cư trên đất thảy đều cầm như là không có; Ngài làm theo ý mình trong cơ binh trên trời, và ở giữa cư dân trên đất; chẳng ai có thể cản tay Ngài và hỏi rằng: Ngài làm chi vậy?
³⁶ Trong lúc đó, trí khôn phục lại cho ta, ta lại được sự vinh hiển của ngôi nước ta, sự oai nghi chói sáng trở lại cho ta; những nghị viên và đại thần ta lại chầu ta. Ta lại được lập lên trên ngôi nước, và sự uy nghi quyền thế ta càng thêm.
³⁷ Bây giờ, ta, Nê-bu-cát-nết-sa, ngợi khen, tôn vinh, và làm cả sáng Vua trên trời; mọi công việc Ngài đều chân thật, các đường lối Ngài đều công bình; và kẻ nào bước đi kiêu ngạo, Ngài có thể hạ nó xuống.

4

Nenpukajnexales ua Npau Suav Zaum Ob

¹Vajntxwv Nenpukajnexales sau tsab ntawv uas hais nram qab no xa mus rau txhua tus ntawm txhua haivneeg thiab txhua xeem, tsis hais cov neeg uas hais yam lus twg, nyob thoob plaws ntiajteb hais tias,
“Thov kom nej sawvdaws noj qab nyob zoo thiab nyob kaj siab lug. ²Kuv thov qhia tej txujci tseemceeb uas yog Vajtswv tus uas muaj hwjchim loj kawg nkaus ua rau kuv pom rau nej paub.
³“Yam uas Vajtswv ua rau peb pom tseemceeb heev li!
Tej txujci uas Vajtswv ua yog lub
hwjchim uas loj kawg nkaus!
Vajtswv yog tus Vajntxwv uas nyob mus ibtxhis;
nws yuav kav mus tsis muaj hnub kawg.
⁴“Kuv ua neej nyob sov siab so hauv kuv lub vaj lub tsev, kuv muaj ib puas tsav yam siv tsis tag. Kuv tsis txob tsis txhawj ib yam dabtsi li. ⁵Tiamsis kuv ua ib zaj npau suav txaus ntshai heev thaum kuv tseem pw; zaj yogtoog uas kuv pom ntawd ua rau kuv ntshai kawg li. ⁶Kuv tso neeg mus hu kuv cov tuavxam uas ibtxwm nrog kuv tuav tswvyim hauv lub nroog Npanpiloos kom tuaj cuag kuv thiab qhia kuv zaj npau suav ntawd rau kuv saib yog li cas. ⁷Cov neeg uas txawj saib tes, txawj ua yeessiv, txawj saib xyab thiab txawj saib hnubqub thiaj tuaj cuag kuv. Kuv piav kuv zaj npau suav rau lawv mloog, tiamsis tsis muaj leejtwg txhais tau rau kuv li. ⁸Tom qab ntawd Daniyees txawm tuaj cuag kuv (Daniyees muaj dua ib lub npe hu ua Npeetesaxas raws li kuv tus vajtswv lub npe.) Nws muaj tej vajtswv uas dawbhuv tus ntsujplig nrog nraim nws. Kuv thiaj li piav kuv zaj npau suav rau nws mloog. ⁹Kuv hais rau nws hais tias, Npeetesaxas, koj yog cov neeg uas txawj saib tes tus thawj; kuv paub hais tias Vajtswv tus uas dawbhuv tus ntsujplig nrog nraim koj nyob. Thiab paub hais tias koj yeej totaub tej uas tsis muaj neeg paub. Kuv zaj npau suav yog li no. Koj cia li qhia rau kuv saib lub ntsiab txhais li cas.
¹⁰“Thaum kuv pw tsaug zog kuv ua npau suav pom ib tsob ntoo siab siab sawv hauv plawv ntiajteb. ¹¹Tsob ntoo ntawd pheej siab zuj zus mus nto ntuj. Txhua tus uas nyob hauv ntiajteb no puavleej pom tsob ntoo ntawd. ¹²Tsob ntoo ntawd tej nplooj zoo nkauj heev, txi txiv ua nrw niab, txaus neeg ntiajteb tuaj noj. Tej tsiaj nruab nrag puavleej los nraim ntxoo hauv qab tsob ntoo ntawd, thiab noog kuj los ua zes rau saum tej ceg. Neeg thiab txhua yam uas muaj sia los tuaj noj tsob ntoo ntawd tej txiv.
¹³“Thaum kuv tabtom xav txog zaj npau suav no, kuv pom ib tug timtswv nqis saum ntuj los thiab saib ncig peslees. ¹⁴Nws hais nrov nrov hais tias, ‘Cia li muab tus ntoo no ntov, muab cov ceg thiab cov nplooj lwg kom tas, thiab muab tej txiv w rau txhua qhov. Raws tej tsiaj nruab nrag uas nyob hauv qab tsob ntoo kom khiav mus thiab raws tej noog uas nyob saum tej ceg kom ya tas, ¹⁵thiab muab saw tooj saw hlau los khi lub hauvpaus ntoo tseg rau nram tiaj.
“ ‘Cia kom lwg ntsu los ntub tus txivneej no thiab cia nws nrog tej tsiaj nruab nrag thiab tej xyoob ntoo nyob ua ke. ¹⁶Nws lub siab yuav tsis zoo li neeg lub mus txog xya xyoo tiamsis yuav zoo li tsiaj lub. ¹⁷Cov timtswv ceebtsheej uas saib sawvdaws hais tias cov neeg uas nyob rau txhua qhov yuav tsum paub hais tias, Vajtswv tus uas muaj Hwjchim Loj kawg nkaus, nws muaj hwjchim loj dua tej tebchaws uas neeg ua vajntxwv kav, thiab nws xav tsa leejtwg ua vajntxwv kav tej tebchaws ntawd los tau; txawm yog tus ntse thiab tus ruam los nws yeej tsa tau.’
¹⁸“Vajntxwv Nenpukajnexales hais tias, “Kuv zaj npau suav yog muaj raws li kuv tau piav tas los no. Koj cia li txhais zaj npau suav ntawd rau kuv. Kuv cov tuavxam uas pab kuv tuav tswvyim yeej tsis muaj ib tug txhais tau li tiamsis koj yeej yuav txhais tau, rau qhov tej vajtswv uas dawbhuv tus ntsujplig nrog nraim koj nyob.”

