4

Vua Nê-bu-cát-nết-sa truyền phải ngợi khen Đức Chúa Trời Rất Cao. – Cây lớn. Đa-ni-ên giải chiêm bao cho vua

1 Vua Nê-bu-cát-nết-sa truyền cho hết thảy các dân, các nước, các thứ tiếng, ở trên khắp đất, rằng: Nguyền cho sự bình an các ngươi được thêm lên! 2 Ta lấy làm tốt lành mà rao cho các ngươi những dấu lạ và sự lạ mà Đức Chúa Trời Rất Cao đã làm ra đối với ta. 3 Ôi! Những dấu lạ của Ngài lớn lao là dường nào! Những sự lạ của Ngài mạnh sức là dường nào! Nước Ngài là nước còn mãi mãi, và quyền thế Ngài từ đời nọ đến đời kia.
4 Ta, Nê-bu-cát-nết-sa, ở yên lặng trong cung ta, và thạnh vượng trong đền ta. 5 Ta thấy một điềm chiêm bao làm cho ta sợ sệt; những ý tưởng của ta ở trên giường, và những sự hiện thấy của đầu ta làm cho ta bối rối. 6 Vậy ta truyền chiếu chỉ, đem hết thảy những bác sĩ của Ba-by-lôn đến trước mặt ta, hầu cho họ giải nghĩa điềm chiêm bao cho ta. 7 Bấy giờ, những đồng bóng, thuật sĩ, người Canh-đê và thầy bói đều đến, ta kể điềm chiêm bao trước mặt họ, nhưng họ không giải nghĩa cho ta. 8 Sau hết, có Đa-ni-ên, gọi là Bên-tơ-xát-sa theo tên thần của ta, người được linh của các thần thánh cảm động, thì đến ra mắt ta. Ta kể chiêm bao ta cho người mà rằng: 9 Hỡi Bên-tơ-xát-sa, người làm đầu các thuật sĩ, bởi ta biết rằng linh của các thần thánh ở trong ngươi, và không có một điều kín nhiệm nào là khó cho ngươi, vậy hãy bảo cho ta những sự hiện thấy trong chiêm bao ta đã thấy, và hãy giải nghĩa.
10 Nầy là những sự hiện thấy đã tỏ ra trong đầu ta khi ta nằm trên giường: Ta nhìn xem, và nầy, ở giữa đất có một cây cao lạ thường. 11 Cây đó lớn lên và trở nên cứng mạnh; ngọn nó chấm đến trời, và ở nơi cuối cùng khắp đất đều xem thấy nó. 12 Lá nó thì đẹp và trái thì sai, có đủ cho mọi loài ăn; các thú đồng núp dưới bóng nó; chim trời ở trên nhành nó, và mọi loài xác thịt nhờ nó mà nuôi mình.
13 Ta nhìn xem những sự hiện thấy trong đầu ta, khi ta nằm trên giường, và nầy, có một đấng thánh canh giữ từ trên trời xuống. 14 Người kêu lớn tiếng và nói rằng: Hãy đốn cây và chặt nhành nó; hãy làm rụng lá và vãi trái nó ra; hãy cho thú vật tránh khỏi dưới nó, và chim chóc khỏi nhành nó! 15 Dầu vậy, hãy để lại gốc của rễ nó trong đất, mà cột nó bằng một dây xích sắt và đồng, nơi giữa cỏ xanh trong đồng ruộng; cho nó bị sương trên trời thấm ướt; và cho người cùng các loài thú chia phần cỏ dưới đất! 16 Cho lòng người bị đổi đi, và người được ban cho lòng thú; và trải qua bảy kỳ trên người. 17 Án đó là bởi các đấng canh giữ đã định, và lời các thánh đã truyền, hầu cho những kẻ sống biết rằng Đấng Rất Cao cai trị trong nước của loài người; Ngài muốn ban cho ai tùy ý, và lập kẻ rất hèn hạ trong loài người lên đó. 18 Ta đây là vua Nê-bu-cát-nết-sa, đã thấy điềm chiêm bao ấy. Vậy, hỡi Bên-tơ-xát-sa, ngươi hãy giải nghĩa cho ta, vì hết thảy bác sĩ trong nước ta không có thể giải nghĩa cho ta được; nhưng ngươi giải được, vì linh của các thần thánh ở trong ngươi.
19 Bấy giờ Đa-ni-ên, gọi tên là Bên-tơ-xát-sa, bị câm trong giây lâu, và những ý tưởng làm cho người bối rối. Vua lại cất tiếng nói rằng: Hỡi Bên-tơ-xát-sa, đừng cho điềm chiêm bao và sự giải nghĩa làm rối ngươi. Bên-tơ-xát-sa nói rằng: Thưa chúa, nguyền cho điềm chiêm bao đến cho những kẻ ghét chúa và sự giải nghĩa cho kẻ thù nghịch chúa! 20 Cây mà vua đã thấy, trở nên lớn và mạnh, ngọn chấm đến trời, và khắp đất đều xem thấy, 21 lá thì đẹp và trái thì sai, có đủ cho mọi loài ăn, các thú đồng ở dưới bóng nó, các loài chim trời làm ổ trên nhành nó, 22 hỡi vua, ấy là chính mình vua, vua đã trở nên lớn và mạnh, sự cao cả của vua tăng thêm và thấu đến trời, quyền thế vua đến đầu cùng đất.