Daniyees Txhais Vajntxwv Zaj Npau Suav

¹⁹Daniyees uas muaj dua ib lub npe hu ua Npeetesaxas poob siab nthav thiab tsis paub yuav hais li cas. Vajntxwv thiaj li hais rau nws hais tias, “Npeetesaxas, koj tsis txhob poob siab txog tej xwm uas yuav muaj los raws li zaj npau suav no.”
Npeetesaxas teb hais tias, “Vajntxwv, thov kom koj zaj npau suav thiab tej xwm hauv koj zaj npau suav ntawd, raug koj cov yeebncuab xwb tsis txhob raug rau koj. ²⁰Koj pom ib tsob ntoo loj thiab siab heev, lub ntsis siab nto ntuj plaws, txhua tus neeg uas nyob hauv ntiajteb no puavleej pom tsob ntoo ntawd. ²¹Tsob ntoo ntawd tej nplooj zoo nkauj heev thiab txi txiv ua nrw niab txaus neeg nyob thoob ntiajteb noj. Tej tsiaj nruab nrag los kuj los nraim ntxoo hauv tsob qab ntoo ntawd, thiab tej noog kuj los ua zes rau saum tej ceg.
²²“Vajntxwv, koj yog tsob ntoo ntawd ntag, koj muaj zog mus nto ntuj, vammeej, muaj hwjchim thiab koj lub hwjchim kav mus thoob plaws lub ntiajteb. ²³Vajntxwv, thaum koj tseem saib tsob ntoo ntawd, muaj ib tug timtswv nqis saum ntuj los hais tias, ‘Cia li ntov tsob ntoo no muab txiav kom tu thiab muab phua kom tawg, tsuas tseg lub hauvpaus ntoo nyob xwb. Thiab muab saw tooj saw hlau los khi lub hauvpaus ntoo cia rau nram tiaj. Cia kom lwg ntsu los ntub tus txivneej ntawd, thiab cia nws nrog tej tsiaj nruab nrag nyob nram tiaj xya xyoo.’
²⁴“Vajntxwv, tej xwm no yog tej uas Vajtswv tus uas muaj Hwjchim Loj kawg nkaus qhia rau koj paub txog tej uas yuav muaj los raug koj. ²⁵Luag yuav ntiab koj khiav tsis pub koj nrog neeg nyob ua ke; koj yuav mus nrog tej tsiaj nruab nrag nyob. Koj yuav noj zaub ib yam li tej nyuj, thiab koj yuav pw hauv havzoov havtsuag ntub lwg ntsuav mus txog xya xyoo. Tom qab ntawd koj yuav lees hais tias Vajtswv tus uas muaj hwjchim loj kawg nkaus yog tus kav tej tebchaws uas sawv vajntxwv kav thiab nws tsa neeg ua vajntxwv raws li nws pom zoo. ²⁶Qhov uas tus timtswv hais kom tseg lub hauvpaus ntoo cia yog txhais hais tias thaum koj lees hais tias Vajtswv yog tus uas kav tagnrho lub ntiajteb. Ces koj yuav rov qab tau ua vajntxwv dua ib zaug ntxiv. ²⁷Vajntxwv, koj cia li ua raws li uas kuv hais no: Koj tseg tsis txhob ua txhaum! Koj cia li ua zoo thiab hlub cov neeg txomnyem. Yog hais tias koj ua li no, koj yuav vammeej mus li.”