23 Song đến điều vua thấy một đấng thánh canh giữ từ trời mà xuống, và nói rằng: Hãy đốn cây và hủy phá đi; song, hãy để lại gốc của rễ nó trong đất, rồi hãy buộc nó bằng một dây xích sắt và đồng ở giữa đám cỏ xanh trong đồng ruộng, cho nó bị nhuần thấm bởi sương móc trên trời; và cho người có phần với các thú đồng, cho đến khi đã trải qua trên người bảy kỳ. 24 Hỡi vua, nầy là lời giải, và nầy là mạng định của Đấng Rất Cao, đã đến trên vua, chúa tôi: 25 Người ta sẽ đuổi vua ra khỏi giữa loài người, và chỗ ở vua sẽ ở giữa những thú vật trong đồng. Vua sẽ bị buộc phải ăn cỏ như bò, và sẽ được thấm nhuần sương móc trên trời; bảy kỳ sẽ trải qua trên vua, cho đến khi vua nhận biết rằng Đấng Rất Cao cai trị trong nước loài người, và Ngài muốn ban cho ai tùy ý. 26 Còn như đã truyền rằng chừa lại gốc của rễ cây đó, tức là khi nào vua đã nhận biết các từng trời cầm quyền, thì nước vua chắc sẽ thuộc về vua. 27 Vậy nên, hỡi vua, xin hãy nghe lời tôi khuyên vua: hãy lấy sự công bình mà chuộc tội lỗi, hãy thương xót những kẻ nghèo khó để chuộc những điều gian ác mình. Như vậy sự bình an vua còn có thể lâu dài hơn nữa.
28 Hết thảy những sự đó đều đến cho vua Nê-bu-cát-nết-sa. 29 Khi khỏi mười hai tháng, vua đi dạo trong hoàng cung Ba-by-lôn, 30 thì cất tiếng mà nói rằng: Đây chẳng phải là Ba-by-lôn lớn mà ta đã dựng, bởi quyền cao cả ta, để làm đế đô ta, và làm sự vinh hiển oai nghi của ta sao? 31 Lời chưa ra khỏi miệng vua, thì có tiếng từ trên trời xuống rằng: Hỡi vua Nê-bu-cát-nết-sa, đã báo cho ngươi biết rằng: Ngôi nước đã lìa khỏi ngươi. 32 Ngươi sẽ bị đuổi khỏi giữa loài người, sẽ ở với thú đồng; sẽ bị buộc phải ăn cỏ như bò, rồi bảy kỳ sẽ trải qua trên ngươi, cho đến khi ngươi nhận biết rằng Đấng Rất Cao cai trị trong nước của loài người, và Ngài muốn ban cho ai tùy ý. 33 Trong chính giờ đó, lời nói ấy đã ứng nghiệm cho vua Nê-bu-cát-nết-sa, vua bị đuổi khỏi giữa loài người; ăn cỏ như bò; thân thể vua phải thấm nhuần sương móc trên trời, cho đến tóc vua cũng mọc như lông chim ưng, móng vua thì giống như móng loài chim chóc.
34 Đến cuối cùng những ngày đó, ta đây, Nê-bu-cát-nết-sa, ngước mắt lên trời, trí khôn đã phục lại cho ta, và ta xưng tạ Đấng Rất Cao. Ta bèn ngợi khen và làm sáng danh Đấng sống đời đời, uy quyền Ngài là uy quyền còn mãi mãi, nước Ngài từ đời nọ đến đời kia. 35 Hết thảy dân cư trên đất thảy đều cầm như là không có; Ngài làm theo ý mình trong cơ binh trên trời, và ở giữa cư dân trên đất; chẳng ai có thể cản tay Ngài và hỏi rằng: Ngài làm chi vậy?
36 Trong lúc đó, trí khôn phục lại cho ta, ta lại được sự vinh hiển của ngôi nước ta, sự oai nghi chói sáng trở lại cho ta; những nghị viên và đại thần ta lại chầu ta. Ta lại được lập lên trên ngôi nước, và sự uy nghi quyền thế ta càng thêm.
37 Bây giờ, ta, Nê-bu-cát-nết-sa, ngợi khen, tôn vinh, và làm cả sáng Vua trên trời; mọi công việc Ngài đều chân thật, các đường lối Ngài đều công bình; và kẻ nào bước đi kiêu ngạo, Ngài có thể hạ nó xuống.

4

尼布甲尼撒的第二個夢

1尼布甲尼撒王對住在全地各方、各國、各族的人說:「願你們大享平安! 2我樂意宣揚至高上帝向我所行的神蹟奇事。
  3他的神蹟何其大!
  他的奇事何其盛!
  他的國度存到永遠;
  他的權柄存到萬代!
4「我-尼布甲尼撒安居在家中,在宮裏享受榮華。 5我做了一個夢,使我懼怕。我在床上的意念和腦中的異象,使我驚惶。 6因此我降旨召巴比倫的智慧人全都到我面前,要他們將夢的解釋告訴我。 7於是那些術士、巫師、迦勒底人、觀兆的都進來,我將那夢告訴他們,他們卻不能把夢的解釋告訴我。 8最後,但以理,就是按照我神明的名字稱為伯提沙撒的,來到我面前,他裏頭有神聖神明的靈,我將夢告訴他: 9『術士的領袖伯提沙撒啊,我知道你裏頭有神聖神明的靈,甚麼奧祕都不能為難你。現在你要把我夢中所見的異象和夢的解釋告訴我。』
10「我在床上腦中的異象是這樣:我觀看,看哪,大地中間有一棵樹,極其高大。 11那樹漸長,而且茁壯,高得頂天,從地極都能看見, 12葉子華美,果子甚多,可作所有動物的食物;野地的走獸臥在蔭下,天空的飛鳥宿在枝上,凡有血肉的都從這樹得食物。
13「我觀看,我在床上腦中的異象是這樣,看哪,有守望者,就是神聖的一位,從天而降, 14大聲呼叫說:『砍倒這樹!砍下枝子!拔掉葉子!拋散果子!使走獸逃離樹下,飛鳥躲開樹枝。 15樹的殘幹卻要留在地裏,在田野的青草中用鐵圈和銅圈套住。任他讓天上的露水滴濕,和地上的走獸一同吃草, 16使他的心改變,不再是人的心,而給他一個獸心,使他經過七個時期 17這是眾守望者所發的命令,是眾聖者所作的決定,好叫世人知道至高者在人的國中掌權,要將國賜給誰就賜給誰,並且立極卑微的人執掌國權。』
18「這是我-尼布甲尼撒王所做的夢。伯提沙撒啊,你要說明這夢的解釋;我國中所有的智慧人都不能把夢的解釋告訴我,惟獨你能,因你裏頭有神聖神明的靈。」

但以理解夢

19於是稱為伯提沙撒但以理驚駭片時,心意驚惶。王說:「伯提沙撒啊,不要因夢和夢的解釋驚惶。」伯提沙撒回答說:「我主啊,願這夢歸給恨惡你的人,這夢的解釋歸給你的敵人。 20你所見的樹漸長,而且茁壯,高得頂天,全地都能看見, 21葉子華美,果子甚多,可作所有動物的食物;野地的走獸住在其下,天空的飛鳥宿在枝上。
22「王啊,這成長又茁壯的樹就是你。你的威勢成長及於天,你的權柄達到地極。 23王既看見一位神聖的守望者從天而降,說:『將這樹砍倒毀壞,樹的殘幹卻要留在地裏,在田野的青草中用鐵圈和銅圈套住。任他讓天上的露水滴濕,與野地的走獸一同吃草,直到經過七個時期。』
24「王啊,夢的解釋就是這樣:臨到我主我王的事是出於至高者的命令。 25你必被趕出離開世人,與野地的走獸同住,吃草如牛,讓天上的露水滴濕,且要經過七個時期,直等到你知道至高者在人的國中掌權,要將國賜給誰就賜給誰。 26這使樹的殘幹存留的命令,是要等你知道天在掌權,你的國必定歸你。 27王啊,求你悅納我的諫言,以施行公義除去罪過,以憐憫窮人除掉罪惡,或者你的平安可以延長。」
28這些事都臨到尼布甲尼撒王。 29過了十二個月,他在巴比倫王宮頂上散步。 30王說:「這大巴比倫豈不是我用大能大力建為首都,要顯示我威嚴的榮耀嗎?」 31這話還在王口中的時候,有聲音從天降下,說:「尼布甲尼撒王啊,有話對你說,你的國離開你了。 32你必被趕出離開世人,與野地的走獸同住,吃草如牛,且要經過七個時期;等你知道至高者在人的國中掌權,要將國賜給誰就賜給誰。」 33當時這話就應驗在尼布甲尼撒身上,他被趕出離開世人,吃草如牛,身體被天上的露水滴濕,頭髮長得像鷹的羽毛,指甲長得像鳥爪。

尼布甲尼撒頌讚上帝

34「時候到了,我-尼布甲尼撒舉目望天,我的知識復歸於我,我就稱頌至高者,讚美尊敬活到永遠的上帝。
  他的權柄存到永遠,
  他的國度存到萬代。
  35地上所有的居民都算為虛無;
  在天上萬軍和地上居民中,
  他都憑自己的旨意行事。
  無人能攔住他的手,
  或問他說,你在做甚麼呢?
36「那時,我的知識復歸於我,威嚴和光榮也復歸於我,使我的國度得榮耀,我的謀士和大臣也來朝見我。我又重建我的國度,更大的權勢加添在我身上。 37現在我-尼布甲尼撒讚美、尊崇、恭敬天上的王,因為他所行的全都信實,他所做的盡都公平。那行事驕傲的,他能降為卑。」