²⁸Txhua yam uas tau hais ntawd txawm muaj tshwm los raug Vajntxwv Nenpukajnexales tiag. ²⁹Tom qab ntawd kaum ob lub hlis, muaj ib hnub vajntxwv ncig mus ncig los saum nws lub tsev uas nyob hauv lub nroog Npanpiloos. ³⁰Vajntxwv hais tias, “Lub nroog Npanpiloos no yog lub nroog uas loj kawg li. Kuv tsim lub nroog no ua kuv lub tuamceeb nroog kom sawvdaws thiaj li pom kuv lub hwjchim, kuv lub meejmom thiab kuv lub koob lub npe.”
³¹Thaum vajntxwv tseem hais lus tsis tau xaus, txawm muaj ib lub suab hais nrov ntxhe ntws saum ntuj tuaj hais tias, “Vajntxwv Nenpukajnexales, koj cia li mloog kuv hais! Kuv twb txo koj lub hwjchim, koj yuav tsis tau ua vajntxwv kav tebchaws lawm. ³²Luag yuav muab koj ntiab tawm tsis pub koj nrog neeg nyob, koj yuav mus nrog tej tsiaj nruab nrag nyob ua ke, koj yuav noj zaub ib yam li tej nyuj mus txog xya xyoo. Tom qab ntawd koj yuav lees hais tias Vajtswv tus uas muaj Hwjchim Loj kawg nkaus yog tus kav tej tebchaws uas sawv vajntxwv kav, thiab Vajtswv tsa neeg ua vajntxwv raws li nws pom zoo.”
³³Tamsim ntawd txawm muaj raws li tej lus no. Luag cia li muab Vajntxwv Nenpukajnexales ntiab khiav tsis pub nws nrog neeg nyob thiab nws mus noj zaub li nyuj noj. Nws lub cev ntub lwg ntsuav, nws cov plaubhau ntev ib yam li tis dav, thiab nws cov rau tes ntev ib yam li tej rau noog.

Nenpukajnexales Qhuas Vajtswv

³⁴Vajntxwv hais tias, “Thaum dhau xya lub xyoo lawm, kuv tsa qhovmuag ntsia saum ntuj. Kuv rov feebmeej, kuv thiaj ua tus Vajtswv uas muaj Hwjchim Loj kawg nkaus tsaug. Kuv qhuas thiab ua rau tus Vajtswv uas muaj sia nyob mus ibtxhis tau koob meej.
“Vajtswv yuav kav mus ibtxhis,
thiab nws lub tebchaws yuav nyob
ruaj nrees mus tsis paub kawg.
³⁵Nws suav hais tias neeg ntiajteb tsis
tseemceeb dabtsi;
cov timtswv saum ntuj thiab neeg ntiajteb
puavleej nyob hauv nws lub xibteg.
Tsis muaj leejtwg muaj cuabkav
cheem tau tsis pub nws ua raws li
nws lub siab nyiam lossis nug hais tias nws ua dabtsi.
³⁶“Thaum kuv feebmeej lawm kuv rov tau koob meej, tau meejmom thiab rov tau kav lub tebchaws dua. Kuv cov nomtswv thiab kuv cov tubtxib puavleej zoo siab rov qab yuav kuv. Kuv rov tau ntsejmuag thiab muaj hwjchim heev dua yav tas los.
³⁷“Nimno kuv uas yog Nenpukajnexales thov qhuas, thov hawm thiab ua rau tus Vajntxwv uas nyob saum Ntuj tau koob meej. Ib puas tsav yam uas Vajtswv ua puavleej yog thiab ncaj ncees, thiab nws ua tau rau cov neeg khavtheeb poob ntsejmuag.”